Α. Για τη χριστιανή που πρόκειται να
παντρευτεί μουσουλμάνο
Επιμέλεια Θ. Ι. Ρηγινιώτης
α΄ Μια
πρόσκληση για ευτυχισμένη ζωή
Η συνάντηση
των ανθρώπων, λόγω της σύγχρονης μεγάλης μετανάστευσης των λαών, έφερε στο
προσκήνιο τη δημιουργία πολλών ζευγαριών, όπου το ένα μέλος είναι χριστιανός και
το άλλο μουσουλμάνος. Πολλά από τα ζευγάρια αυτά θέλουν να παντρευτούν.
Αν σε αφορά
προσωπικά το θέμα αυτού του άρθρου, πιστεύω πως είσαι γυναίκα, γιατί το Ισλάμ
επιτρέπει μόνο το γάμο μουσουλμάνου άντρα με μη μουσουλμάνα γυναίκα, ενώ
απαγορεύει το γάμο μουσουλμάνας γυναίκας με μη μουσουλμάνο άντρα. Ο λόγος είναι
ότι η παραδοσιακή μουσουλμανική οικογένεια και κοινωνία είναι αυστηρά
ανδροκρατική, άρα η γυναίκα είναι πλέον δεμένη μέσα σ’ αυτήν, και τα παιδιά της
– αυτό που κυρίως ενδιαφέρει την ισλαμική θρησκεία – ανήκουν στον πατέρα τους (το
σύζυγό της), στην οικογένειά του και στην κοινότητα. Ενώ, αν μια μουσουλμάνα
παντρευτεί μη μουσουλμάνο, απελευθερώνεται από την οικογένεια του πατέρα της και
τα παιδιά της δεν ελέγχονται από τη μουσουλμανική κοινότητα.
Να
διευκρινίσω εξαρχής πως η Ορθοδοξία δεν παντρεύει ένα μέλος της (είτε άντρα είτε
γυναίκα) με μέλος άλλης θρησκείας. Αυτό συμβαίνει, όχι γιατί «κάνουμε διακρίσεις»
ή γιατί «δε σεβόμαστε τον έρωτα ενός ζευγαριού», όπως μπορεί κάποιος βιαστικά να
υποθέσει, αλλά ακριβώς για τον αντίθετο λόγο: επειδή προσκαλούμε όλους τους
ανθρώπους και όλα τ’ αγαπημένα ζευγάρια χωρίς καμιά διάκριση να λάβουν αυτό που
προσφέρει ο ορθόδοξος γάμος. Επειδή ο ορθόδοξος γάμος – όπως θα
εξηγήσουμε παρακάτω – είναι ένας δρόμος που περπατιέται στη γη, αλλά
κατευθύνεται και καταλήγει στον ουρανό και αυτός ο δρόμος χρειάζεται κάποιες
πνευματικές προϋποθέσεις, με βασικές από αυτές το βάπτισμα και τη θεία κοινωνία.
Δεν έχει νόημα λοιπόν να μεταδοθεί το μυστήριο του γάμου σε κάποιον που δεν
έχει λάβει και δεν επιθυμεί να λάβει το βάπτισμα και τη θεία κοινωνία, γιατί
τότε δεν τον ωφελεί στον πραγματικό σκοπό του, που είναι η κατάκτηση του ουρανού
και του θεϊκού Φωτός.
Πάντως, αν
είσαι μουσουλμάνα που θέλεις να παντρευτείς χριστιανό, σε συγχαίρω διπλά: όχι
μόνο για το γάμο που πρόκειται να κάνεις, αλλά και γιατί νομίζω πως κάνεις ένα
μεγάλο βήμα στη ζωή σου και στη ζωή των παιδιών που πιθανόν θ’ αποχτήσεις, ένα
βήμα που ξεκινάει εδώ και συνεχίζεται στην αιωνιότητα.
Αδελφή μου
χριστιανή, που θέλεις να παντρευτείς τον εκλεκτό της καρδιάς σου, που είναι
μουσουλμάνος, σε συγχαίρω για τα αισθήματά σου και τα σέβομαι απόλυτα, όπως
σέβομαι και τις επιλογές σου. Δε γράφω αυτές τις γραμμές για να σε κρίνω, αλλά
για να σε βοηθήσω, με τη χάρη του Θεού, να πραγματοποιήσεις με τον καλύτερο
τρόπο το μεγάλο πόθο της ζωής σου, το γάμο σου με τον αγαπημένο σου! Γι’ αυτό,
σε θερμοπαρακαλώ, διάβασε αυτό το κείμενο μέχρι τέλους. Ίσως αλλάξει προς το
καλύτερο (προς το πολύ καλύτερο μάλιστα) η ζωή σου και η ζωή της οικογένειας που
επιθυμείς να δημιουργήσεις.
1. Ο γάμος στην Ορθοδοξία και στο Ισλάμ:
Στην
Ορθοδοξία, ο γάμος είναι μια πραγματική και τέλεια ένωση άντρα και γυναίκας, που
πραγματοποιείται μέσω της θείας χάριτος, δηλ. της αγαθής ενέργειας του Θεού, η
οποία αγιάζει τα πάντα και ενώνει τους δύο ανθρώπους σε έναν άνθρωπο, χωρίς να
καταργεί την ιδιαιτερότητα και την προσωπικότητα του καθενός – έτσι το ζευγάρι
γίνεται μια επίγεια εικόνα της ενότητας των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας,
που, ενώ είναι ενωμένα με την κοινή ουσία και την άπειρη αγάπη Τους, παραμένουν
πάντα τρία πρόσωπα (ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα) και διατηρεί το καθένα
τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά Του[1].
Ο ορθόδοξος
χριστιανικός γάμος, όταν είναι σωστός και αληθινά ορθόδοξος, φέρνει το ζευγάρι
σ’ ένα δρόμο ευτυχίας και ευλογίας, που αρχίζει από την αγάπη και την ενότητα
μεταξύ τους και καταλήγει στην αγάπη και την ενότητα με όλους τους ανθρώπους και
με τον άγιο και τριαδικό Θεό – το Θεό της αγάπης – δηλ. σ’ έναν προορισμό πολύ
πιο πέρα από την προσωρινή γήινη ευτυχία: στην αιώνια ευτυχία, που η ορθόδοξη
παράδοσή μας την ονομάζει παράδεισο. Ο δρόμος αυτός φυσικά είναι κι ένας δρόμος
θυσίας, όπου ο ένας θυσιάζεται από αγάπη για τον άλλο (όπως ο Χριστός σταυρώθηκε
από αγάπη για όλους τους ανθρώπους, για να βοηθήσει και να σώσει όλους τους
ανθρώπους, όλων των λαών και των εποχών) και ακριβώς μέσω αυτής της αγάπης
έρχεται η χαρά και η ευτυχία στη ζωή του ζευγαριού, όσο δύσκολες κι αν είναι οι
συνθήκες της ζωής τους.
Ο σκοπός
αυτός του γάμου φαίνεται πολύ όμορφα στην ορθόδοξη τελετή του γάμου, όπου σε μία
από τις σπουδαιότατες «ευχές» (προσευχές) που απευθύνει ο ιερέας στο Θεό
για το ζευγάρι, καταλήγει: «και ευαρεστήσαντες ενώπιόν σου, λάμψωσιν
ως φωστήρες εν ουρανώ, εν σοι τω Κυρίῳ ημών» (= «και αφού Σε
ευχαριστήσουν με τη ζωή τους, να λάμψουν σαν άστρα του ουρανού μπροστά σε Σένα,
τον Κύριό μας»).
Γράφει
σχετικά ένας σύγχρονος ορθόδοξος επίσκοπος, ο μητροπολίτης Σισανίου Παύλος (εδώ):
Μελετήστε με
προσοχή την ακολουθία του Μυστηρίου [ενν. του γάμου]. Υπάρχει και μεταφρασμένη.
Εκεί μέσα λοιπόν υπάρχουν όλα τα στοιχεία και όλες οι προϋποθέσεις που αν τις
ζήσεις φθάνεις στην πληρότητα της σχέσης σου. Η Εκκλησία από την αρχή μας
δείχνει τον δρόμο: «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός…». Κι εκείνη τη στιγμή με
το Ευαγγέλιο κάνει ο ιερέας το σημείου του Σταυρού. Τι σημαίνει αυτό; Τρία
πράγματα βασικά.
Ξέρετε,
παιδιά μου, για πού ξεκινάτε; Δεν ξεκινάτε για το άγνωστο με βάρκα την ελπίδα.
Ξεκινάτε για τη Βασιλεία του Θεού. Αυτή είναι η πορεία του γάμου.
Ποιος θα
είναι ο οδηγός σας σ’ αυτήν την πορεία; Το Άγιο Ευαγγέλιο.
Ποια είναι η
πορεία σας; Η Σταυρική!
[δηλ. η
αυτοθυσία και του άντρα και της γυναίκας για χάρη του άλλου].
Λέω στα
ζευγάρια που παντρεύω: «Αν το καταλάβατε, παιδιά μου, σήμερα πρέπει να πεθάνετε,
πρέπει να πεθάνει ο εγωισμός σας. Ξεκινήσατε καθένας από το σπίτι του και ήρθατε
εδώ και τώρα φεύγετε από εδώ μαζί σε ένα καινούργιο σπίτι. Πολύ ωραία. Τι
σημαίνουν όλα αυτά; Ο κάθε ένας πρέπει να φύγει από τον εαυτό του πια. Από αυτό
που ήταν μέχρι τώρα. Κι εδώ η Χάρις του Θεού σάς ένωσε.»
Βλέπετε
κάποια στιγμή ενώνουμε τα χέρια και τους λέω: «Έχετε δει δύο κλειδιά περασμένα
σε κρίκο; Όπου και να ’ναι, θα είναι μαζί. Στην τσέπη μας ευρίσκονται ή μας
πέσαν στον δρόμο ή τα πετάξαμε στη θάλασσα, θα είναι πάντα μαζί γιατί τα ενώνει
ένας κρίκος. Αν όμως βγουν από τον κρίκο, είναι ζήτημα τύχης αν θα μείνουν και
τα δύο κοντά και μαζί. Ποιος είναι ο κρίκος; Η χάρη του Θεού. Βάλτε τα χέρια σας,
βάλτε τις καρδιές σας και οι δυο σας στο χέρι του Θεού. Ο Θεός δεν μας παίρνει
με το ζόρι, απλώνει το δικό Του χέρι και εάν εσείς με τη θέληση βάλετε τα δικά
σας χέρια, ο Θεός θα σας ενώσει σε μια ενότητα τέλεια και αγία και έτσι να
πορευτείτε».
Ο Ιησούς
Χριστός, στην Καινή Διαθήκη, παρέδωσε στους χριστιανούς κάποια μέσα βοήθειας,
ώστε να μπορέσουμε να πολεμήσουμε τα πάθη και τα ελαττώματά μας, να τα βγάλουμε
απ’ την καρδιά μας και να εγκαταστήσουμε σ’ αυτήν την ταπεινή και ανιδιοτελή
αγάπη. Τέτοια μέσα είναι όλα όσα περιλαμβάνει η
χριστιανική πνευματική ζωή, όπως η θεία κοινωνία, η προσευχή, η εξομολόγηση,
η νηστεία, η συμμετοχή στις εκκλησιαστικές τελετές, αλλά και η άσκηση των αρετών:
της καλοσύνης, της συγχωρητικότητας, της αυτοσυγκράτησης (εγκράτειας), της
ανεξικακίας, της ηρεμίας (πραότητας), της βοήθειας προς τον πλησίον και φυσικά
της ταπείνωσης και της αγάπης. Όλα αυτά, όταν εφαρμόζονται σωστά κι όχι
υποκριτικά ή επιπόλαια, υπάρχουν για να φέρουν στον άνθρωπο τη θεία χάρη, να τον
ενώσουν με το διπλανό του και με το Θεό και τελικά όλοι μαζί να κινηθούμε προς
την απερίγραπτη ευτυχία, που ξεκινάει εδώ και τώρα και συνεχίζεται στην
αιωνιότητα. Η ζωή του ζευγαριού είναι ένας όμορφος αγωνιστικός στίβος, όπου οι
δύο σύζυγοι συνεργάζονται σ’ αυτό τον αγώνα για την κατάκτηση της αγάπης και της
αιώνιας χαράς που φέρνει στις καρδιές.
Γι’ αυτό,
ακόμη κι αν ένα ζευγάρι δε μπορέσει να αποχτήσει παιδιά, ο γάμος δεν είναι
καταδικασμένος σε αποτυχία. Ακόμη κι αν ένα ζευγάρι κάνει λάθη στις επιλογές ή
στη συμπεριφορά του, υπάρχει πάντα η συγχώρηση. Ακόμη κι αν ένα ζευγάρι υποφέρει
από την κακία των ανθρώπων ή την αδικία της κοινωνίας ή την αρρώστια ή το θάνατο
αγαπημένων προσώπων, ο Ιησούς Χριστός, που τους ενώνει με τη χάρη Του, φέρνει
πάντα τη χαρά. Αρκεί να Του επιτρέπουν να τους ενώνει, ζώντας μια ζωή με
πνευματικότητα. Αν, ό,τι επάγγελμα κι αν ασκούν, όποια ενδιαφέροντα κι αν έχουν,
βρίσκουν πάντα χρόνο και για το Χριστό. Και το Χριστό Τον πλησιάζουμε και στο
σπίτι μας, με την προσευχή μας και με κάθε καλό μας έργο, και στην εκκλησία, που
είναι η συνάντησή μας με τους συνανθρώπους μας, πέρα από τα οικογενειακά μας
όρια – η συνάντηση που κάνει το γάμο μας ν’ ανοίγεται σε μια παγκόσμια προοπτική
αγάπης, που ονομάζεται Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού.
Υπάρχουν
πολλά ζευγάρια αγίων: οι άγιοι Ιωακείμ και Άννα (γονείς της Παναγίας), Ζαχαρίας
και Ελισάβετ (γονείς του αγ. Ιωάννη του Προδρόμου), Ακύλας και Πρίσκιλλα,
Αδριανός και Ναταλία, Τιμόθεος και Μαύρα, Γαλακτίων και Επιστήμη, Γερόντιος και
Πολυχρονία (γονείς του αγ. Γεωργίου), Βασίλειος και Εμμέλεια (γονείς του αγ.
Βασιλείου του Μεγάλου και άλλων πέντε αγίων), Ξενοφών και Μαρία (γονείς των
αγίων Αρκάδιου και Ιωάννη), Θεοπίστη και Ευστάθιος (που και τα παιδιά τους είναι
άγιοι, οι άγιοι Αγάπιος και Θεόπιστος), Ζαβουλών και Σωσάννα (γονείς της αγίας
Νίνας, της Ισαποστόλου, που έφερε το χριστιανισμό στο λαό των Γεωργιανών) κ.π.ά.
Βλέπεις,
υπάρχουν ζευγάρια αγίων που και τα παιδιά τους είναι άγιοι. Σκέψου με πόση αγάπη,
πίστη και πραότητα τα μεγάλωσαν, ώστε αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας έγιναν άγιοι!
Μα και αμέτρητοι άγιοι μεγάλωσαν από τους γονείς τους με πίστη και αγάπη, ώστε,
ακόμη κι αν οι γονείς τους δεν είναι άγιοι, ανάθρεψαν αγίους!
Τα δικά σου
παιδιά, θέλεις να γίνουν άγιοι, αδελφή μου; Άγιοι δεν σημαίνει οπωσδήποτε
καλόγεροι και παπάδες: έχουμε αγίους απ’ όλα τα επαγγέλματα, και γιατρούς και
καθηγητές πανεπιστημίου, κι αυτό συνεχίζεται ακόμη και σήμερα (ένα μικρό
αφιέρωμα μπορείς να δεις
εδώ).
***
Τα παραπάνω
στοιχεία, που δίνουν στον ορθόδοξο γάμο την ανέκφραστη ιερότητά του και την
αξεπέραστη σπουδαιότητά του για τη ζωή των ανθρώπων, είναι άγνωστα στο θεσμό του
γάμου, όπως υπάρχει στο Ισλάμ. Εκεί ο γάμος δεν είναι πραγματική ένωση του
ζευγαριού, η θεία χάρη δεν αναγνωρίζεται και δεν υπάρχει κανενός είδους
προοπτική ενότητας των ανθρώπων μεταξύ τους και με το Θεό. Ο Θεός, κατά το Ισλάμ,
απλώς ανταμείβει με αιώνιες απολαύσεις την πίστη και τις καλές πράξεις και
τιμωρεί σκληρότατα, με αιώνια βασανιστήρια, την απιστία και τις αμαρτίες. Δεν
πλησιάζει τον άνθρωπο, δε θυσιάζεται γι’ αυτόν, δε γίνεται ποτέ άνθρωπος, ούτε
καλεί τον άνθρωπο σε ενότητα αγάπης μαζί Του. Ο γάμος στο Ισλάμ εξυπηρετεί απλώς
την ανάγκη για απογόνους: προσφέρει νέα παιδιά – κυρίως γιους, πιστούς και
πολεμιστές – στη μουσουλμανική κοινότητα.
Αυτός είναι
και ο λόγος που ο μουσουλμανικός θεσμός του γάμου έχει συγκεκριμένα
χαρακτηριστικά, όπως (α) ότι ο μουσουλμάνος επιτρέπεται να παντρευτεί
αλλόθρησκη (αλλά τα παιδιά τους πρέπει να γίνουν μουσουλμάνοι), ενώ η
μουσουλμάνα γυναίκα απαγορεύεται να παντρευτεί μη μουσουλμάνο, (β) ότι ο
μουσουλμάνος επιτρέπεται να παντρευτεί περισσότερες από μία γυναίκες (μέχρι
τέσσερις ταυτόχρονα, που μπορεί όμως να τις χωρίσει και να πάρει τέσσερις άλλες),
(γ) ότι ο άντρας μπορεί με υπερβολική ευκολία να χωρίσει τις γυναίκες του,
αρκεί να σεβαστεί στοιχειώδη δικαιώματά τους: να εξασφαλίσει την επιβίωσή τους
και, αν μια γυναίκα του είναι έγκυος ή θηλάζει, να φροντίσει για την επιβίωση
του παιδιού του, που θα εξασφαλίσει τη διαιώνιση της οικογένειάς του και της
μουσουλμανικής κοινότητας, ιδίως αν είναι αγόρι.
Γι’ αυτό και
το Κοράνι, το ιερό βιβλίο των μουσουλμάνων, μπορεί να λέει λόγια όπως: «Οι
γυναίκες σας είναι για σας, όπως η καλλιεργήσιμη γη. Καλλιεργήστε την όποτε κι
όπως θέλετε. Όμως προηγούμενα κάνετε μία καλή πράξη για την ψυχή σας και να
σεβαστείτε τον ΑΛΛΑΧ, και μάθετε ότι πρόκειται να Τον συναντήσετε (στη μέλλουσα
Ζωή). Κι ανάγγειλε (ω Μουχάμμεντ) στους Πιστούς τα καλά νέα» (σούρα [κεφάλαιο]
2, στίχος 223) ή «Οι άντρες είναι οι προστάτες και οι κύριοι των γυναικών,
γιατί ο ΑΛΛΑΧ έχει χαρίσει ανώτερο βαθμό στους άντρες απ’ τις γυναίκες, κι
επειδή ξοδεύουν απ’ τις περιουσίες τους. Γι’ αυτό οι ενάρετες γυναίκες πρέπει να
είναι με ευσέβεια πειθαρχικές, κι όταν ο άντρας τους απουσιάζει πρέπει να
προστατεύουν ό,τι τους ανέθεσε ο ΑΛΛΑΧ να φυλάγουν. Όσο για τις γυναίκες
εκείνες, που φοβάστε για την παρακοή τους συμβουλέψτε τες πρώτα, έπειτα
αρνηθείτε να μοιραστείτε μαζί τους το κρεβάτι τους και τέλος να τις δείρετε
ελαφριά. Αν όμως επιστρέψουν στην υπακοή, μη χρησιμοποιήσετε εναντίον τους
μέσα ενοχλητικά, γιατί ο ΑΛΛΑΧ είναι Πανύψηλος, Μεγάλος, πάνω απ’ όλους σας»
(σούρα 4, 34 –
φαίνεται όμως ότι το «ελαφριά» δεν ανήκει στο αραβικό κείμενο του Κορανίου,
δηλ. στο πρωτότυπο, αλλά προστέθηκε στις μεταφράσεις[2].).
Άλλο
χαρακτηριστικό που έχει ο μουσουλμανικός γάμος είναι ότι ο άντρας επιτρέπεται
να διατηρεί αιχμάλωτες ή σκλάβες, τις οποίες θα εκμεταλλεύεται σεξουαλικά (έχοντας
παράλληλα και τις γυναίκες του), ακόμη κι αν εκείνες ήταν παντρεμένες πριν
αιχμαλωτιστούν ή έστω κι αν δε θέλουν να έχουν σεξουαλικές σχέσεις μαζί του! Το
δικαίωμα αυτό του μουσουλμάνου κατοχυρώνεται στο Κοράνι, στη σούρα 4, 24: «Επίσης
απαγορεύετε να παντρεύεστε με έγγαμες γυναίκες, εκτός αυτές που το δεξί σας χέρι
εξουσιάζει (ως αιχμάλωτες)…».
Φυσικά, στους
σύγχρονους μουσουλμάνους, που γεννήθηκαν ή ζουν πολλά χρόνια σε χριστιανικές
χώρες ή σε κοινωνίες με πολλά στοιχεία από το δυτικό πολιτισμό, αυτά τα στοιχεία
έχουν ατονήσει στην πράξη. Στις παραδοσιακές μουσουλμανικές χώρες όμως, ιδίως
αραβικές και αφρικανικές, όλα αυτά ισχύουν, και αυτός είναι ο βασικός λόγος που
ασκείται τόση βία και καταπίεση κατά των γυναικών. Άλλωστε η γυναίκα είναι «η
καλλιεργήσιμη γη» και ο μουσουλμάνος μπορεί «να την καλλιεργήσει όπως θέλει» κι
ακόμη και «να τη δείρει ελαφριά» αν τον παρακούει – τώρα, το «ελαφριά» και το «βαριά»
είναι ανάλογα με το κριτήριο του καθενός…
2. Πού θα εντάξετε τη σχέση σας;
Θεωρώ βέβαιο
ότι ο αγαπημένος σου σού έχει υποσχεθεί ότι δε θα παντρευτεί άλλη γυναίκα, παρά
μόνον εσένα, ότι ποτέ δε θ’ ασκήσει σωματική βία (εξάλλου, και χριστιανοί
χτυπούν τις γυναίκες τους – μόνο που δε νομιμοποιούνται από τη θρησκεία μας να
το κάνουν) και φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να φέρει στο σπίτι κάποια σκλάβα ή
αιχμάλωτη, πράγμα, άλλωστε, που απαγορεύεται κι από τους δυτικούς νόμους. (Μην
εκπλαγείς βεβαίως αν αθετήσει τις δύο πρώτες υποσχέσεις του, λίγο ή πολύ καιρό
μετά το γάμο σας). Δέχομαι πως είναι ο καλύτερος και ο πιο ευαίσθητος και
τρυφερός άνθρωπος του κόσμου, γι’ αυτό και δίκαια βρήκε μια τόσο σπουδαία θέση
στην καρδιά σου. Σε συγχαίρω μάλιστα, ειλικρινά, που γνώρισες και επέλεξες για
σύζυγό σου έναν εξαιρετικό άνθρωπο.
Ειλικρινά
όμως, επίσης, θα ήθελα να σε ρωτήσω από τα βάθη της δικής μου καρδιάς: μέσα
σ’ αυτή τη θρησκεία θέλεις να ζήσεις, σ’ αυτή την θρησκευτική παράδοση θέλεις να
τοποθετήσεις τη σχέση σου και την οικογένειά σου και σ’ αυτή τη θρησκεία θέλεις
να εντάξεις και να παραδώσεις τα παιδιά που, με τη χάρη του Θεού, θ’ αποχτήσετε
αύριο; Στη θρησκεία της πολυγαμίας και της νομιμοποίησης της σεξουαλικής
δουλείας και του βιασμού αιχμάλωτων γυναικών; Στη θρησκεία που (αν και βεβαιώνει
πως και οι ενάρετες γυναίκες πάνε στον παράδεισο), όμως δίνει περιγραφή ενός
παραδείσου μόνο για τους άνδρες, όπου θα ικανοποιούνται από «Συντρόφισσες με
όμορφα, μεγάλα και λαμπερά μάτια, σαν τα καλοφυλαγμένα μαργαριτάρια. Μια
ανταμοιβή για (ό,τι καλό) έκαναν (στην περασμένη τους ζωή)» (σούρα 56, 22-24
– είναι τα περίφημα «ουρί του παραδείσου», «αξιοπρεπείς γυναίκες», που δεν είναι
άνθρωποι, αλλά αιθέρια πλάσματα, για τα οποία «ο Αλλάχ» λέει: «Εμείς τις
πλάσαμε σε καινούργια δημιουργία. Και τις κάναμε αγνές παρθένες, αξιαγάπητες (στο
ήθος και στο χαρακτήρα) και στην ίδια ηλικία, για τους συντρόφους του Δεξιού
Χεριού», δηλ. γι’ αυτούς που θα είναι στον παράδεισο, σούρα 56, 34-38) και
θα τους υπηρετούν «έφηβοι με αιώνια δροσερότητα» (σούρα 56, 17)!;
Προτιμάς αυτή
τη θρησκεία από το χριστιανισμό, τη θρησκεία της αγάπης, της αυτοθυσίας για χάρη
του άλλου και της ισότιμης ενότητας όλων των ανθρώπων μεταξύ τους και με το Θεό;
Την προτιμάς από τη θρησκεία όπου ο Θεός δεν στέκεται από πάνω μας, αλλά έρχεται
δίπλα μας, γίνεται άνθρωπος και θυσιάζει τη ζωή Του για μας και για όλους τους
ανθρώπους και μας καλεί να ενωθούμε μαζί Του και να φτάσουμε ακόμη και να
γίνουμε άγιοι, όπως Εκείνος είναι άγιος; Από τη θρησκεία του δικού σου λαού, των
πατέρων σου, των αγίων του λαού σου, την Ορθοδοξία;
Πολλοί
άνθρωποι του λαού μας, ίσως και πρόγονοί σου, κάποτε προτίμησαν φρικτά
βασανιστήρια και θάνατο, για να μη γίνουν μουσουλμάνοι. Υπάρχουν αγίες, όπως η
αγία
Μαρία η Μεθυμοπούλα από το Λασίθι της Κρήτης και οι αγίες μεγαλομάρτυρες
Χρυσή και
Αργυρή, που προτίμησαν βασανιστήρια και θάνατο για να μην παντρευτούν
μουσουλμάνους… Γιατί το έκαναν αυτό; Επειδή δεν ήθελαν ποτέ και με τίποτα ν’
ανταλλάξουν τη γεμάτη αγάπη και αγιότητα θρησκεία του Χριστού με τη θρησκεία του
πολέμου και της εξουσίας.
Υπάρχουν
μάλιστα πολλοί άγιοι, που προς στιγμήν – ή και για χρόνια ολόκληρα – αρνήθηκαν
το Χριστό κι έγιναν μουσουλμάνοι, όμως κάποια στιγμή άρχισαν να κλαίνε και πήγαν
δημόσια και δήλωσαν πως γίνονται ξανά χριστιανοί, ενώ ήξεραν πως κάτι τέτοιο θα
τους στοίχιζε τη ζωή τους! Και δεν έκαναν λάθος: η επιμονή τους στη θρησκεία του
Χριστού τους έφερε στην αγιότητα. Πολλοί μάλιστα απ’ αυτούς, μετά το μαρτύριό
τους, έκαναν θαύματα ακόμη και στους μουσουλμάνους, σα να τους προσκαλούσαν ν’
ακολουθήσουν το παράδειγμά τους (δες
εδώ).
Αδελφή μου, η
αγάπη σου για το σύντροφό σου είναι αξιέπαινη.
Λέω πάλι ότι σε συγχαίρω γι’ αυτήν. Όμως αυτή η αγάπη θα είναι τελειότερη, αν
σε οδηγήσει στο σπουδαίο βήμα, το βήμα της ζωής σου: φέρε τον αγαπημένο σου στο
Χριστό και στην Ορθοδοξία, μίλησέ του για το Χριστό και ζήτησέ του να γίνει
ορθόδοξος χριστιανός. Είναι το πιο πολύτιμο δώρο που μπορείς να κάνεις και
σ’ εκείνον, που τόσο αγαπάς, και στον εαυτό σου, αλλά και στα παιδιά σου! Το
δώρο της αιώνιας χαράς, της αιώνιας ζωής, του αιώνιου Φωτός, της αιώνιας αγάπης.
Εσύ ήσουν
πρόθυμη να πλησιάσεις τη θρησκεία του αγαπημένου σου και, ίσως, ν’ αρνηθείς το
Χριστό, το δρόμο της σωτηρίας, για χάρη του. Αν σε αγαπάει, δεν αξίζεις κι εσύ
να δώσει μια φορά εξετάσεις για την αγάπη σου; Μα εξετάσεις που δε θα τον
ζημιώσουν σε τίποτα, αλλά θα φέρουν κι εκείνον κι εσένα και τη σχέση σας και τα
παιδιά σας στο δρόμο του αιώνιου και θείου Φωτός. Δε θα χάσει τίποτα και θα
κερδίσει τα πάντα – δε θα χάσετε τίποτα, και θα κερδίσετε τα πάντα.
Είμαστε
πρόθυμοι να βοηθήσουμε, όσο επιτρέπει ο Θεός, για να γνωρίσει καλύτερα την
ανεκτίμητη πνευματική κληρονομιά της Ορθοδοξίας ο σύντροφός σου, αν φυσικά το
επιθυμεί, ή ακόμη κι εσύ η ίδια, καθώς επίσης και να βοηθήσουμε πρακτικά στη
βάφτισή του, αν χρειαστεί. Να βοηθήσουμε να αντιληφθεί την αξεπέραστη αξία του
ορθόδοξου δρόμου – του δρόμου των αγίων – ώστε να προσέλθει σ’ αυτήν με θάρρος
και επειδή πραγματικά το θέλει, όχι μόνο επειδή του το ζητάς εσύ.
Ακριβώς δηλαδή, όπως είπαν κάποτε πολλοί άντρες σε μια
σπουδαία γυναίκα, που τους είχε γνωρίσει το Χριστό: «Τώρα δεν πιστεύουμε μόνο
επειδή μας τα είπες εσύ, αλλά επειδή είδαμε με τα μάτια μας ότι αυτός είναι ο
σωτήρας του κόσμου, ο Χριστός!» (κατά Ιωάννην ευαγγέλιο, κεφ.
4, στίχ. 42 – πρόκειται για την αγία Φωτεινή τη Σαμαρείτισσα, που έγινε
σπουδαία μετά τη συνάντησή της με το Χριστό και είναι μεγαλομάρτυρας και
Ισαπόστολος).
Όμως ο
ορθόδοξος ιερέας της ενορίας σας σίγουρα είναι κατάλληλος, για να σας
κατατοπίσει και να σας βοηθήσει σε πρακτικά και πνευματικά ζητήματα. Υπενθυμίζω
ότι μιλάμε όχι απλώς για την πνευματική κληρονομιά του λαού μας, αλλά για το
δρόμο προς την αγιότητα.
Τουλάχιστον,
αν δεν επιθυμεί να γίνει χριστιανός, ας συμφωνήσετε ότι τα παιδιά σας θα τα
βαφτίσετε και θα τα μεγαλώσετε ως ορθόδοξους χριστιανούς, είτε είναι αγόρια είτε
κορίτσια. Έτσι θα φέρεις τους καρπούς της αγάπης σου στο Φως της αιώνιας αγάπης
και ζωής και δε θα τους παραδώσεις στη θρησκεία του πολέμου και της υποταγής. «Και
πού ξέρεις, γυναίκα; Μπορεί να σώσεις τον άντρα σου» όπως έλεγε κι ο απόστολος
Παύλος.
β΄
Επιμέρους ζητήματα
1. Το
διαζύγιο κατά το Ισλάμ
Υπάρχουν
σημεία του Κορανίου, όπου φαίνεται κάποια μέριμνα για τον περιορισμό των
διαζυγίων: «Κι αν μια σύζυγος φοβάται την κακομεταχείριση ή την εγκατάλειψη
του άνδρα της δεν σφάλλουν τότε αν συμβιβασθούν μεταξύ τους φιλικά. Ο
συμβιβασμός είν’ η καλύτερη πράξη (στα αντρόγυνα) […] Μην απομακρύνεστε
από μια γυναίκα ολωσδιόλου αφήνοντάς την παραμελημένη (ούτε παντρεμένη ούτε
χωρισμένη). Αν συμπεριφερθείτε δίκαια και ευσεβώς ο ΑΛΛΑΧ είναι Πολυεπιεικής,
Πολυεύσπλαχνος. Αν όμως κι οι δύο χωρίσουν ο ΑΛΛΑΧ θα πλουτίσει άφθονα και τους
δύο απ’ τα πλούσια αγαθά του. Γιατί ο ΑΛΛΑΧ είναι απέραντα Γενναιόδωρος, Σοφός»
(σούρα 4, 128-130).
Γενικά όμως
το Κοράνι δίνει απόλυτο δικαίωμα διαζυγίου στο σύζυγο, με μέριμνα για την
επιβίωση της γυναίκας και για το παιδί της (που είναι παιδί του συζύγου φυσικά)
αν είναι έγκυος ή θηλάζει, αλλά δε δίνεται καμιά σημασία στα αισθήματά της, ούτε
βλέπουμε να αναφέρεται κάποια ιερότητα του γάμου ή κάποιος πραγματικός και
ακατάλυτος δεσμός ανάμεσα στους συζύγους. Μόνο «μια ιερή υπόσχεση», σούρα
4, 21, που είναι ιερή επειδή είναι υπόσχεση, όχι επειδή ο γάμος είναι ιερός.
Αυτή μάλιστα η «ιερή υπόσχεση», δεν εμποδίζει το μουσουλμάνο να «αλλάξει σύζυγο
στη θέση μιας άλλης» (!!), απλώς του επιβάλλει να μη ζητήσει πίσω από τη
σύζυγο που εγκαταλείπει την προίκα που της έδωσε ως δώρο όταν την παντρεύτηκε! (σούρα
4, 20-21: «Αν αποφασίσετε να αλλάξετε σύζυγο στη θέση μιας άλλης, κι αν ακόμη
έχετε δώσει στην πρώτη για προίκα ένα Κιντάρ (βάρος από χρυσάφι), μην παίρνετε
απ’ αυτό (το θησαυρό) τίποτε. Μήπως θα θέλατε να το αποσπάσετε με συκοφαντία και
με φανερή αδικία; Και πώς όμως να το ξαναπάρετε ενώ είχατε μεταξύ σας συζυγικές
σχέσεις ο ένας με τον άλλο, κι έχουν πάρει από εσάς μια ιερή υπόσχεση;»).
Ολόκληρη η
σούρα 65, με τίτλο «ελ-Ταλάκ», δηλ. «Το Διαζύγιο – Η Αποδέσμευση» λέει:
1. Ω! Εσύ ο
Προφήτης! Αν θέλετε να αποδεσμεύσετε τις γυναίκες (συζύγους), να τις αποπέμπετε
στην ορισμένη τους περίοδο (ίντντε)*. Υπολογίστε (με ακρίβεια) την ίντντε (το
διάστημα της περιόδου) και φοβηθείτε τον ΑΛΛΑΧ, τον Κύριό σας. Να μην τις
διώχνετε από τα σπίτια σας, και μήτε (οι ίδιες) να το εγκαταλείπουν εκτός σε
περίπτωση που βρεθούν ένοχοι φανερής ασέλγειας. Αυτά είναι τα περιθώρια που
θεσπίστηκαν από τον ΑΛΛΑΧ. Και αν κάποιος υπερβαίνει τα όρια (που έταξε) ο ΑΛΛΑΧ,
τότε αδίκησε την (ίδια την) ψυχή του (τον εαυτό του). Δεν μπορείς να ξέρεις ότι
ο ΑΛΛΑΧ – πιθανόν – να δημιουργήσει – μετά απ’ αυτό μια νέα κατάσταση.
*Σημείωση της
έκδοσης του Κορανίου από την οποία λαμβάνουμε (Το
Ιερό Κοράνιο και μετάφραση των Εννοιών Του στην Ελληνική Γλώσσα,
Συγκρότημα του Βασιλιά Φαχντ για την εκτύπωση του Ιερού Κορανίου): «Ίντντε
σημαίνει χρονικό διάστημα της μη σαρκικής επαφής κανονικών μηνών ώστε να
εξακριβωθεί ότι η μήτρα της συζύγου είναι άδεια από τα ζωάρια του συζύγου».
Δικό μας σχόλιο:
Το Κοράνι λαμβάνει μεγάλη μέριμνα για να μη χωρίσει ένας μουσουλμάνος τη σύζυγό
του σε περίπτωση που είναι έγκυος, αφού το παιδί είναι απαραίτητο στον πατέρα (στον
οποίο ανήκει) και στη μουσουλμανική κοινότητα. Έτσι, ζητάει να περάσει
συγκεκριμένη περίοδος ασφαλείας από την τελευταία ερωτική τους επαφή, για να
είναι σίγουρος ο άντρας ότι η γυναίκα του δεν είναι έγκυος.
2. Έτσι σαν
θα συμπληρωθεί ο ορισμένος χρόνος, να τις κρατήσετε (επιστρέψετε) με το καλό, (με
αμερόληπτους όρους). Και πάρετε για Μάρτυρες δύο άτομα από σας τους ίδιους –
προικισμένους με κρίση – και τηρήσετε τη μαρτυρία (σαν να είστε) μπροστά στον
ΑΛΛΑΧ. Αυτή είναι η εντολή που δόθηκε σ’ αυτόν που πιστεύει στον ΑΛΛΑΧ και στην
Έσχατη Ημέρα. Και όσο γι’ αυτόν που φοβάται τον ΑΛΛΑΧ, (πάντοτε) του ετοιμάζει
μια διέξοδο (από τις δυσκολίες του).
3. Και
προμηθεύει γι’ αυτόν (αγαθά από πηγές) που ποτέ δεν μπορούσε να τις φανταστεί.
Και όποιος εναποθέτει την εμπιστοσύνη του στον ΑΛΛΑΧ, είναι αρκετός γι’ αυτόν (ο
ΑΛΛΑΧ). Γιατί ο ΑΛΛΑΧ – οπωσδήποτε – θα συμπληρώσει το θέλημά Του. Βέβαια, ο
ΑΛΛΑΧ όρισε για κάθε πράγμα ένα ορισμένο χρόνο.
4. Όσο για
τις γυναίκες σας που έχουν περάσει την ηλικία της – κατά μήνα – αδιαθεσίας, γι’
αυτές – αν έχετε καμιά αμφιβολία – η περίοδος που ορίστηκε, είναι τρεις μήνες, (το
ίδιο) και σ’ αυτές που δεν έχουν (ακόμη) περίοδο. Γι’ αυτές που μεταφέρουν (ζωή
μέσα στα σπλάχνα τους), η περίοδος (που ορίζεται) είναι μέχρις ότου απαλλαγούν
από το βάρος τους. Και γι’ αυτούς που φοβούνται τον ΑΛΛΑΧ, θα τους διευκολύνει
(ο ΑΛΛΑΧ) στην υπόθεσή (τους).
Δικό μας σχόλιο:
Η προσοχή, μήπως η γυναίκα είναι έγκυος από το σύζυγο, συνεχίζεται, για τους
λόγους που αναφέραμε προηγουμένως. Θα περίμενε κάποιος π.χ. μια προτροπή στο
σύζυγο να κρατήσει τη γυναίκα του, αφού θα γίνει μάνα του παιδιού του. Όμως
τίποτα τέτοιο δεν αναφέρεται, γιατί τα αισθήματα της γυναίκας δε λαμβάνονται
υπόψιν, ούτε ο γάμος θεωρείται πως έχει κάποια ιερότητα, ώστε να διαφυλαχτεί.
Εξάλλου, το Ισλάμ επιτρέπει την πολυγαμία (στον άντρα): τι κι αν μια γυναίκα
γίνεται μάνα; Μπορεί να τη χωρίσει και να πάρει μια άλλη.
Ωστόσο, αυτό
που κυρίως εντυπωσιάζει εδώ τον αναγνώστη, είναι ότι προβλέπεται περίοδος
ασφαλείας και για συζύγους που δεν έχουν φτάσει ακόμη σε ηλικία που να έχουν
περίοδο!! Το Κοράνι λοιπόν – δηλ. «η φωνή του Θεού» κατά το Ισλάμ –
επιτρέπει σ’ έναν άντρα να παντρευτεί ένα κορίτσι που δεν έχει μπει ακόμη στην
εφηβεία (ο ίδιος ο Μωάμεθ είχε σύζυγο 6 ετών, την Αϊσά, με την οποία ενώθηκε
όταν εκείνη έγινε 9 ετών – λεπτομέρειες
εδώ).
5. Αυτή είναι
η Διαταγή του ΑΛΛΑΧ που την έχει στείλει σ’ εσάς κάτω. Κι αν κανείς φοβάται τον
ΑΛΛΑΧ, θα του συγχωρήσει τα σφάλματά του και θα μεγαλώνει την αμοιβή του.
6. Αφήστε τις
γυναίκες (που αποδεσμεύσατε) να ζουν με τον ίδιο τρόπο εκεί που κι εσείς ζείτε,
ανάλογα με τα μέσα που διαθέτετε. Να μη τις ενοχλείτε περιορίζοντάς τες. Κι αν
μεταφέρουν (ζωή στα σπλάχνα τους), τότε ξοδέψετε (διατροφή) γι’ αυτές, μέχρις
ότου απαλλαγούν από το βάρος τους. Κι αν θηλάζουν (τα παιδιά) σας, δώστε τους
την αμοιβή τους. Και να συνεννοείστε μεταξύ σας δίκαια και καλά. Κι αν
δυσκολευθείτε, ας θηλάσει (το μωρό) μια άλλη (γυναίκα) από τη μεριά (του πατέρα).
7. Ας ξοδεύει
εκείνος που έχει τα μέσα ανάλογα με τα μεγάλα υπάρχοντά του. Και όποιου, τα
υπάρχοντα είναι περιορισμένα, ας ξοδέψει από ό,τι (ο ΑΛΛΑΧ) του έχει δώσει. Ο
ΑΛΛΑΧ δεν αναγκάζει κανένα να σηκώσει άνω των δυνάμεών του. Έπειτα από κάθε
δυσκολία, ο ΑΛΛΑΧ σύντομα δίνει ανακούφιση.
8. Και πόσα
χωριά, που με αυθάδεια είχαν αντιταχθεί στη διαταγή του Κυρίου τους και τους
αποστόλους Του, γι’ αυτό ζητήσαμε να τα λογαριάσουμε με αυστηρό λογαριασμό, κι
επιβάλαμε πάνω τους παραδειγματική Τιμωρία.
Επεξηγηματικό σχόλιό μας:
Ο Θεός (Αλλάχ), που υποτίθεται ότι μιλάει στο Κοράνι, αναφέρεται στον εαυτό του
με πληθυντικό αριθμό, που είναι πληθυντικός της μεγαλοπρέπειας, όπως αυτός που
χρησιμοποιούν οι βασιλιάδες. Γι’ αυτό λέει «ζητήσαμε», «λογαριάσουμε», «επιβάλαμε».
9. Τότε
δοκίμασαν τα κακά αποτελέσματα της (κακής) διαγωγής τους, και το τέλος της
συμπεριφοράς τους ήταν η απώλεια (ο εξαφανισμός).
10. Ο ΑΛΛΑΧ
ετοίμασε γι’ αυτούς αυστηρά Βασανιστήρια (στη Μέλλουσα Ζωή). Γι’ αυτό να φοβάστε
τον ΑΛΛΑΧ ω! εσείς οι μυαλωμένοι (άνδρες), που έχετε πιστέψει! Ο ΑΛΛΑΧ έχει ήδη
στείλει κάτω σ’ εσάς ένα Μήνυμα (το Κοράνιο).
11. (Κι
έστειλε) έναν Απόστολο που απαγγέλλει σ’ εσάς τις εντολές του ΑΛΛΑΧ, που έχουν
φανερή την αλήθεια, για να βγάλει εκείνους που πιστεύουν και κάνουν το καλό –
από το βαθύ Σκοτάδι – στο Φως. Και όποιος πιστεύει στον ΑΛΛΑΧ και κάνει το καλό,
θα τον δεχτεί – βάζοντάς τον – σε Κήπους που κάτω τους τρέχουν τα ποτάμια, για
να κατοικήσει εκεί μέσα – για πάντα. Ο ΑΛΛΑΧ έχει – βέβαια – χαρίσει σ’ αυτόν
μια υπέροχη τύχη.
12. Ο ΑΛΛΑΧ
είναι Εκείνος που έπλασε επτά Στερεώματα (ουρανούς) και από τη γη (έπλασε) τον
ίδιο αριθμό. Ανάμεσα από (όλα) αυτά κατεβάζει τη Διαταγή (Του), για να μάθετε –
έτσι – ότι ο ΑΛΛΑΧ είναι Παντοδύναμος, κι ότι ο ΑΛΛΑΧ περιβάλλει με τη Γνώση Του
όλα τα πράγματα.
***
Έχουμε λοιπόν
αντίθεση με το χριστιανισμό, βλ. π.χ. στο Ματθ. 19, 1-11, όπου μόνο η
πορνεία (μοιχεία) θεωρείται λόγος διαζυγίου, και Α΄ Κορινθ. 7, 10-16,
όπου δίνεται και στους δύο συζύγους το δικαίωμα να παραχωρήσουν διαζύγιο
στον άλλο, αλλά τονίζεται ότι, αν παραμείνουν παντρεμένοι, ο ένας μπορεί να
σώσει την ψυχή του άλλου, και Εφεσίους, 5, 22-33, όπου ο γάμος
χαρακτηρίζεται μέγα μυστήριο και η γυναίκα χαρακτηρίζεται σώμα του άνδρα.
Τα
αποσπάσματα αυτά μπορείτε να τα διαβάσετε
εδώ στο αρχαίο κείμενο και
εδώ σε νεοελληνική μετάφραση (μπείτε στον τίτλο κάθε βιβλίου και επιλέξτε
κεφάλαιο). Ας τα δούμε από πιο κοντά:
Στο κατά
Ματθαίον ευαγγέλιο,
κεφ. 19, 1-11, ο Ιησούς, μιλώντας για την ιερότητα και τη μονιμότητα του γάμου,
αναφέρει ότι μόνο η πορνεία είναι πραγματικός λόγος διαζυγίου (καταφανώς
εννοείται η μοιχεία, δηλ. η συζυγική απιστία). Λέει:
3. «Και ήλθαν σ’
αυτόν
[στο Χριστό] οι Φαρισαίοι, με σκοπό να τον πειράξουν, και του είπαν, «Επιτρέπεται
να χωρίζει κανείς τη γυναίκα του για κάθε αιτία;»
4. Αυτός τους
απάντησε, «Δεν διαβάσατε ότι ο Δημιουργός από την αρχή τους δημιούργησε άνδρες
και γυναίκες, και είπε,
5. «Για τούτο
ο άνθρωπος θα εγκαταλείψει τον πατέρα και την μητέρα του και θα προσκολληθεί στη
γυναίκα του, και οι δύο θα γίνουν μία σάρκα;».
6. Ώστε δεν
είναι πλέον δύο αλλά μία σάρκα. Εκείνο, λοιπόν, που ο Θεός ένωσε, ο άνθρωπος ας
μην το χωρίζει».
7. «Γιατί
λοιπόν», του λένε, «ο Μωυσής διέταξε να δίδουν ένα έγγραφο διαζυγίου και να
χωρίζουν;»
8. Αυτός τους
λέει, «Ο Μωυσής εξ αιτίας της σκληροκαρδίας σας, σας επέτρεψε να χωρίζετε τις
γυναίκες σας, αλλά δεν ήταν έτσι από την αρχή.
9. Σας λέω
μάλιστα, ότι εκείνος, που θα χωρίσει τη γυναίκα του, εκτός λόγω πορνείας, και θα
νυμφευθεί άλλη, αυτός διαπράττει μοιχεία».
10. Οι
μαθητές του λένε, «Εάν έτσι έχει το πράγμα μεταξύ του άνδρα και της γυναίκας, δε
συμφέρει να παντρευτεί κανείς».
11. Αυτός
τους είπε, «Δεν είναι όλοι σε θέση ν’ αντέξουν αυτό το λόγο, αλλά εκείνοι, στους
οποίους έχει δοθεί
[σ.σ.: το χάρισμα]».
Διευκρινίζουμε ότι: (α) η Ορθόδοξη Εκκλησία, που λειτουργεί ως πνευματικό
και ηθικό ιατρείο του ανθρώπου, επειδή ξέρει ότι οι άνθρωποι συχνά είμαστε
σκληροί και εγωιστές, παραμένουμε προσκολλημένοι στα πάθη και τα ελαττώματά μας
και κάνουμε βασανιστική τη ζωή του άλλου, ανέχεται το διαζύγιο και σε άλλες
περιπτώσεις, ιδίως σε περιπτώσεις βίας, (β) οι άγιοι διδάσκαλοι του
χριστιανισμού (όπως ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος) εξηγούν πως, και σε περίπτωση
μοιχείας, το καλύτερο είναι να μετανοήσει ο άπιστος σύζυγος (εκείνος δηλ. που
απάτησε τον άλλο – είτε είναι ο άντρας είτε η γυναίκα), και το ζευγάρι να
συγχωρεθεί και να διατηρήσει το γάμο του. Αυτό είναι πραγματική αγάπη. Το να μη
συγχωρούμε την απιστία, και μάλιστα κι όταν ακόμη ο άπιστος σύζυγος μετανοεί και
επιστρέφει, σημαίνει ότι πάνω απ’ όλα αγαπήσαμε και αγαπάμε τον εγωισμό μας. «Ο
Χριστός» λέει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος «είπε πως επιτρέπεται το διαζύγιο
λόγω πορνείας, όχι πως επιβάλλεται» (δείτε για το θέμα
εδώ, ιδίως στο κεφάλαιο για τον άγ. Ιωάννη το Χρυσόστομο).
Βέβαια, αυτό
είναι δύσκολος αγώνας, αγώνας μεγάλης αγάπης, ταπείνωσης και συγχωρητικότητας –
που όμως, όταν κατορθωθεί, αληθινά σώζει τον άνθρωπο και τον οδηγεί στην αιώνια
αγάπη και την αιώνια χαρά, και δεν τον κάνει θύμα, όπως νομίζουν όσοι δεν έχουν
σχέση με το Χριστό και τη διδασκαλία Του. Να μια περίπτωση άντρα συζύγου, που
αξίζει να μας προβληματίσει: «Ελληνοαμερικάνος
οικογενειάρχης βλέπει το άκτιστο φως», λόγω της μεγάλης αγάπης προς την
άπιστη σύζυγό του.
Βλέπεις πώς
αντιμετωπίζεται από την Ορθοδοξία η μοιχεία: με αγάπη, με σκοπό να γιατρευτούν
τα τραύματα και τα λάθη και οι άνθρωποι να συνεχίσουν τη ζωή τους πιο δυνατοί
και πιο άγιοι. Αντίθετα, στο Ισλάμ η μοιχεία τιμωρείται με λιθοβολισμό!
(Η ποινή αυτή
δεν προβλέπεται από το Κοράνι, αλλά επιβλήθηκε στις μουσουλμανικές χώρες, από
τον ισλαμικό θρησκευτικό νόμο. Στις παραδοσιακές μουσουλμανικές χώρες εννοείται
ότι εφαρμόζεται ακόμη και σήμερα χωρίς δισταγμό.
Το Κοράνι
προβλέπει για τη μοιχεία: «Και όσες από τις γυναίκες σας είναι ένοχες
μοιχείας τότε καλέστε τέσσερις μάρτυρες από σας. Αν αυτοί μαρτυρήσουν, τότε
περιορίστε τες στα σπίτια ώσπου ο θάνατος να τις διεκδικήσει, εκτός αν ο
ΑΛΛΑΧ διατάξει γι’ αυτές κάποιο άλλο μέσο σωτηρίας» (σούρα 4, 15). Γενικά οι
σκληρές ποινές στο θρησκευτικό νόμο του Ισλάμ – το παραδοσιακό Ισλάμ έχει μόνο
θρησκευτικό νόμο – όπως π.χ. το Κοράνι διατάζει να κόβεται το χέρι του κλέφτη
και της κλέφτρας: «Και κόψτε τα χέρια του κλέφτη και της κλέφτρας:
παραδειγματική τιμωρία για το έγκλημά τους, απ’ τον Αλλάχ. Κι ο Αλλάχ είναι
Δυνατός, Σοφός. Αν όμως μετανιώσει, μετά το έγκλημά του, κι επανορθώσει τη
συμπεριφορά του, τότε, ο Αλλάχ θα τον συγχωρέσει, γιατί ο Αλλάχ είναι
Πολυεπιεικής (και) Πολυεύσπλαχνος», σούρα 2, στ. 38-39).
Μάλιστα,
υπάρχουν περιπτώσεις σε αυστηρές μουσουλμανικές χώρες, που και γυναίκες – ή και
κορίτσια – θύματα βιασμού τιμωρούνται με μαστίγωση ή και με λιθοβολισμό ακόμη,
επειδή κρίνεται ότι διέπραξαν ανήθικη σεξουαλική επαφή!
Ιδού, από τη Σομαλία.
Διάλεξε τη
θρησκεία, λοιπόν, αδελφή μου, όπου θέλεις να εντάξεις τον εαυτό σου, το γάμο σου
και τα μελλοντικά παιδιά σου…
Στην Α΄
προς Κορινθίους επιστολή
του αποστόλου Παύλου, κεφ. 7, ο απόστολος Παύλος απαντά σε ερώτηση των
χριστιανών της Κορίνθου αν οι χριστιανοί επιτρέπεται να παντρεύονται ή πρέπει
υποχρεωτικά να μένουν παρθένοι. Την απορία αυτή την είχαν, γιατί την εποχή
εκείνη κυκλοφορούσαν πολλές αιρέσεις και θρησκευτικές και φιλοσοφικές ομάδες,
που μισούσαν το σώμα και απαγόρευαν το γάμο!
Ο Παύλος
αρχίζει λέγοντας ότι η παρθενία είναι η ανώτερη κατάσταση για τον άνθρωπο. Όμως
προτείνει το γάμο, γιατί η παρθενία είναι για λίγους. Αν κάποιος αδύναμος την
επιχειρήσει, θα φτάσει στο άλλο άκρο, στην πορνεία – γι’ αυτό, γράφει, προς
αποφυγήν της πορνείας, ο κάθε άντρας να έχει τη γυναίκα του και η κάθε γυναίκα
τον άντρα της. Πώς όμως πρέπει να συμπεριφέρονται οι δύο; Ο απόστολος Παύλος
γράφει, όπως βλέπεις, τα ίδια και για τους δυο (κεφ. 7, 3-7), φανερώνοντας την
ισοτιμία των δύο συζύγων:
«3. Ας
παρέχει ο άνδρας στη γυναίκα ό,τι της οφείλεται
[σ.σ.: στο
αρχαίο λέει «την εύνοια που της οφείλει»], ομοίως και η γυναίκα στον άνδρα.
4. Η γυναίκα
δεν εξουσιάζει το δικό της σώμα· το εξουσιάζει ο άνδρας. Ομοίως και ο άνδρας δεν
εξουσιάζει το δικό του σώμα· το εξουσιάζει η σύζυγος.
5. Μη
στερείτε ο ένας τον άλλον εκτός εάν γίνει με κοινή συμφωνία προσωρινά, για να
αφιερωθείτε στην νηστεία και την προσευχή, και πάλι να σμίγετε, για να μη σας
πειράζει ο Σατανάς λόγω της αδυναμίας σας να συγκρατηθείτε.
6. Αυτό το
λέω κατά συγκατάβαση, όχι ως διαταγή.
7. Θα ήθελα
όλοι οι άνθρωποι να είναι όπως είμαι εγώ
[σ.σ.:
παρθένος], αλλά ο καθένας έχει ιδιαίτερο χάρισμα από το Θεό, ο ένας τούτο, ο
άλλος εκείνο». [σ.σ.: άρα και το να είναι σωστός σύζυγος ένας άνθρωπος
(άντρας ή γυναίκα) είναι χάρισμα από το Θεό, όχι μόνο το να μπορεί να μείνει
παρθένος].
Εδώ ο άγιος
Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο μέγας διδάσκαλος της αγάπης και άριστος ερμηνευτής του
αποστόλου Παύλου, γράφει:
«Το σώμα
του άνδρα δεν ανήκει στον άνδρα, αλλά στη γυναίκα (του). Ας της διατηρεί
λοιπόν ακέραιο το κτήμα και ούτε να της το μειώνει ούτε να της το καταστρέφει. …
Αφού λοιπόν το σώμα του άνδρα είναι κτήμα της γυναίκας, ας δείξει αυτός το
ενδιαφέρον του για τη διαφύλαξη αυτής της παρακαταθήκης. Το ότι βέβαια αυτό
εννοεί (ο Παύλος) αποδεικνύεται από το εξής: Αφού είπε «ας αποδίδει τη συζυγική
αγάπη», πρόσθεσε: «Η γυναίκα δεν εξουσιάζει το σώμα της η ίδια, αλλά ο άνδρας
της. Παρόμοια και ο άνδρας δεν εξουσιάζει το σώμα του, αλλά η γυναίκα του»
[Α΄ Κορινθ. 7, 4]. Όταν λοιπόν δεις μια πόρνη να σε δελεάζει, να σκέπτεται το
κακό σου, να επιθυμεί το σώμα σου, πες της: «Δεν είναι δικό μου το σώμα, αλλά
της γυναίκας μου. Δεν τολμώ να το σφετερισθώ ούτε να το παραδώσω σε άλλη
γυναίκα». Το ίδιο ας κάνει και η γυναίκα…
»Διότι η
γυναίκα σου δεν ήλθε σε σένα για να ατιμάζεται, δεν εγκατέλειψε πατέρα και
μητέρα και όλο το σπίτι της για να προσβάλλεται … Την πήρες συνοδοιπόρο και
σύντροφο της ζωής και ελεύθερη και ισότιμη. Πώς λοιπόν δεν είναι παράλογο
να δείχνεις κάθε ενδιαφέρον, όταν παίρνεις την προίκα, χωρίς να αφήνεις
να ελαττωθεί καθόλου, ενώ αυτό που είναι πιο πολύτιμο από όλη την προίκα, δηλ.
τη σωφροσύνη
[=σωματική
αυτοσυγκράτηση] και τη σεμνότητα και το δικό σου σώμα, που είναι δικό της
κτήμα, να το διαφθείρεις και να το μολύνεις; Εάν ελαττώσεις την προίκα,
δίνεις λόγο στην πεθερό σου, εάν όμως μειώσεις τη σωφροσύνη θα δώσεις λόγο στο
Θεό, ο οποίος εισήγαγε το γάμο και σού παρέδωσε τη γυναίκα».
P.G.
51, 213-215 (εδώ,
παράγρ. Στ΄).
Ο Χρυσόστομος
τονίζει ότι η κατάσταση της κοινωνικής ανισότητας άντρα και γυναίκας δεν είναι
φυσική: «Όταν πλάστηκε η γυναίκα δεν υπετάγη εξ αρχής˙ ούτε όταν την
παρουσίασε ο Θεός στον άνδρα αυτή άκουσε τίποτα τέτοιο από το Θεό, ούτε ο άνδρας
είπε τίποτα τέτοιο προς αυτή˙ αλλά είπε: είναι οστό από τα οστά του και σάρκα
από τη σάρκα του˙ πουθενά δεν της είπε τίποτε για εξουσία, ούτε για
υποταγή» (Λόγος κστ', Εις την Α' Προς Κορινθίους, 3).
Πιο κάτω (Α΄
Κορινθ. κεφ. 7, 10-16), ο απόστολος Παύλος φανερώνει με τα λόγια του πως και
η γυναίκα είχε το δικαίωμα να δώσει διαζύγιο στον άνδρα της, καθώς και ότι με
την παραμονή της στο γάμο θα μπορούσε να σώσει τον άντρα της στην αιωνιότητα,
ακόμη κι αν εκείνος ήταν «άπιστος» (δηλ. ειδωλολάτρης). Επίσης ότι στο
χριστιανισμό υπάρχει ίδιο ενδιαφέρον για τη σωτηρία της γυναίκας, όπως και για
τη σωτηρία του άντρα και ότι μέσα στο μυστήριο του γάμου λαμβάνεται σοβαρή
μέριμνα και για τη σωτηρία της γυναίκας μέσω του άντρα (δίνονται οδηγίες στον
άντρα για χάρη της γυναίκας του, έστω κι αν είναι «άπιστη») κι όχι μόνο του
άντρα μέσω της γυναίκας:
10. «Στους
άγαμους παραγγέλλω, όχι εγώ, αλλά ο Κύριος: Η γυναίκα να μη χωρίζεται από τον
άνδρα.
11. Αν όμως
χωριστεί, ας μείνει άγαμη ή ας συμφιλιωθεί με τον άνδρα της. Και ο άνδρας να μην
αφήνει τη γυναίκα του.
12. Στους
λοιπούς λέω, εγώ, όχι ο Κύριος: Αν ένας αδελφός έχει γυναίκα άπιστη
[δηλ. αν κάποιος που έγινε χριστιανός έχει γυναίκα ειδωλολάτρισσα] και αυτή
δέχεται να παραμείνει μαζί του, ας μην τη χωρίσει.
13. Και εάν
μια γυναίκα έχει άνδρα άπιστο και αυτός δέχεται να παραμείνει μαζί της, ας μην
τον χωρίσει.
14. Διότι ο
άνδρας ο άπιστος έχει αγιασθεί μέσω της γυναίκας και η άπιστη γυναίκα έχει
αγιασθεί μέσω του άνδρα. Αλλιώς τα παιδιά σας θα ήταν ακάθαρτα, τώρα όμως είναι
άγια.
15. Αν όμως ο
άπιστος θέλει να χωρίσει, ας χωρίσει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο αδελφός ή η
αδελφή
[δηλ. ο
χριστιανός ή η χριστιανή] δεν είναι δεσμευμένοι. Ο Θεός μας κάλεσε να ζούμε
ειρηνικά.
16. Διότι πού
ξέρεις, γυναίκα; Ίσως σώσεις τον άνδρα σου. Πού ξέρεις, άνδρα; Ίσως σώσεις τη
γυναίκα σου».
Υπενθυμίζω
ότι ο γάμος στο Ισλάμ δεν αποσκοπεί στη σωτηρία του ζευγαριού, αλλά στην
εξυπηρέτηση μόνο γήινων στόχων, που σχετίζονται με την οικογένεια του συζύγου
και τη μουσουλμανική κοινότητα.
Στην προς
Εφεσίους επιστολή του αποστόλου Παύλου, κεφ. 5, στίχ. 22-33, ο γάμος
χαρακτηρίζεται μέγα μυστήριο και η γυναίκα χαρακτηρίζεται σώμα του άνδρα.
Στο σημείο
αυτό αναφέρεται και η περίφημη ιδέα ότι «ο άνδρας είναι κεφαλή της γυναίκας» και
η φράση «η δε γυνή ίνα φοβείται τον άνδρα».
Η πρώτη φράση
χρησιμοποιείται από τον Παύλο, για να στηρίξει τη διδασκαλία του, ότι ο άνδρας
πρέπει να φροντίζει και να προστατεύει τη γυναίκα του, όπως το σώμα του. Η
κεφαλή φροντίζει και προστατεύει το σώμα και αποκομμένη απ’ αυτό δεν ζει, ως
γνωστόν – έτσι πρέπει κι ο άνδρας να φέρεται στη γυναίκα του.
Παρατηρούμε
εδώ πως, αντίθετα, στο Ισλάμ ο άντρας χαρακτηρίζεται «κύριος της γυναίκας» και
του επιτρέπεται όχι μόνο να τη δείρει όταν είναι ανυπάκουη, αλλά και να διατηρεί
σκλάβες (Κοράνι, 4, 24 και 34)!
Η διάσημη
φράση «η δε γυνή ίνα φοβήται τον άνδρα» εξυπακούεται ότι εννοεί σεβασμό,
όχι φόβο. Ο Παύλος χαρακτηρίζει τη σχέση τους ανάλογη με τη σχέση της Εκκλησίας
(ανθρωπότητας) προς τον Ιησού Χριστό: «όπως ο Χριστός αγάπησε την Εκκλησία και
θυσιάστηκε γι’ αυτήν, έτσι κι ο άντρας να αγαπά τη γυναίκα του και να θυσιάζεται
γι’ αυτήν». Και: «όπως η Εκκλησία υποτάσσεται [=υπακούει] στο Χριστό, έτσι και
οι γυναίκες πρέπει να υποτάσσονται σε όλα στους άντρες τους». Νωρίτερα όμως
(στίχ. 21) ο Παύλος έχει πει: «Να υποτάσσεστε ο ένας στον άλλο με φόβο Χριστού».
Αυτό ισχύει για όλους τους χριστιανούς, άντρες και γυναίκες, άρα και ο άντρας
καλείται να υποτάσσεται στη γυναίκα του!
Η Εκκλησία
δεν φοβάται το Χριστό, αλλά Τον αγαπά και Τον σέβεται, και τον υπακούει ακριβώς
επειδή ο Χριστός δεν καταπιέζει την Εκκλησία, αλλά θυσιάζεται από απέραντη αγάπη
γι’ αυτήν, συγχωρεί κάθε αμαρτία και δίνει το σώμα και το αίμα Του ως πνευματική
τροφή (θεία μετάληψη). Άραγε, υπάρχει πιο εκλεπτυσμένη σχέση από τη σχέση
Χριστού και Εκκλησίας;
Η σχέση αυτή,
ξαναλέω, δε στηρίζεται στο φόβο. Συνεπώς, και η γυναίκα δεν καλείται να φοβάται
τον άντρα της – όπως τονίζει ιδιαίτερα και ο άγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο οποίος
γράφει (Ομιλία κ' [20] Εις την Προς Εφεσίους, 2):
«Ποια σύζευξη
υπάρχει, όταν η γυναίκα τρέμει τον άνδρα;».
Και προσθέτει (στο ίδιο, 6): «Ούτε ο άνδρας να πιστεύει εύκολα τα λεγόμενα
εναντίον της γυναικός του. [...] Και αν ακόμη σε κατηγορεί η γυναίκα,
να μη δυσανασχετείς˙ η ενέργειά της αυτή είναι δείγμα φιλίας, όχι
απογνώσεως˙ οι κατηγορίες της είναι δείγμα θερμής φιλίας και θερμής διαθέσεως
και φόβου» [=ανασφάλειας]! Και ακόμη (στο ίδιο, 8): «Να αποδεικνύεις ότι
εκτιμάς πάρα πολύ την επικοινωνία μαζί της και ότι θέλεις να βρίσκεσαι γι’ αυτήν
περισσότερο στο σπίτι, παρά στην αγορά˙ και να την προτιμάς από όλους τους
φίλους και τα παιδιά που γεννήθηκαν από αυτή, και αυτά να τα αγαπάς εξ αιτίας
της». Λίγο νωρίτερα, έχει πει (στο ίδιο, 2): «να μην αποστραφείς τη
γυναίκα εξ αιτίας της ασχήμιας της»!
«Θέλεις να σε
υπακούει η γυναίκα σου, όπως η Εκκλησία το Χριστό; Προσπάθησε να φροντίζεις και
να ενδιαφέρεσαι κι εσύ γι᾿ αυτή, όπως ο Χριστός έκαμε για τήν Εκκλησία. Κι αν
χρειαστεί να δώσεις τη ζωή σου για χάρη της, κι αν χρειαστεί να κουραστείς
υπερβολικά πολλές φορές και γενικά να υπομείνεις και να πάθεις πολλά, να μην το
αποφύγεις. Γιατί δεν πρέπει να λησμονείς πως κι αν κάνεις όλα αυτά, όμως στην
ουσία τίποτε δεν έκαμες σε σχέση με όσα έπραξε ο Χριστός για την Εκκλησία. Διότι
εσύ όλα αυτά τα κάνεις, αφού πρώτα γνωριστείς με τη γυναίκα σου και αφού την
αγαπήσεις και ενωθείς μαζί της με το δεσμό του γάμου, ενώ ο Χριστός τα πρόσφερε
όλα για χάρη εκείνης που τον αποστρεφόταν και τον μισούσε. Όπως λοιπόν Αυτός
έδειξε πολλή αγάπη και στοργή γι᾿ αυτή που τον αποστρεφόταν και τον μισούσε και
τον περιφρονούσε και του φερόταν υποκριτικά και δε χρησιμοποίησε ούτε τις
απειλές, ούτε τις βρισιές, ούτε τον εκφοβισμό, ούτε κάτι άλλο παρόμοιο, έτσι κι
εσύ να συμπεριφέρεσαι προς τη γυναίκα σου. Έστω κι αν αυτή σε αγνοεί και σού
φέρνεται άσχημα ή σε περιφρονεί. Τότε θα μπορέσεις να τη σκλαβώσεις και να την
επαναφέρεις κοντά σου, όταν της δείξεις μεγάλο ενδιαφέρον, πολλή αγάπη και
στοργή. Διότι δεν υπάρχει πιο αποτελεσματικό μέσο από αυτούς τους ιερούς δεσμούς
και μάλιστα στη σχέση του άντρα και της γυναίκας. Γιατί τον υπηρέτη σου με το
φόβο θα μπορέσεις να τον υποτάξεις, στην πραγματικότητα όμως ούτε κι αυτόν,
διότι γρήγορα μόλις βρει ευκαιρία θα εξαφανιστεί. Με εκείνη όμως που έγινε
σύντροφος της ζωής σου, μητέρα των παιδιών σου, μ᾿ εκείνη που ένιωσες μαζί της
κάθε ευφροσύνη, μ᾿ εκείνη να συνδέεσαι μαζί της όχι με το φόβο, ούτε με τις
απειλές, αλλά με την αγάπη και την αγαθή διάθεση»
(στο ίδιο,
κεφ. 4).
Ολόκληρο το
κεφ. 5 της προς Εφεσίους μπορείτε να το διαβάσετε (σε μετάφραση)
εδώ. Στ’ αρχαία ελληνικά,
εδώ.
2. Η
νομιμότητα της σεξουαλικής σκλαβιάς στο Ισλάμ
Για τη
δουλεία στο Ισλάμ θα παρακαλέσω να διαβάσεις το άρθρο «Η Παραδοσιακή
άποψη για τη σεξουαλική σκλαβιά», που γράφτηκε από τον Oliver Α.
Ruebenacker, δυτικό προσήλυτο στο Ισλάμ, και αναδημοσιεύεται
εδώ (εκεί δίνεται και η πρωτότυπη ξενόγλωσση πηγή). Ο
Oliver Α Ruebenacker είναι ένας
προσήλυτος από τη Γερμανία ο οποίος ζει με τη γυναίκα του στο Καίμπριτζ της
Μασσαχουσέτης. Ο Oliver έχει διδακτορικό στη Φυσική και εργάζεται ως
μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Κέντρο Υγείας του Πανεπιστημίου του Connecticut
στη Βιολογική Φυσική.
Εκεί λοιπόν,
μεταξύ άλλων, διαβάζουμε τα παρακάτω:
«...Όταν η
τάξη έφθασε τα πέντε λεπτά διάλειμμα, ρώτησα τον σεΐχη (το δάσκαλο του Ισλάμ),
αν ήταν αποδεκτό για ένα αρσενικό αφέντη να κοιμηθεί με γυναίκες σκλάβες παρά τη
θέλησή τους. Αμέσως είπε ναι, και πρόσθεσε ότι υπήρχε συμφωνία από όλες τις
τέσσερις σουνιτικές σχολές – Shafi’i, Hanafi, Maliki και Hanbali. Ζήτησα να
διευκρινίσει, οπότε αν υπήρχε μια αγορά σκλάβων και σήμερα, θα μπορούσα να πάω
και να αγοράσω ένα κορίτσι δεκατεσσάρων χρονών μόνο και μόνο για να κοιμηθώ μαζί
της;
Είπε ναι, και
πρόσθεσε ότι όχι μόνο ήταν επιτρεπτό, αλλά ήταν επίσης κοινή πρακτική μεταξύ των
πρώτων μουσουλμάνων. Ο Ali Ibn Abi Talib, είπε ο σεΐχης, είχε παιδιά από τις
σκλάβες του. Η τάξη σοκαρίστηκε, κυρίως οι φοιτήτριες. Μια φοιτήτρια ρώτησε τι
γινόταν εάν η γυναίκα σκλάβα δεν ήθελε; Ο σεΐχης επιβεβαίωσε ότι αυτό δεν ήταν
σχετικό
[δηλ. δεν έπαιζε ρόλο, δεν είχε σημασία].
Μια άλλη φοιτήτρια ρώτησε, αυτό ήταν εφαρμοστέο – ίσχυε – ακόμα και σήμερα; Ο
σεΐχης δεν έθιξε το ζήτημα – δεν φαίνεται να κατανοούσε τι εννοούσε η φοιτήτρια
με το «εφαρμοστέο» – αλλά πρόσθεσε ότι όταν έγιναν συμφωνίες κατά της δουλείας
οι μουσουλμανικές χώρες «ήταν οι πρώτες που υπέγραψαν». Ο σεΐχης είπε ότι η
σεξουαλική σκλαβιά ήταν απολύτως σύμφωνη με το Κοράνι. Αργότερα το έλεγξα με ένα
μελετητή περισσότερο οπαδό της μεταρρύθμισης, που με διαβεβαίωσε ότι το Κοράνι
δεν επιτρέπει αυτό το είδος κακοποίησης των ανθρωπίνων όντων
[σημ.: δεν υπάρχει απαγόρευση αυτής της πράξης στο
Κοράνι].
Τώρα,
επιτρέψτε μου να είμαι απολύτως σαφής ότι αυτό ήταν κάτι περισσότερο από τα
λόγια ενός τρελού καθηγητή του fiqh (των παραδοσιακών ισλαμικών κανόνων και
κανονισμών). Αυτό που μας είπε ο σεΐχης μας είναι απολύτως σύμφωνο με τη
συναίνεση των μουσουλμάνων λογίων για περισσότερα από χίλια χρόνια. Επιτρέψτε
μου να διευκρινίσω:
Είναι
επιτρεπτό (halal), σύμφωνα με όλες τις παραδοσιακές σχολές (madhabs) να έχουμε
σεξουαλική επαφή με κορίτσια σκλάβες από την ηλικία των εννέα ετών ή πάνω
χωρίς τη θέλησή τους και χωρίς γάμο. Και όταν λέω σύμφωνα με τις
παραδοσιακές σχολές, εννοώ ότι υπήρχε ομοφωνία μεταξύ των λογίων όλων των
κλασικών σχολών του ισλαμικού νόμου είτε είναι Σουνίτες ή Σιίτες. Σε όλες τις
κλασικές πηγές του ισλαμικού νόμου, το ζήτημα αυτό έχει αποσαφηνιστεί με μεγάλη
λεπτομέρεια…».
3. Η
πολυγαμία και η απόρριψή της από το χριστιανισμό
Οι τουρκικές
τηλεοπτικές σειρές που φτάνουν στις τηλεοράσεις μας παρουσιάζουν κατά κανόνα
μονογαμικά ζευγάρια – ίσως αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά μια προσπάθεια της
Τουρκίας να εμφανίσει στα μάτια μας μια εικόνα που να μοιάζει με τη δική μας
κοινωνία.
Επίσης, είναι
γεγονός ότι πολλοί εκδυτικισμένοι μουσουλμάνοι παντρεύονται μία γυναίκα. Το ίδιο
και οι μουσουλμάνοι με χαμηλές οικονομικές δυνατότητες, που δε μπορούν να
συντηρήσουν πολυγαμικές οικογένειες.
Ασφαλώς,
αδελφή μου, είσαι βέβαιη πως ο σύντροφός σου δεν έχει άλλες συζύγους και δεν
πρόκειται να παντρευτεί άλλες στο μέλλον. Ωστόσο πρέπει να γνωρίζεις ότι η
μουσουλμανική θρησκεία επιτρέπει την πολυγαμία και αυτό είναι ένα στοιχείο που
θα σε παρακαλέσω να λάβεις υπόψιν στο θέμα της θρησκείας όπου θέλεις να εντάξεις
το γάμο σου, την οικογένειά σου και τα παιδιά σου.
Ένα σημείο
του Κορανίου που κατοχυρώνει την πολυγαμία είναι ο στίχος 4, 3: «Κι αν
φοβάστε να αδικήσετε τις ορφανές (σε περίπτωση γάμου) τα ορφανά, τότε να
παντρεύεστε άλλες δύο ή τρεις ή τέσσερις γυναίκες της εκλογής σας. Κι αν όμως
φοβάστε ακόμη μήπως τις αδικήσετε τότε, να παντρεύεστε μόνο μία, ή όποιες έχετε
αιχμάλωτες κι αυτό για να σας προφυλάξει απ’ το να φερθείτε άδικα».
Κάποιοι
μουσουλμάνοι απολογητές ισχυρίζονται ότι η πολυγαμία είναι κατά βάθος αποδεκτή
και στο χριστιανισμό, προβάλλοντας ως τεκμήριο την παραβολή των δέκα παρθένων (Ματθ.
25, 1-13). Εκεί, όμως, εκτός του ότι πρόκειται για κοπέλες οδηγούς του
νυμφίου προς το χώρο του γάμου και όχι για νύμφες, άρα εξαρχής δεν ισχύει το
επιχείρημα, αν μπούμε στον κόπο να το συζητήσουμε καν, θα πρέπει να υποθέσουμε
πως ο Χριστός δίδασκε πολυγαμία και όλοι οι χριστιανοί… παρανόησαν τη διδασκαλία
Του υιοθετώντας ως αυτονόητο τη μονογαμία!
Η αλήθεια
είναι ότι, ενώ στην Παλ. Διαθήκη επιτρέπεται η πολυγαμία, ο χριστιανισμός
θεώρησε αυτονόητη την κατάργησή της, αφού άνοιξε το δρόμο για θεραπεία κάθε
συνέπειας του προπατορικού αμαρτήματος και επιστροφή στην κατάσταση των
πρωτοπλάστων στον παράδεισο (στο «πρωτόκτιστον κάλλος» = αγιότητα). Οι
πρωτόπλαστοι, κατά την Αγία Γραφή, ήταν ένα ζεύγος, όχι ένας άνδρας και πολλές
γυναίκες, άρα η φυσική κατάσταση του ανθρώπου είναι η μονογαμία. Η πολυγαμία –
δεκτή σε πολλές κουλτούρες – είναι συνέπεια της πτώσης. Γι’ αυτό οι χριστιανοί
θεώρησαν αυτονόητο από την αρχή ότι γάμος σημαίνει ένωση ενός άντρα και μίας
γυναίκας, οι οποίοι μπαίνουν έτσι στην αφετηρία για τον παράδεισο.
Το Ισλάμ δεν
θεραπεύει τις συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος στη ζωή και την κοινωνία,
αφού εξάλλου δεν αποδέχεται καν ότι το προπατορικό αμάρτημα συνέτεινε στην
είσοδο και κυριαρχία του κακού στην Ιστορία της ανθρωπότητας!...
Ο άγιος
Ιωάννης ο Χρυσόστομος (P.G.,
51, 220-222), πάνω από δύο αιώνες πριν την ίδρυση του Ισλάμ, με άλλη αφορμή,
δίνει μια σημαντική απάντηση. Για την εγκατάλειψη της γυναίκας από τον άνδρα
γράφει: «Αν αυτό ήταν καλό [το να χωρίζει ο άνδρας τη γυναίκα του κατά
βούλησιν] δε θα δημιουργούσε έναν άνδρα και μία γυναίκα, αλλά έναν τον Αδάμ
και δύο γυναίκες, ώστε, αν ήθελε, να διώξει τη μία και να πάρει την άλλη. Όμως
διά του τρόπου της δημιουργίας εισήγαγε τον νόμο, στον οποίο αναφέρομαι. Δηλαδή
ποιον;
Τη γυναίκα
που σου έτυχε από την αρχή, την ίδια να έχεις μέχρι το τέλος.
[…] Ο δε προφήτης Μαλαχίας το φανερώνει πολύ σαφέστερα από το Μωϋσή, ή μάλλον
δε όχι ο Μαλαχίας, αλλά ο Θεός διά του Μαλαχία, λέγοντας: «Είναι άξιο να εγκρίνω
τις θυσίες σας και να δεχτώ τα δώρα σας;». Και κατόπιν: «Για ποιο λόγο
εγκατέλειψες τη γυναίκα της νεότητας σου;» και δείχνοντας πόσο κακό είναι και
στερώντας από κάθε δικαιολογία εκείνον που το διαπράττει, βαρύνει την κατηγορία
προσθέτοντας τα εξής: «Αυτή είναι σύντροφός σου και γυναίκα της διαθήκης σου,
και εγκατάλειμμα του πνεύματός σου, και δεν τη δημιούργησε άλλος». Κοίταξε
πόσα δικαιώματα (της συζύγου) παραθέτει. Πρώτο το της ηλικίας: «γυναίκα της
νεότητας σου». Έπειτα το της ανάγκης [δηλ. πόσο ο άντρας χρειάζεται τη
γυναίκα]: «Αυτή είναι σύντροφός σου». Έπειτα τον τρόπο της δημιουργίας:
«Εγκατάλειμμα πνεύματός σου».
Και επί πλέον,
το σπουδαιότερο, την αξίωση του Δημιουργού: «δεν τη δημιούργησε άλλος». Δε
μπορείς να πεις, δηλαδή, ότι εσένα σε δημιούργησε ο Θεός, ενώ εκείνη όχι, αλλά
ένας άλλος, κατώτερος. Ένας και ο ίδιος έφερε στην ύπαρξη και τους δύο. Ώστε,
κι αν δεν πειστείς από κάτι άλλο, να τραπείς Αυτόν και να διαφυλάξεις την αγάπη
προς εκείνη.
[…] Γι’ αυτό παρακαλώ και δέομαι, ούτε άντρες να διώχνουν γυναίκες, ούτε
γυναίκες να εγκαταλείπουν άντρες…».
4. Τα παιδιά
στη μουσουλμανική οικογένεια
Απόσπασμα
άρθρου μουσουλμάνου μελετητή, που δημοσιεύεται
εδώ. Το λαμβάνουμε από ένα ευρύτερο άρθρο για το γάμο μουσουλμάνου με
χριστιανή, στο ιστολόγιο «Έλληνες αποστάτες από το Ισλάμ»,
εδώ. Ο μουσουλμάνος συγγραφέας τονίζει:
[…] 4- Εάν
οποιοσδήποτε μουσουλμάνος παντρεύεται μια γυναίκα από τους
«Λαούς της Βίβλου», τα παιδιά θεωρούνται από τη Σαρία (ισλαμικό νόμο) ότι
είναι μουσουλμάνοι.
Για
παράδειγμα, συχνά στο «Dar al-harb»* τα παιδιά ακολουθούν τη θρησκεία της
μητέρας τους, και μερικές φορές ο γάμος γίνεται με συμφωνίες μεταξύ των
ζευγαριών ότι τα μισά από τα παιδιά θα υιοθετήσουν τη θρησκεία της μητέρας και
τα άλλα μισά θα ακολουθήσουν τη θρησκεία του πατέρα τους. Εάν ένας Μουσουλμάνος
άνδρας συμφωνεί με οποιονδήποτε από αυτούς τους όρους δεχόμενος τα παιδιά να μην
ανατραφούν ως μουσουλμάνοι, το άτομο θα πρέπει να θεωρηθεί ως “Murtid” (αυτός
που αρνήθηκε το Ισλάμ – αποστάτης), επειδή έχει επιτρέψει να γίνουν “kaafir” (άπιστοι)
τα παιδιά του που μπορούσαν να έχουν ανατραφεί στην Ισλαμική θρησκεία. Όποιος
πρόθυμα και συνειδητά επιτρέπει / συμφωνεί τα παιδιά του να γίνουν “kaafir”
θεωρείται “kaafir.” Είναι έξω από τον Ισλαμικό κύκλο. Αν είχε γάμο με
οποιαδήποτε γυναίκα μουσουλμάνα πριν από το γάμο αυτό, η μουσουλμάνα είναι
ελεύθερη από αυτόν (γιατί μια μουσουλμάνα δεν μπορεί να παραμείνει παντρεμένη με
μη μουσουλμάνο).
* (σημ. της
ιστοσελίδας «Έλληνες αποστάτες»): Να κάνουμε μια μικρή παρέμβαση για να
εξηγήσουμε τον όρο Dar al-Harb (στα αραβικά: دار
الحرب ), μια που ο αρθρογράφος αποφεύγει να το κάνει. Σημαίνει “οίκος του
πολέμου” και σύμφωνα με το εγχειρίδιο της Σαρία «Reliance
of the Traveller: The Classic Manual of Islamic Sacred Law Umdat Al-Salik”
σελ. 647, οι ισλαμικές αρχές που η γη τους συνορεύει με τέτοιες εχθρικές
περιοχές (dar al-harb) υποχρεούνται σε τζιχάντ κατά των εχθρών, διαίρεση των
λαφύρων του πολέμου ανάμεσα στους πολεμιστές, και ξεχώρισμα ενός πέμπτου για
παραλήπτες “που το αξίζουν”.
5 – Δεδομένου
ότι ορισμένοι από τους αφελείς νέους μουσουλμάνους μας, που ζουν στη Δύση,
παντρεύονται με χριστιανές γυναίκες στις χώρες τους. Και δεδομένου ότι, συνήθως,
τα τοπικά δικαστήρια επιτρέπουν στις γυναίκες να πάρουν την επιμέλεια των
παιδιών και το διαζύγιο κανονίζεται υπέρ τους, οι νέοι μας είναι “khusar al-duniyaa
wal’-aakhiraah”, που σημαίνει περιπλανώμενοι ή χαμένοι σε αυτόν τον κόσμο και
στον μετά θάνατον. Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τη Σαρία, το “al-maa’roof
ka’almashrrot”, που σημαίνει όποια πρακτική είναι επικρατούσα ή κοινή στην
κοινωνία, είναι αποδεκτή σε ένα συμβόλαιο γάμου.
Αυτό σημαίνει
ότι ένας άνδρας μουσουλμάνος, με το γάμο υπό αυτές τις συνθήκες σε αυτές τις
χώρες, συμφωνεί εν γνώσει του ότι η γυναίκα μπορεί, σε περίπτωση διαζυγίου, να
πάρει την επιμέλεια των παιδιών και είναι ελεύθερη να τα μεγαλώσει αργότερα όπως
η ίδια θέλει.
6 – Για όλους
τους προαναφερθέντες λόγους, σε μη μουσουλμανικές χώρες, δεν επιτρέπεται σε
μουσουλμάνους νέους να παντρευτούν χριστιανές γυναίκες. […]
***
Όλα τα
παραπάνω, θα ικετεύσω να τα λάβουν υπ' όψιν οι χριστιανές αδελφές μου, που
επιθυμούν να παντρευτούν μουσουλμάνους χωρίς να τους ζητήσουν να γίνουν
χριστιανοί, αλλά κάνοντας τα παιδιά τους μουσουλμάνους ή ασπαζόμενες και οι
ίδιες το Ισλάμ. Πιστεύουν ότι «ο έρωτας είναι πάνω από θρησκείες». Είναι
ελεύθερες να κάνουν ό,τι θέλουν και η επιλογή τους είναι σεβαστή, όμως ακριβώς
επειδή αγαπούν τον αγαπημένο τους και τα μελλοντικά παιδιά τους, αξίζει
να τους δωρίσουν το πιο πολύτιμο μαργαριτάρι, το δρόμο του Ιησού Χριστού για την
ένωση ανθρώπου και Θεού (το δρόμο της αληθινής αγάπης), εκπληρώνοντας έτσι την
προτροπή του αποστόλου Παύλου «πού ξέρεις, γυναίκα; Ίσως σώσεις τον άνδρα.
Και πού ξέρεις, άνδρα; Ίσως σώσεις τη γυναίκα» (Α΄ Κορινθ. 7, 16).
Πρώτα βέβαια
θα πρέπει να βρουν οι ίδιες αυτό το δρόμο, και θα τον βρουν μέσα στην εκκλησία
και στο μυστήριο της εξομολόγησης. Ακόμη κι αν έχουν ήδη μεταστραφεί στο
Ισλάμ, μπορούν να επιστρέψουν – ό,τι κι αν επιλέξουν, ας μη φοβούνται, γιατί
οι χριστιανοί δε σκοτώνουμε τους αποστάτες. Υπάρχουν βέβαια πολλές
περιπτώσεις που ηρωικές και τραγικές γυναίκες επιστρέφουν στην Ορθοδοξία κρυφά,
γιατί απειλείται η ζωή τους. Ο Χριστός πάντα περιμένει και πάντα αγαπάει τον
άνθρωπο ασύγκριτα περισσότερο από τον εαυτό Του ή από «τη δόξα Του». Ο Χριστός,
ο Θεός, δοξάζει τον άνθρωπο, κάνοντάς τον άγιο, ολόφωτο και αθάνατο, ασύγκριτα
περισσότερο απ’ ό,τι ο άνθρωπος μπορεί να δοξάσει το Χριστό.
Θα ήθελα
τέλος να πω σε γυναίκες που ίσως ο γάμος τους δεν εξελίχθηκε όπως περίμεναν (που
ο σύζυγός τους δεν ήταν τόσο καλός, όσο νόμιζαν, ή που τώρα τις καταπιέζει ή τις
δέρνει ή έχουν πέσει όμηροι της οικογένειάς του ή ό,τι άλλο – γιατί υπάρχουν κι
αυτές οι περιπτώσεις, και δεν είναι λίγες), να μη διστάσουν να μιλήσουν γι’ αυτό
στους αρμόδιους φορείς και να κάνουν ό,τι χρειάζεται για να γίνει ανθρώπινη η
ζωή τους και η ζωή των παιδιών τους (για παράδειγμα
εδώ). Και να επισημάνω ότι υπάρχει πάντα επιστροφή. Χρειάζεται θάρρος, πολλή
προσευχή και ένα κάλεσμα για βοήθεια. Ας μου επιτραπεί να πω ότι χρειάζεται και
εξομολόγηση – ό,τι κι αν έχεις κάνει, όπου κι αν έχεις φτάσει. Η εξομολόγηση
είναι το πρώτο βήμα για το γυρισμό στη ζωή.
***
Β. Προς μουσουλμάνο που πρόκειται να
παντρευτεί χριστιανή
Αγαπητέ μου
άγνωστε φίλε,
Σίγουρα θα
διάβασες τα παραπάνω και ίσως να θύμωσες πολύ, πιστεύοντας πως στόχος μου είναι
να καταστρέψω το γάμο σου.
Αντίθετα,
στόχος μου είναι να βοηθήσω το γάμο σου – αν το θέλετε κι εσείς φυσικά – να
γίνει όχι απλά καλύτερος, αλλά, με τη χάρη του Θεού, να γίνει ένα ολόφωτο
μονοπάτι προς τον ουρανό και την αιωνιότητα. Την αιωνιότητα, φυσικά, όπως την
ξέρουμε εμείς, οι ορθόδοξοι χριστιανοί, μέσα από την πραγματική διδασκαλία του
Ιησού Χριστού (αυτή που παρέδωσαν ως εμάς οι άγιοι μαθητές Του και είναι
γραμμένη στα ευαγγέλια) και μέσα από τις εμπειρίες και τη διδασκαλία των αγίων
μας.
Αν θέλεις,
διάβασε ξανά το πρώτο κομμάτι αυτού του κειμένου, που μιλάει για το γάμο στην
Ορθοδοξία και στο Ισλάμ. Θα σε παρακαλέσω να σκεφτείς σοβαρά και να διαλέξεις με
ειλικρίνεια, όσο δύσκολο κι αν είναι, ποιο είδος γάμου θα ήθελες να προσφέρεις
στην αγαπημένη σου: το γάμο που σάς πηγαίνει στον ουρανό και σας ενώνει με το
Θεό ή το γάμο όπου η γυναίκα θεωρείται «καλλιεργήσιμη γη» και επιτρέπεται στο
σύζυγό της – μέσα από τις ίδιες τις ιερές γραφές της θρησκείας σου – να τη
δέρνει «ελαφριά», να έχει συγχρόνως κι άλλες γυναίκες κι ακόμη και να κάνει
έρωτα με αιχμαλωτισμένες ή αγορασμένες σκλάβες;
Σίγουρα δε θα
τα κάνεις εσύ αυτά. Πιστεύω ειλικρινά πως αγαπάς τη συντρόφισσά σου. Όμως αυτό
δεν αλλάζει το είδος του γάμου και το είδος της θρησκείας που θα διαλέξεις να
της προσφέρεις. Και η διαφορά, επίτρεψέ μου να πω, είναι τόσο μεγάλη, όσο
διαφέρει ο ουρανός από τη γη.
Βέβαια, δε σε
ξέρω, όπως κι εσύ δε με ξέρεις. Επειδή στον κόσμο υπάρχουν και πονηροί άνθρωποι,
θέλω να σού πω πως, αν λες ψέματα στην κοπέλα και σκοπεύεις στην πραγματικότητα
να την καταπιέζεις, να τη δέρνεις και να της κάνεις τη ζωή κόλαση (όπως και τη
ζωή των παιδιών που πιθανόν θ’ αποχτήσετε), καλύτερα να κάνεις πίσω. Ο Θεός
βλέπει – όχι ο «θεός» που επιτρέπει το ξύλο, την πολυγαμία ή το σεξ με
αιχμάλωτες, αλλά ο αληθινός Θεός, που σταυρώθηκε και αναστήθηκε για να κερδίσετε
την αιωνιότητα η γυναίκα σου και εσύ ο ίδιος και τα παιδιά σου. Αυτός ο Θεός, ο
Ιησούς Χριστός, έχει χαρίσει την αιωνιότητα σε εκατομμύρια ανθρώπους, Ορθόδοξους
Χριστιανούς, από πάρα πολλούς λαούς, και αναρίθμητοι απ’ αυτούς τους ανθρώπους
είναι άγιοι, ενωμένοι μ’ Εκείνον στην αιώνια ζωή. Όμως επίσης πάρα πολλοί
άνθρωποι βασάνισαν και βασανίζουν και σήμερα ακόμη τους φίλους του Ιησού Χριστού.
Και εκείνοι μεν, τα θύματα, γίνονται άγιοι. Όμως οι βασανιστές τους κερδίζουν
μόνο την αιώνια κόλαση.
Εδώ κλείνω
αυτή την παρένθεση (που είχα χρέος να τη βάλω, με κάθε σεβασμό και αγάπη) και
επιστρέφω στη βεβαιότητά μου πως είσαι σωστός άνθρωπος, τίμιος, ειλικρινής,
τρυφερός, με αυτοκυριαρχία και αυτοσυγκράτηση, με δυο λόγια: αληθινός άντρας.
Και σαν αληθινό άντρα θα σε αντιμετωπίσω κι έτσι ακριβώς θα σου μιλήσω.
Ορίστε
μερικοί αληθινοί άντρες, όπως καταλαβαίνει η δική μου θρησκεία – η Ορθοδοξία
– αυτό τον όρο (και
αγίες γυναίκες).
Για να
καταλάβεις, αγαπητέ μου άγνωστε φίλε, γιατί επιμένω τόσο πολύ στο κάλεσμά μου να
τοποθετήσετε τη σχέση σας, την αγάπη σας, την οικογένειά σας και τα παιδιά σας
μέσα στο φως της ορθόδοξης πνευματικής παράδοσης, επίτρεψέ μου να σου κάνω δώρο
μερικές πληροφορίες για το τι ακριβώς είναι αυτή η παράδοση, τι ακριβώς είναι η
Ορθοδοξία. Αυτό είναι το δώρο μου για το γάμο σας, στ’ αλήθεια ό,τι πιο πολύτιμο
διαθέτω. Σε ικετεύω, μη βαρεθείς και μην αγανακτήσεις, αλλά διάβασέ τα:
Πατερική Θεολογία (σύνοψη των προϋποθέσεων της ορθόδοξης θεολογίας από έναν
από τους σημαντικότερους θεολόγους του 20ού αιώνα).
Ορθοδοξία (ενότητα άρθρων).
Επίσης,
μερικά θέματα για το πώς βλέπουμε το Ισλάμ εμείς, ως ορθόδοξοι χριστιανοί (πάντα
με αγάπη προς κάθε μουσουλμάνο):
Φυσικά, θα
πρέπει να διευκρινίσω πως η Ορθοδοξία, που είναι η πνευματική κληρονομιά
των Ελλήνων και πολλών άλλων λαών, κυρίως της ανατολικής Ευρώπης, δεν έχει
καμιά σχέση με τον αιρετικό χριστιανισμό των μεσαιωνικών σταυροφόρων και των
σημερινών δυτικών ιμπεριαλιστών. Οι Ορθόδοξοι έχουμε πάθει
κι από τους δυο τα ίδια που έχουν πάθει και οι μουσουλμανικοί λαοί (όμως κι
από τους μουσουλμάνους,
από την αρχή ακόμη του Ισλάμ, έχουμε πάθει τα ίδια, χωρίς να φταίμε σε
τίποτα, τόσο από τους Άραβες όσο κι από τους Τούρκους – επειδή το Ισλάμ είναι
από τη φύση του πολεμικό και επεκτατικό· δε νομίζω να διαφωνείς).
Επίσης να πω
πως από τη Βόρεια Αφρική (σήμερα μουσουλμανική) και τις αραβικές χώρες έχουμε
πλήθος ορθόδοξων αγίων, που έζησαν πριν την ισλαμική εξάπλωση ή μέσα στο Ισλάμ,
υπήρξαν μεγάλοι πνευματικοί διδάσκαλοι ή και θαυματουργοί ασκητές και πολλοί απ’
αυτούς έπεσαν
θύματα των μουσουλμάνων και είναι μάρτυρες (στην Ορθοδοξία δεν θεωρείται
μάρτυρας όποιος σκοτώνεται στον πόλεμο κατά των απίστων, ακόμη και κατά των
επιδρομέων, αλλά εκείνος που δίνει τη ζωή του εξ αιτίας της πίστης και της
αγάπης του στο Θεό και το συνάνθρωπο, χωρίς να αφαιρέσει τη ζωή κάποιου άλλου
πολεμώντας).
Πιθανόν,
αγαπητέ φίλε, να είσαι ένας χλιαρός μουσουλμάνος και στην ουσία θρησκευτικά
αδιάφορος και να σχεδιάζεις ένα πολιτικό γάμο με την εκλεκτή της καρδιάς σου,
χωρίς να εμπλακούν οι θρησκείες σας. Εδώ βέβαια πρέπει να παρατηρήσω πως ο
πολιτικός γάμος στην πραγματικότητα δεν είναι γάμος, αλλά συμβόλαιο, και σε
καμία περίπτωση δεν πλησιάζει το μεγαλείο του ορθόδοξου γάμου, που περιγράψαμε
στην αρχή αυτού του κειμένου.
Πάντως, σε
αυτή την περίπτωση, δε θα είχε νόημα ούτε θα σας ωφελούσε – εσένα ή και τους δύο
– αν γινόσουν αντίστοιχα ένας ορθόδοξος χριστιανός μόνο για τους τύπους και στην
ουσία άθρησκος. Η Ορθοδοξία δεν είναι λέσχη που
γράφει μέλη, αλλά ο δρόμος προς τον ουρανό και συγχρόνως ο δρόμος προς την
καρδιά σου, προς την αιώνια αγάπη, τη χαρά και το Φως.
Ψάξε λίγο το
πράγμα λοιπόν. Γνώρισε την Ορθοδοξία και θα καταλάβεις ο ίδιος γιατί αξίζει – αν
αξίζει – να έρθεις σ’ αυτήν και να εντάξεις σ’ αυτήν την σχέση σου, το γάμο σου,
την οικογένειά σου και φυσικά τα παιδιά σου. Μη βιαστείς. Ο σύγχρονος άγιος και
σοφός Γέροντας
Σωφρόνιος του Έσσεξ άφησε τρία χρόνια στην αναμονή τον περίφημο πνευματικό
ταξιδιώτη
Κλάους Κένεθ πριν τον βαφτίσει ορθόδοξο, για να είναι και οι δυο σίγουροι
για την απόφασή του.
Αυτός ο
Κλάους Κένεθ, ορθόδοξος πνευματικός και κοινωνικός αγωνιστής τώρα πια, ασκεί
αυστηρή κριτική στο Ισλάμ (το οποίο γνώρισε ζώντας σε διάφορες χώρες), αλλά
παράλληλα γράφει:
«Κι ενώ σε 60
χώρες πάνω από 200 εκατομμύρια χριστιανών υφίστανται εις βάρος τους διακρίσεις,
υπάρχει στη χριστιανική πίστη υπεραρκετός χώρος για τους μουσουλμάνους αδελφούς
και τις αδελφές μας, αν παίρναμε το ιεραποστολικό μας χρέος επιτέλους στα
σοβαρά!
[…] Θα μπορούσαν τότε να κατανοήσουν ότι ένταξη στο σύνολο δεν σημαίνει
συγκατάβαση και προσαρμογή σε άσεμνες χολιγουντιανές ταινίες ή γυμνές γυναίκες
στα περιοδικά των περιπτέρων, ούτε αποδοχή και στήριξη των ομοφυλοφίλων*,
του ελεύθερου σεξ και των ναρκωτικών […].
Όλα τούτα
σκιαγραφούν τις αξίες της κοινωνίας μας τόσο άστοχα και λανθασμένα, όσο και
άλλες καθαρά υλιστικές τάσεις. Θα μπορούσαν όμως αντιθέτως να αγγίξουν τους
μουσουλμάνους οι γνήσιες αξίες μας, όσες δηλαδή συνεπάγεται η συνταύτιση και
συμπόρευση με τον Ιησού Χριστό, ο οποίος οδηγεί προς έναν Θεό-Πατέρα δυνατόν να
βιωθεί προσωπικά, καθώς και προς τη συγχώρηση των όποιων υπερβάσεων ή
λοξοδρομήσεών τους
[…].
Ένας φίλος
λέει πως συλλαβίζει τη λέξη Ισλάμ στα Αγγλικά ως εξής:
I
Sincerely
Love
All
Muslims,
δηλ. “Αγαπώ ειλικρινά όλους τους μουσουλμάνους”. Ο Ιησούς θα το έλεγε ακριβώς
έτσι και εμείς μπορούμε το δίχως άλλο να Τον αντιγράψουμε…»
(Κλάους Κένεθ, Θεοί, Είδωλα, Γκουρού, εκδ. Εν Πλω 2012, σελ. 64-66).
ΥΓ. Αν με
σκοτώσουν κάποιοι ομόθρησκοί σου, εξαιτίας κειμένων όπως αυτό (που αποτελούν «επίθεση
στο Ισλάμ», πράγμα που κατά το Ισλάμ νομιμοποιεί τη δολοφονία μου), ασφαλώς θα
καταλάβεις πως γράφω με ειλικρίνεια, από αγάπη κι ενδιαφέρον για σένα και χωρίς
να έχω να κερδίσω τίποτε. Δεν είμαι γενναίος, ούτε ήρωας ή μάρτυρας, κι έχω μια
οικογένεια που με αγαπάει και με δένει με αυτή τη ζωή. Πρέπει όμως να το γράψω (ακριβώς
ελπίζοντας να το αποτρέψω, κάνοντάς τους να με ειρωνευτούν, αντί να με
πυροβολήσουν), όπως πρέπει και να βάλω το όνομά μου σ’ αυτό το άρθρο, και ο Θεός
ελπίζω να με φυλάξει, τουλάχιστον μέχρι να θέλει Εκείνος να με πάρει κι όχι το
χέρι κάποιου ένοπλου «μαχητή του Αλλάχ».
* Διορθώνω τη
φράση του Κλ. Κένεθ ως εξής: «Ο ομοφυλόφιλος άνθρωπος είναι απόλυτα αποδεκτός
από την Ορθόδοξη Εκκλησία, όσο και κάθε άλλος άνθρωπος. Δεν υπάρχει άνθρωπος,
που κάποια ιδιότητά του ή προτίμηση ή πράξη του να κάνει την Εκκλησία να τον
απορρίψει. […] Από την άλλη, η ομοφυλοφιλία δε μπορεί να γίνει αποδεκτή από την
Εκκλησία ως σωστός δρόμος που οδηγεί τον άνθρωπο στο Θεό. Ακριβώς από αγάπη προς
τον ομοφυλόφιλο και ανησυχία για τη σωτηρία του στην αιωνιότητα, η Εκκλησία δε
μπορεί να αποκρύψει ότι ο γάμος άντρα και γυναίκας είναι ένας δρόμος που οδηγεί
στο Θεό, ενώ η ομοφυλοφιλία δεν είναι τέτοιος δρόμος» («Ομοφυλοφιλία
και ορθόδοξη πνευματική κληρονομιά»).
Γ. Προς μουσουλμάνα που πρόκειται να
παντρευτεί χριστιανό
Αγαπητή μου
άγνωστη φίλη,
Σε συγχαίρω
για την επιλογή σου και εύχομαι από καρδιάς να είναι ευλογημένος ο γάμος σου, η
ζωή σου και η ζωή της οικογένειάς σου.
Ξέρω πως ο
γάμος μουσουλμάνας με μη μουσουλμάνο απαγορεύεται από το Ισλάμ. Αυτό φανερώνει
μια γενναία στάση από την πλευρά σου. Αν είσαι παιδί μιας παραδοσιακής
μουσουλμανικής οικογένειας, ίσως κινδυνεύει και η σωματική σου ακεραιότητα λόγω
της επιλογής σου αυτής.
Αν είσαι
παιδί μιας σύγχρονης και κάπως δυτικής μουσουλμανικής οικογένειας, όπως εύχομαι,
ασφαλώς δεν διατρέχεις τέτοιο κίνδυνο.
Εδώ, σ’ αυτή
την πνευματική οικογένεια που λέγεται Ορθόδοξη Εκκλησία, η γυναίκα έχει ακριβώς
ίση αξία με κάθε άντρα – είτε είναι ο πατέρας της είτε ο σύζυγός της είτε
οποιοσδήποτε. Την αξία αυτή τη φανερώνει η τιμή που αποδίδει η Ορθοδοξία στην
Μητέρα του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, τη Μαριάμ, που τη θεωρούμε
ανώτερη από τους αγγέλους κι εκείνη έχει κάνει αναρίθμητες εμφανίσεις και
θαύματα στην ιστορία του λαού μας επιβεβαιώνοντας την προστασία της προς τους
ανθρώπους (υπάρχουν μάλιστα πολλές εμφανίσεις της και προς ανθρώπους της δικής
σου θρησκείας, όπως μπορείς να δεις στο άρθρο μας
Χριστιανικά θαύματα σε μουσουλμάνους).
Επίσης αυτή η
αξία φαίνεται από τις πάρα πολλές σπουδαίες γυναίκες που έφτασαν σε ενότητα με
το Θεό, έγιναν αγίες και τιμώνται απ’ όλη την Ορθόδοξη Εκκλησία, ακόμη κι από
τους άντρες αγίους και από τους ιερείς ανώτερων βαθμών (οι βαθμοί άλλωστε στην
Ορθοδοξία σημαίνουν ευθύνη και αυτοθυσία, όχι εξουσία, παρά το ότι, όπως είναι
φυσικό, πολλές φορές οι άνθρωποι υποκύπτουν στον εγωισμό και τις φιλοδοξίες τους).
Αρκετές από τις γυναίκες αυτές μπορείς να δεις
εδώ (ίσως αξίζει να διαβάσεις όλο το άρθρο). Κάποιες απ’ αυτές έζησαν τον
20ό αιώνα, ενώ και σήμερα υπάρχουν αρκετές στη ζωή.
Αφού λοιπόν
σε συγχαρώ, θα ήθελα να επαναλάβω κάτι που έγραψα στην αρχή αυτού του κειμένου:
πως η Ορθοδοξία δεν παντρεύει ένα μέλος της (είτε άντρα είτε γυναίκα) με μέλος
άλλης θρησκείας. Αυτό συμβαίνει, όχι γιατί «κάνουμε διακρίσεις» ή γιατί «δε
σεβόμαστε τον έρωτα ενός ζευγαριού», όπως μπορεί κάποιος βιαστικά να υποθέσει,
αλλά ακριβώς για τον αντίθετο λόγο: επειδή προσκαλούμε όλους τους ανθρώπους και
όλα τ’ αγαπημένα ζευγάρια χωρίς καμιά διάκριση να λάβουν αυτό που προσφέρει ο
ορθόδοξος γάμος. Επειδή ο ορθόδοξος γάμος είναι ένας δρόμος που περπατιέται
στη γη, αλλά κατευθύνεται και καταλήγει στον ουρανό και αυτός ο δρόμος
χρειάζεται κάποιες πνευματικές προϋποθέσεις, με βασικές από αυτές το βάπτισμα
και τη θεία κοινωνία. Αυτές τις προϋποθέσεις έθεσε ως βασικές ο ίδιος ο Ιησούς
Χριστός, στην πραγματική διδασκαλία Του, που καταγράφτηκε στα ευαγγέλια λίγες
μόλις δεκαετίες μετά τη σταύρωση και την ανάστασή Του (π.χ. κατά Ιωάννην,
κεφ. 3, στίχος 5, και κεφ. 6, στίχοι 51-56). Δεν έχει νόημα λοιπόν να μεταδοθεί
το μυστήριο του γάμου σε κάποιον που δεν έχει λάβει και δεν επιθυμεί να λάβει το
βάπτισμα και τη θεία κοινωνία, γιατί τότε δεν τον ωφελεί στον πραγματικό σκοπό
του, που είναι η κατάκτηση του ουρανού και του θεϊκού Φωτός.
Σ’ αυτό
λοιπόν το δρόμο, τον γεμάτο αγάπη και Φως, τον γεμάτο από Θεό, παίρνω το θάρρος
να σε προσκαλέσω με σεβασμό και αγάπη. Να σε προσκαλέσω να γίνεις ορθόδοξη
χριστιανή, όπως και ο σύζυγός σου, και να παντρευτείτε όχι με κάποιον τυπικό,
άχρωμο και άοσμο «πολιτικό γάμο», αλλά στην ορθόδοξη εκκλησία, με τις ευλογίες
των αγίων και των αγγέλων του ουρανού και με τη θεία χάρη, που ενώνει τους
ανθρώπους μεταξύ τους και με το Θεό, για πάντα.
Σε προσκαλώ
λοιπόν, άγνωστη αλλά αγαπητή μου φίλη, στην Ορθοδοξία, προτρέποντάς σε, κατ’
αρχάς, να διαβάσεις τα άρθρα, στα οποία παρέπεμψα τους άντρες ομόθρησκούς σου
στο προηγούμενο κεφάλαιο αυτού του κειμένου:
Πατερική Θεολογία (σύνοψη των προϋποθέσεων της ορθόδοξης θεολογίας από έναν
από τους σημαντικότερους θεολόγους του 20ού αιώνα).
Ορθοδοξία (ενότητα άρθρων).
Επίσης,
μερικά θέματα για το πώς βλέπουμε το Ισλάμ εμείς, ως ορθόδοξοι χριστιανοί (πάντα
με αγάπη προς κάθε μουσουλμάνο):
Σε προσκαλώ
στην Ορθοδοξία, προτρέποντάς σε να διαβάσεις τι είναι ο ορθόδοξος γάμος, λίγο
παραπάνω, στο πρώτο κεφάλαιο αυτού του κειμένου. Και παρακαλώντας σε να εντάξεις
το γάμο σου, την ένωσή σου με το σύζυγό σου και τα παιδιά σου, σ’ αυτού του
είδους τη σχέση, που όμοιά της δεν υπάρχει σ’ ολόκληρο τον κόσμο.
Και, τέλος,
σε προσκαλώ στην Ορθοδοξία, προτρέποντάς σε να γνωρίσεις μερικές από τις
αμέτρητες άγιες γυναίκες που έφτασαν σε μεγάλα πνευματικά ύψη, ενωμένες με το
Θεό μέσω του Χριστού και ενωμένες έτσι, με το σύνδεσμο της παγκόσμιας θείας
αγάπης, με όλους τους ανθρώπους και με όλα τα όντα.
Οι αγίες
αυτές – ελάχιστες ανάμεσα σε χιλιάδες – είναι:
Η
αγία μεγαλομάρτυρας Αργυρή, που φυλακίστηκε και βασανίστηκε στην
Κωνσταντινούπολη για χρόνια και το σώμα της φυλάσσεται άφθαρτο στο Ορθόδοξο
Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.
Οι αγίες
Εμμέλεια, Νόνα και Ανθούσα, που γέννησαν και ανάθρεψαν τρεις από τους
μεγαλύτερους πνευματικούς διδασκάλους της ανθρωπότητας.
Η
αγία Φιλοθέη η Αθηναία, μια από τις σημαντικότερες γυναίκες όλων των εποχών.
Η
αγία Νίνα, που έφερε στο Χριστό ένα ολόκληρο λαό, τους Γεωργιανούς.
Η
αγία Αικατερίνα η Πάνσοφη, που αντιμετώπισε κατά πρόσωπο το Ρωμαίο
αυτοκράτορα, πενήντα ειδωλολάτρες φιλοσόφους και εκατοντάδες στρατιώτες.
Και τέλος,
από τις σύγχρονες αγίες, διαλέγω την
αγία Μαρία Σκόμπτσοβα, ορθόδοξη αγία του Παρισιού, που θυσίασε τη ζωή της
σώζοντας ανθρώπους από του Ναζί, και τη
Γερόντισσα Γαβριηλία, που ταξίδεψε στην Ινδία και σε άλλα μέρη του Τρίτου
Κόσμου, για να προσφέρει νοσηλευτικές υπηρεσίες στους πιο βασανισμένους
ανθρώπους της γης, ανεξάρτητα από τη θρησκεία τους («γέροντας» και «γερόντισσα»
στη γλώσσα της Ορθοδοξίας σημαίνει πνευματικός διδάσκαλος και διδασκάλισσα,
αντίστοιχα).
Αυτές τις
αγίες λοιπόν πρεσβεύουμε. Δες επίσης, αν θέλεις, πολλές ακόμη στο ιστολόγιο
Μητερικό, ενώ αξίζει να επισκεφθείς το ιστολόγιο
Ορθόδοξη Γυναίκα, φτιαγμένο από μια γυναίκα, για γυναίκες και… όχι μόνο.
Σκέψου μέσα
στο νου και στην καρδιά σου και πάρε την απόφασή σου. Ο ορθόδοξος ιερέας της
περιοχής σου σίγουρα μπορεί να σε βοηθήσει να πλησιάσεις την Ορθοδοξία, αν το
θελήσεις. Αν δεν υπάρχει ορθόδοξος ιερέας εκεί όπου μένεις ή για κάποιον λόγο δε
μπορείς να βρεις τέτοια βοήθεια, μπορείς ν’ απευθυνθείς και σε μας. ΑΝ το θέλεις
και ΑΝ το εγκρίνει η συνείδησή σου – το ξαναλέω. Η Ορθοδοξία είναι ένα κάλεσμα.
Ένα κάλεσμα του Θεού προς κάθε ψυχή και κάθε καρδιά. Η απάντηση σ’ αυτό το
κάλεσμα είναι καθαρά δική σου.
Σημειώσεις
[1] Εδώ θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως
η Ορθοδοξία, που είναι η συνέχεια της αρχαίας χριστιανικής πίστης, δεν έχει
σχέση με τις αιρετικές ιδέες του Καθολικισμού (υπερβολική αυστηρότητα) και του
Προτεσταντισμού (όπου ο γάμος είναι μια συμβατική ένωση χωρίς πνευματικότητα).
Ομοίως, ο ορθόδοξος γάμος δεν έχει σχέση με τις περί γάμου διατάξεις του νόμου
της Παλαιάς Διαθήκης, ο οποίος δεν ισχύει στο χριστιανισμό, μετά την απόφαση της
Αποστολικής Συνόδου – δηλ. συνεδρίασης των αποστόλων (των μαθητών του Χριστού)
και των πρεσβυτέρων της πρώτης Εκκλησίας υπό το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος – το
49 μ.Χ.
[2] Είναι χαρακτηριστικό ότι οι
τιμωρίες προτείνονται για την ανυπακοή της γυναίκας και αποσκοπούν στο να
την κάνουν «πειθαρχική». Ας σημειωθεί ότι το Ισλάμ καταδικάζει τον «αναίτιο»
δαρμό της γυναίκας, αλλά συνιστά τον «αιτιολογημένο». Αντίθετα, ο μεγάλος
ορθόδοξος άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει: «Ουχ οράς πώς αισχρόν πράγμα
γυναίκα τύπτεσθαι;» (=δε βλέπεις πόσο αισχρό πράγμα είναι να δέρνεται μια
γυναίκα;). Και παρακάτω: «Αισχύνη γαρ ανδρί γυναίκα τύπτειν» (=διότι
είναι ντροπή στον άνδρα να χτυπάει γυναίκα). Και παρακάτω: «Πάντα δε τα
ελαττώματα των γυναικών φέρειν τους άνδρας προσέταξεν ο Θεός» (=όλα τα
ελαττώματα των γυναικών πρόσταξε ο Θεός να ανέχονται οι άνδρες), ομιλία «Κατά
της Οργής», P.G., 62, 109-110. (εδώ,
παρ. Η΄).
