Το ημίγλυκο κόκκινο κρασί, που προτιμάται να πίνουν οι δύο, υποδηλώνει ξεκάθαρα ότι όλα ανήκουν και στους δύο, όλες οι στιγμές, η γλυκόπικρη καθημερινότητα της ζωής.
Η σημασία του κοινού ποτηρίου δεν είναι μόνο συμβολική, είναι και λειτουργική. Θυμίζει ότι εκείνη τη στιγμή οι νεόνυμφοι κοινωνούσαν των αχράντων Μυστηρίων, όταν –στην πρώτη Εκκλησία- το Μυστήριο του γάμου τελείτο κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας ή έστω αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία. Είναι χαρακτηριστική η απαγγελία –λίγο πριν- της Κυριακής προσευχής, όπως και στη Θ. Λειτουργία, «προσευχή προευτρεπίζουσα πρός τήν ἁγία Κοινωνία». Μάλιστα, όπως σημειώνει ο Συμεών Θεσσαλονίκης, κοινωνούσαν των αχράντων Μυστηρίων μόνον όσοι τελούσαν πρώτο γάμο. Οι δίγαμοι έπιναν το κοινό ποτήριο, ως μία παρηγοριά διά τη μη μετάδοση της θείας Κοινωνίας.
Άλλο χαρακτηριστικό δείγμα που φανερώνει πως παλαιότερα ο γάμος ήταν απολύτως συνδεδεμένος με τη Θεία Ευχαριστία, είναι ότι αρχίζει με το «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος...» όπως αρχίζει και η Θ. Λειτουργία. Έτσι αρχίζει και το Μυστήριο του Βαπτίσματος, που επίσης ήταν συδεδεμένο με τη Θεία Ευχαριστία. Όπως σημειώνει ο Μητροπ. Περγάμου κ. Ιωάννης «οι νεόνυμφοι,καίτοι έχουν την ευλογία να δημιουργήσουν ιδίαν οικογένεια, εν τούτοις το έσχατο και ουσιαστικό πλέγμα σχέσεων, που συνιστά την υπόστασί τους, δεν είναι η οικογένεια αλλά η Εκκλησία, όπως εκφράζεται στην ευχαριστιακή σύναξη».
Ο χορός ξεκινά μέ τον γνωστό μας ύμνο: «Ἠσαΐα χόρευε...». Το πρώτο από τα τρία τροπάρια, που ψάλλονται κατά τη διάρκεια της κυκλικής περιστροφης των νεονύμφων «περί το τραπεζίδιον», αναφέρεται στήν Παρθένο Μαρία. Είναι ένας ύμνος προς την Παναγία, που αξιώθηκε για την ταπεινωσύνη και την αρετή της να συλλάβει με τρόπο θαυματουργικό και να γεννήσει τον Ιησού Χριστό, τον Θεάνθρωπο Σωτήρα μας. Η μνεία του προφήτη Ησαΐα στο τροπάριο έχει φυσικά το λόγο της. Ο Ησαΐας προφήτευσε αρκετούς αιώνες προ Χριστού τη σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού με τα εξης λόγια: «Ἰδού ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἔξει, καί τέξεται υἱόν, καί καλέσουσι τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» (7,14). Το όνομα Εμμανουήλ σημαίνει «μεθ' ἡμῶν ὁ Θεός». Ο προφήτης Ησαΐας χαίρεται διότι η προφητεία του βγηκε αληθινή, η Παρθένος Μαρία γέννησε τον Εμμανουήλ. Τι μπορεί να σημαίνει όμως το τροπάριο αυτό για τους νεονύμφους;
Πρώτ’ απ’ όλα να έχουν στην κοινή ζωή τους παρόμοια χαρά και πληρότητα μέ αυτήν του προφήτη, που αξιώθηκε να δεί από τον ουρανό την πραγμάτωση της προφητείας του. Ακόμη, να έχουν την ενδόμυχη προσμονή να χαρούν κι αυτοί τη χαρά της τεκνογονίας -ίσως το σπουδαιότερο μήνυμα του τροπαρίου πρός τούς νεονύμφους. Και τρίτον, η Εκκλησία θυμίζει στους νεονύμφους πως η Παρθένος Μαρία αποτελεί διαρκές και ανεπανάληπτο υπόδειγμα προς μίμηση, υπογραμμός και οδοδείκτης για την πορεία των νεονύμφων. Αν γνήσια είναι η προσπάθειά τους προς την κατεύθυνση αυτή, πρός το δρόμο που μας υπέδειξε εκείνη, τότε πλούσια θα είναι η αμοιβή και η ανταπόδοση του Θεού, τότε ευλογημένη θα είναι η συμβίωσή τους και ολοκληρωμένη η οικογενειακή τους χαρά και ευτυχία. Μέ το «χορό του Ησαΐα» διαλαλείται ακόμη, κατά τον παραστατικότερο τρόπο, ο σκοπός του γάμου, ο οποίος τελικά αποβλέπει στην ολοκλήρωση των συζύγων και στη δημιουργία οικογένειας, στη γέννηση δηλαδή και στη μόρφωση νέων μελών της Εκκλησίας του Χριστού, εξασφαλίζεται έτσι, με την ενεργό συμμετοχή του ανδρογύνου, η συνέχεια στο απολυτρωτικό έργο του Εμμανουήλ.
Τέλος, με τη μνεία του ονόματος της Παρθένου τονίζεται πως και σ' αυτόν ακόμη το γάμο υπάρχει παρθενία και εγκράτεια, υπό ευρύτερη βέβαια έννοια και υπό το πνεύμα της χριστιανικής διδασκαλίας εννοούμενη, η οποία διδασκαλία δεν πάει κόντρα προς τη φύση και δεν απαγορεύει τις χαρές του εγγάμου βίου, αλλά δεν παραβλέπει και την άσκηση –την αναγκαιότητα της άσκησης- στη ζωή τόσο των μοναχών όσο και των εγγάμων.
Όμως, το «Ἠσαΐα χόρευε...» ακολουθεί ο ύμνος «Ἅγιοι Μάρτυρες οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καί στεφανωθέντες...». Εκεί η Εκκλησία μας θέλει να τονίσει τον σταυρικό, θυσιαστικό –κάποτε κάποτε και μαρτυρικό- χαρακτήρα του γάμου. Είναι είδος μαρτυρίου ο γάμος. Θέλει να θυμίσει η Εκκλησία πως η οικογένεια, η κατ’ οίκον Εκκλησία, είναι η από προαίρεση όδευση στο δρόμο του σταυρού, που απαιτεί αυτοπαραίτηση από το προσωπικό θέλημα για χάρη του άλλου και των παιδιών, απαιτεί ταπείνωση και καθημερινή μετάνοια, πόνο, θλίψη, χαρμολύπη, χωρίς εξαναγκασμό, οδεύοντας και βιώνοντας την αγάπη και την εν Χριστώ ελευθερία. Οι σύζυγοι οφείλουν συνεχώς να ξεπερνούν τον παλαιό άνθρωπο που κρύβουν μέσα τους, να σταυρώνουν τον εγωισμό και τα πάθη τους και να αποκτούν σε βάθος την αγία αρετή της ταπεινοφροσύνης. Από την άποψη αυτή ο Γάμος είναι μιά συμμετοχή στον θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού. Κανείς δεν μπορεί να ζήσει την καινή αναστημένη ζωή του Χριστού, εάν δεν σταυρωθεί πρώτα μαζί Του και δεν θάψει τον παλαιό άνθρωπο.
Ο ύμνος «Ἅγιοι Μάρτυρες...» έρχεται λίγο πρίν το τέλος της ιεράς Ακολουθίας για να μας θυμίσει και πάλι τον λόγο του Μεγάλου Βασιλείου πως ο γάμος είναι «ὁ διά τῆς εὐλογίας ζυγός». Η λιτανεία την ώρα αυτή –προηγείται ο Ιερεύς κρατώντας το ιερό Ευαγγέλιο- μάς υπενθυμίζει ότι ο Γάμος είναι μιά συνεχής πορεία των συζύγων προς την Βασιλεία του Θεού, σε συνεχή αγώνα για την κατάκτηση της αγιότητας. Η πορεία αυτή των συζύγων θα γίνει προηγουμένου του Χριστού και του Ευαγγελίου μέσῳ της μαρτυρικης οδού του καθημερινού αγώνα των συζύγων να απαρνούνται τον κακό εαυτό τους και να πραγματώνουν το θέλημα του Θεού, προσφερόμενοι στον σύντροφο της ζωης τους.
(Του Αρχιμανδρ. π. Συμεών Βενετσιάνου, Η Ακολουθία του Μυστηρίου του Γάμου: Ανάλυση και προεκτάσεις στην κατήχηση των νέων, Εισήγηση σε Σεμινάριο Κατηχητών της Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών)
