Όλα τα Ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας μας θεμελιώνονται επάνω στις ιερές και αλάθητες σελίδες του Ευαγγελίου. Οι ιδρυτικοί, όπως λέγονται, λόγοι των Μυστηρίων είναι λόγοι αυτού του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ή των αγίων Μαθητών και συνεχιστών του έργου Του. Μέσα σ' αυτά είναι και το Χρίσμα.
Το Χρίσμα είναι το Μυστήριο που ακολουθεί μετά το Βάπτισμα, με το όποιο «γεμίζει ο νεοφώτιστος από το Άγιο Πνεύμα, το όποιο τον ενισχύει και τον κατευθύνει στην πνευματική ζωή». Το Μυστήριο του Χρίσματος βασίζεται στα εξής θεόπνευστα λόγια του Κυρίου: «ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος. Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος ου έμελλαν λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν» (Ίωάν. ζ' 38-39). Είπε δηλαδή ο Κύριος ότι, όσοι θα πίστευαν σ΄ Αυτόν, θα έπαιρναν το Άγιο Πνεύμα. Αυτό δε ακριβώς το Άγιο Πνεύμα χορηγείται με το Μυστήριο του Χρίσματος. Το Βάπτισμα μας εξαγνίζει και μας παρέχει την δυνατότητα να δεχθούμε το Χρίσμα και δι' αυτού το Άγιο Πνεύμα.
Στην πρώτη Εκκλησία οι Απόστολοι έβαζαν τα χέρια τους πάνω στα κεφάλια των βαπτιζομένων για να τους μεταδώσουν την Χάρη του Αγ. Πνεύματος. Όμως με την πάροδο του χρόνου και καθώς αύξανε ο αριθμός των πιστών, η επίθεση των χειρών αντικαταστάθηκε με την τέλεση του χρίσματος κατά την οποία ο ιερέας χρίει σταυροειδώς τα μέλη του σώματος του βαπτιζόμενου με Άγιο Μύρο (μίγμα ελαίου με άλλες 40 αρωματώδεις ουσίες οι οποίες συμβολίζουν τα χαρίσματα του Αγ. Πνεύματος ) εκφωνώντας σε κάθε χρίση την ευχή: «Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος αγίου. Αμήν».
Το Χρίσμα είναι ένα μυστήριο που συνδέεται πλέον άμεσα με το Βάπτισμα. Γίνεται αμέσως μετά το βάπτισμα, όπως αμέσως μετά την ανάδυση του Χριστού στον Ιορδάνη κατέβηκε το Πνεύμα το Άγιο με μορφή περιστεριού. Με το Χρίσμα ο άνθρωπος δεν αποτελείται πλέον μόνο από σώμα και ψυχή, αλλά και από τη Χάρη του Αγ. Πνεύματος.
Με το μυστήριο του Χρίσματος το Άγιο Πνεύμα επισκιάζει τον νεοφώτιστο. Τον ενισχύει. Τον οπλίζει στους αγώνες του ενάντια στο διάβολο. Μεταδίδονται στον χριόμενο ανεξίτηλα στην ψυχή του τα χαρίσματα του Αγη. Πνεύματος. Ολόκληρος ο άνθρωπος γίνεται τώρα ναός του Θεού.
Το Χρίσμα δεν είναι συμπλήρωμα του μυστηρίου του Βαπτίσματος, αλλά ένα ιδιαίτερο, αυτοτελές μυστήριο. Τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος γίνονται μια φορά για τον καθένα μας και δεν επαναλαμβάνονται. Όπως η φυσική γέννηση του ανθρώπου γίνεται μία και μόνη φορά, έτσι και η πνευματική μας αναγέννηση μέσω του Βαπτίσματος και του Χρίσματος μια μόνο φορά επιτελείται.
Τα αισθητά σημεία του Μυστηρίου
Τα σημεία αυτά είναι τέσσερα:
1. Το άγιο Μύρο - έλαιον από σαράντα αρώματα, που δηλώνουν «αισθητά» τα ποικίλα χαρίσματα του Άγιου Πνεύματος.
2. Η ευχή του Ιερέα.
3. Ηχρίση των κυρίων μερών του σώματος και
4. Τα λόγια του Ιερέα: «Σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου. Αμήν».
Με τα «σημεία» αυτά ο Ιερέας δεν «τελεί» το Μυστήριο αυτό όπως τ' άλλα, αλλά μεταδίδει το Άγιο Πνεύμα.
Το Άγιο Μύρο
Το Άγιο Μύρο έχει ως πρώτη ύλη του το λάδι. Παρασκευάζεται την Μεγάλη Πέμπτη –όταν χρειάζεται, συνήθως κάθε 10 χρόνια περίπου- στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί το παραλαμβάνουν όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Τα πολλά αρώματα συμβολίζουν την ποικιλία των χαρισμάτων που χορηγεί στον χριόμενο πιστό το Άγιο Πνεύμα.
Εκτός από το μυστήριο του Χρίσματος, το Άγιο Μύρο χρησιμοποιείται στα εγκαίνια των ναών. Ο επίσκοπος τότε χρίει την Αγία Τράπεζα, τους τέσσερις τοίχους του ναού και τα ιερά σκεύη.
Η χάρη του Μυστηρίου
Η χάρη του Χρίσματος είναι τα ποικίλα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος (Γαλ. ε', 22-23 καί Α'Κορ. ιβ'4καί 8-11), τα οποία λαμβάνουν όλοι ανεξαιρέτως οι βαπτισμένοι. Εάν τα διατηρούν ή εάν τα αυξάνουν, με τη δύναμη πάλι του Αγίου Πνεύματος, είναι ένα μεγάλο θέμα πού συν δέεται και με την προαίρεση του καθενός. Τα χαρίσματα γίνονται ενεργά με τη μετάνοια, την εξομολόγηση καί τη θεία Κοινωνία.
