Ομιλία για την οικογένεια από τον Μητροπολίτη Σισανίου & Σιατίστης Παύλο

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΗΜΕΡΑ

Του Λάμπρου Κ. Σκόντζου, Θε­ο­λό­γου–Κα­θη­γη­τή

Εἶ­ναι σὲ ὅ­λους φα­νε­ρὸ πὼς ἡ δο­μὴ τῆς ἑλ­λη­νι­κῆς οἰ­κο­γέ­νειας δὲν εἶ­ναι αὐ­τὴ ποὺ ἐ­δῶ καὶ λί­γες δε­κα­ε­τί­ες εἴ­χα­με γνω­ρί­σει ἐ­μεῖς οἱ πα­λι­ό­τε­ροι. Κά­να­με ἤ­δη λό­γο γιὰ τὴν ἐ­πί­θε­ση ποὺ δέ­χε­ται ἡ ἑλ­λη­νι­κὴ οἰ­κο­γέ­νεια ἀ­πὸ τὶς δυ­νά­μεις ἐ­κεῖ­νες ποὺ δὲ θέ­λουν τὴν πρό­ο­δο τῆς Ἑλ­λά­δος καὶ ἐ­πι­δι­ώ­κουν νὰ μᾶς ρί­ξουν στὸ βά­ρα­θρο τῆς παγ­κο­σμι­ο­ποί­η­σης.  

Βε­βαί­ως ἡ ἐκ­θε­με­λί­ω­ση τῆς ἑλ­λη­νορ­θό­δο­ξης μορ­φῆς τῆς οἰ­κο­γέ­νειας ξε­κί­νη­σε μὲ τὴν ἵ­δρυ­ση τοῦ νε­ο­ελ­λη­νι­κοῦ κρά­τους, ὅ­ταν ἔ­φτα­σε στὴν Πα­τρί­δα ὁ συρ­φε­τὸς τῶν «δι­α­νο­ου­μέ­νων», φέρ­νον­τας στὶς ἀ­πο­σκευ­ὲς τους τὸν ἀν­τι­χρι­στι­α­νι­σμὸ καὶ τὸν ἀν­τι­βυ­ζαν­τι­νι­σμὸ τῶν λε­γο­μέ­νων «δι­α­φω­τι­στῶν» καὶ τοῦ πνεύ­μα­τος τῆςΓαλ­λι­κῆς Ἐ­πα­νά­στα­σης. Θε­ώ­ρη­σαν κα­θῆ­κον τους ὅ­ταν ἐκ τοῦ ἀ­σφα­λοῦς, ὅ­ταν ἐ­ξέ­λει­πε ὁ κίν­δυ­νος νὰ κα­ρα­το­μη­θοῦν ἀ­πὸ τὴ σπά­θα κά­ποι­ου ἀ­γᾶ, νὰ «σώ­σουν» τοὺς Ρω­μηοὺς ἀ­πὸ τὴ Ρω­μαί­ϊκη, δη­λα­δὴ τὴν Ἑλ­λη­νορ­θό­δο­ξη πα­ρά­δο­ση. Ἤ­ξε­ραν πο­λὺ κα­λὰ οἱ ἀ­χρεῖ­οι ὅ­τι αὐ­τὸ ποὺ στη­ρί­ζει τὴ Ρω­μη­ο­σύ­νη εἶ­ναι ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α καὶ ἡ οἰ­κο­γέ­νεια καὶ γι᾿ αὐ­τὸ ἔ­κα­ναν τὰ ἀ­δύ­να­τα δυ­να­τὰ νὰ τὰ χτυ­πή­σουν καὶ νὰ τὰ ἀ­πο­σύ­ρουν ἀ­πὸ τὴν ἑλ­λη­νι­κὴ ψυ­χο­σύν­θε­ση. Θὰ γί­νουν οἱ καλ­ύτε­ροι σύμ­μα­χοι καὶ  συ­νερ­γά­τες τῶν «Μπα­βα­ρέ­ζων» ὅ­πως ἀ­να­φέ­ρει ὁ Μα­κρυ­γιά­ννης γιὰ νὰ βλά­ψουν τὴ «θρη­σκεί­α καὶ τὴν Πα­τρί­δα». Ἀ­πὸ τό­τε καὶ γιὰ 180 χρό­νια θὰ συ­νε­χί­ζε­ται μί­α ἀ­δι­ά­κο­πη κα­τε­δά­φι­ση τοῦ Ρω­μαίϊ­κου, δη­λα­δὴ τοῦ ἑλ­λη­νορ­θό­δο­ξου τρό­που ζω­ῆς, σκέ­ψης καὶ δρά­σης. Τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα εἶ­ναι σή­με­ρα νὰ ἔ­χου­με μί­α φρι­κτὴ ἀλ­λο­τρί­ω­ση ὅ­λων τῶν προ­αι­ώ­νι­ων θε­σμῶν καὶ μί­α πρω­το­φα­νῆ ἐ­κρί­ζω­ση τῶν ἀ­ξι­ῶν μὲ τὶς ὁ­ποῖ­ες τρέ­φον­ταν τὸ Ἔ­θνος μας στὰ τρεῖς χι­λιά­δες χρό­νια της ἱ­στο­ρί­ας του. Ὁ ἅ­γιος Κο­σμᾶς ὁ Αἰ­τω­λὸς εἶ­χε προ­φη­τεύ­σει με­ρι­κὰ χρό­νια πρίν, τὴν ἔ­λευ­ση τοῦ «ψευ­το­ρω­μαί­ϊ­κου», δη­λα­δὴ τοῦ με­ταλ­λαγ­μέ­νου νε­ο­ελ­λη­νι­κοῦ κρά­τους καὶ δυ­στυ­χῶς ἐ­πα­λη­θεύ­τη­κε.  

Τὶς τρεῖς τε­λευ­ταῖ­ες δε­κα­ε­τί­ες θε­σπί­στη­καν ἄ­θλι­ες νο­μο­θε­τι­κὲς ρυθ­μί­σεις, οἱ ὁ­ποῖ­ες ἔ­πλη­ξαν καί­ρια τὸ θε­σμὸ τῆς οἰ­κο­γέ­νειας. Τὸ αὐ­τό­μα­το δι­α­ζύ­γιο ἐ­πι­βρά­βευ­σε τὸ φταί­χτη σύ­ζυ­γο, καὶ δι­ευ­κό­λυ­νε τὴ λύ­ση τοῦ γά­μου. Τὸ ἴ­διο καὶ ἡ ἀ­πο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση τῆς μοι­χεί­ας. Ἡ νο­μι­μο­ποί­η­ση τῶν ἀμ­βλώ­σε­ων καὶ μά­λι­στα, νὰ γί­νον­ται μὲ ἔ­ξο­δα τῶν ἀ­σφα­λι­στι­κῶν τα­μεί­ων, εἶ­χε ὡς συ­νέ­πεια τὰ τε­λευ­ταῖα εἰ­κο­σι­πέν­τε χρό­νια πε­ρισ­σό­τε­ρα ἀ­πὸ 7.000.000 ἀ­θώ­α καὶ ἀ­νυ­πε­ρά­σπι­στα ἑλ­λη­νό­που­λα νὰ κομ­μα­τια­στοῦν καὶ νὰ ρι­χτοῦν στοὺς ὑ­πο­νό­μους. Τὸ σύμ­φω­νο ἐ­λεύ­θε­ρης συμ­βί­ω­σης καὶ μά­λι­στα μὲ ἄ­το­μα τοῦ ἰ­δί­ου φύ­λου, ἦρ­θε νὰ ἀ­πο­τε­λει­ώ­ση τὸ θε­σμὸ τοῦ γά­μου. Ἡ ἀ­πό­πει­ρα δη­μάρ­χου νὰ «τε­λέ­ση» «γά­μους» ἀ­τό­μων τοῦ ἰ­δί­ου φύ­λου καὶ ἡ ἐ­πι­χει­ρού­με­νη υἱ­ο­θέ­τη­ση παι­δι­ῶν, ἀ­πο­τε­λεῖ φρι­κτὴ βε­βή­λω­ση τοῦ ἱ­ε­ροῦ θε­σμοῦ τοῦ γά­μου καὶ ἀ­πό­λυ­τη στρέ­βλω­ση τῆς προ­αι­ώ­νιας καὶ ἀ­ναν­τι­κα­τά­στα­της ἀ­πο­στο­λῆς του.  

Ἀλ­λὰ πέ­ρα ἀ­πὸ τὴ θε­σμι­κὴ κα­τε­δά­φι­ση τῆς οἰ­κο­γέ­νειας ὑ­πάρ­χει καὶ ἡ ἠ­θι­κὴ κα­τά­πτω­ση. Ἡ σύγ­χρο­νη ἑλ­λη­νι­κὴ οἰ­κο­γέ­νεια ἔ­πα­ψε πρω­τί­στως νὰ βι­ώ­νη τὴ θρη­σκευ­τι­κό­τη­τα, ἡ ὁ­ποί­α, ὅ­πως ἀ­να­φέ­ρα­με, ὑ­πῆρ­ξε ἡ κο­ρυ­φαί­α ἔκ­φαν­ση καὶ ἡ συ­νο­χή της. Ὑ­λι­στι­κές, ἀ­θε­ϊ­στι­κὲς καὶ μη­δε­νι­στι­κὲς ἰ­δέ­ες εἰ­σέ­βα­λαν καὶ στὴν οἰ­κο­γε­νεια­κὴ δο­μὴ καὶ τὴν προ­σέ­βαλαν καί­ρια. Ἡ πί­στη στὸ Θε­ό, ἡ εὐ­σέ­βεια καὶ ἡ προ­σή­λω­ση στὴν Ἐκ­κλη­σί­α θε­ω­ροῦν­ται ξε­πε­ρα­σμέ­νες ἀν­τι­λή­ψεις, πα­ρω­χη­μέ­νων ἐ­πο­χῶν. Οἱ γο­νεῖς ὄ­χι μό­νο δὲν θε­ω­ροῦν ἀ­πα­ραί­τη­τη τὴ θρη­σκευ­τι­κὴ δι­α­παι­δα­γώ­γη­ση τῶν παι­δι­ῶν, ἀλ­λὰ μᾶλ­λον ἐ­πι­ζή­μια, δι­ό­τι κα­τὰ τὴν ἄ­πο­ψή τους, ἔ­χουν κα­θῆ­κον νὰ τὰ ἀ­παγ­κι­στρώ­σουν ἀ­πὸ τὸ «σκο­τα­δι­σμὸ» καὶ τὴν «ὀ­πι­σθο­δρό­μη­ση» ποὺ γεν­νᾶ ἡ θρη­σκευ­τι­κὴ πί­στη. Τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα εἶ­ναι τὰ παι­διὰ νὰ δι­α­κα­τέ­χον­ται ἀ­πὸ πρώ­ϊμες μη­δε­νι­στι­κὲς τά­σεις, νὰ ἀ­πορ­ρί­πτουν πα­ρα­δε­δο­μέ­νες ἀ­ξί­ες, νὰ ἀ­σκοῦν­ται στὴ βί­α καὶ νὰ φτά­νουν στὴν ἀ­ναρ­χί­α. Ὅ­σοι ὑ­πη­ρε­τοῦ­με τὴν Παι­δεί­α γνω­ρί­ζου­με πο­λὺ κα­λὰ αὐ­τὴ τὴ φρι­κτὴ πραγ­μα­τι­κό­τη­τα καὶ μό­νο ἀ­πὸ τὰ συν­θή­μα­τα ποὺ εἶ­ναι γραμ­μέ­να στὰ θρα­νί­α καὶ τοὺς τοί­χους.

Ὁ πα­τρι­ω­τι­σμὸς κα­τα­συ­κο­φαν­τή­θη­κε ὅ­σο τί­πο­τε ἄλ­λο τὰ τε­λευ­ταῖ­α χρό­νια. Ἡ ἄ­θλια ἀν­τι­πα­τρι­ω­τι­κὴ προ­πα­γάν­δα ἔ­φτα­σε νὰ ἐ­πη­ρε­ά­ση σο­βα­ρὰ καὶ τὴν οἰ­κο­γέ­νεια. Πεί­στη­καν οἱ γο­νεῖς νὰ μὴ μι­λᾶ­νε στὰ παι­διά τους γιὰ πα­τρι­ω­τι­σμό, για­τί κα­τ᾿ αὐ­τοὺς καλ­λι­ερ­γεῖ τὸν ἐ­θνι­κι­σμὸ καὶ τὸν μι­λι­τα­ρι­σμό, ἀν­τί­θε­τα τὰ μυ­οῦν στὸν κο­σμο­πο­λι­τι­σμὸ καὶ στὸν ἀ­νια­ρὸ δι­ε­θνι­σμό. Βγῆ­κε ἡ Ση­μαί­α καὶ κά­θε Ἐθνι­κὸ σύμ­βο­λο ἀ­πὸ τὸ σπί­τι. Οἱ Ἐθνι­κὲς Ἐπέ­τει­οι προ­σπερ­νι­όν­ται ἐ­πι­πό­λαι­α. Τὰ παι­διὰ δὲ γνω­ρί­ζουν τί γι­ορ­τά­ζου­με σ᾿ αὐ­τές. Ἡ στρα­τι­ω­τι­κὴ θη­τεί­α καὶ κά­θε ἄλ­λη ὑ­πη­ρε­σί­α στὴν Πα­τρί­δα θε­ω­ρεῖ­ται ἀγ­γα­ρεί­α καὶ σὲ πολ­λὲς πε­ρι­πτώ­σεις πα­ρα­βί­α­ση τῶν ἀ­το­μι­κῶν ἐ­λευ­θε­ρι­ῶν καὶ τῆς ἀ­το­μι­κῆς συ­νεί­δη­σης. Βρί­ζον­ται χυ­δαι­ό­τα­τα ὁ στρα­τὸς καὶ ἡ ἀ­στυ­νο­μί­α. Δι­α­στρε­βλώ­νε­ται ἡ ἱ­στο­ρί­α, βε­βη­λώ­νον­ται οἱ ἀ­γῶ­νες τῶν προ­γό­νων μας καὶ λοι­δο­ροῦν­ται οἱ με­γά­λες προ­σω­πι­κό­τη­τες ποὺ ὠ­φέ­λη­σαν τὸ Ἔ­θνος.

Πέ­ρα­σε στὴν ψυ­χο­σύν­θε­ση τῶν νε­ο­ελ­λή­νων μί­α ἐ­πι­κίν­δυ­νη ἄ­πο­ψη πε­ρὶ ἐ­λευ­θε­ρί­ας. Τὴν ἑλ­λη­νορ­θό­δο­ξη ἔν­νοι­α πε­ρὶ ἐ­λευ­θε­ρί­ας, ἡ ὁ­ποί­α ἔ­χει ὡς ὅ­ριο τὴν ἀρ­χὴ τῆς ἐ­λευ­θε­ρί­ας τῶν ἄλ­λων, πῆ­ρε τὴ θέ­ση της ἡ ἀ­συ­δο­σί­α καὶ ἡ ἀ­ναρ­χί­α. Ὁ σύγ­χρο­νος ἄν­θρω­πος δι­εκ­δι­κεῖ τὴν ἀ­πό­λυ­τη ἐ­λευ­θε­ρί­α, νὰ κά­νη ὅ,τι θέ­λει, κα­τα­πα­τών­τας κά­θε ἔν­νοι­α ἠ­θι­κῆς καὶ δι­καί­ου. Γε­νι­κὸ σύν­θη­μα: «Κά­τω τὰ πάν­τα, πά­νω ὁ ἑαυ­τός μας!». Τὸ κα­κὸ πα­ρά­δειγ­μα δί­νει στὰ παι­διὰ ἡ ἴ­δια ἡ οἰ­κο­γέ­νεια. Ὅ­ταν οἱ γο­νεῖς ζη­τοῦν μὲ ἀ­σύλ­λη­πτες προ­στρι­βὲς καὶ ὁ­μη­ρι­κοὺς καυ­γά­δες τὴν αὐ­το­νό­μη­σή τους. Ὅ­ταν νυ­χθη­με­ρὸν ὁ θε­σμὸς τῆς οἰ­κο­γέ­νειας χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται ὡς «σκλα­βιά». Ὅ­ταν προ­βάλ­λε­ται ἀ­πὸ τὰ «τη­λε­ο­πτι­κά σκου­πί­δια», ὅ­τι «ἡ οἰ­κο­γέ­νεια βλά­πτει» καὶ ὅ­τι «καὶ οἱ παν­τρε­μέ­νοι ἔ­χουν ψυ­χὴ» (τί­τλοι τη­λε­ο­πτι­κῶν σει­ρῶν). Ὅ­ταν δύ­ο στοὺς δέ­κα γά­μους φτά­νουν στὸ δι­α­ζύ­γιο,  τὰ παι­διὰ πι­στεύ­ουν ὑ­πο­συ­νεί­δη­τα ὅ­τι ἡ οἰ­κο­γέ­νεια εἶ­ναι ἀ­πα­ξί­α καὶ πρέ­πει νὰ ἀ­πο­φεύ­γε­ται. Δὲν εἶ­ναι τυ­χαί­α σή­με­ρα ἡ ἐ­κτε­τα­μέ­νη ἀ­πο­φυ­γὴ τοῦ γά­μου ἀ­πὸ τοὺς νέ­ους, μὲ τρα­γι­κὲς μελ­λον­τι­κὲς συ­νέ­πει­ες γιὰ τὴν κοι­νω­νί­α καὶ τὸ Ἔ­θνος.

Ἡ συ­ζυ­γι­κὴ πί­στη ἔ­πα­ψε νὰ εἶ­ναι ἀ­ξί­α καὶ ἡ θρυ­λι­κὴ ὁ­μη­ρι­κὴ Πη­νε­λό­πη χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται «ἠ­λί­θια». Οἱ πι­στοὶ σύ­ζυ­γοι θε­ω­ροῦν­ται «κα­θυ­στε­ρη­μέ­νοι».  Ἀν­τί­θε­τα οἱ μοι­χοὶ χα­ρα­κτη­ρί­ζον­ται «κα­πά­τσοι!». Τὰ «τη­λε­ο­πτι­κά σκου­πί­δια» κά­νουν ὅ,τι μπο­ροῦν γιὰ νὰ προ­βάλ­λουν τὴ μοι­χεί­α ὡς «ἀ­το­μι­κό φυ­σι­κό δι­καί­ω­μα αὐ­το­δι­ά­θε­σης» καί τή συ­ζυ­γι­κή πί­στη ὡς «ταμ­πού, ἀ­να­χρο­νι­στι­κὸ κα­τά­λοι­πο τοῦ με­σαί­ω­να καὶ κα­τα­πά­τη­ση τῶν ἀ­το­μι­κῶν δι­και­ω­μά­των». Ὁ παν­σε­ξου­α­λι­σμὸς ἔ­χει εἰ­σβάλ­λει καὶ στὶς οἰ­κο­γέ­νει­ες, κυ­ρί­ως μέ­σῳ τῶν νέ­ων τε­χνο­λο­γι­ῶν. Ὑ­πε­ρά­νω ὅ­λων ἡ ἡ­δο­νή. Χω­ρὶς κα­μμιὰ αἰ­δῶ οἱ γο­νεῖς γυ­ρί­ζουν στὸ σπί­τι γυ­μνοὶ καὶ προ­βαί­νουν σὲ ἀ­νάρ­μο­στες πε­ρι­πτύ­ξεις μπρο­στὰ στὰ παι­διά. Οἱ συ­ζη­τή­σεις πε­ρι­λαμ­βά­νουν χυ­δαῖ­ες ἐκ­φρά­σεις καὶ σε­ξου­α­λι­κὰ ὑ­πο­νο­ού­με­να. Ὅ­λα αὐ­τὰ μα­ζὶ μὲ τὶς ἀ­τέ­λει­ω­τες ἐ­ρω­τι­κὲς σκη­νὲς καὶ ἐκ­πομ­πὲς τῆς τη­λε­ό­ρα­σης καθ­᾿ ὅ­λη τὴ διά­ρκεια τοῦ 24ώρου βομ­βαρ­δί­ζουν τὶς ἀ­θῶ­ες παι­δι­κὲς ψυ­χὲς καὶ τὶς κα­θι­στοῦν πνευ­μα­τι­κὰ συν­τρίμ­μια. Τὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα εἶ­ναι φρι­κι­α­στι­κό. Ἡ ἄ­γου­ρη παι­δι­κὴ σε­ξου­α­λι­κό­τη­τα ἐκ­δη­λώ­νε­ται μὲ ἀ­να­τρι­χι­α­στι­κὰ φαι­νό­με­να παι­δι­κῶν βια­σμῶν, ἀ­κό­μα καὶ σὲ νη­πι­α­γω­γεῖ­α, σε­ξου­α­λι­κῶν ἐ­πι­θέ­σε­ων, ἐγ­κλη­μα­τι­κῶν πρά­ξε­ων καὶ ἀ­πί­στευ­των ψυ­χι­κῶν δι­α­τα­ρα­χῶν, τὶς ὁ­ποῖ­ες θὰ κου­βα­λοῦν σὲ ὅ­λη τους τὴ ζω­ή.

Ἡ ἀ­σέ­βεια πρὸς τοὺς με­γά­λους ἔ­χει πά­ρει τρα­γι­κὲς δι­α­στά­σεις. Ἡ ἀρ­χὴ ἔ­γι­νε ἀ­πὸ τὰ γη­ραι­ὰ μέ­λη τῆς οἰ­κο­γέ­νειας, τὰ ὁ­ποί­α δὲν ἔ­χουν θέ­ση πιὰ στὴ σύγ­χρο­νη οἰ­κο­γέ­νεια. Ἡ ἀ­πο­μό­νω­σή τους σὲ κά­ποι­α γκαρ­σο­νι­έ­ρα, νὰ τοὺς ὑ­πη­ρε­τεῖ κά­ποι­α ἀλ­λο­δα­πή, εἶ­ναι ἴ­σως ἡ προ­τι­μό­τε­ρη λύ­ση, ἀ­πὸ τὴν ἐγ­κα­τά­λει­ψη στὴν ἐ­νο­ρί­α καὶ τοὺς φι­λάν­θρω­πους γεί­το­νες. Τὰ νε­α­ρὰ μέ­λη τῆς οἰ­κο­γέ­νειας βι­ώ­νον­τας αὐ­τὴ τὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ἐκ­δη­λώ­νουν συ­χνὰ φαι­νό­με­να ἀ­κραί­ας ἀ­πεί­θειας πρὸς τοὺς γο­νεῖς, ἡ ὁ­ποί­α ἐ­κτεί­νε­ται ὡς τὸ σχο­λεῖ­ο καὶ τὴν ἐρ­γα­σί­α τους.

Γιὰ οἰ­κο­νο­μί­α χρό­νου ἀ­να­φέ­ρου­με ἐ­πι­γραμ­μα­τι­κὰ καὶ τὰ ἑ­ξῆς ἄλ­λα ἐκ­φυ­λι­στι­κὰ φαι­νό­με­να τῆς σύγ­χρο­νης ἑλ­λη­νι­κῆς οἰ­κο­γέ­νειας: Τὴν ἀ­νη­συ­χη­τι­κὴ αὔ­ξη­ση τῶν μο­νο­γο­νε­ϊ­κῶν οἰ­κο­γε­νει­ῶν, τὴ μά­στι­γα τῶν ναρ­κω­τι­κῶν, τὴ μο­να­ξιὰ ἐ­ξαι­τί­ας τῆς πο­λύ­ω­ρης ἀ­που­σί­ας, λό­γῳ ἐρ­γα­σί­ας τῶν γο­νέ­ων, τὴν κα­τα­στρο­φι­κὴ δι­α­τρο­φὴ μὲ τὰ «δι­α­τρο­φι­κά σκου­πί­δια» τῶν fast foods, τὸν ἐ­πί­πλα­στο εὐ­δαι­μο­νι­σμὸ καὶ τὸν ὑ­περ­προ­στα­τευ­τι­σμό, τὴ δου­λι­κὴ προ­σή­λω­ση στὴ μό­δα, τὸν ἐ­πι­κίν­δυ­νο μι­μη­τι­σμὸ σα­θρῶν προ­τύ­πων (π.χ. ἠ­θο­ποι­ῶν, πο­δο­σφαι­ρι­στῶν κ.λ.π.), τὴ λα­γνεί­α καὶ τὸν χου­λιγ­κα­νι­σμὸ τοῦ ἀ­θλη­τι­σμοῦ, τὴ ζω­ο­λα­τρί­α, τὴν ἀ­να­ζή­τη­ση εὔ­κο­λων ἐ­πι­λο­γῶν γιὰ τὴ ζω­ή, τὸν ἀ­πί­στευ­το ἐκ­χυ­δα­ϊ­σμὸ στὴ συ­νο­μι­λί­α κ.λ.π. Ὅ­λα αὐ­τὰ συν­θέ­τουν μί­α ὄ­ζου­σα κα­τά­στα­ση, ἡ ὁ­ποί­α προ­μη­νύ­ει, ζο­φε­ρὸ καὶ ἀ­βέ­βαι­ο τὸ μέλ­λον τοῦ Ἔ­θνους, δι­ό­τι ἔ­πα­ψε πιὰ νὰ εἶ­ναι ἡ οἰ­κο­γέ­νεια ὁ βα­σι­κὸς πυ­ρή­νας καὶ ἡ συ­νε­κτι­κὴ δύ­να­μη τοῦ Γέ­νους μας. Ὁ μα­κα­ρι­στὸς π. Πα­ΐ­σιος μὲ τὸ προ­φη­τι­κό του χά­ρι­σμα εἶ­χε πεῖ:«Μί­α εἶ­ναι ἡ ἀ­ξί­α τῆς ζω­ῆς, ἡ οἰ­κο­γέ­νεια. Μό­λις σβή­σει ἡ οἰ­κο­γέ­νεια θὰ σβή­ση καὶ ὁ κό­σμος!». Φρι­κι­α­στι­κὴ ὄν­τως προ­φη­τι­κὴ ρή­ση!    

Κυρίες καὶ κύριοι,      

Ἴ­σως δι­ε­ρω­τη­θοῦν εὔ­λο­γα κά­ποι­οι: «Λοι­πὸν χά­θη­καν ὅ­λα;». Ἀ­παν­τοῦ­με: «Ἀ­σφα­λῶς ὄ­χι!». Ὁ Ἑλ­λη­νι­σμὸς ἀ­πέ­δει­ξε στὸ διά­βα τῶν αἰ­ώ­νων πὼς δι­α­θέ­τει στὰ ἐ­σώ­ψυ­χά του ἰ­σχυ­ρό­τα­τες δυ­νά­μεις ἀν­τί­στα­σης, φτά­νει αὐ­τὲς νὰ ἐ­νερ­γο­ποι­η­θοῦν. Δὲ χά­θη­κε τί­πο­τε. Ὑ­πάρ­χει τὸ εὐ­γε­νὲς «ὑ­πό­λειμ­μα», ὅ­λων ἐ­κεί­νων τῶν Ἑλ­λή­νων, ὡς πρό­σω­πα, οἰ­κο­γέ­νει­ες καὶ συλ­λο­γι­κό­τη­τες, οἱ ὁ­ποῖ­οι ἀν­τι­στε­κό­μα­στε στὴν νε­ο­τα­ξι­κὴ ἀλ­λο­τρί­ω­ση καὶ ἔ­χου­με τὴ δι­ά­θε­ση καὶ τὴ δύ­να­μη νὰ ἀν­τι­στα­θοῦ­με στὴν ἐ­πι­χει­ρού­με­νη ἐ­θνι­κὴ κα­τε­δά­φι­ση. Νὰ κα­τα­στή­σου­με ξα­νὰ τὴν οἰ­κο­γέ­νεια ὑ­γι­ῆ πυ­ρή­να τοῦ κοι­νω­νι­κοῦ καὶ ἐ­θνι­κοῦ μας ἱ­στοῦ. Νὰ ξα­να­δώ­σου­με στὴ νε­ο­λαί­α μας, ἡ ὁ­ποί­α εἶ­ναι τὸ εὐ­γε­νὲς φυ­τώ­ριο τῆς φυ­λῆς μας, τὴ δη­μι­ουρ­γι­κὴ ὁρ­μὴ γιὰ τὴν ἀ­να­γέν­νη­ση τῆς πα­τρί­δος μας.  Ἡ ση­με­ρι­νὴ ἐκ­δή­λω­ση εἶ­ναι μί­α ἠ­χη­ρὴ καὶ δυ­να­μι­κὴ ἀ­πάν­τη­ση σὲ ὅ­λους ὅ­σους ἐ­πι­βου­λεύ­ον­ται τὸ Γέ­νος μας. Μὲ ἀρ­χη­γὸ τὸ Λυ­τρω­τὴ μας Χρι­στό, πνευ­μα­τι­κό μας ὁ­δη­γὸ τὴν μη­τέ­ρα καὶ τρο­φὸ μας Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α, ὅ­πλο μας τὴν Ἑλ­λη­νορ­θό­δο­ξη Πα­ρά­δο­σή μας, θὰ ἀ­γω­νι­στοῦ­με νὰ ἐ­νερ­γο­ποι­ή­σου­με τὶς δυ­νά­μεις ἀν­τι­στά­σε­ως ἐ­νάν­τια στὴ γε­νι­κὴ ἐ­θνι­κὴ κα­τρα­κύ­λα. Θὰ κα­τα­δεί­ξου­με γιὰ μί­α ἀ­κό­μη φο­ρᾶ ὅ­τι ὡς Ὀρ­θό­δο­ξοι Χρι­στια­νοὶ καὶ Ἕλ­λη­νες μπο­ροῦ­με νὰ μα­ται­ώ­σου­με τὰ ὅ­ποι­α κα­τα­χθό­νια κο­σμο­κρα­το­ρι­κὰ σχέ­δια καὶ νὰ δεί­ξου­με καὶ στοὺς ἄλ­λους λα­οὺς τὸ δρό­μο καὶ τῆς δι­κῆς τους αὐ­το­δι­ά­θε­σης καὶ τῆς ἐ­θνι­κῆς τους ἰ­δι­αι­τε­ρό­τη­τας.                                                                        

*ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΄΄ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ΄΄ ΣΤΟ ΑΠΘ, ΣΕΠΤ. 2010

Τι είναι και τι δεν είναι σταυρός στην οικογένεια

Ερώτηση: Πιστεύετε ότι χρειάζεται κάποιος να σταυρωθεί, να σταυρώνεται καθημερινά μέσα στο γάμο, μέσα στην κοινωνία, μέσα στην ιστορία περιμένοντας την ανάστασή του ή προς το τέλος της ζωής, στη μετά θάνατον ζωή;

Απάντηση. Εγώ θα ήθελα να μεταθέσω λίγο το κέντρο βάρους της ενδιαφέρουσας ερωτήσεώς σας, από το πότε έρχεται η ανάσταση στο πώς νοούμε τη Σταύρωση. Θα πάω πιο πριν, διότι η εμπειρία μου είναι ότι γίνεται πολύ κακή χρήση της έννοιας και του όρου της Σταυρώσεως και του Σταυρού μέσα στις οικογένειες. Ας μη ξεχνάμε από πού δανειστήκαμε αυτή τη λέξη, τη δανειστήκαμε από το Σταυρό του Χριστού, ο οποίος αποτελεί το πρότυπο του πάθους και του πόνου ενός απολύτως αναμάρτητου, δηλαδή απολύτως αναίτιου γι’ αυτό που του συνέβαινε. Θεωρώ λοιπόν ότι *μπορεί να χρησιμοποιεί τον όρο Σταυρός κάποιος για μια κατάσταση και να πει “είναι ο Σταυρός μου” όταν ο ίδιος είναι απολύτως αμέτοχος και αναίτιος σ’ αυτό που του συμβαίνει.* Το να πεθάνει ξαφνικά ο σύντροφος είναι σταυρός, ή όταν αρρωστήσει βαριά, πράγμα που θα επιβαρύνει και τον άλλο επίσης, είναι σταυρός για τον άλλον ή αντίστοιχες καταστάσεις με τα παιδιά κτλ ή με την προσωπική μας υγεία ή ένα άλλο θέμα σοβαρό της ζωής μας. Το να ονομάζουμε όμως σταυρό, όπως συμβαίνει συνήθως, μια κατάσταση κακής συμπεριφοράς του συζύγου ή της συζύγου στην οποία εγώ έχω το 50 ή 60 ή 70%, συμμετέχω σ’ αυτή και υποδαυλίζω αυτή την κατάσταση, αυτό όχι απλώς είναι λάθος αλλά είναι και βεβήλωση της έννοιας του Σταυρού.
Η πείρα στις σχέσεις των ζευγαριών δείχνει ότι είμαστε σε πολύ μεγάλο βαθμό υπαίτιοι για την κακή συμπεριφορά του άλλου, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Είναι αυτό που είπα πριν για την κρίση στο γάμο, όπου ο άλλος γίνεται ο εχθρός μας και του τα φορτώνουμε όλα. “Αυτός είναι έτσι, καλά έχω κι εγώ κάτι λίγο, αλλά αυτός ο άνθρωπος είναι προβληματικός, είναι και από το χαρακτήρα του” και μπορεί η δική μου τάση να είναι τέτοια που να τον εξοργίζει τον άλλο, να τον πνίγει, να τον φέρνει σε αδιέξοδα και αντιδρά με τον τρόπο που έμαθε να αντιδρά, με φωνές, με θυμό, με βρισιές κτλ. Λοιπόν, είναι μεγάλο το θέμα για να το αναλύσουμε τώρα με παραδείγματα, πώς μπορεί εμείς να συντελούμε στην κατάσταση του άλλου, αλλά απλώς το λέω για να το κρατήσουμε. Μην είμαστε εύκολοι να ονομάζουμε κάτι Σταυρό. Από τη στιγμή που θα αφαιρέσουμε μερικές τέτοιες περιπτώσεις, δεν μιλάμε συνακόλουθα για Ανάσταση ή μιλάμε αλλά αν μεταθέσουμε εκεί την έννοια του Σταυρού τότε ξέρετε ποιος είναι ο Σταυρός μας; Ο Σταυρός μας είναι να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε εμείς τι μας συμβαίνει, ο Σταυρός είναι να διορθώσουμε εμείς το χαρακτήρα μας. Εκεί ταιριάζει με την έννοια του Σταυρού περισσότερο γιατί τον χαρακτήρα μας δεν τον δημιουργήσαμε εμείς, αλλά τότε όμως αλλάζει το κέντρο βάρους και δεν λέμε “ο Σταυρός μου είναι ο σύντροφός μου”, λέμε “ο Σταυρός μου είμαι εγώ, μ’ αυτά που έχω, τα κουσούρια που έχω”.

Οι άγιοι αυτό το φρόνημα είχαν. Οι άγιοι είχαν τη νοοτροπία ότι ζουν μέσα στον παράδεισο και ότι μόνο αυτοί είναι το πρόβλημα, μόνο αυτοί έχουνε πάνω τους αμαρτίες και πάθη. Απέχουμε εμείς απ’ αυτό, αλλά τουλάχιστον ας μην χρησιμοποιούμε τη λέξη Σταυρός σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Εάν δούμε σαν Σταυρό αυτά τα ζητήματα τότε θα ακολουθήσει Ανάσταση οπωσδήποτε και η Ανάσταση μπορεί να μην έχει τη μορφή μιας θεαματικής αλλαγής στο χαρακτήρα ή στις σχέσεις του ζευγαριού, που καμιά φορά την έχει κι αυτή τη μορφή, αλλά μπορεί να είναι αυτή η ήρεμη και διαρκής γλυκιά παρηγοριά και βοήθεια και στήριξη που η χάρη του Θεού στέλνει.

Απάντηση από τον π. Βασίλειο Θερμό σε ερώτηση ακροατή της εισήγησής του με τίτλο “Εφηβεία, μια παρεξηγημένη ηλικία” στο Νεανικό Επιμορφωτικό Όμιλο Σύρου.

“Για τη ζωή και την οικογένεια”, Νεανικός Επιμορφωτικός Όμιλος Σύρου, Σύρος, άνοιξη 2000, σελ. 135-136

Πηγή

Όταν η βία ζει στο σπίτι...

Γράφει: Αντωνίου Άρτεμις, Σύμβουλος Ψυχολόγος και Συνθετική Θεραπεύτρια

Αυτή η μελέτη έχει ως σκοπό να δώσει μερικές βασικές πληροφορίες για την ενδο-οικογενειακή βία. Θεωρώ ότι η καλή πληροφόρηση μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου καθώς, επίσης, μπορεί να προσφέρει περισσότερες υπεύθυνες επιλογές σε εσένα ή σε κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο.

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μεγαλώσει με την ιδέα ότι η οικογένεια και το σπίτι είναι ένα ήρεμο μέρος, ένα ασφαλές λιμάνι ή ένα καταφύγιο. Και ότι μέσα εκεί κανείς και τίποτα δεν μπορεί να τους βλάψει. Αυτές οι αντιλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες στους περισσότερους από εμάς καθώς συνήθως μεταφέρονται από γενιά σε γενιά από την παιδική ηλικία. Οι εικόνες και οι αντιλήψεις αυτές είναι όμορφες και θετικές. Χτίζουν στην καρδιά και το μυαλό μας ένα καλό οικοδόμημα, ένα καλό πρότυπο για την εξέλιξη της προσωπικότητάς μας, των σχέσεων και της ζωής μας γενικότερα. Κατά πόσο, όμως, μπορούν να είναι και πραγματικότητα; Και μάλιστα μια μόνιμη πραγματικότητα, όπως αυτήν που καμιά φορά βλέπουμε να προβάλλεται από τις ταινίες;

Υπάρχουν στιγμές και περιπτώσεις που κάτι τέτοιο δεν ισχύει τόσο. Και ίσως δεν είναι και ρεαλιστικό να πιστεύει κανείς ότι μπορεί ή πρέπει πάντα να ισχύει. Στην οικογένεια, όπως και στις περισσότερες – αν όχι σε όλες - τις ομάδες ανθρώπων, βιώνονται πολλά και ανάμεικτα συναισθήματα που εκφράζονται με πολλούς και διάφορους τρόπους και συμπεριφορές. Όταν, όμως, αυτές οι συμπεριφορές και τα συναισθήματα εκφράζονται με τρόπους ακραίους, βίαιους, ζημιογόνους, που βλάπτουν ή απειλούν τη σωματική, συναισθηματική, διανοητική, πνευματική υγεία και ευεξία, τότε πρέπει να αντιμετωπίζονται δραστικά.

Η βία στο σπίτι (συχνά ονομάζεται και ‘ενδο-οικογενειακή βία’) συμβαίνει όταν ένα μέλος της οικογένειας (σύντροφος, αδελφός/ή, γιος/κόρη, συγγενής) επιχειρεί με τις πράξεις και τη συμπεριφορά του να επιβληθεί ή/και να βλάψει ένα άλλο μέλος της οικογένειας σωματικά ή/και ψυχολογικά.

Η βία στο σπίτι συμβαίνει σε όλες τις κουλτούρες, όλες τις εθνικότητες, όλες τις θρησκείες, όλα τα κοινωνικά και οικονομικά επίπεδα. Μπορεί να προέρχεται από άντρες, από γυναίκες ή και από τους δυο, σε σχέσεις μεταξύ του αντίθετου φύλου και σε σχέσεις μεταξύ του ίδιου φύλου, σε σχέση γονέα προς παιδί και σε σχέση παιδιού (κυριότατα έφηβου και ενήλικα) προς γονέα.

Η αναγνώριση περιστατικών ενδο-οικογενειακής βίας και η καταγραφή τους διαφέρει από χώρα σε χώρα. Σύμφωνα με το Center for Disease Control, η βία στο σπίτι είναι ένα σοβαρό επιβλαβές φαινόμενο, που αφορά την όλη την κοινωνία και τη δημόσια υγεία (Tjaden and Thoennes, 2000). Και τα καλά νέα είναι ότι είναι μπορεί να προληφθεί.

Η ενδο-οικογενειακή βία (όπως και άλλες μορφές βίας) μπορεί να είναι:

Σωματική

• Η άμεση σωματική βία έχει να κάνει με την ανεπιθύμητη σωματική επαφή όπως π.χ. από το μη επιθυμητό άγγιγμα έως το βιασμό και το φόνο.
• Η έμμεση σωματική βία περιλαμβάνει π.χ. το πέταγμα αντικειμένων πάνω ή κοντά σε έναν άνθρωπο, η πρόκληση πόνου σε ζώα.
• Σεξουαλική βία – εξαναγκαστική σεξουαλική επαφή ή πράξη χωρίς την οικειοθελή συγκατάθεση του άλλου με τη χρήση ή την απειλή χρήσης βίας.

Λεκτική

• Λεκτικές απειλές για χρήση βίας ενάντια στο ‘θύμα’, σε άλλα μέλη της οικογένειας –συμπεριλαμβανομένου και τα παιδιά – ή αγαπημένα πρόσωπα, ο ‘θύτης’ ενάντια στον ίδιο του/της τον εαυτό.
• Λεκτική βία, που εμπεριέχει απειλές, βρισιές, υποτιμητικές και εξευτελιστικές λεκτικές επιθέσεις.

Συναισθηματική

• Μη λεκτικές απειλές, όπως π.χ. χειρονομίες που υποδηλώνουν απειλή, εκφράσεις του προσώπου, κινήσεις του σώματος.
• Υπερβολική έλλειψη ενσυναίσθησης (η ικανότητα δηλαδή του να συν-αισθάνεσαι π.χ. τον πόνο ή την χαρά του άλλου), η έντονη συναισθηματική απάθεια και η αδυναμία συναισθηματικού μοιράσματος και επαφής με τρόπο που είναι ζημιογόνος.
• Χειραγώγηση των συναισθημάτων του άλλου που οδηγεί σε τρόμο, φόβο, δυσκολία χαλάρωσης, ενοχές, αμφιβολίες και αμφισβήτηση του τρόπου σκέψης και των συναισθημάτων του/της για την κατάσταση, αδυναμία να είναι σε επαφή και να εμπιστεύεται τα συναισθήματά του/της.
• Παιχνίδια με το μυαλό του άλλου π.χ. διαστρέβλωση των σκέψεών του σε βάρος του ‘θύματος’.

Κοινωνική

• Το να μην επιτρέπεται στον άλλο να δει τους φίλους ή/και τους συγγενείς του.
• Το να σαμποτάρονται οι κοινωνικές σχέσεις του άλλου και το να απομονώνεται από τις κοινωνικές της/του δραστηριότητες και επαφές.
• Ο διασυρμός του άλλου π.χ. μέσα από την εσκεμμένη διαστρέβλωση γεγονότων, τη διάδοση κακής φήμης ή την επινόηση ψεύτικων ιστοριών με σκοπό να βλαφτεί η προσωπικότητα, η οικογένεια, η κοινωνική, η επαγγελματική ή η πνευματική ζωή του/της.

Οικονομική

• Oικονομική στέρηση και χειραγώγηση του άλλου μέσα από τα χρήματα ή άλλα υλικά αγαθά, π.χ. έλεγχος των οικονομικών του άλλου με τρόπο κυριαρχικό και υποτιμητικό, εκβιασμός μέσω των χρημάτων.
• Στέρηση του δικαιώματος του άλλου για οικονομική αυτονομία (π.χ. να μην του/της επιτρέπεται να εργαστεί).
• Εσκεμμένη στέρηση οικονομικής υποστήριξης του άλλου (συνήθως σε περιπτώσεις που η γυναίκα δεν εργάζεται) συνήθως αναγκάζοντάς τον/την να αρχίσει να ικετεύει για οικονομική υποστήριξη.

Πνευματική

• Η χρήση φανερής ή κρυφής βίας ή/και οι απειλές ή άλλες προσπάθειες χειραγώγησης με άμεσες ή έμμεσες τακτικές για να εξαναγκαστεί ο άλλος να αλλάξει, να αρνηθεί ή να σταματήσει να έχει τα δικά του πνευματικά πιστεύω και τους τρόπους να τα εκφράζει.
• Να υποτιμάται, να περιγελάται ή να κακοποιείται ο άλλος λόγω των πνευματικών του πεποιθήσεων και πρακτικών.
• Το να χρησιμοποιούνται τα πνευματικά πιστεύω (ή η απουσία τους) για να χειραγωγηθεί ο άλλος ή να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης.

Συνήθως η βία έχει πορεία φαύλου κύκλου. Αρκετοί μελετητές αυτού του φαινομένου (όπως π.χ. ο Lenore Walker) έχουν παρουσιάσει ένα μοντέλο γνωστό ως ο 'κύκλος της βίας'. Παρακάτω παρουσιάζω μια από τις εκδοχές του:

1^η Φάση: Ο μήνας του μέλιτος

Αυτή η φάση χαρακτηρίζεται συνήθως από τρυφερότητα, απολογία, προσφορά (π.χ. δώρα, προσφορά βοήθειας σε κάτι που συνήθως ο ‘θύτης’ δεν βοηθάει) και ολοφάνερη παύση της βίας.

2η φάση: Η οικοδόμιση της έντασης

Αυτή η φάση συνήθως χαρακτηρίζεται από φτωχή και ‘ρηχή’ επικοινωνία, ένταση, τρόμο ή φόβο μήπως προκληθεί καβγάς.

3η φάση: Το ξέσπασμα

Σε αυτή τη φάση είναι χαρακτηριστικές οι εκρήξεις βίας και τα περιστατικά κακοποίησης. Είναι συνήθως σε αυτή τη φάση όπου αυτός που βρίσκεται στο ρόλο του θύματος αποφασίζει ή σκέφτεται σοβαρά να κάνει κάτι για την κατάσταση, π.χ. να ζητήσει ή να δεχτεί βοήθεια.

4η φάση: Η μετάνοια

Είναι η φάση κατά την οποία αυτός/η που παίζει το ρόλο του θύτη προετοιμάζει το έδαφος για την 1^η Φάση (‘το μήνα του μέλιτος’) δείχνοντας φανερά μετάνοια για τις πράξεις του/της, εκφράζοντας συναισθήματα τύψεων, δίνοντας υποσχέσεις για αλλαγή – ότι π.χ. ‘ήταν η τελευταία φορά που συνέβη’ – κάτι που, όμως, αν πρόκειται για το φαύλο κύκλο της βίας δυστυχώς δεν συμβαίνει και στην πραγματικότητα.

Θεωρώ σημαντικό να σημειωθεί εδώ ότι ‘ο κύκλος της βίας’ ΔΕΝ ισχύει πάντα και για όλες τις περιπτώσεις. Υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από αυτή την προσέγγιση.

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ζήσει τουλάχιστον ένα περιστατικό κακοποίησης ή βίας σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τουλάχιστον μια φορά σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Είναι, όμως, μια συμπεριφορά που δεν πρέπει είναι ανεκτή, ούτε νομικά, ούτε ηθικά, ούτε ψυχολογικά από τις σημερινές κοινωνίες, αφού τα αποτελέσματά της μόνο επιβλαβή μπορεί να είναι. Είναι, επίσης, μια συμπεριφορά που ενθαρρύνεται ή όχι μέσω της μάθησης.

Γι’ αυτό είναι και ένα τόσο σημαντικό θέμα παιδείας, εκπαίδευσης, ενημέρωσης και παραδειγματισμού. Μερικοί άνθρωποι ζουν τη βία καθημερινά και έχουν τόσο πολύ αποθαρρυνθεί, που δεν μπορούν ούτε καν πια να την αναγνωρίσουν. Ή φτάνουν να πιστεύουν ότι το αξίζουν, ή ότι ‘έτσι είναι και δεν αλλάζει’. Συνήθως αυτοί οι άνθρωποι αισθάνονται βαθιά αδύναμοι. Αισθάνονται ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για αυτό. Ότι αυτή είναι η μόνη πραγματικότητα. Όμως, αυτό είναι λάθος! Αλλά για να αρχίζει αυτό να αλλάζει είναι πολύ σημαντικό να ζητήσει την κατάλληλη βοήθεια και αυτός που δέχεται τη βία, και αυτός που την ασκεί (σπανιότερο αλλά εξίσου σημαντικό).

Κάτι για να σκεφτείς:

Πώς θα δρούσες ή θα αντιδρούσες σε περίπτωση μιας βίαιης πράξης ή συμπεριφοράς κακομεταχείρισης εναντίον σου ή εναντίον ενός ανθρώπου που αγαπάς ή ακόμη αν το έβλεπες να συμβαίνει εναντίον κάποιου στη γειτονιά ή στο δρόμο; Γιατί;

Υπάρχει κάτι που θα μπορούσες πιθανότατα να κάνεις προτού προκύψει μια βίαιη ή απειλητική συμπεριφορά; Αν όχι, γιατί; Αν ναι, πώς;

Πιστεύεις ότι μπορούν να υπάρχουν τρόποι πρόληψης γι’ αυτό το θέμα; Αν ναι ποιοι θα ήταν αυτοί; Τι θα μπορούσες να κάνεις εσύ για αυτό;

Πού μπορείς να απευθυνθείς για άμεση βοήθεια

• Κ.Ε.Θ.Ι: http://www.kethi.gr/greek/kentra/index.htm
• Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας / Βοήθεια για τη βία μέσα στην οικογένεια:T: 210 36 16 232
• Γραμμή SOS της Γενικής Γραμματείας Ισότητας:T: 210 32 20 900
• Κέντρα Υποδοχής Κακοποιημένων Γυναικών (Γ.Γ.Ι.): Tηλ. Αθήνα: 210 52 35 318 & 210 52 35 250 Τηλ. Πειραιάς: 210 41 12 091 & 210 41 29 101
• ΑΛΛΗΛΕΓΓΎΗ (Ξενώνες υποδοχής της Εκκλησίας της Ελλάδος): Αγ. Ζώνης 91 Τ: 800 11 37 777 (χωρίς χρέωση)

Πηγές: American Psychology Association. (1996). Violence and the Family: Report of the American Psychological Association Presidential Task Force on Violence and the Family. Centers for Disease Control and Prevention. (2006). Intimate Partner Violence: Fact Sheet. (Retrieved on Sept. 2006) Wallace & Harvey. (2004). Family Violence: Legal, Medical, and Social Perspectives. Allyn & Bacon.

Η Οικογένεια

Ιστορική ανασκόπηση, γενική προσέγγιση και σύγχρονη θεώρηση του θεσμού της οικογένειας

Οικογένεια είναι η μικρή ομάδα ανθρώπων που βασίζεται στον γάμο ή στην εξ αίματος συγγένεια και που τα μέλη της τα συνδέουν η κοινή διαβίωση, η αμοιβαία ηθική ευθύνη και η αλληλοβοήθεια.
Το οικογενειακό δίκαιο δεν δίδει σαφή ορισμό της οικογένειας και αφήνει στην επιστήμη και την νομολογία να προσδιορίσει την έννοια της οικογένειας επί τη βάσει των κρατουσών στην κοινωνία αντιλήψεων.
Υπό ευρύτερη έννοια, ως οικογένεια νοείται το σύνολο προσώπων συνδεδεμένων μεταξύ τους δια της κοινής καταγωγής και διά του γάμου.
Εθεωρείτο παλαιότερα κυρίως ως παραγωγική μονάδα, σε αυτήν δε περιλαμβάνονταν οι γονείς, τα τέκνα με τους συζύγους τους και τα τέκνα των τέκνων, αν και όταν συζούσαν. Αποτελείτο δηλαδή από τον κύκλο των προσώπων ή των συζυγικών οικογενειών τα οποία κατάγονται από κοινό γενάρχη και ζούσαν όλοι μαζί (πατριαρχική οικογένεια). Όταν μεταβλήθηκαν όμως οι κοινωνικές συνθήκες λόγω περιορισμού ή παύσεως της παραγωγικότητας και των λοιπών λειτουργιών της οικογένειας, διότι μεγάλωσαν οι πόλεις και αυξήθηκε η μετακίνηση ή η μετανάστευση, όλα αυτά οδήγησαν σχεδόν στην διάλυση της πατριαρχικής οικογένειας.
Υπό στενότερη δε έννοια, ως οικογένεια νοείται το ζεύγος των εν νομίμω γάμω συμβιούντων συζύγων μετά των ανηλίκων και αγάμων αυτών τέκνων (συζυγική οικογένεια). Στα τέκνα συμπεριλαμβάνονται και τα θετά, οπότε γίνεται λόγος για θετή οικογένεια, η οποία ιδρύεται με την υιοθεσία. Ενδεχομένως βέβαια στην οικογένεια να συμπεριλαμβάνονται και οι πρόγονοι (τέκνα από άλλο γάμο) , όταν συμβιούν.

Από τη άποψη της νομότυπης συγκρότησής της, η οικογένεια διακρίνεται σε νόμιμη και εξώγαμη. Νόμιμη είναι αυτή που στηρίζεται σε γάμο, εξώγαμη δε είναι εκείνη η οικογένεια που στηρίζεται στην εξώγαμη συμβίωση και την γέννηση τέκνου από άγαμη μητέρα. Επίσης, μπορεί να υπάρχει φυσική οικογένεια που μπορεί να είναι νόμιμη ή εξώγαμη.
Τον πυρήνα της οικογένειας αποτελεί η δια του γάμου δημιουργούμενη συζυγική κοινότητα. Τον συνεκτικό δε κρίκο ο οποίος συνδέει τα μέλη της οικογένειας μεταξύ τους αποτελεί η συγγένεια, δηλαδή ο δεσμός που συνδέει δύο ή περισσότερα πρόσωπα και απορρέει είτε εκ της κοινής καταγωγής τους ή του φυσικού δεσμού του αίματος (εξ αίματος συγγένεια ή ομαιμότης) είτε εκ του γάμου, δηλαδή εις στον εξ αφορμής του γάμου γεννώμενον δεσμόν μεταξύ του ενός των συζύγων και την εξ αίματος συγγένεια του ετέρου (αγχιστεία ή κηδεστία). Προϋπόθεση δε για την δημιουργία της συγγένειας είναι βεβαίως η ένωση δύο ετερόφυλων προσώπων (γάμος ή εξώγαμος σχέση στην εξ αίματος συγγένεια, οπωσδήποτε δε γάμος εις στην αγχιστεία).

Η οικογένεια ως κοινωνικό φαινόμενο δεν είχε στην όλη ιστορική της διαδρομή την σημερινή φυσιογνωμία και όψη. Η καθ όλη εξέλιξή της και η φύση της προσδιορίστηκαν καθοριστικά από διάφορες μεταβολές, όπως οι οικονομικές καθώς και οι μεταλλαγές του κοινωνικού γίγνεσθαι.

Στην πρωτόγονη περίοδο η οικογένεια είχε την έννοια του κύκλου προσώπων που μεταξύ τους επιτρέπονταν οι γενετήσιες σχέσεις (ομαδικοί γάμοι). Η αρχική της μορφή είναι η ομόαιμη. Σε αυτή μόνο οι πρόγονοι και οι απόγονοι, οι γονείς και τα τέκνα αποκλείονταν από τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του γάμου και ανάμεσά τους δεν ήταν επιτρεπτές οι γενετήσιες σχέσεις. Οι άλλοι, τα αδέλφια και αδελφές, εξαδέλφια και εξαδέλφες, α΄ και β΄ και μακρινού βαθμού, ήταν όλοι αδέλφια και αδελφές μεταξύ τους και γι αυτό και ανδρόγυνα. Το επόμενο βήμα ήταν ο αποκλεισμός των αδελφών από τις γενετήσιες σχέσεις μεταξύ τους (αδελφοί και αδελφές). Μέσα όμως στο ίδιο καθεστώς των ομαδικών γάμων κάνει την εμφάνισή του και ο ζευγαρωτός γάμος. Ανάμεσα δηλαδή στις πολυάριθμες γυναίκες του ο άνδρας είχε μια κυρία ως σύζυγο, η οποία ήταν γι αυτήν ο κύριος άνδρας, ανάμεσα σε όλους τους άλλους. Όταν όμως αργότερα με τη διάλυση του γένους και της κοινοκτημοσύνης δυναμώθηκε ο ρόλος των ανδρών στην κοινωνία και η συμμετοχή τους στον πόλεμο και στην παραγωγή, στην κατοχή και χρήση των παραγωγικών μέσων (εργαλείων) αυξήθηκε και ως εκ τούτου η αύξηση του πλούτου και η συγκέντρωση στα χέρια του γίνεται κυριαρχική και εξέχουσα, η γυναίκα μεταπίπτει βαθμιαία αλλά σταθερά σε κατάσταση υποδούλωσης και φυσικά υποβάθμισης. Παρουσιάζεται δηλαδή στο κοινωνικό προσκήνιο η αυστηρή μονογαμική οικογένεια, μόνον όμως εις βάρος των γυναικών.

Η μονογαμική οικογένεια αποστολή και σκοπό είχε ειδικότερα την γέννηση παιδιών μα αναμφισβήτητη πατρότητα, για να μπορέσουν να κληρονομήσουν τα αγαθά του πατέρα τους. Ο τύπος αυτός της οικογένειας από πλευράς λύσεώς ήταν μορφή προωθημένη σε σχέση με την ζευγαρωτή, σε όφελος όμως μόνο του άνδρα. Ενώ δηλαδή στη ζευγαρωτή οικογένεια ο γάμος λυνόταν με την απλή επιθυμία του καθενός συζύγου, στη μονογαμική οικογένεια ίσχυε ο κανόνας, κατά τον οποίο μόνον ο άνδρας μπορούσε να λύσει το γάμο και να διώξει την σύζυγό του. Και το δικαίωμα επίσης της συζυγικής απιστίας (μοιχείας) ήταν δικό του προνόμιο.
Η κοινωνική λειτουργία της οικογένειας είναι σημαντική , διότι αυτή ικανοποιεί σοβαρές βιολογικές, οικονομικές, κοινωνικές, ψυχικές και πνευματικές ακόμη ανάγκες του ανθρώπου. Επιτρέπει την συγκλήρωση του βίου του άνδρα και της γυναίκας και την ένωση σωμάτων και ψυχών. Επίσης επιτρέπει την αναπαραγωγή νέων μελών της κοινωνίας, την ανατροφή τους και την ένταξή τους στην κοινωνία. Όλες αυτές οι λειτουργίες μόνον στο πλαίσιο της οικογένειας μπορούν ικανοποιητικά να εκτελεσθούν, ιδιαίτερα η ανατροφή και διατροφή των τέκνων, ενώ η κρατική επέμβαση στην οικογένεια προσιδιάζει μόνον στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Επειδή δε η χειραφέτηση του νέου ανθρώπου αργεί, απαιτείται ο δεσμός των γονέων να έχει κάποια μονιμότητα.

Μεγάλες μεταβολές σημειώθηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα με το Ν. 1329/83 αναφορικά με την προσπάθεια σωστής οργάνωσης της οικογένειας, την ανύψωσή της σε ηθικοοικονομική ένωση, βασισμένη στην αγάπη, αλληλεγγύη και αμοιβαίο σεβασμό.
Δημιουργός της νόμιμης οικογένειας είναι ο γάμος. Σκοπός του γάμου είναι η δημιουργία μόνιμης συμβίωσης μεταξύ των ετερόφυλων προσώπων, η οποία να διέπεται από τις αρχές της αμοιβαιότητας και της συντροφικότητας. Παρεπόμενη όμως συνέπεια, όχι όμως και αναγκαία και απαραίτητη είναι η τεκνοποιΐα.

Η ομαλή ροή όμως της οικογένειας πολλές φορές διαταράσσεται και δημιουργούνται χάσματα και ρήγματα που οδηγούν στην διάσταση, ενίοτε μακροχρόνια και αγεφύρωτα και τελικά στην διάλυση του γάμου και της οικογένειας με ολέθριες συνέπειες κυρίως για τα παιδιά.

Ο γάμος δεν είναι πάντοτε σταθερός και ασάλευτος. Η συμβίωση είναι δύσκολη υπόθεση και συνεπάγεται αμοιβαία αλληλοκατανόηση. Η γαμική ένωση συνεπάγεται χαρές αλλά και ευθύνες και θύελλες πολλές. Απορρέουν συνθήκες ζωής ευχάριστες αλλά και δυσάρεστες, προβλήματα και καταστάσεις δισεπίλυτες. Διαφορές χαρακτήρων και συγκρούσεις των έγγαμων συζύγων, διαφορές παιδείας και αγωγής, διάφορα οικονομικά θέματα ως και παρεμβάσεις κακοπροαίρετες τρίτων προσώπων στη ζωή του ζεύγους και πολλά άλλα, δημιουργούν κλονιστικά γεγονότα και προβλήματα στη οικογένεια.

Η ζωή έχει πολυμορφία και ποικιλία. Το ίδιο και οι σχέσεις των ανθρώπων που δημιουργούν οικογένειες (σύζυγοι) έχουν πολλές φορές παρεμβάσεις και παρεκτροπές, σκηνές ζηλοτυπίας, βιαιοπραγίες και προσβολές της σωματικής ακεραιότητας του άλλου, απειλές κατά της ζωής, στέρηση της ελευθερίας, στέρηση της διατροφής και γενικά αδιαφορία για την διαβίωση του άλλου συζύγου, υβριστικές και απρεπείς συμπεριφορές και άλλα παρεμφερή ελαττώματα (μέθη), διάπραξη ατιμωτικού αδικήματος, εξαπάτηση συζύγου, σαδιστικές και ανώμαλες σεξουαλικές διαθέσεις, ομοφυλοφιλικές σχέσεις, άρνηση εκτέλεσης συζυγικών καθηκόντων και πολλά άλλα επιφέρουν τον κλονισμό της εγγάμου συμβιώσεως και γενικά την διάλυση της οικογένειας.

Οι νέες αντιλήψεις που επικρατούν εξαιτίας της αλλαγής της δομής της οικογένειας, των συνθηκών της οικογενειακής ζωής και εργασίας (κυρίως με την ένταξη της γυναίκας στην παραγωγική διαδικασία) και συνακόλουθα και της φύσεως των σχέσεων των γονέων μεταξύ τους, διαμορφώνουν πολλές φορές διαφορετικό πλαίσιο στις σχέσεις τους προς τα τέκνα, στην επιμέλεια και στη γονική μέριμνα γενικότερα, ήτοι: α) στην ανατροφή, δηλαδή στην φροντίδα που αποβλέπει στη σωματική, ηθική και ψυχική υγεία και ανάπτυξη του τέκνου, β) στην επίβλεψη, δηλαδή την υποχρέωση του γονέα να ελέγχει την αγωγή και συναναστροφή του τέκνου και γ) στην επικοινωνία του με το τέκνο.

Στα πλαίσια της οικογένειας δημιουργούνται οι οικογενειακές ανάγκες των συζύγων και τέκνων τους και γενικότερα η συμβολή όλων των μελών της οικογένειας στην λειτουργία του κοινού οίκου.

Έχουν δε υποχρέωση οι σύζυγοι να συνεισφέρουν από κοινού ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση των αναγκών της οικογένειας, όπως προβλέπει και ο Αστικός Κώδικας και με μέτρο την επιμέλεια που δείχνουν, ευθύνονται στις προσωπικές τους υποθέσεις.

Στα πλαίσια της καλώς εννοουμένης οικογένειας λαμβάνεται μέριμνα για τις πνευματικές και υλικές ανάγκες των τέκνων (μάθηση, τροφή, ενδυμασία, οίκηση, νοσηλεία, ανάρρωση, αναψυχή, ταξίδια), την ανατροφή και επαγγελματική εκπαίδευση και για την υγεία και τα χρηστά τους ήθη. Η αρμονική και ειρηνική συμβίωση των συζύγων και η εκ ταύτης απορρέουσα ωφέλιμη επίδραση στην διαμόρφωση της προσωπικότητας των τέκνων από της εμβρυακής καταστάσεως μέχρι της εφηβικής ηλικίας αυτών εμποδίζει την κατολίσθηση προς την ανηθικότητα και το έγκλημα και έτσι επιδρά ευνοϊκώς επί της εγκληματικότητας. Αντιθέτως η δυσαρμονική και πλήρης ερίδων συμβίωση των συζύγων, το διαζύγιο, ο δεύτερος ή ο τρίτος γάμος, η διγαμία, η παράνομη συμβίωση, στερούν τα τέκνα της αναγκαίας στοργής, παρέχοντας σε αυτά επιβλαβή παραδείγματα για τον εύπλαστο χαρακτήρα τους και εν γένει ωθούν γονείς και τέκνα προς τον ανήθικο βίο και το έγκλημα.

Σημαντικό ποσοστό της εγκληματικότητας των ανηλίκων τέκνων οφείλεται στην έλλειψη εκ μέρους της οικογένειας της απαιτούμενης μητρικής και πατρικής στοργής και φροντίδας. Πρέπει να λαμβάνουν τα τέκνα οικογενειακή αγωγή προς διάπλαση μιας φιλονόμου προσωπικότητας και η οικογένεια να παρέχει σε αυτά όχι μόνο αγάπη και στοργή αλλά και την αγωγή εκείνη που είναι ανάλογη προς τον χαρακτήρα του παιδιού, να ενισχύει τις έμφυτες ιδιότητες και ικανότητες και να εξαλείφει τις επιβλαβείς τάσεις των ανηλίκων τέκνων. Η μη παροχή προς τα ανήλικα τέκνα μια ορθής και πλήρους οικογενειακής αγωγής συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας μειονεκτικής και αντικοινωνικής προσωπικότητας, η οποία ωθεί τον φορέα της προς το έγκλημα.

Η οικογενειακή αγωγή είναι έργο δύσκολο, προϋποθέτει ορισμένες γνώσεις αλλά και εγκαρτέρηση.

Η οικογένεια εξακολουθεί λοιπόν και σήμερα, παρά τον κλονισμό που έχει υποστεί, να εξυπηρετεί σπουδαίους σκοπούς του ανθρώπινου βίου εν γένει. Αναδεικνύεται μέσω αυτής ο εξέχων ηθικός ρόλος της, όπως τον αντιλαμβάνεται η χριστιανική διδασκαλία.
Η κοινωνία βίου η οποία πρέπει να συνδέει τους συζύγους δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την από κοινού αντιμετώπιση από αυτούς, επί βάσεως αμοιβαίας συμπαραστάσεως και αγάπης, των δυσχερειών τις οποίες συνεπάγεται ο αγώνας για την επιβίωση. Το πνεύμα της θυσίας και του χρέους το οποίο εμπνέει και επιβάλλει ο οικογενειακός βίος, βοηθά στην διάπλαση τελειότερης προσωπικότητας. Η οικογένεια αποτελεί το κατάλληλο φυτώριο για την πνευματική και ηθική διαπαιδαγώγηση και διαμόρφωση των τέκνων.
Η σύγχρονη ψυχολογία και παιδαγωγική αποδίδουν πράγματι εκ νέου την εξέχουσα σημασία στον ηθικοπλαστικό και παιδαγωγικό εν γένει ρόλο της οικογένειας, προκειμένου μάλιστα για τις μικρότερες ηλικίας τέκνα, ρόλο τον οποίο δεν δύναται να διαδραματίσει εξίσου επιτυχώς το σχολείο και το κράτος. Αλλά και προς τα έξω η οικογένεια με τον ηθικοπλαστικό της ρόλο και την πνευματική και ανθρωπιστική αποστολή της, προσφέρει στην κοινωνική ολότητα, την ύψιστη υπηρεσία η οποία αποτελεί τον αναγκαίο φραγμό εναντίον του απόλυτου τεχνοκρατικού πνεύματος και της τάσεως προς μαζικοποίηση που χαρακτηρίζουν την σύγχρονη εποχή. Εξαιτίας δε του χαρακτήρα μονιμότητας της νομίμου οικογένειας, δημιουργείται και εμπνέεται το ισχυρό αίσθημα της ασφάλειας και σταθερότητας η οποία αποτελεί την αναγκαία προϋπόθεση για την προαγωγή των σκοπών της.
Ο συνταγματικός νομοθέτης προστατεύει την οικογένεια και τον γάμο με τη ρύθμιση του άρθρου 21 παρ.1 κατά το οποίο «Η οικογένεια, ως θεμέλιο της συντήρησης και προαγωγής του Έθνους, καθώς και ο γάμος, η μητρότητα και η παιδική ηλικία τελούν υπό την προστασία του Κράτους». Δεν παραλείπει δηλαδή η διάταξη να τονίσει την κοινωνική και εθνική σημασία της οικογένειας.

Προσέτι ποινικές διατάξεις προστατεύουν το θεσμό της οικογένειας και του γάμου. Η προστασία της οικογενειακής τάξης δεν ενδιαφέρει μόνον το πρόσωπο κατά του οποίου στρέφεται, αλλά και το κράτος το οποίο έχει συμφέρον στη διαφύλαξη της γνήσιας οικογενειακής τάξης των προσώπων.

Οικογενειακή τάξη είναι η σχέση οικογενειακού δικαίου ενός προσώπου προς άλλα πρόσωπα, στηριζόμενη στην καταγωγή, τη γέννηση, τη νομιμοποίηση, την υιοθεσία και τον γάμο.
Ο νομοθέτης μιας πολιτισμένης χώρας, προστατεύοντας την οικογένεια, προφυλάσσει το έθνος και τον πολιτισμό. Το οικογενειακό αίσθημα αναμφισβήτητα αποτελεί ισχυρή δύναμη ηθικότητας, εργασίας και θυσίας. Το άτομο στην οικογένεια όχι μόνο γεννιέται αλλά και σχηματίζεται και αναπτύσσεται, δεχόμενο τη διαπαιδαγώγηση από την οποία εξαρτάται η τύχη του ως ανθρώπου και ως πολίτη. Το κράτος, έχοντας συνείδηση των σκοπών του, δεν δύναται να μην προστατέψει την οικογένεια, διότι το υγιές αυτής αποτελεί προϋπόθεση της υγείας της κοινωνίας. Το κράτος, δια της προστασίας της οικογένειας προστατεύει αυτό και μάλιστα ενδιαφέρεται πρωτίστως στη διαφύλαξη της γνήσιας οικογενειακής τάξης των προσώπων (διατήρηση ληξιαρχικών βιβλίων περί της οικογενειακής τάξης των προσώπων). Μάλιστα, η οικογενειακή τάξη αποτελεί έννομο αγαθό δημοσίου δικαίου και δεν έχει σημασία η συγκατάθεση των προσβαλλομένων προσώπων.

Επειδή λοιπόν, όπως ελέχθη, η οικογένεια αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνίας, πρέπει να συμβάλουμε όλοι στην ενίσχυση αυτής, για να αποκτήσει μεγαλύτερη μονιμότητα και σταθερότητα.

Μιχαήλ Χούμας

Συνταξιούχος Δικηγόρος

πηγή

Πῶς νὰ γίνουμε τώρα γονεῖς;

Ἀρχιμ. Νίκων Κουτσίδης.

«Δέν θά ξεχάσω ποτέ τήν ἀντίδραση μιᾶς μητέρας στήν Κέρκυρα. Εἶχα πάει ἐκεῖ νά συζητήσω μέ τά παιδιά ἑνός Λυκείου· καί τήν ἄλλη ἡμέρα, μέ τούς γονεῖς τῶν παιδιῶν καί γενικά ἐνήλικες, μέ θέμα: «Ἐφηβεία καί οἰκογένεια». Ἡ ἐν λόγω μητέρα πῆρε τόν λόγο, εἶπε τό πρόβλημα μέ τόν γιό της καί ὕστερα μέ ρώτησε:

-Μήπως πρέπει νά τόν πάω σέ ψυχολόγο;

Τῆς ἀπάντησα, λοιπόν:

-Τά παιδιά δέν θέλουν ψυχολόγο. Γονεῖς θέλουν!

Καί ἡ ἀντίδρασή της, ὅλο ἀπορία:

-Καί πῶς νά γίνουμε τώρα γονεῖς; (!)»

Τό περιστατικό ἀναφέρει στό νέο του βιβλίο «Τά παιδιά δέν θέλουν ψυχολόγο. Γονεῖς θέλουν», ὁ ἔμπειρος ψυχίατρος Νῖκος Σιδέρης. (ἐφημ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 12-4-09).

* * *

Εἶναι πολύ σπουδαία ἡ διαπίστωση τοῦ ψυχιάτρου γιά τό πόσο τά παιδιά χρειάζονται τούς γονεῖς τους. Ἐπίσης, εἶναι χρήσιμες οἱ συμβουλές καί ὁδηγίες του πρός τούς γονεῖς. Παρά ταῦτα, τό ἐρώτημα-ἀπορία πού παραμένει εἶναι: Ποιό πρέπει νὰ εἶναι τό θεμέλιο στήν σκέψη μας καί στήν ζωή μας γιά νά γίνουμε γονεῖς;

Ἰδού, ἕνα παράδειγμα-ὁδηγός γιά νά δράσουμε σωστά καί σωτήρια γιά τά παιδιά μας.

Στά τέλη τοῦ 18ου αἰώνα (καιρός Τουρκοκρατίας) στήν περιοχή τῆς Θεσσαλονίκης ζοῦσε ἕνας ἄνθρωπος, πού κάποια ἡμέρα σκότωσε ἕναν Τοῦρκο. Στή συνέχεια, γιά νά γλυτώσει τήν ζωή του, ἀρνήθηκε τόν Χριστό καί ἔγινε μουσουλμᾶνος. Προβλέπεται κάτι τέτοιο στό Ἰσλάμ. Ἡ γυναίκα του, ὅμως, ἔμεινε πιστή χριστιανή. Εἶχαν καί μία κορούλα, τήν Ἀκυλίνα, μωρό τότε. Οἱ Τοῦρκοι πίεζαν τόν πατέρα νά ἀλλαξοπιστήσει καί τήν θυγατέρα του. Ὅταν ἡ Ἀκυλίνα ἔγινε 18 χρονῶν οἱ πιέσεις ἔγιναν ἀφόρητες. Σέ ὅλα αὐτά τά χρόνια, ἡ μητέρα μέρα-νύκτα συμβούλευε τήν κόρη της νά μείνει ἀκλόνητη στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ.

Ἔτσι, ὅταν ὁ πατέρας τῆς Ἀκυλίνας τῆς εἶπε ὅτι πρέπει νά ἀρνηθῆ καί αὐτή τόν Χριστό, γιά νά γλυτώσει αὐτός ἀπό τίς πιέσεις, τοῦ ἀπάντησε:

-Μήπως εἶμαι ὀλιγόπιστη σάν καί σένα γιά νά ἀρνηθῶ τόν Πλάστη μου, τόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό; Ἐγώ εἶμαι ἕτοιμη νά χύσω τό αἷμα μου γι᾿ Αὐτόν.

Μετά τήν ἀπάντηση τῆς νέας, ὁ πατέρας της κάλεσε τούς Τούρκους γιά νά τῆς ἀλλάξουν γνώμη μέ τή βία πιά (!). Τήν ὥρα πού τήν ἀποχαιρετοῦσε ἡ μητέρα της, τῆς εἶπε:

-Ἔφθασε ἡ ὥρα, παιδί μου, γιά τήν ὁποία σέ συμβούλευα χρόνια τώρα. Μήν ἀρνηθῆς τόν Χριστό, τόν Κύριο καί Σωτήρα μας.

Τήν βασάνισαν ἀλύπητα. Ἡ νεαρή Ἀκυλίνα ἔμεινε ἀνυποχώρητη. Μισοπεθαμένη πιά, τήν ἔστειλαν στήν μάνα της.

-Τί ἔκανες παιδάκι μου; Τήν ἐρώτησε ἐκείνη, γεμᾶτη ἀγωνία.

-Ὅ,τι συμφωνήσαμε: Φύλαξα ἀκέραιη τήν ὁμολογία τῆς πίστης μου στόν Χριστό!

Μετά ἀπό λίγο, ἄφησε τήν τελευταία της πνοή στά χέρια τῆς μητέρας της. Ἐμαρτύρησε στίς 27 Σεπτεμβρίου τοῦ 1764.

* * *

Συνεπῶς, ὁ γονιός πού ἀγαπάει πραγματικά τό παιδί του, πρῶτα-πρῶτα πρέπει νά τό διδάξει καί νά τοῦ μάθει καλά ὅτι:

1. Θεμέλιο τῆς ὕπαρξής μας καί τῆς ζωῆς μας εἶναι ὁ Χριστός, ὁ Κύριος καί Θεός μας. Χωρίς αὐτόν δέν ἔχουμε τήν πραγματική Ζωή. Καί φυσικά, οὔτε τήν πραγματική χαρά καί εἰρήνη πού εἶναι δῶρα δικά Του.

2. Γιά νά μείνουμε ἑνωμένοι μέ τόν Χριστό, ἀξίζει ἀκόμη καί ἡ θυσία τῆς ζωῆς μας. Γιατί χωρισμός ἀπό τόν Χριστό σημαίει κόλαση.

3. Ὅλες οἱ ὑγιεῖς δραστηριότητες καί ἐπιδιώξεις τῆς ἐπίγειας ζωῆς, καί θεμιτές εἶναι, καί τίς εὐλογεῖ ὁ Χριστός· ὅμως ἀποτελοῦν δεύτερη προτεραιότητα. Ἡ πρώτη εἶναι ὁ Χριστός καί ἡ σχέση μας μαζί Του!

πηγή

Υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι οι οποίοι τολμούν να δουν τη ζωή τους κάτω από ένα διαφορετικό, αισιόδοξο πρίσμα!

"13 φορές πατέρας!"

"Σε μια εποχή απόλυτου εγωκεντρισμού, όπου τα διαζύγια διαδέχονται το ένα το άλλο και η υπογεννητικότητα βρίσκεται μονίμως στο «κόκκινο», σε μια εποχή κατά την οποία η οικονομική δυσπραγία, έχει «βυθίσει» τους περισσότερους από μας στην μελαγχολία, υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι οι οποίοι τολμούν να δουν τη ζωή τους κάτω από ένα διαφορετικό, αισιόδοξο πρίσμα!

Μια τέτοια περίπτωση ανθρώπου είναι και ο παιδίατρος της Λέρου, ο 47χρονος Νικήτας Ταχλιαμπούρης, ο οποίος μαζί με την 45χρονη γυναίκα του Μαρία, μέσα στα 24 έτη της κοινής τους ζωής, έχουν αποκτήσει 13 παιδιά! Μπορεί για τους περισσότερους από μας, η απόκτηση σήμερα ενός και μόνο παιδιού να φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, όμως για το συγκεκριμένο ζευγάρι, η χαρά που απολαμβάνει κάθε φορά που έρχεται στον κόσμο ένα παιδί τους, υπερκαλύπτει κάθε δυσκολία και κάθε εμπόδιο!

Είχαμε την χαρά να επισκεφθούμε την οικογένεια Ταχλιαμπούρη, στο σπίτι τους στα Άλιντα της Λέρου! Και ενώ περιμέναμε να βρεθούμε μπροστά σε δυο κουρασμένους γονείς, γεμάτους άγχος, που προσπαθούν μάταια να «φέρουν» βόλτα τα άτακτα και ατίθασα παιδιά τους, η πραγματικότητα ήρθε να μας διαψεύσει! Ούτε φωνές, ούτε υστερίες! Ένα σπίτι γεμάτο θετική ενέργεια και πολύ αγάπη, όπου η πειθαρχία δεν είναι αποτέλεσμα επιβολής, αλλά συζήτησης και επικοινωνίας!

Η απίστευτη ηρεμία και πραότητα η οποία ήταν ζωγραφισμένη στα πρόσωπα, τόσο των ίδιων των γονιών όσο και των 13 παιδιών τους, μας προξένησε μεγάλη εντύπωση. Μια οικογένεια κυριολεκτικά χορτασμένη από στοργή και τρυφερότητα!

Αξίζει τον κόπο, να σας συστήσουμε τα παιδιά της οικογένειας Ταχλιαμπούρη! Η μεγαλύτερη είναι η Ασημίνα 23 ετών, ακολουθούν ο Νίκος 22, ο Γιάννης 20, η Αγγελική 18, η Πόπη 17, η Φλόρα 15, ο Παναγιώτης 13, ο Νεκτάριος 12, Άννα 10, η Μαρκέλα 8, ο Κοσμάς 7, ο Γαβριήλ 4 και ο Εφρέμ, ο Βενιαμίν της οικογένειας, ο οποίος είναι μόλις 6 μηνών!

Όπως μας εξομολογήθηκε η μητέρα τους, σχεδόν τα μισά απ’ τα παιδιά της, τα γέννησε στο σπίτι, με την βοήθεια του συζύγου της! «Προτιμώ το περιβάλλον του σπιτιού. Είχα εύκολες σχετικά γέννες» –μας λέει. «Δεν με κούρασε ποτέ η διαδικασία αυτή και θα έκανα μάλιστα κι άλλα, αν ερχόντουσαν»! «Σε κάθε γέννα γινόταν γιορτή εδώ μέσα», θυμάται! Η προετοιμασία, η αγωνία, το γεγονός ότι συμπάσχουν τα παιδιά μαζί με τη μαμά, η χαρά όλων όταν γεννηθεί το μωρό είναι πράγματα που θα μείνουν για πάντα χαραγμένα στην μνήμη της πολύτεκνης μητέρας! «Σε μια μεγάλη οικογένεια, όπως είμαστε εμείς, συμμετέχουν τα μεγαλύτερα παιδιά στην όλη διαδικασία και έτσι το γεγονός γίνεται ακόμη πιο ζεστό! Έτσι, η υποδοχή του κάθε παιδιού μας ήταν πιο θερμή μέσα στο σπίτι, απ’ ότι θα ήταν στον ψυχρό χώρο του νοσοκομείου».

Ρωτήσαμε τους τρισευτυχισμένους γονείς, πόσο εύκολο είναι να τα βγάλουν πέρα οικονομικά, μ’ έναν και μόνο μισθό, όταν πρέπει να θρέψουν τόσα στόματα! Ο κ. Ταχλιαμπούρης, μας εξήγησε ότι, αν και την ίδια απορία έχουν όλοι οι φίλοι τους, στην πράξη τα πράγματα δεν είναι τόσο δύσκολα. Το γεγονός ότι ζουν στον τόπο τους, όπου μπορούν πιο εύκολα να έχουν προϊόντα δικής τους παραγωγής, κότες, κηπευτικά κ.ο.κ., αλλά και η επαγγελματική αποκατάσταση του ιδίου ως γιατρού, συμβάλουν καθοριστικά, στο να μπορούν να ανταπεξέρχονται.



Σημαντικό ρόλο παίζει και το γεγονός, ότι έχουν μάθει στα παιδιά τους να προσαρμόζουν τις απαιτήσεις τους ως προς το σύνολο. Όπως χαρακτηριστικά μας είπε: «Δεν μπορείς σε κάθε παιδί, να του ‘χεις καινούρια ρούχα ή παιχνίδια. Τα μοιράζονται και με βοηθούν πολύ σ’ αυτό. Δεν απαιτούν! Οι μικρές ηλικίες βολεύονται πιο εύκολα από τις μεγάλες». Για τον κ. Νικήτα και την σύζυγό του Μαρία, μεγάλη σημασία έχει η πρόοδος των παιδιών τους στα γράμματα. Ήδη τα μεγάλα παιδιά της οικογένειας έχουν καταφέρει να εισαχθούν στο πανεπιστήμιο. Η Ασημίνα τελείωσε Κοινωνική κι Εκπαιδευτική Πολιτική στο Παν/μιο Πελοποννήσου, ο δεύτερος είναι στο Πολυτεχνείο Μηχανολόγος, ο τρίτος ο Γιάννης είναι στη Νοσηλευτική Αθηνών και περιμένω φέτος να εισαχθεί και το τέταρτο παιδί μας, σε κάποια πανεπιστημιακή σχολή», μας ενημερώνει ο υπερήφανος πατέρας, μη μπορώντας να κρύψει την βαθιά ικανοποίησή του για την επιτυχή εξέλιξη των παιδιών του. «Αυτό είναι μια μεγάλη χαρά για τους γονείς»! Όπως λέει, το μεγαλύτερο ρόλο σ’ αυτό τον αγώνα παίζει η μητέρα, η οποία ξυπνάει από τις 5 το πρωί, τα φροντίζει, τα παρακολουθεί και τα πιέζει για να διαβάσουν! «Μέσα από τη βαβούρα και τη φασαρία το γεγονός ότι τα παιδιά δημιουργούν το δικό τους κλίμα και προχωρούν σωστά, είναι πραγματικά σπουδαίο πράγμα για μας»! Χαρά στους γονείς δίνει όμως, και καλή διαγωγή των παιδιών τους: «Όταν μου λένε ότι τα παιδιά μου, όταν βγαίνουν έξω από το σπίτι, είναι ήσυχα και συνεσταλμένα χαίρομαι ιδιαίτερα!»

Ο κ. Ταχιλιαμπούρης ως πατέρας και ως παιδίατρος, θεωρεί ότι τα παιδιά δεν πρέπει να φορτώνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον με πολλές υποδείξεις και συστάσεις, διότι πιστεύει ότι ο χρόνος είναι αυτός που θα τα ωριμάσει. Συνηθίζει να λέει, ότι αν τα αφήνεις από μικρά ελεύθερα, μεγαλώνοντας γίνονται πιο χαρούμενα και υπάκουα παιδιά στο μέλλον.

Μιλήσαμε και με την πρωτότοκη κόρη της οικογένειας, την Ασημίνα. Τη ρωτήσαμε, πόσο εύκολο ήταν να διαβάζει και να προοδεύσει μέσα σ’ ένα σπίτι γεμάτο μικροπαίδια! Μας εξομολογήθηκε ότι υπήρχαν στιγμές που διάβαζε έχοντας στην αγκαλιά της ένα μωρό!
«Σε μια μεγάλη οικογένεια μαθαίνεις να συμβιβάζεσαι με το θόρυβο. Τα μικρότερα παιδιά δεν κοιμούνται το μεσημέρι κι έτσι αναγκάζεσαι να μαθαίνεις να διαβάζεις με θόρυβο! Είναι σα να ζεις στην πόλη, κοντά σε αυτοκινητόδρομο!», λέει χαριτολογώντας. «Για μένα η φασαρία και τα γέλια των παιδιών σε χαλαρώνουν, είναι ένα ευχάριστο διάλειμμα! Επίσης, όταν έχεις μεγάλη οικογένεια, από πολύ νωρίς έχεις κάποιες υποχρεώσεις και αυτές σε κάνουν πιο συνεπή. Ειδικά τα μικρότερα παιδιά, όταν δεν βρουν τη μαμά, έρχονται σε μένα να τα εξυπηρετήσω, να τα βοηθήσω. Αυτή είναι μια πραγματικότητα. Ο πρώτος είναι παράδειγμα για τους υπόλοιπους!».



Ρωτήσαμε τον κ. Ταχλιαμπούρη να μας αποκαλύψει ποιο είναι το μυστικό για να έχει κανείς μια τόσο όμορφη και δεμένη οικογένεια, όπως τη δική του.

Ο κ. Νικήτας μας επισήμανε, ότι το «α» και το «ω» σε μια σχέση είναι να έχεις μια κοινή πορεία με τον άλλο και οι δυσκολίες να μην γίνονται οι αιτία να τη χαλάς». Πολύ βασικό επίσης, είναι να αγαπάς και να είσαι ερωτευμένος με το σύντροφό σου, τονίζει. «Περάσαμε πολλές δυσκολίες, αλλά παραμείναμε ενωμένοι. Όχι πως δεν θα μαλώσουμε με την γυναίκα μου, όμως στις δύσκολες στιγμές συμφωνούμε και προχωρούμε. Με ενθουσιάζει επίσης, ότι έχω πάντα ένα μωρό στο σπίτι. Αυτό με αναζωογονεί, με εμπνέει και μου δίνει δύναμη και κουράγιο! Κι η αλήθεια είναι ότι θα ‘θελα να υπάρχει πάντα ένα νέο μωρό στην οικογένεια μας»! Σκοπεύετε δηλαδή, να αποκτήσετε ακόμη περισσότερα παιδιά στο μέλλον, τον ρωτάμε! «Θα ‘λεγα ότι είμαι λίγο αχόρταγος, με την έννοια ότι θα ‘θελα να ‘χα άλλα τόσα παιδιά. Θα ‘θελα να ‘χα συνέχεια παιδιά! Η επαγγελματική μου ιδιότητα βέβαια, με ικανοποιεί, διότι μέσω αυτής βλέπω πάρα πολλά παιδιά και το καθένα έχει κάποια χαρακτηριστικά διαφορετικά από το άλλο, και αυτό είναι που μ’ αρέσει! Στην αρχή μάλιστα, δεν ήθελα να πάρω την ειδικότητα του παιδιάτρου, διότι σκεφτόμουν την ευθύνη, την σοβαρότητα που έχει μια τέτοια ειδικότητα, αλλά η πράξη έδειξε ότι είναι πολύ πιο εύκολο για μένα να χειριστώ το παιδί!», μας απαντά.

Ο παιδίατρος της Λέρου, ο οποίος αξίζει να σημειωθεί, χαίρει της εκτίμησης και της αγάπης ολόκληρης της τοπικής κοινωνίας, δεν διστάζει να στείλει και ένα μήνυμα μέσω του “MEDIASOUP” προς όλους εκείνους, οι οποίοι λόγω οικονομικών δυσχερειών ή ιδιοσυγκρασίας δεν αποφασίζουν να κάνουν οικογένεια και να αποκτήσουν παιδιά: «Το να κάνει κάνεις παιδιά ξεκινώντας νέος είναι ό, τι το καλύτερο!», μας λέει. «Συνιστώ, ειδικά στα νέα ζευγάρια, να μην στέκονται στις δυσκολίες –οι οποίες πάντα υπάρχουν- και να προχωρούν από νωρίς στην τεκνοποιία! Όταν αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου με τα παιδιά, πάντα θα βρεις τον τρόπο να τα βοηθήσεις! Ξεκινώντας με την γυναίκα μου, 24 χρόνια πριν, λέγαμε να κάνουμε 12 παιδιά και τότε νομίζαμε ότι αυτό θα ήταν κάτι το δύσκολο να γίνει. Ο αριθμός 12 ξεπεράστηκε και πάμε για άλλα 12 τώρα!...». (Χαρά στο κουράγιο σας!).

Φύγαμε από το σπίτι της οικογένειας Ταχλιαμπούρη, με τις καλύτερες εντυπώσεις! Μετά απ’ αυτή τη συνάντηση συνειδητοποιήσαμε, ότι όταν κανείς διαθέτει για όπλα του, πάνω απ’ όλα αγάπη γι’ αυτό που κάνει, ψυχικό σθένος, αυταπάρνηση, αλλά και θετική ενέργεια, τότε οι δυσκολίες μπορούν εύκολα να ξεπεραστούν και να γίνουν δυνατά ακόμη κι αυτά που μέχρι χθες θεωρούσαμε αδύνατα!

Υ.Γ. Τα θερμά μας συγχαρητήρια στην οικογένεια Ταχλιαμπούρη και ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για τον πολύτιμο χρόνο που μας διέθεσαν!"

πηγή

Η απορία του 8χρονου Νικόλα, το αδιέξοδο του Στάινερ και η απάντηση της χαροκαμμένης μάνας

Μεταφόρτωση: ομιλία και συζήτηση με τον π. Βασίλειο Ιβηρίτη, Προηγούμενο Ι.Μ. Ιβήρων Αγίου Όρους στο Πανεπιστήμιο Πατρών με εκκίνηση την παιδεία και ειδικότερα τη σχέση της με την Ορθόδοξη θεολογία.

Ομιλία Γοντικάκη Πανεπιστήμιο Πατρών

0:00 / 0:00

Download

Η οικογένεια: ο πιο κατάλληλος τόπος για να μεγαλώσουν οι γονείς! (β΄μέρος)

Κι αν αυτό δεν μπορώ να το πετύχω; Γι΄ αυτό πολλοί γονείς δυσκολεύονται, όταν τα παιδιά τους μεγαλώνουν. Δηλαδή, ενώ τα πήγαιναν πολύ καλά όταν ήταν μωρά, μόλις μεγαλώσουν λίγο ξεβολεύονται, λένε «τώρα τι γίνεται εδώ; Καλά ήταν πριν που ήταν μωρό, τώρα δεν μπορώ να τα βγάλω πέρα μαζί του» γιατί αυτό απαιτεί άλλες ικανότητες!
Όταν μπει στη παιδική ηλικία το παιδί μας, δηλαδή στην ηλικία του δημοτικού σχολείου, ζητάει άλλα πράγματα. Δεν είναι όπως πριν που του διαβάζαμε ένα βιβλίο μονόπλευρα. Τώρα διαβάζει μόνο του και έρχεται και μας ρωτάει για αυτά που διαβάζει, έχει απορίες, ή παίζει παιγνίδια επιτραπέζια ή ηλεκτρονικά και ζητάει από εμάς να παίξουμε μαζί του.
Αλήθεια πόσοι από εμάς ξέρουμε να παίξουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι ή ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι των παιδιών μας ολόκληρο, με τους κανονισμούς του όλους από την αρχή ως το τέλος; Αυτό είναι και ικανότητα.
Για να μη πούμε βέβαια για την επόμενη ηλικία της εφηβείας, όπου τότε μέσα σε μια έκρηξη αυτής της νέας προσωπικότητας ξυπνάνε πια όλες οι ικανότητες που πρέπει να έχει ο άνθρωπος. Είναι η τελευταία φάση της ζωής ενός νέου ανθρώπου μέσα στην οικογένειά του, διότι κατόπιν ακολουθεί η ενήλικη ζωή και ο αποχωρισμός του από την οικογένεια.
Τι ζητάει η εφηβεία;
Ζητάει όχι απλώς να ξέρεις να κάνεις διάλογο, όχι απλώς να απαντάς στις ερωτήσεις σωστά, όχι απλώς να αναγνωρίζεις μια νέα προσωπικότητα, αλλά να δέχεσαι την κριτική που σου ασκείται, και εάν η κριτική είναι σωστή να έχεις την ταπείνωση να παραδεχθείς ότι «ναι έκανα λάθος έχεις δίκιο, με συγχωρείς, είναι το ελάττωμά μου..»
Αν η κριτική είναι άδικη (που πολλές φορές η κριτική των εφήβων είναι άδικη) πρέπει να μπορούμε να αντέξουμε αυτή την κατηγορία χωρίς να βουλιάζουμε στην απελπισία και στην μελαγχολία ή αντίθετα να εκδικούμαστε τον έφηβο για αυτά που είπε∙ αυτό θα πει να αντέξουμε! Να μην δημιουργηθεί ανταγωνισμός και διαμάχη του γονέα με τον έφηβό του.
Βλέπουμε, λοιπόν, πως οι διαφορετικές φάσεις, απευθύνονται σε νέες ικανότητες και ουσιαστικά καλούν τον γονέα να εξελίσσεται διαρκώς. Δηλαδή να μην λιμνάζει.
Θα τολμούσα να πω αυτή την γενική αρχή ότι ένας γονέας για να είναι επιτυχημένος πρέπει ως άνθρωπος να μην λιμνάζει, που σημαίνει η προσωπικότητά του να μην μένει στάσιμη, όπως ήταν πριν αποκτήσει παιδιά.
Να παρακολουθεί την εξέλιξη του παιδιού του και να έχει ουσιαστική σχέση μαζί του. Τότε τον μεγαλώνει το παιδί του, τον ωριμάζει το ίδιο το παιδί, δεν χρειάζεται να κάνει πολλά πράγματα ο ίδιος, τον ωριμάζει η ίδια η σχέση.
Ερχόμαστε τώρα στην έννοια- κλειδί με την οποία και θα τελειώσω. Είναι η έννοια της σχέσης με το παιδί, η έννοια της σχέσης με τον άλλο. Πώς μπορούμε να ορίσουμε αυτή την σχέση; Πώς την αντιλαμβανόμαστε;
Δεν μπορώ να βρω ορισμό, λέει ο π. Βασίλειος στο βιβλίο του, «Η χαρά της ζωής και της δημιουργίας». Και συνεχίζει λέγοντας ότι μπορώ να σας πω πιο εύκολα, τι δεν είναι σχέση ουσιαστική με τον άλλον, όχι τόσο τι είναι.
Σχέση ουσιαστική με το παιδί μου δεν είναι, το να είμαι χαμένος στον κόσμο μου εγώ και απλώς να απαιτώ από το παιδί μου να προσαρμοστεί στο δικό μου κόσμο.
Σχέση δεν είναι ούτε το να έχω κάνει, αντίθετα, κέντρο της ζωής μου το παιδί μου. Αυτή η «ειδωλολατρία» του παιδιού που επικρατεί στη σύγχρονη οικογένεια, το να τρέχω από πίσω του ουραγός, υπακούοντας σε όλες του τις διαταγές, εξαφανίζει την δική μου προσωπικότητα απέναντι στο «θεό» που λέγεται «παιδί μου».
Σχέση δεν είναι ούτε ο ανταγωνισμός. Στον ανταγωνισμό δεν έχουμε ένα από τα δύο που ανέφερα πριν δηλ. ο ένας να υπάρχει και ο άλλος να εξαφανίζεται. Στον ανταγωνισμό έχουμε δύο προσωπικότητες. Υπάρχουν και οι δύο, αλλά είναι σε συνεχή διαμάχη μεταξύ τους. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο του ανταγωνισμού γονέα-παιδιού, δυστυχώς όσο κι αν δεν το παραδεχόμαστε. Πολλές φορές αναρωτιόμαστε: «Αν είναι δυνατόν! Ανταγωνισμό εγώ και το παιδί μου; Μα για το παιδί μου θυσιάζομαι…». Ο ανταγωνισμός συνήθως εμφανίζεται στην εφηβεία αλλά έχει αρχίσει πολύ νωρίτερα, δεν αρχίζει στην εφηβεία, έχει αρχίσει στην νηπιακή ηλικία. Μπορεί να είναι μικρός, ελαφρύς, υπάρχει όμως και ριζώνει και στην εφηβεία γιγαντώνεται.
Επίσης, σχέση δεν είναι το να πηγαίνουν φαινομενικά όλα καλά με το παιδί μου, αλλά μέσα στην καρδιά μου βαθιά να έχω συγκεκριμένες προσδοκίες από αυτό, δηλαδή η αγάπη που του δίνω να είναι αγάπη με όρους. Του δίνω αγάπη άμα πραγματοποιήσει όλες τις προσδοκίες μου, και όταν κάποια στιγμή κάτι δεν πάει καλά, ή παθαίνω κατάθλιψη, ή θυμώνω φοβερά με το παιδί μου που με απογοήτευσε.
Αν ήθελα να περιγράψω τι είναι σχέση, η σχέση είναι μια συνύπαρξη. Συνυπάρχουν και οι δύο πατέρας-παιδί, μητέρα-παιδί. Συνυπάρχουν χωρίς ο ένας να καταργεί τον άλλον. Η διαφορά που έχουν στις απόψεις, στον χαρακτήρα, δεν αντιμετωπίζεται στη σχέση ως απειλή, ως συνήθως, αλλά ως πλούτος. Έχω να κερδίσω από την διαφορά. Και όταν εγώ ως γονέας νοιώθω το παιδί μου, του δίνω να έμπρακτο μάθημα, πώς να βλέπει την διαφορά. Και πώς το παιδί μου να βλέπει τη διαφορά με εμένα. Να μη με βλέπει σαν εχθρό του και σαν καταπιεστή του, να ακούει την διαφορά μου.
Είναι κατανοητό νομίζω μετά από αυτό, ότι όλα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν ακριβώς και στο ζευγάρι. Και εδώ είναι κάτι που τα ενώνει όλα. Δηλαδή, η ικανότητα που έχει ο άνθρωπος για σχέση είναι μία. Ή την έχει αυτή την ικανότητα, ή δεν την έχει. Δεν είναι βέβαια άσπρο-μαύρο, μπορεί να την έχει σε μικρό ή σε μεγάλο βαθμό. Θέλω να πω με αυτό ότι όση ικανότητα έχει κάποιος άνθρωπος να κάνει σχέση με τον άλλον, αυτή θα την εφαρμόσει και στο σύντροφό του, και στα παιδιά του.
Δεν μπορεί κάποιος να λέει ότι «έχω άριστη σχέση με τα παιδιά μου» αλλά έχω προβλήματα με τον/την σύντροφό μου, ή αντίστροφα ότι τα πάω καλά με την/τον σύντροφό μου και να μην τα πάει καλά με κάποιο παιδί! Κάτι δεν πάει καλά εδώ κάτι δεν έχει καταλάβει για τις σχέσεις που πάνε δήθεν καλά. Θα το δει αργότερα, κάτι θα φανεί… Γιατί;
Διότι είτε μιλάμε για σχέση με σύντροφο, είτε για σχέση με παιδί, δοκιμάζεται η ικανότητά μας να μπορούμε να συναντήσουμε τον άλλον πραγματικά εκεί που είναι, να τον αποδεχθούμε εκεί που πραγματικά είναι. Κι όταν τον αποδεχθούμε εκεί που είναι τότε μπορούμε και να αλλάξουμε τον άλλον, μόνο τότε. Αυτό άλλωστε είναι και όλο το νόημα της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό.
Αυτό είναι το τρίτο επίπεδο σχέσης. Ο Θεός μας αποδέχθηκε εκεί που ήμασταν. Ήρθε, έγινε σαν εμάς, και μπόρεσε και μας άλλαξε. Αλλιώς αν μας απέρριπτε και μας καλούσε να κάνουμε εμείς αυτό το βήμα, αυτό θα ήταν σίγουρα αδύνατο.

Από το βιβλίο του π. Βασιλείου Θερμού,
«Η χαρά της ζωής και της δημιουργίας»

Η οικογένεια: ο πιο κατάλληλος τόπος για να μεγαλώσουν οι γονείς!

πρώτο μέρος

Για να κεντρίσω το ενδιαφέρον, έβαλα αυτό το τίτλο, ο οποίος θα σας φαίνεται οπωσδήποτε παράξενος, δεδομένου ότι έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε την οικογένεια τον πιο κατάλληλο τόπο, για να μεγαλώνουν τα παιδιά μας. Όμως εγώ θα υποστηρίξω ότι είναι ο πιο κατάλληλος τόπος για να μεγαλώνουν οι γονείς!
Και βέβαια θα δημιουργηθούν ερωτήματα! Γιατί χρειάζεται να μεγαλώσουν οι γονείς; Αρκετά μεγάλοι νοιώθουμε, βαραίνουν πάνω μας τα χρόνια, προσθέτουν και κάποια προβλήματα υγείας, γιατί πρέπει να μεγαλώσουμε κι άλλο;
Αυτό που εννοώ με το μεγάλωμα είναι η ωρίμανση. Δηλαδή η οικογένεια είναι ένας τόπος που μικροί και μεγάλοι καλούνται να ωριμάσουν και εδώ θα επικεντρωθούμε στο μεγάλωμα των γονιών, στις σχέσεις τους με το παιδί, δηλ. πώς ο γονέας καλείται να ωριμάσει μέσα στην οικογένεια αναπτύσσοντας υγιή σχέση με το παιδί του.
Δύο είναι οι βασικοί τρόποι με τους οποίους ο γονέας μπορεί να μεγαλώσει και να ωριμάσει.
Ο ένας είναι η ποικιλία των χαρακτήρων των παιδιών μας. Γνωρίζουμε όλοι ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλία χαρακτήρων στα παιδιά μας και μερικές φορές απορούμε γιατί τα παιδιά μας είναι τόσο διαφορετικοί χαρακτήρες μεταξύ τους. Όλοι έχουμε την αίσθηση ότι με ορισμένα από τα παιδιά μας ταιριάζουμε πιο εύκολα «τα πάμε καλά» που λέμε, « τα βρίσκουμε» δεν κουραζόμαστε στο μεγάλωμά τους, τα πράγματα εξελίσσονται ομαλά και απλά. Ενώ με άλλα παιδιά μας υποφέρουμε. Υπάρχουν χαρακτήρες παιδιών μας που μας ταιριάζουν και χαρακτήρες που δεν μας ταιριάζουν.
Τα παιδιά των οποίων ο χαρακτήρας μάς ταιριάζει, είναι τα παιδιά που μας βγάζουν ασπροπρόσωπους. Τα παιδιά αυτά τα χρειαζόμαστε για να αισθανόμαστε καλά απέναντι στους συγγενείς μας και στους γείτονες. Είμαστε άνθρωποι και έχουμε ανάγκη να νοιώθουμε καλά απέναντί στους άλλους, ότι τα καταφέρνουμε σαν γονείς. Τα παιδιά όμως αυτά, που μας ταιριάζει ο χαρακτήρας τους, δεν μας ωριμάζουν. Τα παιδιά δηλ. από τα οποία δεν συναντήσαμε ιδιαίτερα προβλήματα στο μεγάλωμά τους δεν μας βοηθούν να ωριμάσουμε.
Ποια παιδιά μας ωριμάζουν; Αυτά που μας δυσκολεύουν στο μεγάλωμά τους. Που σκοντάφτουμε πάνω στο χαρακτήρα τους. Γιατί; Γιατί το παιδί που μας ταιριάζει, απευθύνεται σε περιοχές του χαρακτήρα μας που ήδη είναι ανεπτυγμένες και τις ξέρουμε. Ο χαρακτήρας του παιδιού που δεν μας ταιριάζει απευθύνεται σε περιοχές που δεν έχουμε αναπτύξει.
Για παράδειγμα: μας αρέσει η κουβέντα με τα παιδιά. Έχουμε όμως ένα παιδί κλειστό, που δεν μιλάει. Το παιδί αυτό απευθύνεται στην ικανότητά μας να μπορούμε να δημιουργούμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης έτσι ώστε να μπορέσει να μιλήσει και να το προσεγγίσουμε. Αυτό προϋποθέτει μια ικανότητα την οποία ίσως να μην έχουμε αναπτύξει μέχρι τώρα. Προϋποθέτει την ικανότητα να ακούμε. Υπάρχουν παιδιά που είναι πολύ ευαίσθητα ή και ολιγόλογα. Εάν εμείς έχουμε συνηθίσει με ένα παιδί που μιλάει πολύ εύκολα, δεν ακούμε όλα όσα λέει! Μερικές φορές από το ένα αυτί μπαίνουν και από το άλλο βγαίνουν, γιατί είμαστε και αφηρημένοι∙ άνθρωποι είμαστε! Σε ένα άλλο παιδί που είναι εξωστρεφές, μπορεί εμείς να σχολιάζουμε αυτά που λέει, και το παιδί να μην νοιάζεται και να συνεχίζει να μιλάει, και το άλλο παιδί το κλειστό, να επηρεάζεται πάρα πολύ από αυτά που θα πούμε εμείς, από τα σχόλιά μας. Και απορούμε: «Μα καλά τι είπα; Δεν είπα και τίποτα. Πώς το πήρε τόσο βαριά;». Το παιδί αυτό απευθύνεται σε μια ικανότητα που δεν την έχουμε αναπτύξει: να λέμε την γνώμη μας, να βοηθάμε το παιδί μας χωρίς να το πληγώνουμε.
Άλλες διαφορές στους χαρακτήρες μας που μας ωριμάζουν: μπορεί να έχουμε το παιδί με τους πολλούς στόχους, ένα παιδί μας που το χαρήκαμε και προωθούμε και εμείς τους στόχους του και από την άλλη ένα παιδί μας που απογοητεύεται εύκολα ή και δεν εμφανίζει στόχους. Τούτο εδώ το παιδί μας το αντιμετωπίζουμε σαν ένα πρόβλημα συνήθως. Λέμε «μα γιατί;» σαν να έπρεπε να ήταν κι αυτό σαν τον πρώτο χαρακτήρα, σαν εκείνος να είναι ο κανονικός και τούτος να είναι ο προβληματικός! Καμιά φορά βλέπουμε ότι αυτά τα παιδιά είναι υγιέστερα από εκείνα που βάζουν πάρα πολλούς στόχους, και προχωρούν και βάζουν τον αυτόματο πιλότο και πετυχαίνουν τους στόχους τους.
Γιατί; Διότι για τα παιδιά εκείνα που βάζουν πάρα πολλούς στόχους και τα καταφέρνουν καλά, οι στόχοι τους είναι λίγο απρόσωποι. Δηλαδή δεν έχουν πολλή προσωπική σημασία για τα ίδια τα παιδιά. Τους βάζουν επειδή έτσι πρέπει, βάζουν μπρος την μηχανή και δουλεύουν και φέρνουν βαθμούς.
Τα παιδιά που δεν βάζουν στόχους, και αποθαρρύνονται εύκολα συνήθως ζητάνε κάτι πιο προσωπικό, ζητάνε κάτι να τα αγγίζει προσωπικά σε βάθος και δεν το βρίσκουν. Ίσως δεν τους το δίνει το εκπαιδευτικό σύστημα. Ίσως οι γονείς δεν δίνουν ιδέες, δεν τα έχουν πλησιάσει ώστε να καταλάβουν τι ικανότητες κρύβουν αυτά τα παιδιά, τι ταλέντα κρύβουν.
Η κοινωνία μας βιώνει κάπως μονόπλευρα το θέμα των ταλέντων και των ικανοτήτων. Αξιολογεί μόνο τα ταλέντα εκείνα που έχουν να κάνουν με το μυαλό. Και αγνοεί τα άλλα ταλέντα, άλλες ικανότητες που αναφέρονται στο συναισθηματικό και στο ψυχικό κόσμο του παιδιού.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα περισσότερα από τα παιδιά που δεν έχουν βάλει στόχους στη ζωή, συνήθως έχουν άλλα ταλέντα που δεν έχουν αξιοποιηθεί. Τα ταλέντα αυτά δεν τα έχει δει κανένας, ούτε και οι γονείς τα βλέπουν.
Και λένε: «αυτό το παιδί είναι προβληματικό, είναι τεμπέλης, ή πολύ ευαίσθητος και απογοητεύεται εύκολα, ή τελοσπάντων είναι ένα παιδί- αίνιγμα που δεν μπορώ να καταλάβω.»
Η διαφορά λοιπόν των χαρακτήρων μας καλεί να ωριμάσουμε, διότι μας υποδεικνύει περιοχές της ψυχής μας που έμειναν άγνωστες, αναξιοποίητες. Και εμείς πρέπει να ανοιχθούμε σε έναν τομέα που δεν γνωρίζουμε. Μας προκαλεί το παιδί μας με το συγκεκριμένο χαρακτήρα του να ανοιχθούμε σε αυτό τον νέο τομέα, και αυτό είναι ωρίμανση.
Ο δεύτερος τρόπος, που ωριμάζει ο γονιός έχει να κάνει με τις διάφορες ηλικίες που περνάει το παιδί. Κάθε μια από τις ηλικίες- φάσεις του παιδιού απευθύνεται σε διαφορετικές περιοχές της προσωπικότητάς μας.
Συγκεκριμένα όταν αποχτούμε ένα παιδί και είναι ακόμη βρέφος, αυτό που ζητάει είναι κυρίως μια σωστή φροντίδα. Δηλαδή να φροντίσουμε την τροφή του, την καθαριότητά του, την υγεία του, την ασφάλειά του, και βεβαίως να αναπτύξουμε σχέση μαζί του.
Η σχέση αρχίζει από την αρχή, από τότε που το παιδί είναι μωρό, που είναι στη κοιλιά της μητέρας του, ήδη από εκεί ξεκινάμε τη σχέση με το παιδί μας και μπορούμε να του μιλάμε και να νοιώθουμε συναισθήματα για αυτό. Βλέπουμε αργότερα ότι, ακόμα και όταν αλλάζουμε την πάνα του αναπτύσσουμε σχέση μαζί του, γιατί του μιλάμε, του γελάμε κ.τ.λ.
Όταν μεγαλώσει λίγο το παιδί και περάσει την νηπιακή ηλικία (μεταξύ τριών και έξι χρονών) τότε ζητάει άλλα πράγματα. Βεβαίως και τότε ζητάει προστασία, να προσέξουμε την ασφάλειά του, την υγεία του…. Όμως έχει αρχίσει να μιλάει, να περπατάει, και να ζητάει. Απευθύνεται σε άλλες περιοχές της ψυχής μας που είναι ο διάλογος, για παράδειγμα, να του απαντούμε στις ερωτήσεις, να κάνουμε συζήτηση μαζί του. Λίγο ακόμα μεγαλώνοντας αρχίζουν τα «όχι» και τα πείσματα.
Γιατί υπάρχουν αυτά; Γιατί αρχίζει να αναπτύσσεται η προσωπικότητα του παιδιού, δειλά-δειλά εμφανίζεται η προσωπικότητα ενός ανθρώπου, του μικρού αυτού ανθρώπου. Και η προσωπικότητα αυτή έχει κάποιες απαιτήσεις. Ζητάει να έχει μια διαφορετική άποψη, μια διαφορετική επιθυμία από τους γονείς του, αλλά με την μορφή του πείσματος.
Αν έχω ένα νήπιο το οποίο έχει απαιτήσεις, έχω μπροστά μου έναν άνθρωπο με προσωπικότητα και πρέπει να κάνω σχέση μαζί του και να δω τι θα γίνει με αυτή την επιθυμία που έχει, με αυτή την άποψη που έχει.
Τι να την κάνω; Κάτι πρέπει να την κάνω. δεν μπορώ να ενεργώ μονόπλευρα, όπως όταν ήταν μωρό, διότι τότε θα κάνω καταστολή της προσωπικότητας, θα την εξαφανίσω την προσωπικότητα αυτή. Ούτε πάλι θα παραδοθώ άνευ όρων, και θα κάνει το παιδί ό,τι θέλει. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος σχέσης, και αυτό είναι μια νέα ικανότητα. Μπορεί να τα καταφέρνω πολύ καλά όταν είναι μωρό, αλλά όταν είναι τριών χρόνων και τεσσάρων να μην μπορώ να τα καταφέρω. Γιατί;
Διότι πρέπει να εξελιχθώ εγώ, πρέπει να ωριμάσω και να ξυπνήσω το αντίστοιχο κομμάτι μέσα μου που λέγεται σχέση και διάλογος με ένα παιδί, και βέβαια αναγνώριση μιας διαφορετικής προσωπικότητας.

Δοκιμασμένη συνταγή επιτυχίας γάμου

Από κάτι διαβάσματα, πρωτοέμαθα για την ψυχιατρική έννοια της αντίστασης.

Τι ήταν η αντίσταση κατά τους ψυχίατρους;

Μια άμυνα του <<εγώ>>, του ψυχαναλυόμενου πελάτη.

Μια άρνηση του πελάτη, να δεχτεί την άποψη του ψυχοθεραπευτή, για κάποια στοιχεία της προσωπικότητάς του-το θέτω απλοϊκά.

Σίγουρα, όσο πιο πολλές αντιστάσεις έχει ο ψυχοθεραπευόμενος, τόσο πιο δύσκολο καθίσταται και μακροχρόνιο, το έργο της ψυχοθεραπείας.

Στη συνέχεια κατάλαβα ότι η αντίσταση, ξεφυτρώνει σαν ραπανάκι, στον κήπο, της κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας και σχέσης.

Αυτή την αντίσταση, στα μοναστήρια τη λένε <<θέλημα>>.
Ο μοναχός που αντιστέκεται στις εν Κυρίω, επιταγές του γέροντά του, ονομάζεται <<θεληματάρης>> και όπως δείχνει η εμπειρία, με τον τρόπο αυτό, δυσκολεύει φοβερά, της πνευματικής προκοπής του, το έργο…

Για να μην πολυλογώ, κατάλαβα οτι τελικά, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην αντιστέκεται σε ένα άλλο άνθρωπο, φίλο, συνεργάτη, ηγούμενο, σύζυγο, γονιό, δάσκαλο, προιστάμενο.

Βέβαια εκεί που γίνεται ο χαμός με τις αντιστάσεις σήμερα, είναι ο χώρος του γάμου.

Εκεί, στο χώρο του γάμου, τώρα με την κοινωνική-οικονομική απελευθέρωση των γυναικών, κάθε τόσο συμβαίνει το μεγάλο το μπάχαλο.

Μα πώς μεταμορφώνονται έτσι οι γλυκές- κάποτε χαμηλοβλεπούσες- κοπέλες;

Στην αρχή, μέχρι να το πιάσουμε στον ιστό μας το παλικάρι, τις κάνουμε τις πιρουέτες στο ένα νύχι.
Μετά, άμα χορέψουμε τον Ησαία, έρθουνε και δυο κουτσουβελάκια, ποιος την είδε την κυρία και δεν την φοβήθηκε!

Ναααα! μια γλώσσα δέκα μέτρα, για τα δικαιώματά της, για το σόι του, για τα μύρια όσα, Θεέ μου φύλαγε!

Μετά λένε, έχει προβλήματα ο γάμος.

- Εμ βέβαια και έχει μανδάμ!

Διατί, όμως, σε ερωτώ, δεν είχε προβλήματα ο γάμος της πεθεράς μου, που ήτανε και πανέμορφη και μορφωμένη και εργαζόμενη σκληρά κάτι 15ωρα και είχε παντρευτεί με έναν ελαφρώς αγριανθρωπάκο, εκ πρώτης όψεως;

Διότι η πεθερά μου

(στα άγια η ψυχούλα της, από το πολύ αρχικό βρίσε βρίσε, την αγάπησα τελικά αυτή τη γυναίκα)

όλο με γλύκες και σιρόπια, τον πήγαινε:

- Ναι, Γιώργο μου, ό,τι πεις εσύ Γιώργο μου,

-Δεν ξέρω εγώ, ο Γιώργος ξέρει!

(το έλεγε ντροπαλά και πάντα με χαμόγελο ενώ αυτή κι αν ήξερε…
αυτό πια σλόγκαν ήτανε στο σπίτι, το λέγαμε όλοι και χαχανίζαμε)

και άντε μετά από αυτά, το θηρίο-ο Γιώργος, να γρούξει!

Δεν έγρουζε!

-Διατί;

Διότι η πεθερά μου, εκτός από γάτα με πέταλα, ήταν -επί της ουσίας- γυναίκα με βαθύτατη

χριστιανική συνείδηση.

Ιεραρχούσε τα πράγματα κατά τις επιταγές του Αποστόλου και έκανε ενσυνείδητα
(από σοφία και όχι από αδυναμία) υπακοή στον άντρα της.

Δηλαδή;

Τι θα πεί υπακοή μέσα στο γάμο;

Θα πεί, ακύρωνε το προσωπικό της θέλημα, και του έδινε το οφειλόμενο προβάδισμα (διότι ο άνδρας, χρυσούλι μου, είναι η κεφαλή της γυναικός -η γυναίκα αποτελεί το λαιμό, θυμάσαι τη σχετική ατάκα;)

Θα πεί ακύρωνε τις προσωπικές της, εγωκεντρικές αντιστάσεις και τάσεις, για χάρη της ομόνοιας στην οικογένεια και για χάρη της αγάπης -κυρίως-που είχε στο Γιώργο της.

Με την υπακοή της, πετύχαινε την ενότητα του προσώπου της, την ενότητα του γάμου της, την ενότητα τής οικογένειά της, τηρώντας την τάξη της Εκκλησίας.

Διότι ο χριστιανικός γάμος είναι ως εις Χριστόν και εις Ἐκκλησίαν, που γράφει ο Απόστολος.
Η πεθερά μου υπάκουε τον άντρα της όπως η Εκκλησία υπακούει στο Χριστό.

Ήταν ο Γιώργος της, του βίου της, όλου, ο πρώτος και έσχατος έρωτας.

Και ο Γιώργος, απο ελαφρώς θηριώδης, μετατρεπόταν σε αγαθότατο πιτσουνάκι που κούρνιαζε κάτω από τις τρυφερές φτερούγες τις πεθεράς μου και γαλήνευε, και θυσιαζόταν με τη σειρά του για κείνη και τα τρία παιδιά τους.

Και ο Γιώργος την υπεραγαπούσε για τον άψογο- επι δεκαετίες- τρόπο της.

Και όταν έφυγε πρώτη εκείνη από τούτο τον προσωρινό κόσμο, ήταν αληθινά, σαν να έχασε η ζωή του, το αστέρι της.

Και ακολούθησε.

Εγώ τη μάνα μου την αγαπώ, αλλά θα το κάνω και τραγουδάκι αν επιθυμείς , λατρεμένο μου, με τέτοιο στίχο:

-<<Τη μάνα μου την αγαπώ,ώπαααα! την πεθερά καλύτερααααα!>>

-Την πεθερά καλύτερα;

Για Όνομααα!

- Ναι! Και ξέρεις γιατί καλύτερα;

Διότι πέτυχε τον άθλο μιας ζεστής, δεμένης οικογένειας!

Έδινε εκείνη το παράδειγμα της θυσίας και ακολουθούσαν οι άλλοι, επειδή η γυναίκα, ως σύντροφος, ως μάνα, είναι στο σπίτι, η κινητήρια η δύναμη, το λέει και κάποιος σπουδαίος, Ρώσος θεολόγος, διανοούμενος:

-Στην Εδέμ, ο διάβολος, πείραξε πρώτη την Εύα, διότι ὴξερε:άν έπεφτε η Εύα στην παγίδα του, ο Αδάμ, απλώς θα ακολουθούσε.

Επειδή η γυναίκα συνιστά το ισχυρότερο κομμάτι της ανθρώπινης φύσης.

Γι αυτό και αργότερα με το ύψος και το βάθος και τη λάμψη μιας άλλης γυναίκας, της Υπεραγίας Θεοτόκου, σαρκώθηκε εν Αγίω Πνεύματι, στην άχραντη σάρκα της, ο Υιός και Λόγος του Θεού, που ανέπλασε την ανθρώπινη Φύση και άνοιξε με τη Θεία Του Ανάσταση τις πύλες της Αιώνιας
Ζωής, για των θνητών το γένος.

Η πεθερά μου, δεν χρειάστηκε ποτέ της, ψυχίατρο ή ψυχολόγο, ή κοινωνικό λειτουργό διότι την εγωκεντρική την αντίστασή της, στο Ονομα του Χριστού, την είχε μετουσιώσει σε καστανόχωμα και πάνω της φύτεψε, ευωδιαστά -προσφοράς και διακονίας ακάματης- <<μανουσάκια, μανουσάκιααααα!>> που λέει και το δημοτικόν άσμα…

Θαυμαστό, το παράδειγμα που μας άφησε.

Να έχουμε την ευχή της.

Στα άγια η ψυχούλα της!

Θα λάβει το μεγάλο μισθό της προσφοράς της, εν τη Φοβερά ημέρα της Κρίσεως!

Πηγή: Σαλογραία – http://salograia.blogspot.com (η πεθερά μου και η έλλειψη αντίστασης)