![]() |




![]() |
+ Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλη
Για να εισέλθει κανείς στην Χριστιανική εκκλησία, για να κεντριστεί στην καλλιέλαιο, που είναι το σώμα του Χριστού, χρειάζεται να σφραγιστεί με τα μυστήρια του βαπτίσματος και του χρίσματος.
Περί των δυο αυτών μυστηριακών τελετών, κυκλοφορούν από τα στόματα των αιρετικών πολλές λανθασμένες ιδέες. Χρειάζεται λοιπόν για τα δυο αυτά βασικά μυστήρια της Εκκλησίας, να πούμε λίγα λόγια ώστε και οι Ορθόδοξες θέσεις να τονιστούν και οι απόψεις των αιρετικών να αποδεδειχθούν λανθασμένες και αντίθετες προς την Αγία Γραφή.
Αρχίζουμε με το μυστήριο του βαπτίσματος.
Για εμάς το βάπτισμα είναι μια θεοσύστατος τελετή κατά την οποία με την τριπλή κατάδυση στο ύδωρ και ανάδυση και την αντίστοιχο επίκληση της Αγίας Τριάδος απαλλάσσεται ο βαπτιζόμενος από κάθε αμαρτία, αναγεννάται πνευματικώς και καθίσταται μέλος του σώματος του Χριστού της Εκκλησίας. Το βάπτισμα είναι ένα θεϊκό λουτρό που καθαρίζει από κάθε αμαρτία, απαλλάσσει από τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος, καταργεί κάθε ενοχή, αφανίζει και θανατώνει το σώμα της αμαρτίας. Το βάπτισμα παρέχει στον άνθρωπο νέα ζωή, τον ζωοποιεί πνευματικά, τον καινοποιεί, τον κάνει καινούργιο, τον αναγεννά.
Του παρέχει δευτέρα γέννηση, με το βάπτισμα συσσωματώνεται στο μυστικό σώμα του Χριστού, γίνεται μέλος της Εκκλησίας, γίνεται τέκνο του Θεού λαμβάνει την χάρη της υιοθεσίας. Χωρίς το βάπτισμα δεν μπορεί κανείς να εισέλθει στην ζωή της Εκκλησίας, δεν μπορεί να καταλάβει θέση στον οργανισμό της, είναι μυστήριον εισόδου, η είσοδος στην Εκκλησία, στην σωτηρία, στην αιώνια ζωή προέρχονται μέσω αυτού. «Βάπτισμα κλεις ουρανών βασιλείας», Άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος.
Το εν λόγο μυστήριο εικονίζει τον θάνατο και την ανάσταση του Χριστού. Η καταβύθιση στο ύδωρ του βαπτιστηρίου εικονίζει την ταφή του Χριστού, ενώ η ανάδυση την ανάσταση του. Η έξοδος από την κολυμβήθρα σημαίνει έξοδο από τον τάφο, σημαίνει καινούργια αναστάσιμη ζωή, πνευματική αναγέννηση και ανακαίνιση.
Εκείνο που αναδύεται από την κολυμβήθρα είναι καινή κτίσις, καινούργιο δημιούργημα, βάπτισμα τινυν εστίν, σημειώνει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, αμαρτιών κάθαρσις, ανακαινισμού και αναγεννήσεως αιτία.
«Όπως ο Ιησούς απέθανε έχοντας στους ώμους του τις αμαρτίες όλου του κόσμου, ώστε αφού θανατώσει την αμαρτία να αναστηθεί εν δικαιοσύνη, έτσι και εσύ, αφού καταβείς στο ύδωρ και τρόπον τινά ταφείς μέσα σε αυτό, όπως ετάφη ο Χριστός, εγείρεσαι πάλι και περιπατείς σε καινούργια ζωή», Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων 3η Κατήχησις.
«Με το βάπτισμα απαλλάσσεται ο άνθρωπος από το σκοτάδι και ενδύεται το φως, η ψυχή πλημυρίζει από φως, είναι λαμπρότης ψυχών, σκότους κατάλυσις και φωτός μετουσία», Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, Λόγος 40ος . Γι’ αυτό στην αρχαία εκκλησία ονομαζόταν και φώτισμα.
Άλλο χαρακτηριστικό τους μυστηρίου αποτελεί το ότι είναι ένα, μοναδικό και ανεπανάληπτο, δεν ανήκει στα επαναλαμβανόμενα μυστήρια.
Αυτή είναι η θέσις των Ορθοδόξων ως προς το βάπτισμα.
Πρέπει όμως εν συνεχεία να την κατοχυρώσουμε με Αγιογραφικά χωρία, ώστε να μπορούμε να αποκρούομε τον κάθε αιρετικό που θα θελήσει να την παρουσιάσει σαν αντιγραφική.
Βασικότατο χωρίο για το βάπτισμα είναι αυτό που υπάρχει στο τέλος του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» κη’19.
Εδώ φαίνεται ποιο καθαρά και από τον Ήλιο ότι το βάπτισμα πρέπει να γίνεται στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Και όμως υπάρχουν αιρετικοί που αρνούνται την ύπαρξη Τριαδικού Θεού και εμφανίζονται και σαν εμβριθείς μελετηταί της Βίβλου…
Μη χειρότερα….
Το επόμενο εδάφιο δηλώνει καθαρά ότι το βάπτισμα είναι αναγκαίο στην σωτηρία «πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ εὐαγγέλιον πάσῃ τῇ κτίσει ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται». Μαρκ. ιστ’16
Η αναγκαιότης του μυστήριου στην σωτηρία παρουσιάζετε πιο κατηγορηματικά στο Ιωάννης γ’ 5.
Ο στίχος έχει ληφθεί από τον διάλογο του Κυρίου με τον Νικόδημο, «ἀμὴν ἀμὴν λέγω σοι, ἐὰν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καὶ Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ», ύδωρ και πνεύμα σημαίνει βάπτισμα και στον Ιορδάνη στην βάπτιση του Χριστού είχαμε ύδωρ και πνεύμα.
Ου δύναται, δε μπορεί να εισέλθει κανείς στην Βασιλεία του Θεού, στην περιοχή δηλαδή της σωτηρίας, εάν δεν έχει βαπτιστεί.
Ότι το βάπτισμα παρέχει άφεση αμαρτιών φαίνεται ολοκάθαρα στην ομιλία που έκανε ο Απόστολος Πέτρος κατά την ημέρα της Πεντηκοστής, τον ερωτούν οι Ισραηλίτες τι πρέπει να κάνουμε για να σωθούμε;
Και τους απαντά: «μετανοήσατε, καὶ βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Πραξ β’38.
Η ίδια αλήθεια υπογραμμίζετε και στο Πράξεις, το 22 κεφάλαιο στίχος 16, όπου ο Ανανίας λέγει προς τον Σαύλον τον μετέπειτα Παύλον, «αναστάς βάπτισε και απόλουσε τας αμαρτίας σου», σήκω να βαπτιστείς και να λουσθείς από τις αμαρτίες σου.
Και ενώ τα χωρία έχουν τόση διαύγεια, οι διάφοροι αιρετικοί, όπως οι ψ. του Ιεχωβά, υποστηρίζουν με φανατισμό ότι το βάπτισμα δεν είναι μυστήριο και δεν παρέχει κατά μυστηριακό τρόπο άφεση αμαρτιών, αλλά απλώς είναι μια τελετή με συμβολικό χαρακτήρα. Σαν τι άλλο έπρεπε να έγραφε η Βίβλος για να δείξει ότι το βάπτισμα καθαρίζει και λούζει από τις αμαρτίες ;;; Για τους αιρετικούς δυστυχώς έχουν εδώ θέση τα λόγια το προφήτου Ησαΐα, «βλέποντες βλέψετε και ου μη ίδητε».
Η πιο παράδοξη τύφλωση…
Στο 8ο κεφάλαιο των Πράξεων στίχοι 36-38 όχι μόνο γίνεται λόγος για το βάπτισμα, αλλά φαίνεται καθαρά η ύπαρξις βαπτισματικής τελετουργίας. Πριν δε βαπτισθεί ο Ευνούχος από τον Ευαγγελιστή πιστεύω ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Υιός του Θεού.
Κλασσικό χωρίο είναι το Ρωμαίους στ’ 3-8 όπου το βάπτισμα παρουσιάζεται σαν ξεχωριστό και ιδιότυπο μυστήριο, που κάνει τον άνθρωπο κοινωνό του θανάτου και της αναστάσεως του Χριστού. Η καταβύθισις στο ύδωρ αντιστοιχεί προς τον θάνατο και ενταφιασμό του Χριστού, ενώ η ανάδυσις προς την ανάσταση. Η φράσις είναι σαφής «ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν σύμφυτοι γεγόναμεν τῷ ὁμοιώματι τοῦ θανάτου αὐτοῦ»˙ σύμφυτοι εικόνα από φυτά που έχουν συμφυΐα, ένωσις στην βλάστηση και ανάπτυξη τους, ομοίωμα του θανάτου του Χριστού.
Αυτός ο αξιοπρόσεκτος χαρακτηρισμός αφορά το βάπτισμα και στον 8ο στίχο απεθάνομεν συν Χριστό, έχουμε ταυτισμό του βαπτίσματος με τον θάνατο του Κυρίου. Ο αναστάσιμος χαρακτήρας δηλώνετε στον στίχο 4, «ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν», ότι παλαιό και αμαρτωλό καταργήθηκε και θανατώθηκε μέσα στο ύδωρ του βαπτιστηρίου.
Ίδιες αλήθειες τονίζονται στα χωρία Κολοσσαείς γ’11-12. Δεν το αναλύουμε τώρα, θα το αναλύσουμε άλλη φορά όταν μιλήσουμε περί νηπιοβαπτισμού. Σημειώνουμε μόνο τα δυο χαρακτηριστικά ρήματά του, συνθάπτομαι, συνεγείρομαι, μετά του Χριστού.
Δηλαδή στο βάπτισμα κατά τρόπο ανεξιχνίαστο και μυστηριακό, ζει ο άνθρωπος τον Σταυρό, την ταφή και την ανάσταση του Χριστού και λαμβάνει την λύτρωση και την χάρη που πηγάζει από το Σταυρό και την Ανάσταση, απολυτρώνετε από κάθε του ενοχή και αμαρτία όπως φαίνεται και στο επόμενο εδάφιο, «ούτε πλεονέκται», ομιλεί ο Απόστολος Παύλος, «οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι καὶ ταῦτά τινες ἦτε·(ήσασταν) ἀλλὰ ἀπελούσασθε, ἀλλὰ ἡγιάσθητε, ἀλλὰ ἐδικαιώθητε. Α’ Κορινθίους στ’10-11.
Το απελούσασθε αναφέρεται στο βάπτισμα. Με το μυστήριο πλένετε, καθαρίζετε πλήρως, απολλούεται ο άνθρωπος και απαλλάσσεται από κάθε ρύπο. Τον χαρακτηρισμό του βαπτίσματος ως λουτρού θα τον ιδούμε και ποιο κάτω σε άλλο χωρίο.
Στην τελετή του Ορθοδόξου βαπτίσματος αναφέρεται από τον ιερέα η φράσις: «εδικαιώθης, ηγιάσθης, απελούσθης», αυτό δείχνει ότι εμείς είμαστε Βιβλικοί και Γραφικοί περισσότερο από κάθε άλλον.
Το βάπτισμα κατά μυστηριώδη τρόπο μας χαρίζει την υιοθεσία, μας καθιστά τεκνά του Θεού όλοι είσαστε υιοί Θεού δια της πίστεως εις τον Χριστόν Ιησούν διότι όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε Χριστόν ενεδύσασθε, όποιος βαφτίζεται ενδύεται τον Χριστόν, μυστηριώδης πράγματι έκφρασις, ενώνεται μαζί του και κατά συνέπεια γίνεται και αυτός υιός του Θεού.
Ως γνωστόν ο στίχος όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε ψάλετε κατ επανάληψη στην τελετή του Ορθοδόξου βαπτίσματος και εδώ ο Βιβλικός χαρακτήρας.
Στο χωρίο Εφεσίους δ’4-5 «ἓν σῶμα καὶ ἓν Πνεῦμα... εἷς Κύριος, μία πίστις, ἓν βάπτισμα»·
Επιβεβαιώνεται η πίστις μας ότι πρόκειται για μυστήριο ότι πρόκειται για μυστήριο που γίνεται μια φορά και δεν επαναλαμβάνετε. Ομολογώ εν βάπτισμα.
Το βάπτισμα είναι υπερφυσικό λουτρό, σημειώνει σχετικά ο Απόστολος Παύλος δια να αγιάσει αυτήν την εκκλησίαν αφού την καθαρίσει δια του λουτρού του ύδατος εν ρήμματι, με λόγον, δια να την στήσει εις το πλευρόν του ένδοξον χωρίς σπίλον ή ρυτίδα. Εφεσίους ε’26-27. Εν ρήμματι, με λόγον, σημαίνει την επίκληση της Αγίας Τριάδος.
Όσοι θα εισέρθουν στην Εκκλησία λούζονται καθαρίζονται λάμπουν από καθαρότητα χάρις στο βάπτισμα.
Σχετικώς αναφέρει και η προς Εβραίους, είμεθα λουσμένοι στο σώμα με «ύδωρ καθαρόν» ι’23.
Και στην προς Τίτον Επιστολή υπάρχει η φράσις «λουτρόν παλιγγενεσίας» γ’5, δηλαδή λουτρό που επιφέρει όχι απλώς καθαρισμό αλλά μια καινούργια γέννηση, φεύγει ένας παλαιός κόσμος και έρχεται ένας καινούργιος και το κατά το έλεος του μας έσωσε δια λουτρού παλιγγενεσίας και το έσωσε έχει τη σημασία του.
Το βάπτισμα χορηγεί σωτηρία, καθαρίζει, αγιάζει, σώζει, ασφαλώς δεν θα τα ενεργούσε όλα αυτά εάν ήταν μια απλή συμβολική τελετή, όπως διατείνονται οι μάρτυρες του Ιεχωβά και άλλοι αιρετικοί που καυχώνται και ως μελετηταί της Γραφής.
Για το ανεπανάληπτο του μυστηρίου ομιλεί και το Εβραίους στ’4, τους «άπαξ φωτισθέντας», άπαξ, μια φορά.
Το βάπτισμα στην αρχαία εκκλησία ονομάζονταν και φώτισμα. Και το Εβραίους ι’32 τους βαπτισθέντας τους αποκαλεί φωτισθέντας.
Και ένα τελευταίο εδάφιο, εις την οποίαν κιβωτόν, ολίγαι δηλαδή οκτώ ψυχαί διεσώθησαν δια του ύδατος του οποίου αντίτυπον τώρα είναι το βάπτισμα το οποίον μας σώζει. Είναι δε όχι απαλλαγή από ρύπον σωματικόν αλλά θερμή αίτησις προς τον Θεόν δια την απόκτησιν αγαθής συνειδήσεως. Α’ Πέτρου γ’21
Και εδώ τονίζετε ότι το βάπτισμα καθαρίζει τα βάθη της ανθρωπίνης υπάρξεως, την συνείδηση και ότι χορηγεί σωτηρία, σώζει από τον κατακλυσμό της αμαρτίας, σώζει από την πνευματική φθορά και απώλεια.
Ας έλθουμε τώρα και στο εισαγωγικό μυστήριο στην Εκκλησία, το χρίσμα.
Και οι μάρτυρες του Ιεχωβά και όλες οι Προτεσταντικές παραφυάδες, αγνοούν και αρνούνται το μυστήριο του χρίσματος, ωσάν να μην έγραφε τίποτα γι’ αυτό η Καινή Διαθήκη.
Πριν όμως ιδούμε το πράγμα Αγιογραφικώς ας εκθέσουμε δι’ ολίγον την Ορθόδοξο πίστη επάνω στο εν λόγω μυστήριο.
Λέγοντας χρίσμα εννοούμε την θεοσύστατη εκείνη τελετή κατά την οποίαν χρίονται σταυροειδώς τα μέλη του βαπτισθέντος με Άγιο Μύρο και έτσι μεταδίδεται σε αυτόν το Άγιο Πνεύμα προς ενίσχυση, ανάπτυξη και τελείωση της αρξαμενης πνευματικής ζωής.
Με το μυστήριο αυτό μεταδίδετε μυστηριωδώς όπως είπαμε το Άγιο Πνεύμα, η δύναμις, η δωρεά, η χάρις τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος ή θα μπορούσαμε να πούμε ότι με το μυστήριο αυτό σφραγίζετε ο άνθρωπος με το Άγιο Πνεύμα, γι’ αυτό και στη συγκεκριμένη στιγμή της χρίσεως ακούγετε η φράσις «σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου».
Με τον μυστήριο αυτό επαναλαμβάνετε στον κάθε βαπτισμένο το γεγονός της Πεντηκοστής, έχουμε δηλαδή μια επέκταση της Πεντηκοστής εις τους αιώνες.
Μετά την λήψη του χρίσματος ο άνθρωπος δεν αποτελείται πλέον μόνον από το σώμα του και την ψυχή του, αλλά και από την χάρη του Αγίου Πνεύματος, η οποία παρουσιάζεται σαν νέο ανθρωπολογικό στοιχείο αφού συνυφαίνεται οργανικά μαζί του.
Το εδάφιο Ιούδα 19 είναι ενδιαφέρον από την αντίθετη πλευρά, «Οὗτοί εἰσιν οἱ ἀποδιορίζοντες, ψυχικοί, Πνεῦμα μὴ ἔχοντες».
Το χρίσμα έχει χαρακτηριστεί ως τελεσιουργία ομοταγής της Θείας Ευχαριστίας αναφέρεται στα κείμενα που επιγράφονται στο όνομα του Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, ως έλαιον χρίσεως στον Μέγα Βασίλειο, ως μυστικόν χρίσμα στον Κύριλλο Ιεροσολύμων, ως σφραγίδα της συσσωματώσεως τον Χριστόν ως αρραβών της επουρανίου κληρονομίας.
Εάν η Θεία Ευχαριστία είναι κοινωνία Χριστού, το χρίσμα είναι κοινωνία του Αγίου Πνεύματος.
Όπως ο άρτος της Ευχαριστίας, γράφει ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων, μετά την επίκληση του Αγίου Πνεύματος δεν είναι πλέον απλούς άρτος, αλλά σώμα Χριστού, έτσι και το Άγιο Μύρο μετά την επίκληση είναι η παρουσία του Αγίου Πνεύματος και με το φαινόμενο μύρο χρίεται το σώμα, ενώ με το Άγιο και ζωοποιό αγιάζετε η ψυχή.
Το μυστήριο του χρίσματος τελείτε μετά το βάπτισμα και το επισφραγίζει, το επικυρώνει και το βεβαιώνει.
Κατά την εν Λαοδίκεια σύνοδο 364 μ. Χ. οι φωτιζόμενοι μετά το βάπτισμα χρίονται με επουράνιο χρίσμα.
Σχετικά παρατηρεί και ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων ότι όπως στο Χριστό έγινε η βάπτιση, και έπειτα επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος και έπειτα η έξοδος για την πάλη με τον διάβολο, έτσι και στους Χριστιανούς προηγείται το ιερό βάπτισμα, ακολουθεί το μυστικό χρίσμα και έπεται η πάλη προς τον εχθρό.
Στην αρχή το χρίσμα γινόταν με την επίθεση στην κεφαλή των βαπτισθέντων των χειρών των αποστόλων, ακουμπούσαν οι απόστολοι τα χέρια τους, αλλά κατόπιν η επίθεση των χειρών αντικαταστάθηκε με την χρίση δι’ Άγιου Μύρου, για την αντικατάσταση αυτή θα μιλήσουμε και ποιο κάτω.
Όλοι όσοι εδώ στην Ελλάδα λαμβάνουμε το χρίσμα, χριόμεθα με το Άγιο Μύρο το οποίον παραλαμβάνουμε από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και το οποίο εμπεριέχει έλαιο αναμεμιγμένο με 40 περίπου αρωματώδεις ουσίες που συμβολίζουν τα ποικίλα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.
Ο καθαγιασμός του γίνεται σε λειτουργία της Μεγάλης Πέμπτης. Ο Πατριάρχης συνοδευόμενος από συνοδικούς Αρχιερείς, προσεύχεται στον Θεό να καταπέμψει το Άγιο Πνεύμα και να αγιάσει το μύρο και να το καταστήσει, μύρον αγαλλιάσεως Πνεύματος Αγίου, θώρακα δυνάμεως εις αποτροπήν πάσης διαβολικής ενεργείας, σφραγίδα ανεπιβούλευτον, αγαλλίαμα καρδίας ευφροσύνην αιώνιον.
Για το Άγιο Μύρο νεώτερος θεολόγος σημειώνει τα εξής: Άγιο Μύρο είναι η μυστηριώδης ύλη η οποία ετοιμαζόμενη καταλλήλως εξ’ ελαίου και άλλων ευωδών ουσιών και καθαγιαζομένη κατά τα σχετικάς εκκλησιαστικάς διατάξεις, καθίσταται φορεύς της επισκοπικής ευλογίας και ως τοιαύτη αποτελούσα άλλην μορφήν και τύπον της επιθέσεως των χειρών, χρησιμοποιείται εν τη τελέσει του μυστηρίου του χρίσματος ως ορατόν σημείον της μεταδόσεως της δυνάμεως και των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος προς τους βαπτιζομένους.
Το μυστήριο του Χρίσματος όπως και το βάπτισμα δεν επαναλαμβάνονται, είναι μυστήριο ανεπανάληπτον, η σφραγίδα του εγχαράσσετε βαθιά και ανεξίτηλα στην ψυχή του χριομένου και τυπώνετε κατά τρόπο ανεξάλειπτο.
Οι τυχόν αμαρτίες που θα διαπράξει ο Χριστιανός δεν το εξουδετερώνουν, όπως ακριβώς και τα σύννεφα εμπρός στον ήλιο δεν τον εξουδετερώνουν, αλλά δεν του επιτρέπουν τη φανέρωση, οι αμαρτίες το καθιστούν ανενέργητο.
Εκείνο που χρειάζεται να κάνουμε τώρα είναι να ερευνήσουμε την Αγία Γραφή και να δούμε, εάν γίνεται λόγος για κάποια μυστηριώδη πράξη με την οποίαν μεταδίδετε το Άγιο Πνεύμα. Εάν δεν βρούμε σχετικές περικοπές τότε βέβαια το δίκιο θα ανήκει τους αιρετικούς.
Στην Γραφή υπάρχουν πολυάριθμες περικοπές οι οποίες δείχνουν ότι στην Χριστιανική Εκκλησία υπάρχει το χρίσμα, η μυστηριώδης μετάδοσις της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος. Θα τις παρουσιάσουμε αυτές τις περικοπές ώστε να κατοχυρωθεί η θέσις της Εκκλησίας μας και να καταισχυνθούν οι αιρετικοί που την αρνούνται.
Στο 7ο κεφάλαιο του Κατά Ιωάννη Ευαγγελίου, στίχοι 37-39 αναφέρεται ότι ο Κύριος στην τελευταία και ποιο επίσημη ημέρα της εορτής της Σκηνοπηγίας, στον ναό των Ιεροσολύμων, προσκάλεσε με δυνατή φωνή τους Ιουδαίους για να τους δώσει άφθονο νερό, νερό που θα τους ξεδιψάσει, νερό που θα τους χορηγήσει την ζωή. Και εξηγεί ο Ευαγγελιστής ότι αυτό το είπε δια το πνεύμα που επρόκειτο να λάβουν όσοι θα επίστευον σε Αυτόν.
Την ημέρα της Πεντηκοστής ο Απόστολος Πέτρος απευθύνεται ως εξής προς τα πλήθη, «ας μετανοήσετε και ας βαπτιστεί ο καθ εις, εις το όνομα του Χριστού και θα λάβετε την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος». Πράξεις β’38.
Στο 8ο κεφάλαιο των Πράξεων φαίνεται πολύ καθαρά ότι η μετάδοσις του Αγίου Πνεύματος αποτελούσε ξεχωριστή πράξη, διαφορετική από το βάπτισμα. Αναφέρεται εκεί ότι οι Σαμαρείτες επίστευσαν στον Χριστόν και εν συνεχεία εβαπτίσθηκαν από τον Ευαγγελιστή Φίλιππο.
Ο Φίλιππος όμως ανήκε στους επτά βοηθούς των Αποστόλων, δεν ανήκε στους δώδεκα αποστόλους και είχε δικαίωμα να τελέσει το βάπτισμα, αλλά δεν είχε δικαίωμα να τελέσει το χρίσμα.
Γι’ αυτό παρέστει ανάγκη να μεταβούν στους Σαμαρείτες, οι Απόστολοι Πέτρος και Ιωάννης, οι οποίοι τότε επετίθουν τας χείρας επ’ αυτούς και ελάμβανον Πνεύμα Άγιον, στίχοι 14-17.
Στην αρχή της δράσεως του Αποστόλου Παύλου στην Έφεσο αναφέρεται, Πράξεις ιθ’ 1-6, ότι οι δώδεκα άνδρες είχαν γίνει ατελώς Χριστιανοί.
Ο Απολλώς ο οποίος φαίνεται ότι ήταν δάσκαλός τους, τους είχε βαπτίσει μόνο στο βάπτισμα του Ιωάννου, όταν λοιπόν τους ερώτησε ο Απόστολος Παύλος εάν έλαβον Άγιο Πνεύμα του απήντησαν πως αγνοούν και εάν υπάρχει ακόμη Άγιο Πνεύμα.
Εν συνεχεία ο Παύλος τους διευκρίνισε την διαφορά ανάμεσα στο βάπτισμα του Ιωάννου και στο βάπτισμα του Χριστού, αυτοί με την σειρά τους επείστηκαν και δέχτηκαν το Χριστιανικό βάπτισμα και στην συνέχεια αφού επέθεσε ο Παύλος εις αυτούς τας χείρας ήλθε το Πνεύμα το Άγιον επάνω τους. Μάλιστα όπως συνέβαινε στους Αποστολικούς χρόνους, μόλις έλαβαν το χρίσμα από το Άγιο Πνεύμα, παρουσίασαν και εξωτερικά σημεία, ομιλούσαν ξένες γλώσσες και επροφήτευαν.
Στο 5ο κεφάλαιο της Προς Ρωμαίους Επιστολής γίνεται λόγος για την δικαίωση που πραγματοποιεί η σταυρική θυσία του Χριστού και ότι η δικαίωση αυτή χορηγεί υπομονή και ελπίδα και ο στίχος 5 σημειώνει, η δε ελπίς δεν φέρει αισχύνην διότι η αγάπη του Θεού προς εμάς έχει ξεχυθεί εις τας καρδίας μας δια του Αγίου Πνεύματος το οποίον εδόθη εις εμάς. Εδώ δηλαδή βεβαιώνεται οι Χριστιανοί της Ρώμης έχουν λάβει το Άγιο Πνεύμα. Το Ρωμαίους η’11 ομιλεί για ενοίκηση του Πνεύματος του Θεού μέσα στους πιστούς. Το Πνεύμα οικεί εν υμίν, το Πνεύμα είναι το ενοικούν εν υμίν.
Από το επόμενο εδάφιο Β’ Κορινθίους ια’4 δίνεται η βεβαίωσις ότι οι Χριστιανοί της Κορίνθου είχαν λάβει το Άγιον Πνεύμα, εάν μεν εκείνος που έρχεται σε εσάς ως διδάσκαλος κηρύσσει άλλον Ιησούν τον οποίον εμείς δεν εκηρύξαμε ή αν λαμβάνετε άλλο πνεύμα το οποίο δεν ελάβετε, καλώς θα τον ανείχεσθε.
Στο 3ο κεφάλαιο της Προς Γαλάτας επιστολής επιτιμώνται οι Γαλάτες από τον Απόστολο για την στάση τους απέναντι στο Ευαγγέλιο που τους παρέδωσε. Στη θέση της πίστεως στον Χριστό άρχισαν να τοποθετούν διατάξεις του Μωσαϊκού νόμου.
Μεταξύ άλλων τους λέγει τούτο μόνο θέλω να μάθετε από εσάς από τα έργα του νόμου ή από την ακοή της πίστεως ελάβετε το Πνεύμα;
Επίσης τους λέγει, εκείνος που επιχορηγεί σε εσάς το Πνεύμα και ενεργεί σε εσάς δυνάμεις τα πραγματοποιεί αυτά δια τα έργα του νόμου ή δια την ακοή της πίστεως;
Στην ίδια επιστολή τονίζεται ότι ο Θεός έχει στείλει στις καρδιές των Χριστιανών το Άγιο Πνεύμα, το οποίον επισφραγίζει την υιοθεσία, επειδή είστε υιοί εξαπέστειλεν ο Θεός το Πνεύμα του Υιού αυτού εις τας καρδίας υμών κράζων αββά ο Πατήρ, αββά ίσον Πάτερ.
Αν ήξεραν οι ανάδοχοι τι υπόσχονται και τι μεγάλη ευθύνη αναλαμβάνουν, δε θα ήθελαν να βαπτίσουν ακόμα κι αν με θερμά παρακάλια τους παρότρυναν – Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης
Συζήτηση του π. Θεμιστοκλή Χριστοδούλου με τον Λυκούργο Μαρκούδη στην εκπομπή Διάλογοι του ραδιοφωνικού σταθμού Πειραϊκή Εκκλησία.
Ακούστε την οπωσδήποτε εάν πρόκειται να συμμετάσχετε σε βάπτιση.
π. Θεμιστοκλής - Πνευματική αναδοχήΕίστε ή πρόκειται να γίνετε πνευματικοί ανάδοχοι (νονοί / νονές); Πόσα γνωρίζετε για τον ρόλο που έχετε αναλάβει; Συμπληρώστε το παρακάτω ερωτηματολόγιο.
Εσύ πόσα ξέρεις για την πνευματική αναδοχή;Εάν το ερωτηματολόγιο δεν εμφανίζεται σωστά, μπορείτε να το βρείτε και εδώ.
Για να διαπιστώσετε εάν απαντήσατε σωστά, ακούστε την σχετική ηχογραφημένη εκπομπή
Παρανόηση τής σημασίας τού βαπτίσματος
Ένας σημαντικός λόγος που οι Προτεστάντες αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό, είναι ότι οι ίδιοι έχουν παρεξηγήσει τη σημασία τού βαπτίσματος. Γιατί βαπτιζόμαστε λοιπόν;
Σε αυτό κάθε Προτεσταντική αίρεση, θα απαντήσει τα δικά της. Άλλοι θα πουν σωστά: "εις άφεσιν αμαρτιών". Άλλοι ακόμα πιο ακραίοι, θα πουν: "Ως αφιέρωση στον Θεό".
Εάν πράγματι το βάπτισμα αποτελούσε "αφιέρωση", ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι πρέπει να είναι ενήλικος. Όμως το Χριστιανικό βάπτισμα είναι κάτι άλλο. Δεν είναι "αφιέρωση" το βάπτισμα. Είναι ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ τού βαπτιζομένου. Αυτό το δείξαμε σε άλλες μας μελέτες. Εδώ θα πούμε μόνο μερικά αναγακαία. Και ξεκινάμε με τον απόστολο Παύλο:
"΄Η αγνοείτε, ότι όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν, εις τον θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν; συνετάφημεν ουν (λοιπόν) αυτώ δια τού βαπτίσματος εις τον θάνατον, ίνα (έτσι ώστε) ώσπερ ηγέρθει Χριστός εκ νεκρών δια τής δόξης τού Πατρός ούτως και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν.
Ει γαρ (επειδή εάν) σύμφυτοι γεγόναμεν τω ομοιώματι τού θανάτου αυτού, αλλά και της αναστάσεως εσόμεθα. Τούτο γινώσκοντες, ότι ο παλαιός ημών άνθρωπος συνεσταυρώθει, ίνα καταργηθεί το σώμα τής αμαρτίας, του μηκέτι δουλεύειν ημάς τη αμαρτία... ει δε απεθάνομεν συν Χριστώ, πιστεύομεν ότι και συζήσωμεν αυτώ" (Ρωμαίους 6/ς΄ 3 - 8).
Με το Άγιο Βάπτισμα λοιπόν, ο άνθρωπος ανασταίνεται Πνευματικά λαμβάνοντας το Άγιο Πνεύμα. Αυτό φαίνεται και στο εδάφιο: Πράξεις 2/β΄ 38:
΄΄Μετανοήσατε φησιν, και βαπτισθήτω έκαστος υμών επί τω ονόματι Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών υμών, και λήμψεσθε την δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος΄΄.
Στο παραπάνω εδάφιο, είναι εμφανέστατο και το ότι το βάπτισμα γίνεται "εις άφεσιν αμαρτιών", και όχι "εις αφιέρωσιν".
Φαίνεται επίσης στο εδάφιο αυτό, ότι εκείνο που έχασε ο Αδάμ όταν αμάρτησε, και τον κατέστησε Πνευματικά Νεκρό, μπορεί ο άνθρωπος να το λάβει με το Άγιο Βάπτισμα. Πρόκειται για "την δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος".
Όταν το μωρό μας είναι άρρωστο, και χρειάζεται γιατρό, μήπως πρέπει πρώτα να το ρωτήσουμε για να τον φωνάξουμε; Μήπως το φάρμακο που του δίνουμε τού στερεί την ελευθερία να επιλέξει αν θα γιατρευτεί; Γιατί λοιπόν ενοχλεί τους Αναβαπτιστές Προτεστάντες, όταν εμείς οι Χριστιανοί γιατρεύουμε δια τού βαπτίσματος το παιδί μας από τον Πνευματικό θάνατο που κληρονόμησε από τον Αδάμ; Γιατί όπως είπαμε, αυτός είναι ο σκοπός τού βαπτίσματος: Να ξαναλάβει ο άνθρωπος (είτε μικρός είναι είτε μεγάλος), το Άγιο Πνεύμα, που έχασε ο Αδάμ με την αμαρτία του, και κατέστη Πνευματικά Νεκρός. Τη σωματική υγεία τού παιδιού μας την αποκαθιστάμε φωνάζοντας γιατρό χωρίς να το ρωτήσουμε. Την πνευματική υγεία του δεν θα την αποκαταστήσουμε; Είναι υποδεέστερη η πνευματική του υγεία στα μάτια τών Αναβαπτιστών Προτεσταντών;
Όμως και η ίδια η Αγία Γραφή μαρτυρεί ότι τα παιδιά μπορούν να βαπτίζονται, λέγοντας:
΄΄...Ας βαπτισθεί έκαστος υμών...εις άφεσιν αμαρτιών. Και θέλετε λάβει την δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος. Διότι προς εσάς είναι η επαγγελία και προς τα τέκνα σας, και προς πάντας τους εις μακράν, όσους αν προσκαλέσηται Κύριος ο Θεός ημών΄΄ -Πράξεις 2/β΄ 38,39.
Το "διότι" εδώ πιο πάνω, δείχνει ότι ο λόγος είναι περί τού βαπτίσματος εις άφεσιν αμαρτιών. Και τα τέκνα τών Χριστιανών λοιπόν έχουν μετοχή σε αυτό.
Ίσως εδώ μας πει κάποιος: Μα τι αμαρτία έχει το μωρό για να βαπτιστεί "εις άφεσιν αμαρτιών";
Προσέξτε τι λέει το εδάφιο Ιώβ 14/ιδ΄ 4,5 Ο΄ "τις γαρ καθαρός έσται από ρύπου; Αλλ' ουθείς. Εάν και μία ημέρα ο βίος αυτού επί τής γης" Βλέπουμε λοιπόν ότι ακόμα και μιας ημέρας αν είναι κάποιος, δεν είναι καθαρός. Και αυτό μαρτυρείται και σε άλλα εδάφια τής Αγίας Γραφής. Ας δούμε άλλο ένα:
"Ιδού γαρ εν ανομίαις συνελήφθην, και εν αμαρτίαις εκίσσησέ με η μήτηρ μου" - Ψαλμός 50/ν΄ 7. Σκεφθήτε! Ακόμα και από τη σύλληψη ο άνθρωπος είναι δεμένος με την αμαρτία. Ή μήπως ο ερωτών, δεν γνωρίζει ότι και τα παιδιά μας μετέχουν τού προπατορικού αμαρτήματος; Δεν κληρονόμησαν από τον Αδάμ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΘΑΝΑΤΟ, και δεν γεννήθηκαν ΣΤΕΡΗΜΕΝΑ από το Άγιο Πνεύμα που είχε ο Αδάμ;
Αν καταλάβει ο Αναβαπτιστής Προτεστάντης ότι σκοπός τού βαπτίσματος είναι να αποκαταστήσει τη μετοχή τού Αγίου Πνεύματος στον άνθρωπο, όπως το είχε ο Αδάμ, θα κατανοήσει και κάτι ακόμα: Ποιος ρώτησε την Εύα αν ήθελε να της δώσει ο Θεός το Άγιο Πνεύμα όταν την έπλασε; Αν η Εύα, ενήλικη ούσα, δεν ρωτήθηκε, αλλά τής δόθηκε το Άγιο Πνεύμα ευθύς εξ' αρχής με τη δημιουργία της, γιατί πρέπει να ερωτηθούν τα παιδιά; Και αν η Εύα δημιουργήθηκε με το Άγιο Πνεύμα ως συστατικό τής ύπαρξής της, (ασχέτως αν μετά το απώλεσε), γιατί πρέπει να αρνηθούμε το ίδιο αυτό Άγιο Πνεύμα προς τα παιδιά, για να το έχουν ευθύς από την αρχή τής ζωής τους, ως συστατικό τής ύπαρξής τους;
Για να πάμε ακόμα πιο πέρα, ποιος ρώτησε τα παιδιά ή εμάς, τι χαρακτηριστικά θα έχει το σώμα μας; Γιατί λοιπόν πρέπει να αρνούμαστε στα παιδιά το ΔΙΚΑΙΩΜΑ να έχουν από την αρχή τής ζωής τους, το χαρακτηριστικό τού Αγίου Πνεύματος, ως μέρος τής ύπαρξής τους;
ΚΙ ΑΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ ΑΠΟΦΑΣΙΣΟΥΝ ΟΤΙ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΠΙΑ ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ, ΑΣ ΤΟ ΔΙΩΞΟΥΝ, όπως το έδιωξε η Εύα, όπως το διώχνει και ο κάθε ενήλικος που αρνείται τον Θεό. Και ο Θεός αυτό το σέβεται, και φεύγει από όποιον Το αρνείται.
Όμως υπάρχουν και άλλα! Προσέξτε τι λέει η Αγία Γραφή στην Κολοσαείς 2/β΄ 11,12: "εν ω και περιετμήθητε περιτομή αχειροποιήτω εν τη απεκδύσει τού σώματος τών αμαρτιών της σαρκός εν τη περιτομή τού Χριστού συνταφέντες αυτώ εν τω βαπτίσματι, εν ω και συνηγέρθητε δια της πίστεως της ενεργείας τού Θεού τού εγείραντος αυτόν εκ των νεκρών".
Το βάπτισμα λοιπόν, είναι η "περιτομή τού Χριστού". Και ποιος ήταν ο ρόλος τής περιτομής στους Ισραηλίτες; Ήταν να γίνουν μέλη τής Εκκλησίας τού Ισραήλ. Ομοίως, πότε κάποιος γίνεται μέλος τής Χριστιανικής Εκκλησίας; Όταν βαπτίζεται στο Χριστιανικό βάπτισμα. Όμως η περιτομή γινόταν ΚΑΙ ΣΕ ΜΩΡΑ, και μάλιστα ΤΗΝ ΟΓΔΟΗ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥΣ. (Γένεσις 17/ιζ΄ 10-14). Έχουμε λοιπόν ένα σαφέστατο παράλληλο: Όπως ένα παιδί μπορούσε να περιτμηθεί στον αρχαίο Ισραήλ για να γίνει μέρος τού λαού τού Θεού, το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Ένα παιδί, μπορεί και σήμερα να γίνει μέρος τού λαού τού Θεού, τής Εκκλησίας. Και όπως δεν ήταν τότε αναγκαίο να το ρωτήσει κάποιος, το ίδιο ισχύει και σήμερα. Γιατί πάντοτε έχει τη δυνατότητα μεγαλώνοντας, αν θέλει να αρνηθεί το βάπτισμα αυτό. Όπως είναι γραμμένο: "άφετε τα παιδία και μη κωλύετε αυτά ελθείν προς με, τών γαρ τοιούτων εστίν η βασιλεία τών ουρανών". (Ματθαίος 19/ιθ΄ 14). Όμως οι Αναβαπτιστές τού Προτεσταντισμού, σε αντίθεση με τα λόγια αυτά τού Χριστού, εμποδίζουν τα παιδιά να πολιτογραφηθούν με το βάπτισμα, μέλη τής Εκκλησίας, και να έχουν μετοχή στη βασιλεία τών ουρανών.
Υποτίμηση τών δυνατοτήτων τών παιδιών
"Τι καταλαβαίνει ένα μωρό όταν το βαπτίζετε;" ρωτούν κάποιοι. Όμως οι άνθρωποι αυτοί, μαθημένοι σε μια νοησιαρχική Δυτική διδασκαλία, αγνοούν τη σημασία τού Πνεύματος. Γιατί δεν είναι απαραίτητο να περνούν όλα από τη λογική. Εκτός από τη λογική, υπάρχει και η ωφέλεια τού πνεύματος. Αυτό φαίνεται στα λόγια τού αποστόλου Παύλου, στην Α΄ Κορινθίους 14/ιδ΄ 14,15. Εκεί ο απόστολος μιλάει για δύο ειδών ωφέλειες: Τού νου, και τού πνεύματος. Και λέει ότι οι χαρισματούχοι "γλωσσολαλούντες", πρέπει να διερμηνεύουν τα γλωσσολαλούμενα εφ' όσον αυτά γίνονται μπροστά στην Εκκλησία, ώστε όχι μόνο το πνεύμα τους, αλλά και ο νους αυτών που τους ακούουν να οικοδομηθεί. Λέει λοιπόν: "εάν γαρ προσεύχωμαι γλώσση το πνεύμα μου προσεύχεται, ο δε νους μου άκαρπος εστιν. Τι ουν εστίν; Προσεύξομαι τω πνεύματι, προσεύξομαι δε και τω νοϊ. Ψαλώ τω πνεύματι, ψαλώ δε και τω νοϊ".
Συνεπώς, υπάρχει ωφέλεια πνευματική, την οποία ο άνθρωπος λαμβάνει ακόμα και χωρίς να καταλαβαίνει κάτι. Μιλάμε για ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΩΦΕΛΕΙΑ, που προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα που λαμβάνει κάποιος στο βάπτισμα, και που εργάζεται μυστικά στο δικό του πνεύμα. Μια τέτοια ωφέλεια, ανεξάρτητη από τη νοησιαρχική νοοτροπία τών Δυτικών, λαμβάνει το μωρό βαπτιζόμενο. Και μπορούμε να δούμε ένα τέτοιο παράδειγμα στην Αγία Γραφή.
Ο Ιωάνης ο Πρόδρομος, όλοι ξέρουν ότι βάπτιζε. Τον ίδιο όμως ποιος τον βάπτισε; Κανείς! Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, είχε ένα ΣΠΑΝΙΟΤΑΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ: Ήταν γεμμάτος με Άγιο Πνεύμα, από την κοιλιά τής μητέρας του, όπως μας πληροφορεί ο Λουκάς, στο 1/α΄ 15: "...και Πνεύματος Αγίου πλησθήσεται έτι εκ κοιλίας τής μητρός αυτού". Αυτό ήταν κάτι που του δόθηκε στα πλαίσια στα πλαίσια τής αποστολής του να προετοιμάσει το δρόμου τού Χριστού (Μαλαχίας 3/γ΄ 1). Τι συνέβει λοιπόν στην πρώτη φορά που συναντήθηκε ο Χριστός με τον Ιωάννη; Μας το περιγράφει ο Λουκάς στο 1/α΄ 43,44. Εκεί, μόλις αντικρύζει η έγκυος μητέρα τού Ιωάννη την έγκυο μητέρα τού Κυρίου, λέει: "και πόθεν μοι τούτο ίνα έλθη η μήτηρ τού Κυρίου μου προς εμέ; Ιδού γαρ ως εγένετο η φωνή τού ασπασμού σου εις τα ώτά μου, εσκίρτησεν εν αγαλλιάσει το βρέφος εν τη κοιλία μου".
Ερώτηση: Ποιο βρέφος;
ΤΟ ΕΜΒΡΥΟ Ιωάννης σκίρτησε με αγαλλίαση όταν άκουσε τη φωνή τής Παναγίας που ήταν έγκυος στον Χριστό. Πώς καταλάβαινε το έμβρυο ποια ήταν η Παναγία και ποιος ήταν ο Χριστός που είχε στην κοιλιά της ώστε να αντιδράσει με αγαλλίαση; Καλά το μωρό. Το έμβρυο;;;
Δια "Πνεύματος Αγίου" έγινε! Θα μας πει ο Αναβαπτιστής Προτεστάντης αναγνώστης. Όμως ο ίδιος αυτός άνθρωπος, δεν σκέφτεται λόγω προκατάληψης, ότι όπως ακριβώς ένα έμβρυο μπορεί δια Αγίου Πνεύματος να αντιλαμβάνεται την Παναγία και τον Χριστό, και να αντιδρά με αγαλλίαση καθώς ωφελείται πνευματικά, ομοίως ένα μωρό αντιλαμβάνεται με το πνεύμα του το Άγιο Πνεύμα που κατοικεί μέσα του όταν βαπτίζεται, και ωφελείται πνευματικά.
Ένας σημαντικός λόγος που συνηγορεί στην αντιχριστιανική στάση τών Αναβαπτιστών, είναι η παρανόηση τών Αγιογραφικών εδαφίων, αλλά και η άγνοια που έχουν για το ρόλο τής Εκκλησίας στην ερμηνεία τής Αγίας Γραφής. Αφ' ενός θεωρούν την Αγία Γραφή ως "καταστατικό πίστης" και ψάχνουν να βρουν εκεί μέσα ΤΑ ΠΑΝΤΑ, αφ' ετέρου δεν αναγνωρίζουν την Εκκλησία που μόνο αυτή μπορεί να δώσει τη σωστή ερμηνεία τής Αγίας Γραφής, καθώς Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ την έγραψε. Και έτσι παρανοούν τα πάντα. Ας δούμε όμως μερικά εδάφια που είτε παρανοούν, είτε δεν τα σκέφτονται:
Χρησιμοποιούν συχνά το χωρίο Ματθαίος 28/κη΄ 19,20: "πορευθέντες ουν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα τού Πατρός και τού Υιού και τού Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αυτούς τηρείν πάντα όσα ενετειλάμην υμίν. Και ιδού εγώ μεθ' υμών ειμι πάσας τας ημέρας, έως τή συντελείας τού αιώνος".
Μας λένε λοιπόν: "Σύμφωνα με τα λόγια αυτά, πρώτα μαθητεύεται κάποιος, και μετά βαπτίζεται". Και αυτό το λένε όχι μόνο ξενόφωνοι, αλλά ακόμα και Έλληνες Αναβαπτιστές!!! Λες και δεν γνωρίζουν Ελληνικά! Τι λέει εδώ το εδάφιο; Λέει:
"...κάντε μαθητές όλα τα έθνη" (ΠΩΣ;) "βαπτίζοντας αυτούς εις το όνομα τού Πατρός και τού Υιού και τού Αγίου Πνεύματος, διδάσκοντας αυτούς..." Προσέξτε! Δεν λέει: "πρώτα να τους διδάξετε και μετά να τους βαπτίσετε"! Λέει ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ που γίνεται κάποιος μαθητής. Το "βαπτίζοντες", δείχνει με ποιο τρόπο θα γίνει κάποιος μαθητής. Διαφορετικά δεν θα έλεγε "βαπτίζοντες", αλλά θα έλγε: "μαθητέψτε τους και βαπτίστε τους". Όμως η διατύπωση δείχνει σαφώς ότι το βάπτισμα αναφέρεται στον ΤΡΟΠΟ (μαζί με το "διδάσκοντας"), με τον οποίο θα γίνουν τα έθνη μαθητές. Αν κάποιος δεν το καταλαβαίνει αυτό, ας ξαναδεί τα Ελληνικά του...
Και αν είχε εδώ σημασία η σειρά, (που σαφώς δεν έχει), θα παρατηρούσαμε ότι το "βαπτίζοντες" προηγείται τού "διδάσκοντες". Τι θα πούμε λοιπόν; ότι επειδή το βαπτίζοντες προηγείται, πρέπει κατ' ανάγκην η διδασκαλία να γίνεται μετά το βάπτισμα; Φυσικά όχι. Αν βαπτίζεται ενήλικος, πρώτα κατηχείται. Αν βαπτίζεται μωρό, πρώτα βαπτίζεται και μετά κατηχείται. Και αυτό το λέμε, επειδή οι ίδιοι αυτοί αιρετικοί Αναβαπτιστές, χρησιμοποιούν εδάφια του τύπου: "όποιος πιστεύση και βαπτισθεί, θα σωθεί". (Μάρκος 16/ις΄ 16). Και δείχνουν τη σειρά, για να πούνε ότι με αυτή τη σειρά είναι το σωστό. Όπως φαίνεται όμως από το προηγούμενο εδάφιο που δείξαμε, η σειρά εκεί είναι αντίθετη. Η σειρά λοιπόν δεν έχει σημασία. Και το μωρό, όταν βαπτισθεί, έχει πάντοτε τη δυνατότητα μεγαλώνοντας να πιστέψει και να σωθεί.
Για να δείξουμε μάλιστα την αξιολύπητη δογματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται κάποιες Αναβαπτιστικές θρησκείες, θα αναφέρουμε το παράδειγμα μιας ακραίας τέτοιας οργάνωσης, που αν και τα μέλης της βλέπουν και χρησιμοποιούν τα εδάφια Ματθαίος 28/κη΄ 19,20, οι ίδιοι βαπτίζονται όχι "εις το όνομα τού Πατρός και τού Υιού και τού Αγίου Πνεύματος" όπως λέει το εδάφιο, αλλά στο όνομα τού "Πατρός, τού Υιού, ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ" (!!!) Πλήρης ακύρωση τού Χριστιανικού βαπτίσματος. Και οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι, έρχονται να πουν στους Χριστιανούς, ότι κακώς βαπτίζουν τα νήπια!
Ας δούμε όμως και κάποιες άλλες έμμεσες αναφορές τής Αγίας Γραφής για βαπτισμό νηπίων.
"Απόστειλον εις Ιόππην άνδρας και μεταπέμψαι Σίμωνα τον επικαλούμενον Πέτρον, ος λαλήσει ρήματα προς σε εν τοις σωθήσει συ και πας ο οίκός σου" (Πράξεις 11/ια΄ 14-18, 10/ι΄ 44,47,48). Εδώ ο Πέτρος βαπτίζει όλους εκείνους στους οποίους έπεσε το Άγιο Πνεύμα, από την οικογένεια τού Κορνηλίου, όλους όσους τον άκουγαν (Πράξεις 10/ι΄ 44,47,48). Δεν υπήρχαν άραγε παιδιά στον οίκο αυτό; Γιατί λέει: "πας ο οίκος σου". Και μάλιστα, εδώ είχαμε το ειδικό φαινόμενο, να λάβουν το Άγιο Πνεύμα πριν βαπτισθούν. Εδώ το βάπτισμα στο νερό, ακολούθησε το βάπτισμα στο Άγιο Πνεύμα. Για ποιο λόγο η διδασκαλία δεν θα μπορούσε να ακολουθήσει το βάπτισμα στο νερό για ένα μωρό; Ας δούμε όμως και άλλα εδάφια.
"Ως δε εβαπτίσθη και ο οίκος αυτής, περεκάλεσε λέγουσα..." (Πράξεις 16/ις΄ 15). Εδώ μιλάει για τη βάπτιση τού "οίκου" τής Λυδίας. Δηλαδή, ούτε στον οίκο τής Λυδίας δεν υπήρχαν παιδιά;
Ομοίως ο Δεσμοφύλακας με την οικογένειά του: "Και εβαπτίσθη αυτός και οι αυτού πάντες" (Πράξεις 16/ις΄ 33). Μήπως και αυτός άκληρος ήταν;
"Κρίσπος δε ο αρχισυνάγωγος επίστευσε τω Κυρίω συν όλω τω οίκω αυτού, και πολλοί τών Κορινθίων ακούσαντες, επίστευον και εβαπτίζοντο" (Πράξεις 18/ιη΄ 8). Μήπως και αυτός επίσης δεν είχε παιδιά;
"Εβάπτισα δε και τον Στεφανά οίκον" (Α΄ Κορινθίους 1/α΄ 16). Μα τι γίνεται; Δεν υπήρχε ένα σπίτι στον κόσμο που να έχει παιδιά;
Ήδη αναφέραμε 5 περιπτώσεις όπου αναφέρεται ότι βαπτίσθηκε όλος ο οίκος. Με την κοινή λογική αν το δούμε, θα καταλάβουμε ότι δεν είναι δυνατόν να μην υπήρχε ούτε ένα παιδί σε 5 σπίτια!
Ενώ λοιπόν εμείς αναφέραμε τόσα στοιχεία, τι στοιχείο έχουν να μας αναφέρουν οι Αναβαπτιστές Προτεστάντες; Ας μας δείξουν έστω και ένα εδάφιο στην Αγία Γραφή που να απαγορεύει τον νηπιοβαπτισμό. Έστω και ένα. Αν δεν μας δείξουν, ας παραδεχθούν τουλάχιστον ότι ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΥΝ υποστηρίζοντας ότι η Αγία Γραφή λέει πράγματα που δεν λέει, και ακυρώνουν το λόγο τού Θεού για την Αναβαπτιστική παράδοσή τους.
Αν ο νηπιοβαπτισμός ήταν πρόβλημα στην πρώτη Εκκλησία όπως υποτίθεται ότι είναι σήμερα (για τους Αναβαπτιστές), είναι φυσικό να βρίσκαμε ΚΑΤΙ, ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ, είτε μια απαγόρευση, είτε κάποια αναφορά, ή στην Αγία Γραφή, ή στα σωζόμενα αρχαιο - Χριστιανικά κείμενα που έχουμε. Όμως, αρχαιοχριστιανικές αναφορές εναντίον τού νηπιοβαπτισμού δεν έχουμε στην Αγία Γραφή. Έχουμε όμως μερικά εξω-Γραφικά κείμενα που αναφέρονται σε αυτό. Ας δούμε μερικά:
Ο άγιος Ειρηναίος (202 μ.Χ.) έγραψε πως ο Χριστός "ήλθε να σώσει δια τού εαυτού του όλους, λέγω, όσοι δι' αυτού αναγεννώνται εις Θεόν, βρέφη και παιδιά και νέους και γέρους. Γι' αυτό ήλθεν χάριν όλων τών ηλικιών και έγινε βρέφος για τα βρέφη, αγιάζων τα βρέφη. Νήπιος μεταξύ τών νηπίων αγιάζων τους έχοντας την ηλικίαν αυτήν..." (Ειρηναίου, εν MPL 7, 784). Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε, ότι ο λόγος του είναι για την ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ. Και η αναγέννηση προϋποθέτει το άγιο Βάπτισμα, όπως έχουμε δείξει σε άλλη μελέτη μας. Είναι λοιπόν σαφές ότι στην εποχή τού Ειρηναίου γινόταν νηπιοβαπτισμός.
Ο Ωριγένης (185-253/4) μας πληροφορεί επίσης για την πράξη τής Εκκλησίας τής εποχής του: "Τα παιδιά βαπτίζονται εις άφεσιν αμαρτημάτων... μήποτε επεί ουδείς καθαρός από ρύπου, τον ρύπον δε αποτίθεταί τις δια τού μυστηρίου τού βαπτίσματος, δια τούτο και τα παιδιά βαπτίζονται" (Υπόμνημα εις Ρωμαίους 5/ε΄ 9, βλ. Π. Τρεμπέλα, Δογματική, τόμος 3, σ. 114).
Ο Τερτυλλιανός (196 - 212 μΧ), επιρρεασμένος από αιρετικές επιδράσεις τής εποχής του, (ήταν Μοντανιστής), αντιτίθεται στην τότε πράξη τής Εκκλησίας, και αναφέρει: "Γιατί η αθώα ηλικία σπεύδει εις την άφεσιν τών αμαρτιών; Επιθυμεί ίσως να συμπεριφερθεί σε πρόσκαιρα πράγματα με μεγαλυτέρα προσοχή, και τα θεϊκά αγαθά να εμπιστευθεί σε κάποιον, στον οποίον δεν εμπιστεύεται ακόμη τα γήινα;" (Τερτυλιανού, Περί βαπτίσματος 18). Εδώ είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε, ότι παρά το ότι ο Τερτυλιανός διαφωνεί με τον νηπιοβαπτισμό, δεν τον αναφέρει "αντιχριστιανικό" ή "αντιγραφικό" όπως λένε οι σύγχρονοι αναβαπτιστές. Ούτε λέει ότι τα βαπτισμένα παιδιά πρέπει να ξαναβαπτισθούν ενήλικες. Αποδέχεται το βάπτισμα αυτό, αλλά το θεωρεί "πρόωρο", όχι επειδή δεν ισχύει, αλλά επειδή θεωρεί ότι είναι καλύτερα να γίνεται σε πιο ώριμη ηλικία. Επίσης, είναι σημαντικό να δούμε ότι ούτε κι αυτός διαφωνεί με το ότι το βάπτισμα είναι "εις άφεσιν αμαρτιών", και όχι "αφιέρωση" όπως λένε κάποιες σύγχρονες αιρέσεις.
Ο άγιος Κυπριανός (258 μ.Χ.) μας πληροφορεί ότι "δεν επιτρέπεται να αρνηθούμε σε κανένα άνθρωπο που γεννήθηκε, το έλεος και τη χάρη τού Θεού. Διότι, αφού ο Κύριος λέγει στο ευαγγέλιό του πως ο Υιός του ανρθώπου δεν ήλθε να καταστρέψει τις ψυχές τών ανθρώπων, αλλά να τις σώσει (Λουκ. 9/θ΄ 56), δεν επιτρέπεται, καθόσον εξαρτάται από μας, να απωλεσθεί καμμία ψυχή. Διότι τι λείπει ακόμη σε αυτόν που σχηματίσθηκε στην κοιλία τής μητέρας του με το χέρι τού Θεού;".
"Εάν κάτι θα μπορούσε να εμποδίσει τους ανθρώπους να λάβουν τη χάρη, τότε θα ήταν πιο πολύ για τους ενήλικες και ηλικιωμένους και γέροντες εμπόδιο οι βαρύτερες αμαρτίες. Εάν όμως παρέχεται άφεση αμαρτιών ακόμη και σε πιο βαρειά αμαρτωλούς και σε εκείνους που προηγουμένως πολλαπλά αμάρτησαν εναντίον τού Θεού και δεν αποκλείεται κανείς από το βάπτισμα και τη χάρη, εάν αργότερα επιστρέψει, πόσο λιγότερο επιτρέπεται το να εμποδίζει κανείς ένα παιδί, που είναι νεογέννητο και δεν διέπραξε καμμία αμαρτία, αλλά έχει υποστεί μόνο με την πρώτη του γέννηση τη δραστικότητα τού παλαιού θανάτου, επειδή κι αυτό, όπως ο Αδάμ εγεννήθη κατά σάρκα! Έτσι μπορεί να φθάσει στην άφεση αμαρτιών γι' αυτό το λόγο πιο εύκολα, επειδή δεν υπάρχουν για συγχώρηση προσωπικές αμαρτίες, αλλά μόνο ξένες αμαρτίες" (Κυπρ. Επιστ. προς Φίντους, BKV 2, 273-275).
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, για να κατοχυρώσει τον νηπιοβαπτισμό, αναφέρει την περιτομή, που γινόταν την όγδοη ημέρα από τη γέννηση τού παιδιού (Γέννεσις 17/ιζ΄ 12) και την επάλειψη τών θυρών με το αίμα τού αμνού (Έξοδος 12/ιβ΄ 7) και υπογραμμίζει: "Έχομεν αιτιολογίαν, την οκταήμερον περιτομήν, που ήτο μια τυπική σφραγίς και εδίδετο εις αυτούς, τους οποίους δεν είχεν αναπτυχθεί ακόμη το λογικόν. Ομοίως και η επάλειψις τών φλιών τών θυρών, η οποία εφύλαττε με τα αναίσθητα, τα πρωτότοκα". (Γρηγ. Θεολ. Λόγος μ΄ 28, ΕΠΕ, 4, 339). "Έχεις νήπιον; μη δίδεις καιρόν εις την κακίαν. Βάπτισέ το από την βρεφικήν ηλικίαν, αφιέρωσέ το εις το Πνεύμα από την ηλικίαν τών μαλακών ονύχων" (Γρηγ. Θεολ. Λόγος μ΄ 17, ΕΠΕ 4, 311).
Στα παραπάνω, είδαμε όχι μόνο τους λόγους που επιτρέπεται ο νηπιοβαπτισμός, αλλά και τις παρανοήσεις αυτών που τον αρνούνται. Είδαμε επίσης, ότι όχι μόνο υπάρχουν έμμεσες μαρτυρίες στην Αγία Γραφή, αλλά και σε όλη τη Χριστιανική ιστορία, ότι αυτός ήταν εξ' αρχής ο τρόπος τής Εκκλησίας. Αντιθέτως, δεν υπάρχει οποιοδήποτε στοιχείο, είτε για άρνηση τού νηπιοβαπτισμού από τους πρώτους Χριστιανούς, ούτε από τη μετα - αποστολική ιστορία. Όλα αυτά, θα πρέπει τουλάχιστον να βάλουν σε σκέψεις τους συγχρόνους Αναβαπτιστές. Ο Θεός να τους φωτίζει!
N. M.