Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανῆς, Βύρωνος καὶ ῾Υμηττοῦ π. Δανιήλ. στην υπ' αριθμ. Πρωτ. Φ1/3/670 ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 4η περιγράφει τα λεγόμενα κωλύματα γάμου.
ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΓΑΜΟΥ.
Τίς προϋποθέσεις τελέσεως θρησκευτικοῦ Γάμου καί τά κωλύματα τά ὁποῖα ἰσχύουν σήμερα, ὡς ἐπί τῶν Ἱερῶν Κανόνων ἐρειδόμενα διά τήν τέλεσί του, ἀναφέρει λεπτομερῶς ἡ ὑπ᾿ ἀριθμ. 2320/1982 Συνοδική Ἐγκύκλιος. Ὅθεν, διά τήν τέλεσι θρησκευτικοῦ Γάμου ἰσχύουν τά ἑξῆς κωλύματα:1. Ἕνεκα ἡλικίας.
Διά σύναψι γάμου ἀπαιτεῖται οἱ μελλόνυμφοι νά ἔχουν συμπληρωμένο τό 18ο ἔτος τῆς ἡλικίας των. Ἐπίσης ἡ συναίνεσις τῶν εἰς γάμον συνερχομένων δηλοῦται αὐτοπροσώπως καί ἄνευ αἱρέσεως ἤ προθεσμίας.
Στήν περίπτωσι τῆς ἀνηλικιότητος, τήν συναίνεσι δίδουν οἱ ἀσκοῦντες τήν γονική μέριμνα γονεῖς ἤ ὁ ἔχων τήν ἐπιμέλεια τοῦ ἀνηλίκου. Σέ περίπτωσι διαφωνίας, τήν ἄδεια δίδει τό ἁρμόδιο δικαστήριο μέ τήν ἔκδοσι δικαστικῆς ἀποφάσεως.
2. Ἕνεκα διαφορᾶς Θρησκείας.
Κωλύεται ὁ γάμος χριστιανοῦ μετά ἀλλοθρήσκου.
Κατ᾿ οἰκονομίαν ἐπιτρέπεται τέλεσις γάμου (μεικτός) μέ ἑτεροδόξους χριστιανούς, ὑπό καθορισμένας προϋποθέσεις.
3. Ἕνεκα ὑφισταμένου γάμου.
Κωλύεται ἡ σύναψις ἑτέρου γάμου πρίν ἤ ἀμετακλήτως λυθῆ ἤ ἀκυρωθῆ οἱοσδήποτε ὑφιστάμενος τύπος γάμου.
4. Ἕνεκα τετάρτου γάμου.
Κωλύεται ὁ τέταρτος γάμος, προϋπάρξαντος τρίτου ἐγκύρου.
5. Ἕνεκα συγγενείας ἐξ αἵματος.
Κωλύεται ὁ γάμος μετά συγγενῶν ἐξ αἵματος κατ᾿ εὐθεῖαν μέν γραμμή ἀπεριορίστως καί μέ τούς ἀνιόντας καί κατιόντας συγγενεῖς, ἐκ πλαγίου δέ μέχρι καί τοῦ τετάρτου βαθμοῦ (ἐξαδέλφια). Τά τέκνα τῶν πρώτων ἐξαδέλφων παντρεύονται. Ἐπίσης ἡ κόρη τοῦ πρώτου ἐξαδέλφου δύναται νά νυμφευθῆ μέ τόν πρῶτο ἐξαδέλφο τοῦ πατέρα της.
Δύο ἀδέλφια δέν δύναται νά νυμφευθοῦν δύο ἄλλα ἀδέλφια οὔτε ταυτοχρόνως (ΝΔ´ Κανών τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Σύνόδου).
Δύο ἀδέλφια δύναται νά νυμφευθοῦν δύο πρῶτα ἐξαδέλφια.
6. Ἕνεκα συγγενείας ἐξ ἀγχιστείας.
Κωλύεται ὁ γάμος μετά συγγενῶν ἐξ ἀγχιστείας κατ᾿ εὐθεῖαν μέν γραμμή ἀπεριορίστως, ἐκ πλαγίου δέ ἕως καί τοῦ τρίτου βαθμοῦ. Τοιουτοτρόπως κωλύεται ὁ γάμος πατρός καί υἱοῦ μετά μητρός καί θυγατέρας (α´ βαθμός κατ᾿ εὐθεῖαν γραμμήν ἀγχιστείας), πάππου καί ἐγγονῆς μετά μάμμης καί ἐγγονῆς (β´ βαθμός).
Συγγένεια ἐπίσης, ὅσον ἀφορᾶ στά κωλύματα τοῦ γάμου, ὑφίσταται καί μεταξύ τέκνου τό ὁποῖον ἐγεννἠθη ἄνευ γάμου τῶν γονέων του (ἐξωγάμου) ἤ τῶν κατιόντων αὐτοῦ καί τοῦ ἐξ ἀναγνωρίσεως πατρός αὐτοῦ ἤ τῶν ἐξ αἵματος συγγενῶν αὐτοῦ. Ἐπίσης τό μή γνήσιο τέκνο, δηλαδή τό ἀναγνωρισθέν, ἐπέχει τάξιν γνησίου ἔναντι τῆς μητρός του καί τῶν πρός τήν μητέρα συγγενῶν.
Ἐκ τοῦ πλαγίου ἀγχιστεία: Ὁ πρώην σύζυγος δέν δύναται νά συνάψη γάμο μετά τοῦ ἀδελφοῦ, θείου ἤ ἀνεψιοῦ τοῦ τέως συζύγου, οὔτε μετά τοῦ ἀνδραδέλφου ἤ τῆς ἀνδραδέλφης (κουνιάδο ἤ κουνιάδα). Ἐπίσης δέν ἐπιτρέπεται σέ δύο ἀδελφούς ἤ ἀδελφές νά ἔλθουν σέ γάμο μετά τοῦ αὐτοῦ προσώπου ἀλληλοδιαδόχως. Ἡ ἰσχύς τοῦ ἐν λόγῳ κωλύματος ἀρχίζει μετά τήν λύσι τοῦ πρώτου γάμου, διότι ἡ ἐξ ἀγχιστείας συγγένεια ἐξακολουθεῖ ὑφισταμένη καί μετά τήν λύσι τοῦ γάμου.
Παρεπομένη ἤ καταχρηστική ἀγχιστεία: Κωλύεται ὁ γάμος συγγενῶν ἐξ αἵματος ἕως καί τοῦ δευτέρου βαθμοῦ τοῦ ἑνός τῶν συζύγων μετά συγγενοῦς ἐξ αἵματος ἕως καί του δευτέρου βαθμοῦ τοῦ ἑτέρου συζύγου. Συνεπῶς δέν δύναται νά συναφθῆ γάμος μεταξύ γονέως ἤ πάππου, τέκνου ἤ ἐγγονοῦ καί ἀδελφοῦ ἑνός ἑκάστου τῶν συζύγων μετά τῶν αὐτῶν συγγενῶν τοῦ ἑτέρου συζύγου, τοῦ κωλύματος ὑφισταμένου καί μετά τήν λύσι ἤ ἀκύρωσι τοῦ γάμου.
7. Ἕνεκα υἱοθεσίας.
Κωλύεται ὁ γάμος τοῦ υἱοθετήσαντος ἤ κατιόντων αὐτοῦ μετά τοῦ υἱοθετηθέντος. Τό κώλυμα ὑφίσταται καί μετά τήν λύσι τῆς υἱοθεσίας.
8. Ἕνεκα βαπτίσματος (πνευματική συγγένεια).
Κωλύεται ὁ γάμος τοῦ ἀναδόχου μετά τοῦ ἀναδεκτοῦ, τοῦ πατρός ἤ τῆς μητρός αὐτοῦ καί τανάπαλιν. Τό κώλυμα τοῦτο ἀναφέρει ὁ ΝΓ´ Κανών τῆς Πενθέκτης ἐν Τρούλῳ, Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί ἡ ἀπαγόρευσις συνάψεως γάμου μεταξύ πνευματικῶν συγγενῶν ἐπεκτείνεται ἕως καί τοῦ δευτέρου βαθμοῦ, δηλαδή ἕως τοῦ πατρός ἤ τῆς μητρός τοῦ ἤ τῆς ἀναδεκτοῦ.
Δέν λογίζονται πνευματικοί ἀδελφοί κατά τό νόημα τοῦ κανόνος ἐκεῖνοι πού ἔχουν κοινό ἀνάδοχο.
πηγή
