Η ευχή της εκκλησίας για τη μητέρα και τη γέννηση του βρέφους

Γεώργιος Ζαραβέλας, Θεολόγος
Η ανύστακτη μέριμνα της Εκκλησίας για τα ευσεβή μέλη της καλύπτει κάθε πτυχή του βίου τους, από την έλευση στον παρόντα κόσμο έως και την εκδημία από αυτόν. Η σημασία της πρώτης ημέρας της ζωής του παιδιού είναι εμφανής στη σύντομη ακολουθία του Ευχολογίου, η οποία φέρει τον τίτλο: «Εὐχὴ εἰς γυναῖκα λεχώ, τῆ πρώτῃ ἡμέρᾳ τῆς γεννήσεως τοῦ παιδίου αὐτῆς», αλλά κυρίως απευθύνεται στη μητέρα. Ο χαρακτηρισμός της ακολουθίας στα έντυπα ευχολόγια ως «ευχής» είναι εύλογος, αφού είναι σύντομη και κυριαρχούν οι υπέρ της γυναίκας και του βρέφους ευχές.
Η ακολουθία-ευχή δεν γίνεται στο ναό, αλλά στον τόπο, όπου έλαβε χώρα ο τοκετός, αφού ο ιερέας ενδυθεί το επιτραχήλιο. Η διάταξη του Ευχολογίου στην εισαγωγή της ακολουθίας αναφέρει ότι τελείται στον οίκο. Η σύγχρονη πρόοδος της υγειονομικής περίθαλψης και η ανάπτυξη ειδικευμένων μαιευτικών ιδρυμάτων καθιστά σπάνια τη διενέργεια τοκετού στην οικία, οπότε οι ευχές αναπέμπονται στο μαιευτήριο. Ο ιερέας δεν εισέρχεται στο χώρο του τοκετού, αλλά «ἵσταται πρὸ τοῦ πυλῶνος». Η στάση αυτή μαρτυρά την ιουδαϊκή επιρροή από τις περί καθαρών και ακαθάρτων πράξεων διατάξεις, σύμφωνα με τις οποίες ο κληρικός θα σπιλωθεί προσεγγίζοντας τη λεχώνα και δεν θα μπορεί να ιεροπρακτεί, εάν πρώτα δεν καθαρθεί τελετουργικά.
Η τελετή εκκινά με τη συνήθη εναρκτήρια εκφώνηση του ιερέα: «Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν». Μετά το Τρισάγιο ψάλλονται το απολυτίκιο και το κοντάκιο της ημέρας, εφόσον είναι δεσποτική ή θεομητορική εορτή, ή τα τροπάρια «Ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς», «Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς· ἐπὶ σοὶ γὰρ πεποίθαμεν» και «Τῆς εὐσπλαγχνίας τὴν πύλην ἄνοιξον ἡμῖν». Στην προαίρεση του ιερέα επαφίεται, εάν θα ψάλλει στη συνέχεια τα απολυτίκια της Χριστού Γεννήσεως και του Γενεθλίου της Θεοτόκου. Ακολούθως αναγινώσκονται οι τρεις ευχές και η απόλυση.
Η πρώτη ευχή «Δέσποτα Κύριε, Πακτοκράτορ» απευθύνεται ικετευτικά. Ο ιερέας δέεται υπέρ της μητέρας και του βρέφους, ζητώντας από τον Κύριο να αποθεραπεύσει σύντομα τη γυναίκα από τις συνέπειες του τοκετού, να την εγείρει από την κλίνη των ωδινών και να την καθαρίσει από τους ρύπους του τοκετού, σύμφωνα με τη φράση του Ψαλμωδού: «ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καὶ ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου» (Ψαλμ. 50,7). Έπειτα επικαλείται τη σκεπαστική πρόνοια του Κυρίου, που θα τη διαφυλάξει αβλαβή καθ’ όλη την υπόλοιπη επίγεια ζωή της, μαζί με τις πρεσβείες της Θεομήτορος.
Η δεύτερη ευχή «Δέσποτα Κύριε, ὁ Θεὸς ἡμῶν», η οποία είναι η εκτενέστερη, αρχίζει με παραβολή του τόκου της γυναίκας με το σωτήριο γεγονός της έλευσής του Κυρίου στον κόσμο ως βρέφος από την Παρθένο και την ανάκλισή Του σε φάτνη. Ο ιερέας παρακαλεί να την ελεήσει, να τη συγχωρήσει για τα ακούσια και εκούσια αμαρτήματά της και να τη διαφυλάξει από κάθε δαιμονική επήρεια, όπως και το βρέφος, το οποίο γέννησε. Ζητά με επίταση και με επάλληλες χαρακτηριστικές εκφράσεις να αποκαταστήσει την υγεία της, να της αποδώσει σωματική και ψυχική ευρωστία και να απομακρύνει κάθε πονηρή επιβουλή, χορηγώντας της αγίους Αγγέλους ως φρουρούς και παραστάτες του βίου της.
Η ευχή αναφέρεται άμεσα στον εκκλησιασμό του βρέφους, την τεσσαρακοστή ημέρα από τη γέννησή του. Ο ιερέας δέεται στον Κύριο να αξιώσει το αρτιγέννητο παιδί να προσκυνήσει τον επίγειο ναό Του, που καθιερώθηκε ως τόπος δοξολογίας Εκείνου, όπως συνέβη και με τον τεσσαρακονθήμερο Χριστό την ημέρα της Υπαπαντής του από τον θεοδόχο Συμεών.
Η τρίτη ευχή «Κύριε, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ εὐδοκήσας κατελθεῖν ἐκ τῶν οὐρανῶν» είναι συγχωρητική υπέρ της μητέρας, αλλά και όσων ήλθαν σε επαφή με εκείνη. Ο πυρήνας της ευχής έχει ως υπόβαθρο τις ιουδαϊκές δοξασίες περί ακαθαρσίας της λεχώνας. Παρακαλεί να συγχωρηθούν τα πταίσματα όλων των εμπλεκομένων στον τοκετό, να καθαρισθούν τόσο η μητέρα, όσο και όλοι οι άλλοι. Υπενθυμίζει επίσης ότι η τεκνογονία είναι θεία εντολή και ότι ευλογήθηκε εξαιτίας τους ασθενούς της ανθρώπινης φύσης.
Το περιεχόμενο των ευχών, συμπερασματικά, διέπεται από δύο ζητήματα, για τα οποία δέεται ο κληρικός προς τον Κύριο: α) Η γυναίκα και το βρέφος να εξαγνισθούν και να μείνουν αλώβητοι από οιαδήποτε αντίθεη προσβολή. Η γυναίκα, κυρίως, αλλά και όσοι ήταν παρόντες στον τόκο να καθαρισθούν από το ρύπο της γέννας, να συγχωρηθούν για τα αμαρτήματά τους και να καταστούν το γρηγορότερο δυνατό άξιοι της μετοχής τους στην εκκλησιαστική ζωή. β) Η επάνοδος της σωματικής υγείας, η αποκατάσταση της κανονικής λειτουργίας του οργανισμού της μητέρας και η διαφύλαξη εκείνης και τους βρέφους εύρωστους και σθεναρούς είναι εξίσου σημαντική με την πνευματική υγεία και καθαρότητα.
Η ευχή της πρώτης ημέρας είναι σχετικά άγνωστη στην πλειονότητα των ανθρώπων. Η ιδιαιτερότητα των γεγονότων του τοκετού, οι ετοιμασίες και οι μέριμνες πριν και μετά από αυτόν, αλλά και ο αποχωρισμός της γέννας από την οικία συνιστούν παράγοντες, που αρχικά μετέθεσαν την ακολουθία στη τρίτη ημέρα από τη γέννηση ή αργότερα και σταδιακά την έθεσαν σε λήθη. Ο ευσύνοπτος χαρακτήρας της, αλλά και η ευλογία, την οποία λαμβάνουν η μητέρα και το βρέφος, είναι θετικά στοιχεία για την τέλεσή της. Παρά τις δυσκολίες που ανακύπτουν η απόδοση της ευχής είναι ωφέλιμη για τη λεχώνα, αλλά και για το σταδιακό εκκλησιασμό του βρέφους και την ένταξή του στο Σώμα του Χριστού.
πηγή

Οἱ Ἱεροί Κανόνες ἀπαγορεύουν τούς μικτούς γάμους. Ἡ οἰκονομία ἔγινε παρανομία.

 

Πρωτοπρεσβ. Ἄγγελος Ἀγγελακόπουλος

 

 

1. Τί εἶναι οἱ μικτοί γάμοι

Μικτοί γάμοι καλοῦνται ἐκεῖνοι, πού τελοῦνται ἀνάμεσα σέ Ὀρθοδόξους καί αἱρετικούς (δηλ. Παπικούς, Προτεστάντες, Διαμαρτυρομένους, Λουθηρανούς, Καλβινιστές, Ἀγγλικανούς, Μεθοδιστές, Βαπτιστές, Εὐαγγελιστές, Πρεσβυτεριανούς, Μονοφυσίτες - Ἀντιχαλκηδονίους, Αἰθίοπες, Ἀρμενίους, Ἰακωβῖτες, Κόπτες κ.ἄ.) ἤ ἀλλοθρήσκους (δηλ. Μωαμεθανούς, Ἰουδαίους, Βουδιστές κ.ἄ.) ἤ ἀπίστους (ἀποκρυφιστές, νεοεποχίτες, μασόνους κ.ἄ.). Οἱ μικτοί γάμοι εἶναι ἕνα ἀπό τά μέσα, μέ τά ὁποῖα προσπαθεῖ ἡ ἀντίχριστη λεγομένη «Νέα Ἐποχή», ἡ «Νέα Τάξη Πραγμάτων» καί ἡ παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ νά νοθεύσει καί νά ἀλλοιώσει τήν πίστη τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν. Μέ τούς μικτούς γάμους προωθεῖται καί ἐφαρμόζεται ὁ λαϊκός Οἰκουμενισμός. 

Ἡ τέλεση μικτῶν γάμων σημαίνει ἀναγνώριση τοῦ ἐγκύρου καί ὑποστατοῦ τοῦ βαπτίσματος καί τῶν ἄλλων μυστηρίων τοῦ αἱρετικοῦ καί κατ’ἐπέκτασιν ἀναγνώριση ἀποστολικῆς διαδοχῆς, ἱερωσύνης, Χάριτος καί μυστηρίων στήν αἵρεση. Στούς αἱρετικούς, ὅμως, δέν ὑφίστανται τά ἀνωτέρω, καί ἄρα εἶναι ἀβάπτιστοι. Πῶς, λοιπόν, ἕνας ἀβάπτιστος καί μή μέλος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὄχι μόνο εἰσάγεται στόν Ὀρθόδοξο Ναό, ἀλλά καί ἱερολογεῖται ἐπ’αὐτοῦ ἕνα ἀπό τά ἱερά μυστήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἐν προκειμένῳ τοῦ Γάμου, ἐφ’ὅσον αὐτός δέν ἀποτελεῖ μέλος Της καί ἐφ’ὅσον τά μυστήρια τελοῦνται ἀποκλειστικά καί μόνο γιά τά μέλη Της; Δέν εἰσάγονται ἔτσι στόν Ὀρθόδοξο χῶρο οἱ ἀντορθόδοξες καί κακόδοξες οἰκουμενιστικές ἀρχές τῆς λεγομένης βαπτισματικῆς «θεολογίας» καί τῆς ἐκκλησιαστικοποιήσεως τῶν αἱρέσεων; Καί ἐφ’ὅσον συμμετέχει σ’ἕνα ἀπό τά μυστήρια τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, γιατί νά μήν μπορεῖ νά συμμετέχει καί στά ὑπόλοιπα μυστήρια καί δή στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας καί νά κοινωνήσει μάλιστα τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ;

2. Κολυμπάρια ψευδοσύνοδος καί μικτοί γάμοι

Ἡ ψευδοσύνοδος τῆς Κρήτης (Ἰούνιος 2016) παρέσχε, δυστυχῶς, τήν δυνατότητα τελέσεως μικτῶν γάμων. Στό τελικό ἐπίσημο κείμενό της μέ τίτλο «Τό μυστήριο τοῦ Γάμου καί τά κωλύματα αὐτοῦ» στήν § ΙΙ 5 γράφονται τά ἑξῆς :

 «Περί τῶν μικτῶν γάμων Ὀρθοδόξων μεθ’ ἑτεροδόξων καί μή Χριστιανῶν ἤχθη εἰς τήν ἀπόφασιν, ὅπως

i. ὁ γάμος Ὀρθοδόξων μεθ’ ἑτεροδόξων κωλύεται κατά κανονικήν ἀκρίβειαν (κανών 72 τῆς Πενθέκτης ἐν Τρούλλῳ Συνόδου).

ii. Ἡ δυνατότης ἐφαρμογῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς οἰκονομίας ὡς πρός τά κωλύματα γάμου δέον ὅπως νά ἀντιμετωπίζεται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ἑκάστης αὐτοκεφάλου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, συμφώνως πρός τάς ἀρχάς τῶν ἱερῶν κανόνων, ἐν πνεύματι ποιμαντικῆς διακρίσεως, ἐπί τῷ σκοπῷ τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου.

iii. ὁ γάμος Ὀρθοδόξων μετά μή χριστιανῶν κωλύεται ἀπολύτως κατά κανονικήν ἀκρίβειαν»[1].

3. Κανονική ἀκρίβεια καί μικτοί γάμοι

Σύμφωνα, ὅμως, μέ τήν κανονική ἀκρίβεια τῆς Καθολικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ὅπως θα δοῦμε πιο κάτω, οἱ μικτοί γάμοι ἀπαγορεύονται. Ὅταν ἕνας Ὀρθόδοξος θέλει νά ἔλθει εἰς γάμου κοινωνίαν μέ ἕναν αἱρετικό, ἀλλόθρησκο ἤ ἄπιστο, ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νά τονίσει μέ ἀγάπη ὅτι ἡ τέλεση ἑνός τέτοιου γάμου πρέπει ὁπωσδήποτε νά διέλθει ἀπό τήν βασική προϋπόθεση ὅτι τό αἱρετικό, ἀλλόθρησκο ἤ ἄπιστο μέλος πρέπει νά ἀποκηρύξει τήν αἵρεση καί τήν πλάνη του γραπτῶς καί προφορικῶς, νά κατηχηθεῖ, νά βαπτισθεῖ, νά συμφωνήσει ὅτι τά παιδιά θά βαπτιστοῦν καί θά ἀνατραφοῦν μέ τό ὀρθόδοξο δόγμα καί ἔπειτα νά τελεσθεῖ ὁ γάμος.

4. Οἱ Ἱεροί Κανόνες γιά τούς μικτούς γάμους

Ἄς δοῦμε τῶρα ποιοί Ἱεροί Κανόνες ἀναφέρονται στό θέμα, πού μᾶς ἀπασχολεῖ.

Σύμφωνα μέ τόν ιδ΄ Ἱερό Κανόνα τῆς Δ΄ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου, δέν ἐπιτρέπεται ὁ Ἀναγνώστης καί ὁ Ψάλτης νά λαμβάνει γυναίκα ἑτερόδοξη - αἱρετική. Ὅσοι γέννησαν παιδιά ἀπό τέτοιο παράνομο γάμο, ὀφείλουν νά τα φέρνουν στήν Καθολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ἄν τά βάπτισαν μέ τό βάπτισμα τῶν αἱρετικῶν, δηλ. ἄν τό αἱρετικό ἐκεῖνο βάπτισμα, στό ὁποῖο βαπτίσθηκαν, δέν ἦταν διαφορετικό ἀπό τό ὀρθόδοξο κατά τήν ὕλη καί τό εἶδος, ἀλλά εἶναι ἀποδεκτό στήν Καθολική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, τότε νά τά χρίουν μόνο μέ τό μύρο, ὅπως λέει ὁ Ζωναράς. (Το ὀρθότερο, ὅμως, καί ἀσφαλέστερο εἶναι νά βαπτίζονται, ἐπειδή ὅλων των αἱρετικῶν τό βάπτισμα εἶναι μόλυσμα καί ὄχι βάπτισμα, σύμφωνα μέ τους μστ΄, μζ΄ καί ξη΄ Ἀποστολικούς Κανόνες). Ἐάν, ὅμως, τό βάπτισμα ἐκεῖνο δέν εἶναι ἀποδεκτό, ὀφείλουν νά τά ἀναβαπτίζουν. Καί ἄν δέν τά βάπτισαν ἀκόμη, νά μήν τά βαπτίζουν πλέον στό αἱρετικό βάπτισμα, οὔτε νά τά συνάπτουν σέ γάμο μέ αἱρετικό, δηλαδή ἤ μέ Ἰουδαῖο ἤ μέ Ἕλληνα ἄπιστο καί εἰδωλολάτρη. Ἄν, ὅμως, ὁ αἱρετικός ὑπόσχεται νά γίνει Ὀρθόδοξος Χριστιανός, ἄς γίνει πρῶτα κατά τήν ὑπόσχεσή του καί τότε νά τελειώνεται ὁ γάμος. Ὅποιος παραβεῖ τά ἀνωτέρω, νά εἶναι ὑποκείμενος στά ἐπιτίμια τῶν παραπάνω Ἀποστολικῶν Κανόνων[2].

Ὁ οβ΄ Ἱερός Κανών τῆς ΣΤ΄ Ἁγίας καί Οἰκουμενικῆς Συνόδου διορίζει ὅτι δέν εἶναι συγχωρημένο νά παίρνει Ὀρθόδοξος ἄνδρας αἱρετική γυναίκα ἤ Ὀρθόδοξη γυναίκα αἱρετικό ἄνδρα. Ἄν κάποιος τό κάνει αὐτό, νά εἶναι ὁ γάμος ἄκυρος καί τό παράνομο αὐτό συνοικέσιο νά χωρίζεται, διότι δέν πρέπει νά ἑνώνεται ποτέ ὁ λύκος μέ τό πρόβατο καί ὁ κλῆρος τῶν ἁμαρτωλῶν καί αἱρετικῶν μέ τήν μερίδα τοῦ Χριστοῦ καί τῶν Ὀρθοδόξων. Ὅποιος παραβεῖ τόν παρόντα κανόνα, νά ἀφορίζεται. Ἐάν, ὅμως, καί τά δύο μέρη, ἐνῶ εἶναι ἄπιστα καί συζεύχθηκαν στήν ἀπιστία καί ὁμοθρησκεία, ἔπειτα τό ἕνα μέρος πίστεψε στόν Χριστό, τό ἄλλο ἔμεινε στό σκότος τῆς ἀπιστίας, ἄν τό ἄπιστο μέρος εὐχαριστεῖται νά συγκατοικεῖ μέ τό πιστό, ἄς μή χωρίζεται, καθώς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί ὁ θ΄ Ἱερός Κανών τοῦ Μ. Βασιλείου, πρῶτον γιατί ἁγιάσθηκε ὁ ἄπιστος ἄνδρας, συγκατοικῶντας μέ τήν πιστή γυναίκα καί ἁγιάσθηκε ἡ ἄπιστη γυναίκα, συγκατοικῶντας μέ τόν πιστό ἄνδρα, καί δεύτερον γιατί ἴσως ἀπό αὐτή τήν συγκατοίκηση ὁδηγηθεῖ καί τό ἄλλο μέρος πρός τήν εὐσέβεια. Γιατί, ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐπιφέρει: «Τί γάρ οἶδας, γύναι, εἰ τόν ἄνδρα σώσεις; Καί τί οἶδας, ἄνερ, εἰ τήν γυναίκα σώσεις»[3];

«Ἐνῶ ὁ 72^ος Κανόνας τῆς Στ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, θέτει τίς ἐκκλησιολογικές–δογματικές προϋποθέσεις γιά τήν ὕπαρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ μυστηρίου τοῦ γάμου, ἡ ἀπόφαση τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Κρήτης - ὅλως ἀντικανονικῶς καί ἀναρμοδίως - δίνει τήν δυνατότητα στίς Τοπικές Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες νά ἀποκλίνουν ἀπό τήν περί τῶν μυστηρίων δογματική διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας. Συγκεκριμένα, ἡ προταθεῖσα εἰσήγηση τῶν μικτῶν γάμων ὡς οἰκονομία - πέρα ἀπό τήν ἀντικανονικότητα καί τήν παρανομία της, ἀλλά καί τό ὀξύμωρο τῆς σχετικοποιήσεως ἑνός Κανόνα (72) Οἰκουμενικῆς Συνόδου (Ἔκτης) ἀπό ἥσσονα «Σύνοδο», στήν ὁποία παραπέμπει τό θέμα - εἶναι ἄκρως ἀθεολόγητη, ἐκκλησιολογικῶς. Γι’ αὐτό, ἄλλωστε, συνιστᾶται αὐστηρῶς ἀπό τόν 72^ο Κανόνα ἡ ἀκύρωση καί ἡ διάλυση αὐτοῦ τοῦ γάμου, ὡς παράνομη ἐκκλησιολογικῶς συμβίωση. Ἡ περαιτέρω μάλιστα θεολογική τεκμηρίωση τοῦ Κανόνα, δέν ἀφήνει καθόλου περιθώρια γιά ὁποιαδήποτε οἰκονομία. «Οὐ γάρ χρή τά ἄμικτα μιγνῦναι», σημειώνει ὁ Κανόνας, «οὐδέ τῷ προβάτῳ τόν λύκον συμπλέκεσθαι, καί τῇ τοῦ Χριστοῦ μερίδι τόν τῶν ἁμαρτωλῶν κλῆρον· εἰ δε παραβῇ τις τά παρ’ ἡμῶν ὁρισθέντα, ἀφοριζέσθω». Δέν εἰσηγεῖται, δηλαδή, ὁ 72^ος Κανόνας οἰκονομία, ἀλλά ἐφιστᾶ τήν προσοχή γιά τήν σοβαρότατη παρανομία. Ἡ παρέκκλιση ἀπό τόν συγκεκριμένο Κανόνα συνιστᾶ σοβαρότατη Κανονική παρανομία καί «παραοικονομία», πού ἔχει, ἐπίσης, σοβαρότατες ἐκκλησιολογικές συνέπειες, ἀφοῦ ἀναμειγνύει τά ἄμικτα σέ «ἄμικτη μίξη», «συμπλέκει» ἐκκλησιολογικῶς τό «πρόβατο» μέ τόν «λύκο» καί τήν «μερίδα» τοῦ Χριστοῦ μέ τόν «κλῆρο» τῶν ἁμαρτωλῶν. Τέτοια, ὅμως, μίξη εἶναι ἐκκλησιολογικῶς ἀδιανόητη καί θεολογικῶς καί πνευματικῶς ἀπαράδεκτη»[4].

Ὁ ι΄ Ἱερός Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Τοπικῆς Συνόδου ὁρίζει ὅτι δέν πρέπει οἱ τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή τόσο οἱ Κληρικοί, ὅσο καί οἱ λαϊκοί Ὀρθόδοξοι νά παντρεύουν τά παιδιά τους μέ αἱρετικούς, χωρίς νά κάνουν καμμία διαφορά Ὀρθοδόξου ἀπό αἱρετικό.

Ὁ λα΄ Ἱερός Κανών τῆς ἰδίας Συνόδου λέγει ὅτι δέν πρέπει οἱ Χριστιανοί νά δίδουν σέ κανένα αἱρετικό τούς υἱούς καί τίς θυγατέρες τους πρός γάμου κοινωνία, γιά νά μήν τούς μεταστρέψουν ἀπό τήν ὀρθή πίστη στά κακόδοξα δόγματά τους, ἀλλά μᾶλλον νά λαμβάνουν αὐτοί ἀπό τούς αἱρετικούς, ἐάν, ὅμως, αὐτοί ὑποσχεθοῦν καί μετατεθοῦν πρῶτα ἀπό τήν αἵρεση στήν Ὀρθοδοξία[5].

Ὁ κθ΄ Ἱερός Κανών τῆς ἐν Καρθαγένῃ Τοπικῆς Συνόδου προστάζει τά τέκνα τῶν Ἱερωμένων καί Κληρικῶν νά μήν παντρεύονται μέ γυναῖκες, τόσο τῶν ἀπίστων, ὅσο καί τῶν αἱρετικῶν[6].

Σύμφωνα μέ τό Κανονικό τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Νηστευτοῦ, πού βρίσκεται στόν παλαιό χειρόγραφο Κώδικα, «ἐάν τινάς πέσῃ μέ ἐθνικήν γυναίκα, ἤγουν Ἑβραίαν, ἤ Τούρκισσαν, ἤ καί Αἱρετικήν˙ ἐάν μέν δέν εἶχε γυναίκα νόμιμον, τρεῖς χρόνους κανονίζεται νά ἀπέχει τῆς Κοινωνίας, ξηροφαγῶν μετά τήν ἐννάτην, καί ποιῶν καθ'ἑκάστην μετανοίας διακοσίας. Παρομοίως νά ἐπιτιμᾶται, καί ἐάν γυνή, ἡ μή ἔχουσα ἄνδρα νόμιμον, πέσῃ μέ Ἑβραῖον, ἤ Τοῦρκον, ἤ καί Αἱρετικόν. Ἐάν δέ ὁ ἄνδρας εἶχε γυναίκα, καί ἡ γυνή εἶχεν ἄνδρα, ἔπειτα ἔπεσαν μέ τά τοιαῦτα ἐθνικά πρόσωπα καί αἱρετικά, τέσσαρας, ἤ πέντε χρόνους κανονίζονται, ξηροφαγοῦντες καθ'ἑκάστην, καί ποιοῦντες μετανοίας διακοσίας πεντήκοντα»[7].

5. Ἡ σύγχρονη πραγματικότητα

Ἐνῶ αὐτά προστάζει τό Πνεῦμα τό Ἅγιον μέσῳ τῶν Ἁγίων καί Θεοφόρων Πατέρων, στήν ἁγιοτόκο καί ἡρωοτόκο Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα καί πολύ περισσότερο στήν ὁμογένεια τῆς διασπορᾶς, ἡ σύγχρονη πραγματικότητα δείχνει ὅτι οἱ μικτοί γάμοι, ὡς ἔκτροπα, κακῶς τείνουν νά καταντήσουν θεσμός καί γίνoνrαι ἀνεκτοί σέ κάποιο βαθμό. Ἀλλά, εἶναι φοβερό νά νομιμοποιεῖται καί νά ἀμνηστεύεται αὐτό, τό ὁποῖο δέν εἶναι σωστό.

Ὑπάρχει, ἐπίσης, τό ἀπαράδεκτο καί ἀντικανονικό φαινόμενο τό μυστήριο τοῦ Γάμου τοῦ ὀρθοδόξου μέ τόν αἱρετικό νά τελεῖται στόν ὀρθόδοξο ἤ στόν αἱρετικό ναό ταυτόχρονα ἀπό ἕναν ὀρθόδοξο ἱερέα καί ἀπό ἕναν αἰρετικό ψευδοϊερέα καί ὁ ἕνας νά διαβάζει τόν Ἀπόστολο, ὁ ἄλλος τό Εὐαγγέλιο, ὁ ἕνας τήν μία εὐχή, ὁ ἄλλος τήν ἄλλη εὐχή, ὁ ἕνας νά κάνει τόν ἀρραβῶνα, ὁ ἄλλος τήν στέψη κ.ο.κ.

6. Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος καί μικτοί γάμοι

Στήν Ἑλλάδα ὁ γάμος Ὀρθοδόξου μέ ἑτερόδοξο χριστιανό ἐπετράπη μέ τόν ἀπό 15-10-1861 νόμο χuσσ΄ «περί μικτῶν γάμων». Αὐτός, ὅμως, καταργήθηκε μέ τήν εἰσαγωγή τοῦ ἀστικοῦ κώδικα (ἄρθρο 75) καί ἰσχύει τό ἄρθρο 1367 τοῦ ἀστικοῦ κώδικα, σύμφωνα μέ τόν ὁποῖο ὁ μικτός γάμος εἶναι ἔγκυρος, ἐφ'ὅσον ἱερολογηθεῖ ἀπό ὀρθόδοξο ἱερέα[8].

Ἡ Συνοδική Ἐπιτροπή ἐπί τῶν Δογματικῶν καί Νομοκανονικῶν Ζητημάτων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (2011 – 2015) σχετικά με τους μικτούς γάμους ἔχει ἀποφανθεῖ τά ἑξῆς :

« "Εἰ τίς ἀδελφός γυναῖκα ἔχει ἄπιστον καί αὐτή συνευδοκεῖ οἰκεῖν μετ' αὐτοῦ, μή ἀφιέτω αὐτήν. καί γυνή ἥτις ἔχει ἄνδρα ἄπιστον καί αὐτόν συνευδοκεῖ οἰκεῖν μετ' αὐτῆς, μή ἀφιέτω αὐτόν, ἡγίασται γάρ ὁ ἀνήρ ὁ ἄπιστος ἐν τῇ γυναικί, καί ἡγίασται ἡ γυνή ἡ ἄπιστος ἐν τῷ ἀνδρί". (Παῦλος, πρός Κορινθίους Α΄ κεφ. Ζ΄ 12, 13 καί 14)

Τό ζήτημα τῶν μετά "ἀπίστων" καί ἑτεροδόξων "χριστιανῶν" (αἱρετικῶν, σχισματικῶν, παρασυναγώγων) συναπτομένων γάμων, τῶν μεικτῶν γάμων ὡς εἴθισται νά λέγωνται, ἀπησχόλησε τήν Ἐκκλησίαν ἀπό τῶν πρώτων αἰώνων.

Ἡ Ἐκκλησία ἀνέκαθεν ἀπηγόρευε - καί ἀπαγορεύει διά κανονικῶν αὐτῆς διατάξεων - τόν μετά ἀπίστων (κανών ΚΑ΄ (ΚΘ΄) τῆς ἐν Καρθαγένῃ Συνόδου) καί αἱρετικῶν (Ζ΄, ΛΑ΄ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ, ΚΑ΄ (ΚΘ΄) Καρθογένῃ, ΙΔ΄ τῆς ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμ. Συνόδου καί ΟΒ΄ τῆς ἐν Τρούλλῳ Πενθέκτης Οἰκουμ. Συνόδου) γάμον. Οὐχ ἧττον, μεταγενέστέρως, καί δή σήμερον, τόν μετά τῶν σχισματικῶν καί ἑτεροδόξων γάμον - καίτοι ἀπαντῶσι κανόνες βαρεῖς, ἐξομοιοῦντες τούτους πρός τούς αἱρετικούς, ὡς ὁ ζ΄ κανών τῆς Β΄ Οἰκουμ. Συνόδου - ἐπέτρεψε καί ἐπιτρἐπει, ἐνεργοῦσα κατ' οίκονομίαν καί συγκατάβασιν, εὐελπιστοῦσα πάντοτε ὅτι ὁ ἐκ τῶν δύο συνερχομένων εἰς γάμου κοινωνίαν ὀρθόδοξος, ἤθελεν ἐπαναφέρει εἰς τήν ὀρθήν πίστιν τόν ἀποσχισθέντα σύζυγον, "ἵνα μή δια τήν ἀκρίβειαν ὀκνηροτέρους τούτους ποιήσωμεν εἰς τό προσέρχεσθαι τῇ Καθολικῇ Ἐκκλησίᾳ".

Δεδομένου δ' ὅτι ἡ Ἐκκλησία, χρωμένη ἄκρᾳ οἰκονομίᾳ, ἐπέτρεπε τήν σύναψιν μεικτῶν γάμων, ἀναμφισβήτητον τυγχάνει ὅτι, ὀσάκις ἐπρόκειτο νά εὐλογήσῃ τοιοῦτον γάμον, ἀπήτει πάντοτε νά πληροῖ οὗτος τάς προϋποθέσειες καί τούς ὅρους τοῦ κανονικοῦ ὀρθοδόξου γάμου, ἤτοι εὐλογίαν τοῦ μυστηρίου ὑπό κανονικοῦ ὀρθοδόξου ἱερέως καί ἀνατροφήν τῶν τέκνων κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα.

Τό πνεῦμα τῆς ἐπιεικείας δέν ἄφησεν ἀνεπηρέαστον τήν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία, ἀπό τῶν πρώτων ἐμφανισθεισῶν περιπτώσεων μεικτογαμιῶν, ἐφήρμοσε μεγάλην "οἰκονομίαν", δεχόμενη τήν σύναψιν τοιούτων μεικτῶν γάμων, ἐπί τῇ χρηστῇ ἐλπίδι ὅτι καί τό ἑτερόδοξον μέλος, θά ἀσπασθῇ τήν ἀληθῆ τοῦ Κυρίου διδασκαλίαν, ἐφ' ὅσον ὅμως καί καθ' ὅσον θά ἐτηροῦντο - ἐπί ποινῇ ἀκυρότητος - αἱ παλαιόθεν ἰσχύουσαι ἀκόλουθοι αὐστηραί προϋποθέσεις:

Α) Τό μή ὀρθόδοξον μέλος δέον :

νά προσαγάγῃ "παρά τῆς ἐξ ἧς ἐξήρτηται ἐκκλησιαστικῆς ἀρχῆς" δήλωσιν ὅτι εἶναι ἐλεύθερον νά συνάψῃ γάμον, μή ἔχον ἀνατρεπτικόν κώλυμα.

νά ὑπογράψῃ καί καταθέσῃ παρά τῇ ὀρθοδόξῳ ἐκκλησιαστικῇ ἀρχῇ, ἥτις θά ἐκδώσῃ τήν ἄδειαν γάμου, ἔγγραφον "ὑποσχετικόν", ὅτι θά βαπτίσῃ καί ἀναθρέψῃ τά τέκνα του κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα, καί ὅτι διά πᾶσαν συζυγικήν διαφοράν θά ὑπάγηται εἰς τό οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, τά δικαστήρια καί τούς νόμους αὐτοῦ. Ἐπί τῇ βάσει τῶν προμνησθέντων ἐγγράφων (δηλώσεως, ὑποσχετικοῦ καί ἐπισυναπτόμενου συνήθως ἐγγυητικοῦ τοῦ ἁρμοδίου ἱερέως ἤ προϊσταμένου Ἀρχιερέως) ἐκδίδεται ἡ ἀπαιτούμενη ἄδεια γάμου. Μεθ' ὅ

Β) ὀρθόδοξος κανονικός ἱερεύς δέον νά εὐλογήσῃ τόν γάμον.

Τοῦτο ὑπῆρξεν ἀπ' ἀρχῆς τό πνεῦμα τῆς κατ' Ἀνατολάς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας διά τούς μεικτούς γάμους, καί ἀνέκαθεν ἐφήρμοσεν ἐπί αἰῶνας, καί ἐτηρήθη ὑπό πασῶν τῶν ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, αἵτινες οὐδαμῶς ἀπεμακρύνθησαν αὐτῆς. καί δυνάμεθα νά εἴπωμεν ὅτι ἀπετέλεσε δίκαιον, καί δή καί δίκαιον ἀσφαλές καί ἀδιάσειστον, ἐπί τοῦ ὁποίου ἐφρόντισαν πᾶσαι αἱ νομοθεσίαι τῶν ὀρθοδόξων Κρατῶν νά προσαρμόσουν τήν περί τῶν μεικτῶν γάμων ἀκολουθητέαν διαδικασίαν.

Ἐν ὄψει τῶν τοιούτων δεδομένων, ἡ ἐπί τῶν Νομοκανονικῶν ζητημάτων Συνοδική Ἐπιτροπή κατά τά παγίως πλέον καθιερωμένα Συνοδικῶς, ἀπεφάνθη ὅτι οἱ μεικτοί γάμοι δύνανται νά τελῶνται ὑπό τάς κάτωθι προϋποθέσεις :

α) διαπίστωσιν τοῦ βαπτίσματος τοῦ ἑτεροδόξου μέλους (εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος) καί τῆς ἐλευθερογαμίας αὐτοῦ (πιστοποιητικού ἀγαμίας) ἐγκύρως βεβαιουμένων ὑπό τῆς Ἐκκλησίας εἰς ἥν οὗτος ἤ αὕτη ἀνήκει καί

β) ρητήν γραπτήν δήλωσιν ὅτι τά γεννηθησόμενα τέκνα θά βαπτισθοῦν καί θά ἀνατραφοῦν κατά τό ὀρθόδοξον δόγμα»[9].

7. Εὔλογη προβληματική

Ἡ ἄποψη ὅτι, ὅταν δηλώσει ὁ αἱρετικός ὅτι τά παιδιά, πού θα προκύψουν ἀπό τόν μικτό γάμο, θά βαπτιστοῦν καί θα ἀνατραφοῦν μέ τό ὀρθόδοξο δόγμα, τότε μπορεῖ νά ἱερολογηθεῖ αὐτός ό Γάμος, εἶναι προβληματική.  Διότι, εὐλόγως τίθενται τά ἑξῆς ἐρωτήματα : α) Ἄν ὁ αἱρετικός δέν θέλει νά κάνει παιδιά, τότε ἔχει νομιμοποιηθεῖ ἐκκλησιαστικά τό μυστήριο; Ἔχει γίνει δηλαδή μυστήριο εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν; Ἀφοῦ ὁ γάμος εἶναι εἰς Χριστόν καί εἰς τήν Ἐκκλησίαν, γεννᾶται τό ἐρώτημα : Πῶς θά γίνει αὐτή ἡ ἀναφορά στόν Χριστό καί στήν Ἐκκλησία, ἀφοῦ αὐτός εἶναι ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας, ὡς αἱρετικός; Πῶς μπορεῖ νά εἰσερχεται δι' ἄλλης ὁδοῦ στην Ἐκκλησία καί νά γίνεται τό μυστήριο; Μυστήρια ἐκτός Ἐκκλησίας δέν γίνονται. Ἐντός Ἐκκλησίας γίνovται γιά τούς πιστούς. Δέν γίνoνται γιά τούς μή πιστούς. β) Ἐάν δέν κάνει παιδιά, παρ' ὅτι θέλει νά κάνει, δέν παραμένει πάλι τό πρόβλημα καί αὐτός θά ἔχει ὡς κοινό παρανομαστή τήν νομιμοποίηση τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ γάμου του; Αὐτό, λοιπόν, δέν μπορεῖ νά τό πεῖ ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Ὀρθοδοξία, τήν στιγμή κατά τήν ὁποία τίθεται ὡς προμετωπίδα ὁ Κανών τῆς 'Εκκλησίας καί μάλιστα Οἰκουμενικῆς Συνόδου (72^ος Στ΄)[10].

8. Οἱ μικτοί γάμοι ὡς πηγή ποικίλων προβλημάτων στήν πρακτική καθημερινή ζωή τῶν συζύγων καί στήν ἀνατροφή τῶν παιδιῶν

«Στήν ἐποχή μας παρουσιάζονται ἀρκετές περιπτώσεις ὀρθοδόξων νέων, πού συνάπτουν σχέσεις μέ αἱρετικούς, ἀλλοθρήσκους καί ἀλλοεθνεῖς (συνήθως συμφοιτητές καί συναδέλφους τους), πού συχνά καταλήγουν σέ μικτό γάμο.

Αὐτό, ὅμως, δέν σημαίνει ὅτι μετά τήν στέψη τῶν νεονύμφων μαγικῷ τῷ τρόπῳ ὅλα θά ἐξελιχθοῦν «κατ'εὐχήν» ἤ ὅπως τά φαντάσθηκαν οἱ ἴδιοι, ἰδίως ἐάν πρόκειται γιά γάμο μέ ἀλλόθρησκο. Ὁ γάμος δέν ἐπηρεάζεται μόνο ἀπό τήν «ἀγάπη» τῶν δύο μελλονύμφων, τούς θερμούς ἐνδεχομένως ἔρωτες ἤ τήν διαφαινόμενη σύμπτωση χαρακτήρων καί ἐνδιαφερόντων, ἀλλά καί ἀπό τίς ἀρχές καί συνήθειες τοῦ καθενός, πού ὅλες ἐμφανίζονται μετά τόν γάμο. Ἐξαιτίας τῶν συμπτώσεων αὐτῶν πολλά τέτοια ζευγάρια παραβλέπουν ἤ ἀγνοοῦν τίς συνέπειες, πού μποροῦν νά προκύψουν ἀπό τήν διαφορετική πίστη τους. Μετά τήν στέψη καί ἰδίως μετά τήν τεκνογονία θά παρουσιασθεῖ πληθώρα ἀπρόβλεπτων προβλημάτων, τά ὁποῖα θά ἀναγκασθοῦν νά ἀντιμετωπίσουν ἀκριβῶς λόγῳ τῆς διαφορετικῆς νοοτροπίας, ζωῆς καί συμπεριφορᾶς τοῦ αἱρετικοῦ ἤ ἀλλοθρήσκου συντρόφου τους, ἀλλά καί τῶν συγγενῶν. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἀναφέρει : «Ὀργώνεται σωστά τό χωράφι μέ ζευγμένα στό ἀλέτρι ἕνα μοσχάρι καί μία ὄνο; Μή ζευγαρώνετε στό κοπάδι σας ζῶα διαφορετικοῦ εἴδους. Μή σπέρνετε τό χωράφι σας μέ σπόρους δύο εἰδῶν καί μή φορᾶτε ροῦχα φτιαγμένα μέ νήματα δύο εἰδῶν»[11]. Ὅταν θά περάσουν οἱ προγαμιαῖες εὔφορες καταστάσεις καί θά προσγειωθοῦν στήν πεζή καθημερινή πραγματικότητα «ἀνακεκαλυμμένῳ προσώπῳ», χωρίς ὑποκρισίες, πῶς θά μπορέσει τό Ὀρθόδοξο μέλος, πού μέσα στίς φλέβες του τρέχει αἷμα ἡρώων καί ἁγίων, νά ἀντιμετωπίσει τίς ἀρχές, τίς συνήθειες, τίς παραδοξολογίες, ἀλλά καί δεισιδαιμονίες, πολλές φορές, τοῦ αἱρετικοῦ ἤ ἀλλοθρήσκου συντρόφου του;

Πῶς θά ἀντέξει τίς ἰδιοτροπίες τῶν γονέων ἤ συγγενῶν, ὅταν θά ἐπεμβαίνουν στήν ἀνατροφή τοῦ παιδιοῦ τους ἀντορθόδοξα;

Πῶς θά ἀντιμετωπίσει τήν ἐνδεχόμενη ἄρνηση λόγῳ χρόνου ἤ ἐξόδων τῆς ἐπιθυμίας του νά ἐπισκεφθοῦν (ἐάν ζοῦν ἐκτός Ἑλλάδος) τούς Ὀρθοδόξους γονεῖς τους; (Φυσικά οὔτε καί αὐτοί θά εἶναι εὔκολο νά ἐπισκέπτονται τό νέο ζευγάρι σέ κάποια ἀνάγκη ἤ χαρά τους).

Καί πῶς θά αἰσθάνονται, ὅταν θά βλέπουν τά παιδιά τους νά ἀμφιταλαντεύονται καί νά διχάζονται ἀπό ὅσα βλέπουν καί ζοῦν μέσα στίς διαφορετικές νοοτροπίες καί συμπεριφορές τῶν γονέων τους;

Ἐάν ὁ αἱρετικός, ἀλλόθρησκος ἤ ἄπιστος βαπτίσθηκε, δέν σημαίνει ὅτι ἀπέκτησε καί τή νοοτροπία τοῦ χριστιανοῦ καί ξέχασε τή νοοτροπία καί τίς συνήθειες, μέ τίς ὁποῖες γαλουχήθηκε ἀπό μικρό παιδί. Ἐκτός ἐάν βαπτισθεῖ 1 ἕως 3 χρόνια πρίν τόν γάμο του καί ἀποδείξει μέ τή ζωή του κοντά σέ ἔμπειρο Πνευματικό ὅτι ἀρνεῖται τήν παλαιά ζωή καί εἰλικρινά προσπαθεῖ νά ζήσει τή νέα χριστιανική πνευματική ζωή. Ἄν πάλι παρακάμφθηκε ἡ βάπτιση μέ τέλεση πολιτικοῦ γάμου, τόσο τό χειρότερο γιά τό ὀρθόδοξο μέλος. Διότι, πρό τοῦ γάμου μπορεῖ νά μήν προκύπτουν ἤ νά παραθεωροῦνται οἱ ἰδιοτροπίες καί ἰδίως τά θρησκευτικά ἤθη καί ἔθιμα, ἀλλά στίς γέννες, στά βαπτίσια καί στίς λοιπές θρησκευτικές ἐκδηλώσεις τῆς θρησκείας του πῶς θά ἀντιδράσει τό ὀρθόδοξο μέλος καί πῶς θά τά ἀνεχθεῖ;

Εἶναι δυνατόν ὁ ὀρθόδοξος νέος ἤ νέα νά συνεννοηθεῖ εὔκολα μέ τό αἱρετικό, ἀλλόθρησκο ἤ ἄπιστο ταίρι του, χωρίς νά «ἐπαναστατήσει», ὅταν αὐτό θά σκέπτεται καί θά ἐνεργεῖ (σέ κρίσιμα προβλήματα του ζεύγους) «λογικά», ἀνθρωποκεντρικά, ἐνῶ ὁ ζυμωμένος μέ ὀρθόδοξο φρόνημα καί ζωή θά σκέπτεται καί θά ἐνεργεῖ καρδιακά καί Χριστοκεντρικά; Βέβαια ὑπάρχουν καί πολλοί ἀδιάφοροι στήν πίστη, οἱ ὁποῖοι σήμερα δέν δίνουν καί πολλή σημασία σ'αὐτά. Ἀλλά, ὅταν δημιουργηθοῦν τά σοβαρά προβλήματα στίς σχέσεις τοῦ ζεύγους (ἀνάρμοστη συμπεριφορά, συζυγική ἀπιστία, διαζύγιο κλπ.), τότε ὅλοι ζητοῦν, ματαίως φυσικά, τήν ἐφαρμογή τῶν ἠθικῶν νόμων καί κανόνων, πού νωρίτερα παραμελοῦσαν. Γι'αὐτό καλό εἶναι νά ἀκοῦνε τούς μεγαλυτέρους τους καί νά ἔχουν, ἐάν θέλουν, λιγότερη ἐμπιστοσύνη στήν πτωχή γνώμη τους.

Καί ἐνῶ δέν μποροῦμε νά ἀποκλείσουμε παντελῶς μερικοί τέτοιοι γάμοι νά ὁλοκληρωθοῦν καί τά μέλη τους νά ζήσουν ἁρμονικά, ἔχουμε τή γνώμη ὅτι ὅλα τά ἀνωτέρω καί ἄλλα παρόμοια, πού ἀπρόβλεπτα θά προκύψουν, πρέπει νά τά σκεφθεῖ καλά ὅποιος νέος ἤ νέα σκοπεύει ἤ ἐνδέχεται νά συνδεθεῖ μέ ὁποιονδήποτε αἱρετικό, ἀλλόθρησκο ἤ ἄπιστο μέσα στήν Ἑλλάδα ἤ τό ἐξωτερικό.

Ἐάν εἶναι δύσκολο σήμερα ἕνα νέο ζευγάρι ὁμοδόξων ὀρθοδόξων χριστιανῶν νά ζήσει ἁρμονικά, πόσο δυσκολότερο εἶναι αὐτό νά συμβεῖ μέ αἱρετικούς, ἀλλοθρήσκους ἤ ἀπίστους; Χρειάζεται μεγάλη προσοχή.

Ἄς μήν ξεχνᾶμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ὡς φιλόστοργη μητέρα, μέσῳ τῶν ἔμπειρων Πνευματικῶν, περιμένει καί πρίν ἀπό μιά τέτοια πιθανή γνωριμία καί μετά ἀπό ἕνα τέτοιο μικτό γάμο, γιά νά συμπαρασταθεῖ καί νά βοηθήσει. Ἄς μή λησμονοῦμε, τέλος, τήν συμβουλή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου : «Μή συνδέεστε στενά μέ ἀπίστους, μέ τούς ὁποίους δέν μπορεῖτε νά ἀποτελέσετε ταιριαστό ζευγάρι»[12].

---

[1] https://www.holycouncil.org/-/marriage?_101_INSTANCE_VA0WE2pZ4Y0I_languageId=el_GR

[2] ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, ἐκδ. Β. Ρηγόπουλος, Θεσ/κη 2003, σσ. 196-197.

[3] Α΄ Κορ. 7, 16. Σχ. βλ. ὅ. π., σσ. 282-283.

[4] ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗΣ, Ἐπιστολή πρός τήν Ι.Σ.Ι. μέ θέμα «Σύντομη ἀποτίμηση τῆς «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου» στό Κολυμπάρι τῆς Κρήτης (19-26/6/2016), Θεσσαλονίκη 20/7/2016, https://www.katanixis.gr/2016/07/blog-post_914.html

[5] ΟΣΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Πηδάλιον, σσ. 424, 432-433.

[6] Ὅ. π., σ. 477.

[7] Τοῦ ἰδίου, Ἐξομολογητάριον, ἔκδ. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος, Ἀθῆναι, σσ. 146, 151.                     

[8] Γ. ΚΑΧΡΙΜΑΝΗΣ, «Αἵρεσις», ΘΗΕ 1 (1091) 1962.

[9] http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/dogma/dogmatics-0005.htm

[10] ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗΣ, «Ἁγία και Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας». Μία Σύνοδος μέ ἔλλειμμα συνοδικότητας καί Ὀρθόδοξης αὐτοσυνειδησίας, ἔκδ. Σύναξη Ὀρθοδόξων Ρωμηῶν «Φώτης Κόντογλου», Μάρτιος 2016, σσ. 21-22. https://www.imdleo.gr/diaf/books/2016-03_OCR_Tselegides_Synodos_me_elleima.pdf

[11] Δευτ. 22, 10 καί Λευ. 19, 19.

[12] ΠΡΕΣΒ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΟΓΛΟΥ, Γνωριμία πρίν τό γάμο, ἐκδ. Π. Πουρναρᾶς, Θεσ/κη 1990, σσ. 213-219. Σχ. βλ. ΧΡΗΣΤΟΣ Κ. ΛΙΒΑΝΟΣ, Μικτοί Γάμοι. Ἡ εὐλογία μιᾶς ἁμαρτίας,ἔκδ.Ἑλληνορθόδοξη Ἱεραποστολική Ἀδελφότητα «Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος», Τορόντο, Καναδᾶ 2001, ἔκδ. Β', σσ. 227-236.

Θεολογική ἀπάντηση σέ σύγχρονους προβληματισμούς περί σαρκός, Πνεύματος καί πνευμάτων...

 
Συνέντευξη τοῦ ἀρχιμανδρίτη Ἀντωνίου Φραγκάκη με αφορμή τον Μητροπολίτη Μόρφου  Νεόφυτο στὸν Δημήτριο Κυριακόπουλο 
(4.8.2019)

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πατέρα Ἀντώνιε, πέρυσι ξέσπασε ἕνας θόρυβος δημοσιογραφικός λόγῳ τῶν θανατηφόρων πυρκαγιῶν στό Μάτι Ἀττικῆς. Αἰχμή τοῦ  δόρατος, θά λέγαμε, ἡ λέξη «ὀργή Θεοῦ», «θεομηνία» κτλ.  Εἶναι σωστές αὐτές οἱ ἐκφράσεις; Κάποιοι κληρικοί καί θεολόγοι μιλοῦν μόνο γιά τήν Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὅσοι μίλησαν γιά «ὀργή Θεοῦ», χρησιμοποίησαν προφητικό και πατερικό ὅρο πού ὁδηγεῖ στήν μετάνοια. Οἱ ἀγαπολόγοι-μεταπατερικοί καθησυχάζουν τίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων μέ ὅσα προτεσταντικά ἐκφέρουν καί τούς ἀφήνουν ἕρμαια στά πάθη  τους. Εἶναι οἱ νέοι Ὡριγενιστές, πού δημιουργοῦν τήν αἴσθηση ὅτι ὅλοι χωροῦν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀθεράπευτοι, μέ τά πάθη τους, ἀφοῦ τάχα ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὅλα τά δέχεται καί ὅλα τ’ ἀναχωνεύει. Οἱ λέξεις «ὀργή», «παιδαγωγία» κ.λπ. εἶναι ὅροι τῆς Συμβολικῆς Θεολογίας.

Ἀποφατική καί Συμβολική θεολογία

Ἔχουμε τήν Ἀποφατική Θεολογία, πού δέν μπορεῖ νά ἐκφράσει τίποτα ἀπολύτως περί τοῦ Θεοῦ, καί τήν Συμβολική Θεολογία, πού χρησιμοποιεῖ σύμβολα, παραστάσεις, ὀνόματα ἀπό τόν παρόντα κόσμο γιά να αἰσθητοποιήσει τήν θεία πραγματικότητα.  Π.χ. τί σημαίνει ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας; Ἤ τί σημαίνει Υἱός; Αὐτά τά ἀποδίδουμε μέ ὅσα ξέρουμε ἀπό τήν γήινη-κτιστή πραγματικότητα, γιά νά ἀποδώσουμε βάσει ἐμπειρίας τά ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος.  
Γι’ αὐτό λέγει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής βάσει τῆς Ἀποφατικῆς Θεολογίας: «ὁ Θεός οὔτε Πατέρας εἶναι, οὔτε Υἱός, οὔτε Ἀγάπη, οὔτε φῶς οὔτε, οὔτε, οὔτε...».  Ἔτσι τά ἀποδίδουμε ἐμεῖς μέ βάση τήν ἐμπειρία μας καί εἶναι ἀληθινά, ἀλλά ὑπερβαίνουν τήν πραγματικότητα τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἀκατάληπτος καί ἀπερινόητος. Βρίσκουμε σύμβολα γιά νά ἀποδώσουμε τήν δική Του ἀποκάλυψη στό κτιστό ἀνθρώπινο εἶναι. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐμφανίσθηκε «ὡσεί περιστερά», ἀλλὰ δέν εἶναι περιστέρι. Ἡ κίνηση καί ἡ θεωρία τῆς στιγμῆς ἐκείνης περικλείεται στόν ὅρο «ὡσεί περιστερά».  Τά ὁράματα τῶν προφητῶν, πού εἶδαν «τόν Παλαιόν τῶν ἡμερῶν» καθήμενο ἐπί θρόνου φοβεροῦ ἤ ἵππους καί τροχούς κ.λπ. εἶναι σύμβολα μιᾶς ἄκτιστης πραγματικότητας γιά νά μπορέσει νά τήν προσεγγίσει ἡ κτιστή καί πεπερασμένη ἀντίληψη τοῦ ἀνθρώπου. Ἔχουμε λοιπόν ἄκτιστα νοήματα πού ἀποδίδονται μέ κτιστά ρήματα, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος π. Ἰωάννης Ρωμανίδης. 

«Ὀργή» καί «τιμωρία»

Οἱ λέξεις «ὀργή» καί «τιμωρία» Θεοῦ εἶναι βιβλικές, προφητικές καί πατερικές.  Σκοπό ἔχουν τήν συνειδησιακή ἀφύπνιση καί μετάνοια τῶν ἀνθρώπων. Δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά ἀποσκοποῦν στήν περιγραφή μιᾶς καταστάσεως, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν Θεό μέσω τῆς ἀμαρτίας καί παραδοθεῖ στόν διάβολο. Δυστυχῶς οἱ ἀγαπολόγοι ἀποκοιμίζουν τόν κόσμο γιά νά νοιώθουν οἱ ἴδιοι καλά μέ τά πάθη τους.  Ἀφήνουν ἔκθετες στήν αἰώνια καί ἄσβεστη «πυρκαϊά» τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων.  Ἄν καταλάβουν τί εἶναι παράδεισος καί κόλαση ἐξ ἐπόψεως Ὀρθοδόξου, τότε θά καταλάβουν καί ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας: Νά κηρύσσει λόγο μετανοίας, ὥστε νά θεραπευθεῖ ὁ πνευματικός ὀφθαλμός τοῦ ἀνθρώπου καί νά βιώσει σέ αἰώνια διάσταση τόν Θεό ὡς φῶς καί ὄχι ὡς φωτιά. Χρησιμοποιοῦνται ἀνθρωποπαθεῖς εἰκόνες καί φράσεις, ὅπως ἡ λέξη «ὀργή», γιά νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τόν διάβολο πού εἶναι τυρρανική ὕπαρξη καί ὅταν τοῦ δοθοῦμε ἔχουμε στέρηση τῆς ἐλευθερίας μας καί πρόγευση τῆς κολάσεως στή ζωή μας.  Καί, φυσικά, γιά νά ἐπιτύχει ἡ Εκκλησία τόν σκοπό της, πού εἶναι ἡ διά τῆς μετανοίας ἀφύπνιση καί μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου. 

Οἱ τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων

Ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής ἀναφέρει ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων, ἀνάλογα μέ τόν βαθμό τῆς ἐσωτερικῆς τους καταστάσεως.  Πρῶτοι εἶναι οἱ ἀρχάριοι, οἱ δοῦλοι. Αὐτοί βιώνουν τόν φόβο τῆς κολάσεως καί τήν ἐνεργοποίηση τοῦ πνευματικοῦ νόμου ὅταν παραβαίνεται.  Ἀγωνίζονται κυρίως ἀπό φόβο. Ἀκολουθοῦν οἱ μισθωτοί.  Αὐτοί πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀντιμισθία τῆς θείας βασιλείας καί θεωροῦν τόν Θεό πιστό στίς ἐπαγγελίες Του. Καί, τέλος, ἀκολουθοῦν οἱ υἱοί.  Εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. Οἱ ἐνωμένοι μέ τόν Χριστό. Αὐτοί γεύονται τόν Θεό ὁλοσχερῶς κατά τήν ἄκτιστη ἐνέργειά Του καί γνωρίζουν βιωματικά ποιός εἶναι καί πῶς ἐνεργεῖ. Ὁπότε «λυώνουν» ἀπό ἀγάπη γι’ αὐτόν!  Θά τόν ἀγαποῦν ἀκόμη καί ἄν π.χ. τούς πεῖ ὅτι θά τούς πάει στήν κόλαση! Μόνο πού ἀκόμη κι ἄν γίνει αὐτό, θά γεύονται καί πάλι τήν κόλαση ὡς παράδεισο. Τώρα, πῶς ἀγαπολόγοι-ἀγαπιστές πετάχθηκαν στήν ὑψηλότερη βαθμίδα χωρίς νά περάσουν ἀπό τίς προηγούμενες, μόνο ἡ ἄρρωστη καί μπερδεμένη ψυχή τους τό γνωρίζει.
Αὐτοί πού τρέφουν τήν σατανική αὐταπάτη ὅτι ἔφθασαν ἀπευθείας στήν ὑψηλότερη βαθμίδα τῆς υἱοθεσίας καί διατείνονται, ὡς ὁ Μέγας Ἀντώνιος στήν δύση τοῦ ἐπίγειου βίου του, ὅτι δέν φοβοῦνται τόν Θεό, ἀλλά μόνο τόν ἀγαποῦν, αὐτοί ὁμιλοῦν γιά τόν Θεό χωρίς Θεό, γιατί παρέκαμψαν ἐγωκεντρικῶς τόν φόβο τῆς ἀμαρτίας καί τόν Σταυρό τῆς μετανοίας, καί σφετερίζονται μιά ἀνάσταση πού δέν εἶναι ἀνάταση ψυχική ἀλλά ἀναστάτωση ψυχολογική! Ἀγαπολογοῦν, δέν θεολογοῦν.  Γιατί εἶναι μπερδεμένοι καί φιλοδοξοῦν νά ἀναπαύσουν καί ὅλους τούς μπερδεμένους, γιατί ὄχι νά μπερδέψουν στά δίχτυα τους καί τούς ἤδη λελυμένους ἀπό τά δεσμά τῆς ἀμαρτίας! Ἀγαπᾶνε τά πάθη τους καί ἐπειδή εἶναι σφιχταγκαλιασμένοι μ’ αὐτά, τά περιτυλίγουν μέ τό χρυσόχαρτο τῆς ἀγάπης, γιά νά μήν τρομάζει ἡ συνείδησή τους ὅταν τά βλέπει καί γιά νά ἐντυπωσιάσει καί τούς ἄλλους ἡ τεχνική αὐτή τοῦ ἐμπαθοῦς ἐξωραϊσμοῦ.

Ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τελικά ἁμαρτία τί εἶναι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία (ἀπὸ τὸ ρῆμα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς ἁμαρτάνω, ποὺ σημαίνει ἀστοχῶ), πού γιά τήν ἐπανόρθωσή της ἀπαιτεῖται μιά τυπική συγγνώμη. Ἁμαρτία εἶναι κίνηση ἀντίστροφη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ἀπαιτεῖται ὁλοκληρωτική μεταστροφή γιά τήν θεραπεία της. Αὐτό γίνεται μέ τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Ἁμαρτία ἐστίν ἡ ἐκ τοῦ κατά φύσιν εἰς τό παρά φύσιν ἐκουσία παραδρομή». Εἶναι δηλαδή ἡ διαστροφή τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς, τοῦ θυμικοῦ, τοῦ ἐπιθυμητικοῦ καὶ τοῦ λογιστικοῦ. Νά τό διατυπώσω ἀπλούστερα. Ἁμαρτία εἶναι κοντράρισμα στόν Χριστό καί ταύτιση μέ τόν διάβολο. Αὐτό δίνει δικαιώματα στόν διάβολο ἔναντι τοῦ ἀνθρώπου καί πληγώνεται θανατηφόρα ἡ ψυχή ἀπό τήν δαιμονική ἐνέργεια. Ὅσο σκεπάζεται ἡ πληγή, τόσο κακοφορμίζει περισσότερο. Ὅπως π.χ. δημιουργοῦνται μικρόβια πάνω στό αἶμα ὅταν πληγωθεῖ ἕνα σημεῖο τοῦ σώματος καί ἐκτεθεῖ στόν ἀέρα, ὅπως ἀναπτύσσονται μικρόβια πάνω στίς τροφές πού δέν βρίσκονται σέ ἰδανικές συνθῆκες περιβάλλοντος, ἔτσι καί ἡ ψυχή ἔχει τούς δικούς της μηχανισμούς γιά νά ὀργανώνει τό εἶναι της. Μιά μολυσματική πνευματική πληγή πού ὑπάρχει στήν ψυχή καί χρονίζει, ἐπηρεάζει ἀρνητικά μέ τά «δαιμονικά μικρόβια» πού ἀναδίδει ὅλο τό σύμπαν.  Τό λέγει ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης καί ὁ Γέρων Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ. Τόσο ἡ ἁμαρτία ὅσο καί ἡ ἁγιότητα ἔχουν συμπαντικές διαστάσεις. Ὑπ’ αὐτήν τήν ἔννοια ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἐστήριξε τήν οἰκουμένη μέ τήν ἁγιότητα καί τίς εὐχές του, ὅπως ἀναφέρει καί τό ἀπολυτίκιό του: «καὶ τὴν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου». Ὁ ὅρος «δαιμονικά μικρόβια» ἀνήκει περισσότερο στόν σύγχρονο ἅγιο Πορφύριο. Μὲ αὐτὸ ἐννοεῖ τήν δαιμονική ἐνέργεια πού πολλαπλασιάζεται καί ἀναδίδεται ἀπό τίς ἁμαρτίες πού εἶναι οἱ ἑστίες ἐκκολάψεως τῶν δυνάμεων τοῦ σατανᾶ. Μάλιστα ἀναφέρει ὅτι τά μικρά παιδάκια ἔχουν τήν τάση νά ἀφομοιώνουν πανεύκολα τό θετικό, τό εὔκρατο κλῖμα ἤ, ἀντίστοιχα, τό ἀρνητικό πού ἐκπέμπεται ἀπό τίς ψυχές τῶν μεγαλυτέρων καί εἰδικότερα τῶν γονέων τους. Ἔτσι ἑρμηνεύεται καί ἡ βασκανία. Ἀφοῦ ἡ δαιμονική ἐνέργεια ἐπηρεάζει τήν κτίση, πόσο μᾶλλον τά πλησιέστερα πρόσωπα στούς μηχανισμούς παραγωγῆς της. Αὐτό διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Πορφυρίου στήν σχέση γονέων καί παιδιῶν. Καί τονίζει ὅτι ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων εἶναι ἡ καλύτερη προῖκα ζωῆς πού μπορεῖ νά χορηγηθεῖ στά παιδιά τους.

Δέν ἔχει καμία σημασία τό DNA, ἀλλά τό τί ἡ

ψυχή ἀφήνει ὡς ἴχνη πάνω του καί τό τί θέλει ἡ ἴδια.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ἐφ’ ὅσον ἀναφέρεστε σ’ αὐτό, πῶς ἡ ποιότητα ζωῆς τῶν γονέων ἐπηρεάζει τά παιδιά ἀπό τήν ἐμβρυακή τους κατάσταση; Ἔχει γίνει πολύς θόρυβος τελευταία γι’ αὐτό τό θέμα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἡ ροπή τοῦ DNA εἶναι καθοριστική στήν πορεία τοῦ ἀνθρώπου. Τό DNA ἀφορᾶ στό σῶμα, στήν σάρκα, στό κρέας τοῦ ἀνθρώπου. Ἀρχικῶς, δέν ἔχει καμμία σχέση μέ τήν ψυχή. Ὅταν ὅμως ἡ ψυχή ἐνώνεται μέ τό σῶμα, καί ἐνώνεται «ἐξ ἄκρας συλλήψεως» (δηλ. ἀπὸ τὴ στιγμὴ τῆς σύλληψης τοῦ ἀνθρώπου), ἔρχεται σέ ἄμεση ἐπαφή μέ τά ἐνεργά ψυχικά ἀποτυπώματα πού ἄφησαν οἱ γεννήτορές μας καί οἱ προπάτορές μας πάνω στούς θύλακες τοῦ βιολογικοῦ DNA. Ὅλοι αὐτοί μᾶς μεταγγίζουν βιβλία, γενεαλογικά δελτία, δηλαδή γραμμώσεις συμπεριφορᾶς, γιατί ἡ λειτουργία τῆς ψυχῆς ἀποτυπώνεται σάν στάση ζωῆς, σάν συμπεριφορά θετική ἤ ἀρνητική καί στό σῶμα. Ὑπ’ αὐτή τήν ἔννοια λέγει ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι μέσα μας κουβαλᾶμε τούς αἰῶνες!.
Αὐτές οἱ γραμμώσεις τοῦ σώματος, ὅταν ἐξ ἄκρας συλλήψεως ἔρθουν σέ ἐπαφή μέ τήν ψυχή, ἡ ὁποία δέν προέρχεται ἀπό τούς γονεῖς μας ἀλλά ἀπ’ εὐθείας ἀπό τόν Θεό, προσλαμβάνει τά πνευματικά χαρακτηριστικά τοῦ ὑλικοῦ ἀπό τό ὁποῖο προερχόμαστε.  Ἡ κάθε ψυχή δέν ἔχει κληρονομικότητα.  Ἔχει τελειότητα.  Προέρχεται ἄμεσα ἀπό τόν Θεό. Προσλαμβάνει, ὅμως, τά ζωντανά σημάδια πού ἄφησαν πάνω στό βιολογικό γονιδίωμα οἱ ψυχές πού ζωοποίησαν καί δραστηριοποίησαν τά σώματα τῶν γονιῶν καί τῶν παππούδων μας.  Αὐτά κολλᾶνε πάνω στήν ἀρτιγέννητη ψυχή κάθε ἐμβρύου κατά 30% καί ἀποτελοῦν βασικό γνώμονα στήν ἐξέλιξή της. Τήν ἀναλογία 30% πνευματικό γονιδίωμα καί 70% προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀνέφερε σέ πνευματικά του παιδιά ὁ ἅγιος Πορφύριος. Πάμπολλες φορές τό 70% εἶναι συνέχεια τοῦ 30%, ὅπου θεμελιώνεται ὁ τρόπος ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτά εἶναι οἱ τάσεις, ἡ προῖκα ζωῆς, οἱ κατευθυντήριες γραμμώσεις, πού δίνουν οἱ προγενέστεροι στούς ἐπιγενομένους.  Πάνω σ’ αὐτό τό μυστήριο ἐδράζεται ἡ λειτουργία καί τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος συνολικά. Κληρονομοῦμε γονιδιακά τήν φθορά καί τήν θνητότητα.
Βέβαια ἡ προαίρεση μπορεῖ νά τά ἀλλάξει αὐτά, γιατί δέν εἴμαστε καταδικασμένοι καί ὅμηροι τῆς κληρονομικότητάς μας. Δέν ἔχουμε ἀπόλυτο προορισμό. Ἡ προαίρεση δέν ἔχει καμία σχέση μέ τήν σκέψη, μέ τήν λειτουργία τοῦ ἐγκεφάλου, εἶναι κίνηση τῆς ψυχῆς πού, ὅταν φωτισθεῖ ἀπό τόν Θεό, προτιμᾶ τό ἀγαθό, καί ἀντιλαμβάνεται ὅτι τό κληροδότημα πού ἔχουμε μέσα μας καί μᾶς πιέζει εἶναι ἀντίθετο μέ τόν αἰώνιο προορισμό μας.  Ὁπότε δέν παραδιδόμαστε σ’ αὐτό, ἀλλά τό ἐκλαμβάνουμε ὡς στάδιο ἀγῶνα. Ὅταν δέν ὑπάρχει θεία χάρις, τότε τό 30% ζυμώνει τό 70%. Ἀντίθετα ὁ πνευματικός ἀγώνας, ἡ μετάνοια ὡς βίωμα διαρκείας καί ἡ καθαρή ἐξομολόγηση, ἀφανίζουν ἀπό τήν κυτταρική μνήμη ὅλα τά ἀρνητικά βιώματα καί τίς παραστάσεις πού ἀφομοιώσαμε ἀπό τό γενετικό ὑλικό τῶν γονέων καί τῶν ἄμεσων προγόνων μας (μέχρι 7ης γενεᾶς περίπου). Γι’ αὐτό γράφει ὁ ὅσιος Πορφύριος ὅτι μία δυνατή ἐξομολόγηση ἀπαλλάσσει τήν ψυχή ἀπό ἐμβρυακά τραύματα καί ἄσχημα γονιδιακά κληροδοτήματα πού ἐπηρεάζουν καθοριστικά τήν λειτουργία της. Ἡ προαίρεση, ὡς κίνηση τῆς ψυχῆς, ἐπιβεβαιώνεται σέ ὅλη τήν πορεία τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου. Λένε π.χ. οἱ βιολόγοι ὅτι 95% τό DNA τοῦ πιθήκου καί τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἴδια. Τί σημαίνει αὐτό; Ὅτι προερχόμαστε ἀπό τόν πίθηκο; Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Ἁπλούστατα σημαίνει ὅτι σκέτο τό DNA δέν ἔχει καμιά σημασία, ἀλλά ἡ ψυχή πού λειτουργεῖ αὐτό τό ὑλικό καί τό διαφοροποιεῖ ἐντελῶς. Καί οἱ ἴδιοι οἱ βιολόγοι λένε ὅτι οἱ πρωτεΐνες πού παράγονται ἀπό τό DNA, πού αὐτές ρυθμίζουν καί δείχνουν τό πῶς ὁ ἄνθρωπος ἐκδηλώνεται, εἶναι 80% διαφορετικές ἀπό τοῦ πιθήκου. Ὅταν δέν εἶχαν προχωρήσει οἱ ἔρευνες τῆς Βιολογίας, τό εἶχαν βρεῖ αὐτό οἱ Δαρβινιστές καί τό προέβαλαν ὡς ἰσχυρότατο ἐπιχείρημα γιά τήν ἐξομοίωση πιθήκου καί ἀνθρώπου.
Δέν ἔχει καμία σημασία τό DNA, ἀλλά τό τί ἡ ψυχή ἀφήνει ὡς ἴχνη πάνω του καί τό τί θέλει ἡ ἴδια. Τήν ἀντανάκλαση καί ἐκτύπωση τῶν ἐνεργειῶν τοῦ σώματος στήν ψυχή καί τἀνάπαλιν, τήν βλέπουμε καί στήν κάθοδο τοῦ Χριστοῦ στόν ἅδη. Ἀναφέρεται ἐμπειρικά ὅτι ἐκεῖ ὁ ἅδης ἐπικράνθη, βλέποντας ἄνθρωπο θνητό πού εἶχε θεωθεῖ καί ἦταν γεμᾶτος πληγές.  «Κατάστικτον τοῖς μώλωψι καί πανσθενουργόν...».  Τό ἐρώτημα εἶναι: πῶς εἶδε τίς πληγές τοῦ Χριστοῦ ὁ ἅδης, ἀφοῦ τό σῶμα μαζί μέ τήν Θεότητα παρέμεινε μέσα στόν τάφο;  Ὁπότε, οἱ πληγές πού εἶχε ὁ Χριστός ἦταν ἤ πληγές τῆς ψυχῆς ἤ πληγές τῆς Θεότητος. Τό δεύτερο ἀποκλείεται, ὁπότε πρέπει νά ὁμολογηθεῖ ὅτι ἦταν πληγές τῆς ψυχῆς. Ἀλλά πῶς εἶναι δυνατόν οἱ πληγές τοῦ σώματος, πού ἔγιναν ἀπό τά φρικτά πάθη νά θεωρηθοῦν καί πληγές τῆς ψυχῆς;
Αὐτό τό φοβερό γεγονός ἔχει τήν ἑρμηνεία του. Κατά τήν διάρκεια τοῦ πάθους, ὅταν ἔπασχε τό σῶμα, δέν συνέπασχε ἡ Θεότητα, ἀλλά παρέμεινε ἀπαθής. Ὅμως μαζί μέ τό σῶμα συνέπασχε καί ἡ ψυχή τοῦ Χριστοῦ.  Ὁ ἅγιος καί θεοειδέστατος νοῦς Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἐξηγεῖ ὅτι ἀπό τίς ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ὁ νοῦς, ἡ διάνοια καί ἡ δόξα ἐνεργοῦν χωρίς τήν συνέργεια τοῦ σώματος. Αὐτές ἐνεργοῦν καί ὅταν τό σῶμα ἠρεμεῖ.  Οἱ ἄλλες ὅμως ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ἤτοι ἡ αἴσθηση καί ἡ φαντασία δέν μποροῦν νά ἐνεργοῦν χωρίς τό σῶμα. Ἔτσι, ὅταν μαστιγωνόταν τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί βασανιζόταν, τότε οἱ τύποι καί οἱ ἀμυδρές φαντασίες τῶν μαστίγων καί τῶν παθῶν χαράσσονταν καί στήν ψυχή τοῦ Χριστοῦ! Ἐπομένως, τά σημάδια τοῦ σώματος διαβιβάστηκαν καί στήν ψυχή, καί αὐτά εἶδε ὁ ἅδης καί τρόμαξε!  Τό ἴδιο γίνεται, κατά ἀναλογία, σέ κάθε ἀνθρώπινη περίπτωση. Ἡ ψυχή ἀφήνει τά σημάδια της στό σῶμα μέ τό ὁποῖο εἶναι συνημμένη καί μάλιστα κατά ἐκτυπώτερο τρόπο στήν κυτταρική μνήμη, στό DNA! Καί τά βιώματα πάλι τοῦ σώματος διαπορθμεύονται, ἀντανακλῶνται στήν ψυχή, ἡ ὁποῖα τά διακρατεῖ , καί τήν χαρακτηρίζουν αἰώνια.

Πρίν συλληφθοῦν τά παιδιά ἀπαιτεῖται φροντίδα γιά βαθυτάτη

ἀποκάθαρση τοῦ DNA μέ τήν ἐπιμελημένη μετάνοια τῶν γονέων.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τώρα συνειδητοποιοῦμε τήν μεγάλη ἐπίδραση τοῦ πνευματικοῦ DNA.  Ὑπάρχει παράδειγμα ἀπό τήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ἀλήθεια ὅτι, ὅταν ἐμεῖς προσπαθοῦμε ἀπεγνωσμένα νά διαπαιδαγωγήσουμε τά παιδιά μας, τότε αὐτά ἤδη ἀρχίζουν νά ἐκδιπλώνουν τά πρωτογενῆ στοιχεῖα πού τούς δώσανε οἱ γονεῖς μέ τό DNA τή στιγμή τῆς συλλήψεως καί κατά τήν διάρκεια τῆς κυοφορίας. Ὅταν π.χ. ἀνοίγει ἕνα τριαντάφυλλο, τά πέταλά του, ἡ ποιότητα τοῦ χρώματος καί τῆς εὐωδίας ἔχουν ἤδη διαμορφωθεῖ ἀπό τήν ρίζα.  Εἶναι ἀδύνατον μέ ἐξωτερικές ἐπεμβάσεις νά τά διαμορφώσεις ἐκείνη τήν στιγμή καί νά βελτιώσεις τήν ὀμορφιά καί τό ἄρωμά τους. Βοηθάει βέβαια τό σκάλισμα, τό λίπασμα καί τό πότισμα μέχρι τήν τελευταία στιγμή τῆς ἀνθοφορίας. Ἀλλά τό βασικότερο εἶναι ἡ ἐπιμέλεια τῆς τριανταφυλλιᾶς πρίν ξεμπουμπουκιάσει τά ἄνθη της.  Νά τήν κλαδεύσεις, νά τήν φροντίσεις, νά τήν καλλιεργήσεις πρωτύτερα. Ἔτσι γίνεται καί μέ τό γονικό χωράφι τῆς οἰκογένειας. Πρίν συλληφθοῦν τά παιδιά ἀπαιτεῖται φροντίδα γιά βαθυτάτη ἀποκάθαρση τοῦ DNA μέ τήν ἐπιμελημένη μετάνοια τῶν γονέων. Ὁπότε δημιουργεῖται μία ἁγία γενεαλογική ρίζα πού δέν ἔχει τίποτα τό ἀρνητικό νά μεταδώσει ἀπό τό γονεϊκό χωράφι καί ἀπό τά συστατικά τοῦ προγονικοῦ ἐδάφους.  Εἶναι σάν ἱεροτελεστία ἡ διαμόρφωση καί ἡ ἐκκόλαψη ἑνός παιδιοῦ. Ξεκινᾶ ἡ διαδικασία προγενετικά καί συνεχίζεται καθοριστικά μέχρι τά πρῶτα ἔτη τῆς ζωῆς τοῦ παιδιοῦ.  Ἐφ’ ὅσον μέ ρωτήσατε γιά περίπτωση ἔντονη στήν διαδρομή τῆς Ἐκκλησίας, μήν ξεχνᾶμε τό βασικό παράδειγμα τῆς Θεοτόκου.

Ἅγιοι γεννοῦσαν συνεχῶς ἁγίους μέσα

στήν ἐναλλαγή τῶν αἰώνων.

Ἀναφέρουν οἱ ἅγιοι πατέρες, εἰδικά ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὅτι ἀπό τήν ἐποχή τοῦ δικαίου Σήθ, υἱοῦ τοῦ Ἀδάμ, μέχρι τούς δικαίους Ἰωακείμ καί Ἄννα (τῶν γεννητόρων τῆς Παναγίας μας) ἔχουμε τήν λεγόμενη προφητική παράδοση.  Μιά ἁγία γενεαλογική συνέχεια, πού εἶχε ὡς ἀποκορύφωμα τό εὐωδέστερο ἄνθος τῆς οἰκουμένης, τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον! Ἅγιοι γεννοῦσαν συνεχῶς ἁγίους μέσα στήν ἐναλλαγή τῶν αἰώνων. Ἡ κληρονομική αὐτή μετάδοση τῆς χάριτος ἐπαυξανόταν ἀλληλοδιαδόχως δίκην χιονοστιβάδος, μέχρι πού φθάσαμε στήν Θεομητορική ἐμφάνεια. Ἐμφανίσθηκε δηλαδή ἡ Παναγία στήν κορύφωση αὐτῆς τῆς γενετικῆς σειρᾶς, πού εἶναι ὁ ἁγιότερος καρπός τοῦ δέντρου τῆς οἰκουμένης! Γράφουν οἱ θειότατοι πατέρες ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὅτι κι ἄν ἀκόμη ὅλη ἡ Δημιουργία, ὁρατή καί ἀόρατη, ἔμψυχη καί ἄψυχη, ἐπαναστατοῦσε ἐναντίον τοῦ Δημιουργοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἔλεγε τρόπον τινα «δέν σέ θέλω», ἀρκοῦσε ἡ Παναγία γιά νά εὐφραίνει τόν Θεό καί νά τόν κάνει νά μήν μετανοιώσει πού ἔπλασε τά ὑπόλοιπα κτίσματά του. Τό ἴδιο συμβαίνει, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν, μέ κάθε παιδί πού συλλαμβάνεται καί κυοφορεῖται. Παίρνει ἀπό τούς γονεῖς καί τούς προπάτορες μέσω DNA τίς συνήθειές τους, τίς ἐνάρετες καί τίς ἁμαρτωλές. Ἡ ἀποκάθαρση τῆς κυτταρικῆς μνήμης μέσω τῆς μετανοίας, τῆς ἐξομολογήσεως καί τῆς προσευχῆς, εἶναι τό ἰδανικό φυτώριο, γιά νά ἀναπτυχθοῦν ὀμαλά καί θεάρεστα τά νέα παιδάκια πού ἔρχονται στή ζωή.

Συνεχῶς ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι ἡ ἁγία ζωή τῶν γονέων

καί, ἰδιαίτερα, τῆς μάνας ,εἶναι ἡ ἀσφαλέστερη προῖκα ζωῆς σέ κάθε νεογέννητο

ΕΡΩΤΗΣΗ: Δηλαδή, ἄν κατάλαβα καλά, τό κυοφορούμενο βρέφος λειτουργεῖ σάν σφουγγάρι.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἀκριβῶς! Τό κάθε κυοφορούμενο βρέφος λειτουργεῖ μέσα στήν κοιλιά τῆς μητέρας του σάν σφουγγάρι. Ἤ θά ἀπορροφήσει ὅλο τό μελάνι τῆς ἁμαρτίας καί θά βγεῖ «μαῦρο», ἤ θά τραβήξει τήν ἀκτινοβολία τῆς Θείας Χάριτος καί θά βγεῖ «ἄσπρο». Ἐξαρτᾶται ἀπό τό τί ζωή θά κάνουν οἱ γονεῖς. Γιατί τό κυοφορούμενο βρέφος εἶναι ὑπό βιολογική ἀλλά καί ὑπό πνευματική διάπλαση. Ἔχει ἕναν ἰσχυρό ἀποκωδικοποιητή πού μεταφράζει ὅλα τά βιώματα πού ἔρχονται ἀπό τό ἐξωτερικό περιβάλλον. Αὐτά παραμένουν σέ λανθάνουσα κατάσταση καί τό συνοδεύουν στή μετέπειτα ζωή του.  Δέν κληροδοτεῖται σ’ αὐτό μόνο τό βιολογικό DNA, πού καθορίζει τήν γενετική κληρονομικότητα, ἀλλά καί τό πνευματικό γονιδίωμα, ὅπως προαναφέραμε, ἤτοι τό περιεχόμενο τῆς ψυχῆς τῶν γονιῶν, οἱ πράξεις καί οἱ συνήθειές τους ,πού ἐπηρεάζουν τήν διαμόρφωση τῆς προσωπικότητός τους.
Γι’ αὐτό τόνιζε συνεχῶς ὁ ἅγιος Πορφύριος ὅτι ἡ ἁγία ζωή τῶν γονέων καί, ἰδιαίτερα, τῆς μάνας ,εἶναι ἡ ἀσφαλέστερη προῖκα ζωῆς σέ κάθε νεογέννητο. Βέβαια τά ἀναφέρει αὐτά καί ἡ Ἁγία Γραφή. Στήν Παλαιά Διαθήκη διαβάζουμε: «Ἐγώ γάρ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, Θεός ζηλωτής, ἀποδιδούς ἁμαρτίας πατέρων ἐπί τέκνα, ἐπὶ τρίτην καὶ τετάρτην γενεὰν τοῖς μισοῦσι με καί ποιῶν ἔλεος εἰς χιλιάδας τοῖς ἀγαπῶσί με καί τοῖς φυλάσσουσι τά προστάγματά μου» (Ἔξοδος 20, 5-6 καί Δευτερονόμιον 5, 9-10).  Αὐτό, ὁ λαός μας τό παράφρασε στήν γνωστή εὐσύνοπτη ρήση: «ἁμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα». Ὑπάρχει καί μία ἄλλη παρόμοια ἁγιογραφική ρήση: «τέκνα μοιχῶν ἀτέλεστα (ἀτέλεστα θά πεῖ ἀνεπρόκοπα) καί ἐκ παρανόμου κοίτης σπέρμα ἀφανισθήσεται. ἐάν τε γάρ μακρόβιοι γένωνται, εἰς οὐδέν λογισθήσονται καί ἄτιμον ἐπ’ ἐσχάτων τό γῆρας αὐτῶν» (Σοφ. Σολ. 3, 16-17).
Αὐτά βέβαια δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά μέσα ἀπό τό πρῖσμα τῆς κληρονομικῆς μετάδοσης τῶν ἀποθεμάτων τῆς ψυχῆς. Ὅμως δέν εἶναι καί ὅλες οἱ περιπτώσεις ἴδιες.  Μήν ξεχνᾶμε τί ἀπάντησε ὁ Κύριος στούς μαθητές Του γιά τήν ἐκ γενετῆς ἀορασία τοῦ τυφλοῦ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ἡ ἐπιστήμη ἔχει ἀποδεχτεῖ τήν ἐπίδραση τῶν ἐπιθυμιῶν ἤ ἄλλων ψυχικῶν καταστάσεων στά παιδιά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ὑπάρχει ἕνας νέος ἐπιστημονικός κλάδος, ἡ Ἐπιγενετική. Ἀποδέχεται τίς ἐπιδράσεις, τό ἀποτέλεσμα δηλαδή, ἀλλά ἀγνοεῖ τόν βαθύτατο τρόπο μέ τόν ὁποῖο δημιουργεῖται.  Κάποτε λειτούργησα καί ὁμίλησα σέ μία τοπική πανήγυρη. Ἦταν 25 Ἰουλίου. Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Ἁγίας Ἄννης τῆς Θεοπρομήτορος. Ἀναφέρθηκα στό πνευματικό γονιδίωμα τῆς Παναγίας βάσει τῶν ἁγίων Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου. Κατά την πανήγυρη ἔψαλλε μία Παπαδιαμάντεια μορφή, ὁ κατά σάρκα ἀδελφός τοῦ μακαριστοῦ δεσπότη μας Κυρίλλου, κύριος Ἀντώνης Κυπριωτάκης. Ἦταν καθηγητής παιδαγωγικῆς στό Πανεπιστήμιο Ρεθύμνου.  Σπουδαῖος ἄνθρωπος. Ἔχει μεγάλο ἀπόθεμα ἀκαδημαϊκῆς γνώσης, ταπεινώσεως καί ἤθους. Τόν σέβομαι πολύ.  Ἔκπληκτος, μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας μοῦ εἶπε: «Πάτερ Ἀντώνιε!  Ποῦ τά βρῆκες ἐσύ αὐτά; Δέν γνώριζα ὅτι ἔχουν πεῖ οἱ πατέρες ἀπό αἰῶνες, αὐτά πού ἀποτελοῦν πορίσματα τῆς τελευταίας ἐπιστημονικῆς ἔρευνας καί δίδασκα ἐγώ στίς τελευταῖες φάσεις τῆς ἀκαδημαϊκῆς μου πορείας». Τόν παρέπεμψα νά μελετήσει τά σχετικά κείμενα καί μετά ἀπό καιρό ἀπό τηλεφώνου μέ εὐχαριστοῦσε ἐνθουσιωδῶς.

Ὑπάρχει ἕνα αἱρετικότατο ἐνδοεκκλησιαστικό μόρφωμα, πού ξεκίνησε

ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη καί ἐκφιλοσοφημένη ρωσική θεολογία

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πῶς ἑρμηνεύετε τήν ἀντίθετη ἄποψη προσώπων τῆς Ἐκκλησίας, πού μιλοῦν γιά ἐλευθερία στόν προσωπικό χῶρο μέχρι ἀμνήστευσης τῆς ὁμοφυλοφιλίας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεῖτε, ὑπάρχει ἕνα αἱρετικότατο ἐνδοεκκλησιαστικό μόρφωμα, πού ξεκίνησε ἀπό τήν ἐκκοσμικευμένη καί ἐκφιλοσοφημένη ρωσική θεολογία. Λέγεται περσοναλισμός. Αὐτό εἶναι ἡ πεμπτουσία καί ἡ βάση τῆς «μεταπατερικῆς θεολογίας», πού λυμαίνεται τόν ἡσυχασμό, ἤτοι τήν ἐν μετανοίᾳ ἀσκητική θεραπευτική πρακτική τῆς Ὀρθοδόξου ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως.  Ξεκίνησε ἀπό τό σύνθημα «ἀγάπη καί ἐλευθερία», πού προωθήθηκε στήν ἐκκλησιαστική ἀγωγή, καί κατέληξε νά συνδέει τήν ἀνάγκη μέ τήν φύση καί τήν θέληση μέ τήν γνώμη ἐκείνου πού ὑποστασιάζει τήν φύση.  Ἐπομένως, ὅπως π.χ. δέν εὐθύνεται κάποιος γιά τό χρῶμα τῶν ὀφθαλμῶν του, δέν εὐθύνεται καί γιά τόν σεξουαλικό προσανατολισμό του, γιατί εἶναι ἀναγκαιότητα τῆς φύσεως. Δέν τό θεωροῦν δαιμονική ὑποβολή πού γίνεται δεύτερη φύση ἀπό τήν ἀποδοχή καί τήν καλλιέργεια τῆς προαιρέσεως.  Ἑπομένως ὅλα ἔπειτα ἀπλοποιοῦνται.  Ἐδῶ βρίσκεται ἡ οὐσία τοῦ προβλήματος.  Ὁ ἀείμνηστος μεγάλος σύγχρονος Γέροντας Ἀναστάσιος ὁ Κουδουμιανός ἔλεγε: -Σᾶς διαβεβαιῶ στήν ἱερωσύνη μου- γι᾽ αὐτό, ὅτι αὐτό συνιστᾶ ἰσλαμοποίηση τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας». Ἔλεγε ἀκόμη: «Αὐτοί ἰσχυρίζονται: καλά νά περνᾶμε ἐδῶ μέ τήν ἀπόλαυση τῶν ἡδονῶν, καλά καί στήν οὐράνια Βασιλεία, λόγῳ τῆς ἰδεολογικής ἀποδοχῆς τῆς πίστεως». Ἔχουμε δηλαδή μία ἰδεοληψία χωρίς θεραπευτικό ἀντίκρυσμα στήν ζωή τῶν ἀνθρώπων.  Ὅταν μιλᾶνε γιά ἀγάπη, δέν τό κάνουν μέσα ἀπό τήν προοπτική τῆς καθάρσεως ἀπό τά πάθη, ὥστε νά εἶναι ἐξωτερίκευση μετοχῆς στήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού εἶναι Ἀγάπη, ἀλλά μέσα ἀπό τήν ἰδεολογική κατοχύρωση τῶν παθῶν τους, ὁπότε τρομάζεις μπροστά στόν ἐμπαθέστατο τρόπο πού κατοχυρώνουν αὐτή τή θεωρία, εἰρωνεύονται, ἀπειλοῦν, φωνασκοῦν, συκοφαντοῦν κ.λπ. ὅποιον τούς ἀμφισβητήσει. Δέν εἶναι καρπός πνευματικῆς ζύμωσης, ἀλλά ἔκφραση ἰδεοληψίας, εἶναι ἀγαπισμός.  Καί ὁ κάθε –ισμός ἔχει φανατισμό, γιατί αἰσθητοποιεῖ ἄρρωστο ψυχισμό.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί εἶναι φανατισμός;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ἀρρώστεια ψυχική, ὅπως καί ἄν ἐκδηλώνεται. Εἴτε ὡς ἰδεολογικός φανατισμός, εἴτε ὡς πολιτικός, εἴτε ὡς θρησκευτικός κ.λπ. Εἶναι ἡ ἀπουσία βιώματος, πού ἀντικαθίσταται ἀπό πεισμώδη ἐπίδειξη πνεύματος. Ὁ φανατισμός δέν εἶναι δύναμη ἀλλά ἀδυναμία, ὅπως ὁ σπασμός. Ἄλλο ζωηράδα τοῦ σώματος καί ἄλλο σπασμωδικότητα. Τό πρῶτο μαρτυρεῖ ὑγεία, τό δεύτερο ἐπικίνδυνη σωματική ἀγκύλωση. Ὁ φανατικός προβάλλει καί πολεμᾶ στούς ἄλλους καταστάσεις, πού ὑποφώσκουν μέσα του καί δέν τολμᾶ νά τίς ἀντιμετωπίσει συνειδητά. Γιά νά κατευνάσει τόν ἐσωτερικό ἔλεγχο προβάλλει μέ βίαιο τρόπο τήν δική του παθολογία καί ἐπιμένει μέ κάθε κόστος νά πείσει τούς ἄλλους νά τήν ἀποδεχθοῦν. Ἤ μπορεῖ καί νά ἀσχολεῖται σχολαστικά μέ τήν ζωή τῶν ἄλλων, γιά νά συγκαλύψει δικές του καταστάσεις πού τόν καθιστοῦν ἐσωτερικά ἀνασφαλῆ. Π.χ. λέει μέ τόν τρόπο του: «Κοιτάξτε τί κάνουν οἱ ἄλλοι γιά νά μήν ἀνακαλύψετε τί κάνω ἐγώ».  Π.χ. Πνευματικοί, πού ἀμνηστεύουν μέ ἐμπαθή τρόπο τά πάθη καί τίς ἁμαρτίες, ἀλλά καί ἐκεῖνοι πού ἀσκοῦν καταναγκαστικές πιέσεις τάχα γιά διόρθωση καί βάζουν ἐξουθενωτικά ἐπιτίμια, στήν πραγματικότητα ξεκινοῦν ἀπό τήν ἴδια ψυχολογική ἀφετηρία ,ἀλλά τό ἐκφράζουν διαφορετικά.  Ὁ ἕνας ἀμοραλιστικά, ὁ ἄλλος ὑποκριτικά.  Ὁ σίγουρος γιά τά πιστεύω του, ἔχει τό θάρρος τῆς γνώμης του, προσπαθεῖ νά ἐμπνεύσει καί ὄχι νά ὑποτάξει.  Ἐδῶ ἰσχύει τό τοῦ Ἀδαμαντίου Κοραῆ, μέ τόν ὁποῖο στά ἄλλα διαφωνῶ ὁριζοντίως καί καθέτως: «Οὔτε τύραννοι τῶν χυδαίων οὔτε δοῦλοι τῆς χυδαιότητος αὐτῶν».

Ὁ ἀληθινός ζηλωτής εἶναι ἐκεῖνος πού μπορεῖ νά κυβερνᾶ τά πάθη του

καί ὄχι αὐτός πού ἄγεται καί φέρεται ἀπ’ αὐτά.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὁ ζηλωτισμός τί εἶναι; Μορφή φανατισμοῦ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Κάποτε ναί.  Ὁ ἀληθινός ζηλωτής εἶναι ἐκεῖνος πού μπορεῖ νά κυβερνᾶ τά πάθη του καί ὄχι αὐτός πού ἄγεται καί φέρεται ἀπ’ αὐτά. Αὐτός πού εἶναι ἄγγελος μέ σῶμα καί ἄνθρωπος χωρίς σάρκα, δηλαδή χωρίς τό σαρκικό φρόνημα.  Ὁ ἀληθινός ζῆλος εἶναι αὐτός πού συνδέεται μέ τήν πνευματική ζωή καί τόν ἐσωτερικό ἀγῶνα πού κάνει ὁ ἄνθρωπος γιά νά καθαρθεῖ ἀπό τά πάθη, νά συναντήσει τόν Θεό καί νά ἀποκτήσει κοινωνία μαζί Του. Ὑπῆρχαν παλαιοί καί νέοι ζηλωτές, ὅπως π.χ. ὁ οὐρανομήκης ἐπίσκοπος Φλωρίνης Αὐγουστῖνος Καντιώτης, πού ἐπειδή ἦταν καθαροί, διακατέχονταν ἀπό τόν ἀσυγκράτητο πόθο νά γκρεμίσουν ὃλα τά κάστρα τῆς ἁμαρτίας καί νά μεταδώσουν τήν δική τους Χριστοζωή. Τούς μετανοοῦντας ὅμως ἁμαρτωλούς τούς συνέτριβαν σωτήρια χωρίς νά τούς ἐξουθενώνουν, ἀλλά στήριζαν μετά δακρύων τήν πνευματική τους μετάλλαξη. Ἔλεγε ὁ ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης ὅτι ὁ π. Αὐγουστῖνος ἦταν καθαρό πετρέλαιο, κηροζίνη, γι’ αὐτό ἀπογείωνε ψυχές σάν ἀεροπλάνο. Φίλτραρε τόν ζῆλο στά διυλιστήρια τῆς ἄσκησης καί εἶχε ὑψοποιό ἀποτέλεσμα. Ὅσοι ἔχουν «μαῦρο» πετρέλαιο, νά ἀγωνίζονται νά τό καθαρίσουν καί ἀνάλογα νά προσαρμόσουν τόν ζῆλο τους. Διαφορετικά, ἔχουμε φανατισμό, ὅπως τῶν ὀργανώσεων ἀνθρωποκεντρικοῦ χαρακτῆρα, πού δημιουργοῦν ἱδεοληπτικές ἐμμονές καί κλῖμα πόλωσης, γιά νά δημιουργοῦν καί νά διατηροῦν ὀπαδούς. Ὁ ζηλωτής θέλγεται νά κρατᾶ ἀναμμένη τήν λαμπάδα τῆς Ἀναστάσεως καί νά πυρσεύει ψυχές.  Ὁ φανατικός κρατᾶ σβημμένα κάρβουνα καί μουτζουρώνει πρόσωπα καί συνειδήσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ξέρω ἀπό ὁμιλίες σας πού ἀκοῦμε ὅτι ἐπαινεῖτε πολύ τόν γάμο. Τον θεωρεῖτε ἅγιο καί τρόπο σωτηρίας. Συγγνώμη πού θά ρωτήσω, μετανιώσατε πού γίνατε ἄγαμος;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Καθόλου! Χίλιες φορές ἄν πέθαινα καί ξαναζοῦσα, πάλι τόν ἴδιο δρόμο θά ἀκολουθοῦσα. Ἔχει μεγάλη πνευματική γλύκα ἡ ἐν Χριστῷ ἀγαμία. Αὐτό ὅμως δέν σημαίνει ὅτι ἀπορρίπτω τόν ἄλλο τρόπο ζωῆς πού εὐλόγησε ὁ Θεός.  Προέχει κατά τι ἡ παρθενία, ὅπως λέγουν οἱ Ἀπόστολοι καί οἱ Πατέρες, ἀλλά ὁ τίμιος γάμος εἶναι τό γενεσιουργό αἴτιο τοῦ ἄνθους τῆς ἀγνείας καί κατά τήν Παύλεια ἐπισήμανση ἀποτελεί μυστήριο μέγα καί ὁ παράλληλος δρόμος τῆς σωστῆς μοναχικῆς ζωῆς ὅταν ἐμπεριέχει τήν θεόσδοτη προοπτική τῆς ἀποστολῆς του, δηλαδή νά ὁδηγησει τόν ἄνθρωπο στή θέωση. Ὅταν δεῖτε ἄγαμο νά μέμφεται τό γάμο, ἔχει προβληματική ἀγαμία. Τό ἴδιο καί ὅταν ἕνας ἔγγαμος στρέφεται ἐνάντια τῆς παρθενικῆς ζωῆς.  Οἱ περισσότεροι φίλοι μου εἶναι ἔγγαμοι Ἱερεῖς.  Ὑποκλίνομαι καί ἀποκαλύπτομαι μπροστά στήν ἀρετή καί τήν ἀκτινοβολία τους. Ἔχει καί ἡ Μητρόπολή μας τέτοιους ἁγίους ἐγγάμους κληρικούς.  Καί εἶναι νέοι οἱ περισσότεροι στήν ἡλικία.  Μέ ἐλέγχουν μέ τή ζωή τους τά πνευματικά μου παιδιά.  Ἔγγαμοι νέοι ὅλοι τους.  Εἶμαι ὁ ὕστατος, τελευταῖος ἀπ’ αὐτούς. Τό λέγω ὡς κατενώπιον Θεοῦ.  Θά δοῦμε πολλές ἐκπλήξεις στόν παράδεισο. 
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Γιατί ἀφοῦ ὁ γάμος εἶναι τόσο ἅγιος, χρειάζονται καθαρτικές εὐχές οἱ γυναῖκες τήν πρώτη ἡμέρα τοῦ τοκετοῦ, ὁ σαραντισμός, νά ἐγκρατεύονται τά ζευγάρια τίς ἅγιες ἡμέρες κτλ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Πολύ ὡραία ἐρώτηση αὐτή.  Πάνω στό θέμα αὐτό ἔχω ἀκούσει πολλές χονδροειδεῖς βλακεῖες καί ἀπό εὐσεβιστές καί ἀπό «θεολογοῦντες» ἀγαπολόγους.  Βέβαια δέν μπορεῖ κανείς νά ἀπαντᾶ σέ ὅλα. Τούς δίνει ἀξία. Ὁ ἅγιος καί θεοειδέστατος νοῦς καί τῶν ἁγίων πατέρων ἰσοστάσιος Γέροντας πατήρ Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος ἔλεγε χαριεντιζόμενος γιά τήν προχειρότητα μέ τήν ὁποία ἀντιμετωπίζουν κάποιοι ρηχοί καί πεφυσιωμένοι μεγάλα θεολογικά θέματα: «καί ἄν ἀκόμη ὅλος ὁ οὐρανός ἦταν χαρτί καί ὅλη ἡ θάλασσα μελάνι καί ὅλοι οἱ κορμοί τῶν δένδρων ἀπάρτιζαν ἕνα τεράστιο κονδυλοφόρο, δέν θά ἀρκοῦσαν γιά νά γράψουμε καί νά ἀναιρέσουμε τίς «θεολογικές» βλακεῖες πού διατυπώνουν οἱ στοχαστές γύρω ἀπό τά ἱερά καί τά ὅσια».

Γιά νά γίνουμε μέλη τῆς Θείας Βασιλείας, ὅλοι ἀνεξαιρέτως πρέπει νά ὑπερβοῦμε τή σάρκα.  Οἱ μοναχοί ἀγωνίζονται σέ αὐτή τήν προοπτική μέ τήν ἀπόλυτη παρθενία.  Οἱ ἔγγαμοι μέ τήν σωφροσύνη.

Γράφει λοιπόν ἐπ’ αὐτοῦ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ὅτι τό γενετήσιο ἔνστικτο δέν εἶναι προηγούμενο θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀλλά ἑπόμενο. Δέν εἶναι δηλαδή ἀρχική χορηγία τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο ἀλλά ἀποτέλεσμα τῆς παρακοῆς.  Ὅπως λειτουργεῖ σήμερα μέσα στόν εὐλογημένο γάμο γίνεται θεραπευτικό μέσο, φάρμακο, καί ὄχι αἰώνιο γνώρισμα καί συστατικό τοῦ ἀνθρώπου.  Ὅλοι οἱ Πατέρες λέγουν ὅτι: «ἐν παραδείσῳ ἡ παρθενία ἐπολιτεύετο». Γι’ αὐτό καί ὁ νέος Ἀδάμ, ὁ Χριστός, ὅπως καί ὁ πρῶτος Ἀδάμ, δέν γεννήθηκε ἀπό σπέρμα ἀνδρός, ἀλλά συνελήφθη ἐκ Πνεύματος Ἁγίου ἀσπόρως καί ἄνευ μεσολαβήσεως ἀνδρός, καί ἔμεινε διά βίου παρθένος, γιά νά ἀνοίξει τόν νέο αἰῶνα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.  Σ’ αὐτόν τόν αἰῶνα τά πρωτεῖα δέν θά τά ἔχει ὁ γάμος, ἀλλά ἡ παρθενία, χωρίς βέβαια νά παραγνωρίζεται ὁ θεραπευτικός καί θετικός χαρακτῆρας τοῦ γάμου γιά τούς ἀσθενεῖς στό λογισμό καί τούς ἀδυνάτους στή σάρκα.  Ἑπομένως, γιά νά γίνουμε μέλη τῆς Θείας Βασιλείας, ὅλοι ἀνεξαιρέτως πρέπει νά ὑπερβοῦμε τή σάρκα.  Οἱ μοναχοί ἀγωνίζονται σέ αὐτή τήν προοπτική μέ τήν ἀπόλυτη παρθενία.  Οἱ ἔγγαμοι μέ τήν σωφροσύνη.  Δηλαδή, δέν παντρεύονται γιά νά ἀφεθοῦν στήν ὁρμή καί στήν δύναμη τῆς σάρκας καί νά γίνουν ὑπέρ-κτηνώδεις, ἀλλά γιά νά χαλιναγωγήσουν μέ ἐγκράτεια, πειθαρχία, καί φυσικό προσανατολισμό τή σάρκα, ἐντάσσοντας τή λειτουργία της στούς σκοπούς γιά τούς ὁποίους τήν ἀποδέχτηκε στόν γάμο ὁ Θεός.  Ὁ γάμος δηλαδή δέν εἶναι ἀνεξέλεγκτη καί ἀπειθάρχητη μορφή ζωῆς.  Εἶναι ὁ τρόπος θεραπείας τοῦ σαρκικοῦ ἐνστίκτου μέ προοπτική ὑπερβάσεως.  Ὅταν ἐπανέλθει ἡ ἡδονή ἀπό τήν σάρκα στό νοῦ καί ἐπιτευχθεῖ μεταξύ τῶν δύο ἡ πλήρης πνευματική συζυγία τότε ὁ γάμος ὁλοκλήρωσε τόν σκοπό του.  Ὅσο ὅμως λειτουργεῖ ἡ ἐμπαθής μεταπτωτική ἡδονή στήν ἁγία κατά τά ἄλλα συνύπαρξη τῶν εὐλογημένων ζευγαριῶν, αὐτή ἡ μεταπτωτική λειτουργία χρήζει καθάρσεως. Γι’ αὐτό γράφει ὁ προφητάναξ Δαβίδ χωρίς νά εἶναι καρπός παρανόμου συλλήψεως: «ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου».  Αὐτά τά ἀναλύει διεξοδικῶς ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς σέ ὁμιλίες του, εἰδικά στό Γενέσιο τῆς Θεοτόκου καί στή Γέννηση τοῦ Χριστοῦ. 
Θά ἀναφέρω δύο χωρία του πού ἐνθυμοῦμαι: «Ὡς γάρ ἡ ἐπί παιδοποιίᾳ κατά τούς νομικούς τῶν γάμων ἡδονή Θεῖον Θεοῦ δῶρον, ἥκιστ’ ἄν κληθείη, σαρκικόν γάρ καί φύσεως, ἀλλ’ οὐ Χάριτος δῶρον, καίτοι τήν φύσιν ὁ Θεός ἐποίησεν. Οὕτω καί ἡ παρά τῆς ἔξω παιδείας γνῶσις, εἰ καί καλῶς τις ταύτῃ χρῷτο, φύσεώς ἐστιν, ἀλλ᾽ οὐ Χάριτος τό δόμα». Λέει καί τό ἄλλο: «Ἡ γάρ τῆς σαρκός ἐπανάστασις ἀκούσιος οὖσα καί ἀντιστρατευομένη φανερῶς τῷ νόμῳ τοῦ νοός, εἰ καί παρά τῶν σωφρονούντων βίᾳ δουλαγωγεῖται καί πρός παιδοποιίαν μόνον ἀνίεται, ἀλλά τήν ἀπ’ ἀρχῆς ἐπάγεται καταδίκην, φθορά οὖσα τε καί λεγομένη καί πρός φθοράν πάντως γεννῶσα καί τοῦ μή συνειδότος τήν τιμήν, ἥν ἠμῶν ἡ φύσις ἔλαχε παρά Θεοῦ, ἀλλά τοῖς κτήνεσιν ὁμοιωθέντος, ἐμπαθής ὑπάρχουσα κίνησις». Στό βάθος βάθος λοιπόν ὅ,τι εἶναι μεταπτωτικό, ὅσο καί ἄν τό ἐπικύρωσε ὁ Θεός στήν ἔγγαμη ζωή, χρήζει καθάρσεως διά τό εἶναι «ἐμπαθής κίνησις». 
Θυμήθηκα καί κάτι ἄλλο ἀπό τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ: «ἡ γάρ τῆς σαρκός πρός γένεσιν κίνησις, ἀνυποτάκτως ἔχουσα πρός τόν ἡγεμονεύειν ἐν ἠμῖν παρά Θεοῦ τεταγμένον νοῦν, οὐκ ἐκτός παντάπασιν ἁμαρτίας ἐστι. Διό καί Δαβίδ ἔλεγε: ‘‘ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου’’».  Ἀπό τήν ὁμιλία του στόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου εἶναι αὐτό. Ἄς τό μεταφράσω: «ἡ κίνηση τῆς σαρκός γιά γέννηση ἀφοῦ μένει ἀνυπότακτη πρός τόν νοῦ πού εἶναι ταγμένος νά ἡγεμονεύει τῶν λειτουργιῶν μας, δέν βρίσκεται ἐντελῶς ἔξω ἀπό τήν ἁμαρτία. Γι’ αὐτό καί ὁ Δαβίδ ἔλεγε (ἄν καί δέν ἦταν καρπός παρανόμου συλλήψεως): «μέ ἀνομίες συνελήφθηκα καί μέ ἁμαρτίες μέ κυοφόρησε ἡ μητέρα μου». 

Ἡ ὑπέρβαση τῆς σάρκας δέν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα.

Μέ αὐτά πού ἀναφέρω θέλω νά πῶ ὅτι τό θέμα εἶναι βαθύ καί δέν εἶναι οἱ εὐχές τοῦ σαραντισμοῦ ἤ ἄλλες διατάξεις τῆς Ἐκκλησίας σέ παρόμοια θέματα μανιχαϊστικές ἐπιδράσεις σέ κάποιους φανατικούς καλογήρους πού ἔγραψαν τάχα τίς εὐχές. Ἔτσι λέγουν οἱ σύγχρονοι μεταπατερικοί. Τούς Μανιχαίους πού ἀπέρριπταν ὡς βρώμικο καί ἀνωφελῆ τόν γάμο, τούς ἔκαναν οἱ Πατέρες «τριῶν παράδων», κατά τό κοινῶς λεγόμενον.  Εἰδικά ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.  Δέν πᾶμε ὅμως καί στό ἄλλο ἄκρο πού εἰσηγεῖται «μέσα στό γάμο τούς ζυγούς λύσατε», ὅπως λένε οἱ ἄλλοι αἱρετικοί, οἱ λεγόμενοι Βορβορίτες. Αὐτοί, ἦταν παρακλάδι τῶν Νικολαϊτῶν-Καρποκρατιανῶν, πού θεωροῦσαν τή φυσιολογική σαρκική συνάφεια μέθοδο μεθέξεως τοῦ Θείου!!  Οἱ Βορβορίτες προχώρησαν καί στά παρά φύσιν, τά ὁποῖα μέ ἀνατριχιαστικές λεπτομέρειες περιγράφει ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου στό ἔργο του «Κατά αἱρέσεων-Πανάριον».  Ἄν τά ἔλεγε αὐτά κάποιος σήμερα, θά τόν ἔκλειναν σέ φρενοκομεῖο.  Βέβαια οἱ Πατέρες, καί εἰδικά ὁ ἀμείλικτος σέ θέματα ἀνθρωπολογικά ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἐνθαρρύνουν τά ζευγάρια στή χρήση τῆς φυσιολογικῆς ἡδονῆς. Αὐτό κατακαίει ἐπικίνδυνους πειρασμούς καί τροφοδοτεῖ τήν μεταξύ τους ἑνότητα. Ἡ ἄσκηση ἐγκρατείας τίς νενομισμένες ἅγιες ἡμέρες, δέν πρέπει νά γίνεται μονομερῶς ἀλλά «ἐκ συμφώνου», ὅπως τονίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Οἱ ὑπερβολές φέρνουν ἄλλα ὀλέθρια ἀποτελέσματα.  Ἡ ὑπέρβαση τῆς σάρκας δέν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα. Ἡ σάρκα εἶναι μεγάλο θηρίο.  Δέν τά βάζει κανείς  μόνος  του μαζί της.  Συνεργαζόμαστε μέ τόν Χριστό, κυρίως μέ τήν Θεοτόκο, πού εἶναι «ἡ μόνη Ἀγνή καί Ἄχραντος παρθένος», καί περνᾶμε χαρισματικά καί ὄχι ἐγωκεντρικά στόν «εὔδιο λιμένα τῆς ἀφθαρσίας». Ἄς ἔχουν ὅσοι ἀγωνίζονται στό στάδιο τοῦ γάμου ταπείνωση καί ἀγωνιστική διάθεση καί ἔπειτα ἡ ἀνάβαση σέ ἄλλες πνευματικές διαβαθμίσεις, πού δέν ἀποτελεῖ ἀνθρώπινο κατόρθωμα, ἀλλά δῶρο τοῦ Θεοῦ στίς διακριτικές καί δεκτικές ψυχές.

Και σήμερα γέμει ἡ Ἐκκλησία ἀπό ἀγωνιζομένους

ἐγγάμους μαθητές τοῦ Χριστοῦ.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τώρα συνειδητοποιῶ πόσο προσοχή χρειάζεται ἡ ἄσκηση τῆς ἐγκράτειας.  Μπορεῖτε νά μᾶς πεῖτε κάτι περισσότερο πάνω σ’ αὐτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Νομίζω τά εἶπα ὅλα. Τά ἔγγαμα ἀδέλφια μας δέν στεροῦνται τή χάρη τοῦ Θεοῦ ἐπειδή ἔχουν σύζυγο. Ἀλίμονο.  Οἱ τέσσερεις νεομάρτυρες τῆς Ρεθύμνης, ἦσαν νέοι καί ἔγγαμοι.  Ἀσφαλῶς θά εἶχαν συζυγικές σχέσεις.  Δέν τούς ἐμπόδισε ὅμως αὐτό στό νά εἶναι ἐν-χριστωμένοι καί πνευματοφόροι.  Ἀπλά ζοῦσαν μέ σωφροσύνη μέσα στόν γάμο τους. Και ἐπειδή ἦσαν σκεύη τῆς χάριτος, δυναμώθηκαν στήν ὁμολογία τῆς πίστεως, τήν ὁποία ἐπικύρωσαν μέ τήν αἰμάτινη αὐταπάρνηση τοῦ μαρτυρίου τους.  Καί σήμερα γέμει ἡ Ἐκκλησία ἀπό ἀγωνιζομένους ἐγγάμους μαθητές τοῦ Χριστοῦ.  Γι’ αὐτό καί ὁ ἅγιος Γέροντας Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ γράφει στό βιβλίο του «Ἄσκησις καί Θεωρία» ὅτι δέν δύναται ἀπό τήν μία ὁ ἐν ἐνεργείᾳ ἔγγαμος νά ἀποκτήσει αὐτενέργεια εὐχῆς μέσα στήν καρδιά, γιατί ἐμποδίζεται ὁ νοῦς νά κατέβει. Καί αὐτό ἐπειδή τραυματίζεται ἀπό τίς σαρκικές εἰκόνες. Λέει δηλαδή αὐτά πού ἀνέφερα ἀπό τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ. Ἀπό τήν ἄλλη ὅμως συνιστᾶ: «καλύτερα νά σταματήσει ἡ προσευχή παρά ἡ ἐπικοινωνία μέ τό ἄλλο μέρος τῆς συζυγίας». Γιατί τό ἔλεγε αὐτό; Πολλοί ἔγγαμοι γεύτηκαν τήν προπτωτική ἡδονή τοῦ νοός μέσα ἀπό τήν προσευχή καί τήν ἄσκηση. Ἔπειτα σιχάθηκαν καί ἀποστράφηκαν τήν μεταπτωτική ἡδονή τῆς συζυγίας. Πῆραν τά βουνά γιά νά «γλεντήσουν» τόν Θεῖο ἔρωτα. Αὐτό ὅμως διασαλεύει τήν ἱσορροπία τοῦ γάμου καί θέλει προσοχή. Τά πάντα ἀπαιτοῦν διάκριση. 
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί θά λέγατε σ’ αὐτούς πού σφάλλουν στήν ἐκτίμησή τους γύρω ἀπό τά θέματα τοῦ γάμου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Μία λέξη: Οἱ ἠθικιστές Μανιχαΐζουν καί οἱ ἀγαπολόγοι Βορβορίζουν.  Ἴσως ἡ κατάληξη «-ίζουν» νά ὑποδηλώνει καί κάτι περισσότερο. 

Ὁ γάμος εἶναι μία εὐλογημένη ἀγαπητική καί

ἀσκητική πορεία ἀπό τό κατά φύσιν στό ὑπέρ φύσιν.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ Θεολογία τοῦ Γάμου ἀπό Ὀρθόδοξη ἄποψη σέ ἕνα συνοπτικό πλαίσιο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Ὡραῖο καί ἐπίκαιρο ἐρώτημα. Θά κάνω μία ἀναγωγή μέ ὁδηγό τόν ὅσιο Μάξιμο τόν ὁμολογητή στούς πρωτοπλάστους. Ἀναφέρει ὁ ὅσιος ὅτι ἡ ἡδονή ἀρχικά ἦταν δώρημα τοῦ Θεοῦ στήν ψυχή, ἦταν δύναμη ψυχική, ὥστε νά γλυκαίνεται ὁ νοῦς, ὁ ὀφθαλμός τῆς ψυχῆς, καί νά κινεῖται πρός τήν θεωρία τοῦ Θεοῦ. Μετά τήν πτώση, ἡ ἡδονή μεταφέρθηκε στό σῶμα καί τότε ὁ Θεός ἐπέτρεψε νά εἰσέλθει καί ἡ ὁδύνη γιά νά χαλιναγωγεῖται καί νά θεραπεύεται ἡ ἡδονή.  Αὐτό οἰκονομήθηκε μέσα στόν γάμο γιά νά μπορέσουν τά δύο φύλα νά ἐπιτύχουν τήν διάσωση τοῦ κατά φύσιν μέσα ἀπό τήν φυσιολογική ἀγαπητική τους ἀλληλοσυμπλήρωση καί ταυτόχρονα μέσα ἀπό τό ἀσκητικό στοιχεῖο πού πρέπει νά διέπει τή σχέση τους, νά θεραπεύσουν τήν παρείσακτη στό σῶμα σαρκική ἡδονή, μέ τό νά τήν ἐπαναφέρουν στήν ψυχή καί ἔτσι νά πετύχουν τήν θέωση, τό ὑπέρ φύσιν.  Γάμος δηλαδή εἶναι μία εὐλογημένη ἀγαπητική καί ἀσκητική πορεία ἀπό τό κατά φύσιν στό ὑπέρ φύσιν. Γι’ αὐτό ἔχει κανόνες, δέν εἶναι ἀχαλίνωτη καί ἀπειθάρχητη μορφή ζωῆς.  Τότε ἔχουμε τό γλυκό κρασί τοῦ γάμου πού ἔδωσε ὁ Χριστός τελευταῖο, ἐννοώντας αὐτήν τήν δυναμική πορεία καί ἀπόληξη. 
Ὅταν τώρα ἐπιτρέπουμε τό ἀνώμαλο ἀνακάτεμα τοῦ ἀνθρωπίνου κρέατος, ὄχι μόνο διασαλεύεται ἡ ψυχική καί σωματική ἀρμονία γιά τήν ὁποία μιλάει ἡ Ἀκολουθία τῆς ἱερολογίας τοῦ γάμου (σημείωση: ὅποιος θέλει νά πληροφορηθεῖ τί εἶναι γάμος, νά μελετήσει μετά προσευχῆς καί προσοχῆς αὐτή τήν Ἀκολουθία καί ἀρκεῖ. Γι’ αὐτό θέλουν νά τήν ἀλλάξουν οἱ μεταπατερικοί), ἀλλά χωματοποιεῖται καί σχετικοποιεῖται ἡ εἰκονική ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, πού ἐνῶ ἔχει προοπτική θεώσεως, κατεβαίνει κάτω ἀπό τά ἐπίπεδα τῶν ἀλόγων ζώων. Δέν ξέρω ἄν πρέπει νά τό πῶ χωματοποίηση ἢ δαιμονοποίηση. Ο διάβολος είναι διεστραμμένο πνεῦμα γιατί μετάλλαξε την λειτουργία της φύσεώς του καί ἀπό φαιδρός καί ἀγλαόμορφος ἄγγελος, ἔγινε σκοτεινός καί ἀποτρόπαιος δαίμονας. Ἔκτοτε δέν νοιώθει ποτέ του χαρά, γιατί εἶναι νεκρό καί νεκροποιό πνεῦμα. Μέσα του βασιλεύει ἡ ταραχή καί ἡ σύγχυση. Ὅταν ὅμως βάλει τούς ἀνθρώπους στήν διαδικασία τήν δική του, δηλαδή στήν διαστροφή τῆς φύσεώς τους, τότε κάτι νοιώθει. Γιατί βλέπει τήν ἀνθρώπινη φύση, πού ὑπερύψωσε ὁ Χριστός μέ τήν ἀνάληψή του, νά ἀλλάζει προοπτική σέ ὅσους τήν διαχειρίζονται διαφορετικά καί νά κατεβαίνει στόν δικό του τόν χῶρο. Αὐτό εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἐπιτυχία τοῦ.  Ἄρα τό θέμα δέν εἶναι ἠθικιστικό ὅπως θέλουν νά τό παρουσιάσουν, ἀλλά βαθύτατα θεολογικό, μέ καθοριστικές ἐπιπτώσεις στήν ὀντολογία τοῦ ἀνθρώπου.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Δηλαδή καλά τοποθετήθηκε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου στό θέμα πού πρόσφατα ἔγινε καραμέλα στό διαδίκτυο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ἄριστα!  Ὁ Μόρφου εἶναι παλληκάρι, ρωμαλαία ψυχή, γίγαντας τοῦ Πνεύματος.  Οὐρανομήκης Ἱεράρχης, πού θέριεψε τήν πυρσωμένη ἀπό τήν χάρη ψυχή του μέσα στόν πόνο τῆς προσφυγιᾶς, τόν πόθο τῆς χαμένης πατρίδας, τήν ἀποκαραδοκία τοῦ ἐπαναπατρισμοῦ, μά πάνω ἀπ’ ὅλα εἶναι ἕνας ἀχόρταγος λάτρης τῆς οὐράνιας πατρίδας, πού μυσταγωγήθηκε στά βιώματά της μέσα ἀπό τήν ἁπλή πίστη τῆς ἁγιοτόκου λαϊκῆς εὐσέβειας, ἀπό τό δυνατό πνευματικό γονιδίωμα τῆς γενιᾶς του, ἀπό τά κρυστάλλινα βιώματα κοντά στούς γεννήτορες καί στήν γιαγιά του καί ἀπό τήν ἔγκαρπη μαθητεία καί ἄνευ ὅρων ὑποταγή του πλησίον ὅλων σχεδόν τῶν συγχρόνων ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἦταν τό καμάρι τους, γι’ αὐτό καί τόν καμαρώνουμε καί ἐμεῖς λεβέντη, ἄριστο μυσταγωγό τῶν πατερικῶν βιωμάτων στίς ψυχές τῶν πιστῶν, παγκόσμιο φάρο, διάτορο σαλπιγκτή τοῦ οὐρανοῦ, κρυστάλλινο φορέα τοῦ πνεύματος καί ἐκφαντορικό ἀριστέα τοῦ φθέγματος. Ἄν ὁ προφήτης Ἠλίας ἦταν τό πρωτοπαλλήκαρο τοῦ Θεοῦ στήν Παλαιά Διαθήκη καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στήν Καινή Διαθήκη, ἕνα ἀπό τά πρωτοπαλλήκαρα τῶν ἐσχάτων εἶναι ὁ ὁρμητικός στήν ἱεραποστολική παλαίστρα καί ἡσυχαστικός στήν ἀσκητική κονίστρα Μόρφου Νεόφυτος. Μέ τιμᾶ μέ τήν φιλία του —μᾶς συνέδεσε ὁ ἅγιος γέροντας Εὐμένιος Σαριδάκης— καί εἶναι ἕνα ἀπό τά τιμαλφέστερα δῶρα τοῦ Θεοῦ στή ζωή μου.

Οἱ ἅγιοι δέν ἔχουν ἠθικιστική νοοτροπία,

ἀλλά ἁγιοπνευματική παρρησία

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόν παρεξήγησαν ὅμως γιά κάποιες ἐκφράσεις του.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὦ τῆς μεγίστης ὑποκρισίας!  Μέ κάνετε νά θυμηθῶ ἐπίκαιρο λόγο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου: «Οὐδέν γάρ ἐν ρήμασιν ἠμῖν, ἀλλ’ ἐν πράγμασιν ἡ εὐσέβεια.  Οὐδέ περί τῶν ὀνομάτων λογομαχήσομεν, οὐδέ περί ταῦτα ζυγομαχοῦντες ἀσχημονήσομεν, ὥσπερ ἐν ὀνόματι κειμένης ἠμῖν τῆς εὐσεβείας, ἀλλ’ οὐκ ἐν πράγμασιν».  Τόσο σοβαρά θέματα, τά προσεγγίζουν μέ ἐξωτερικές ἐκφράσεις καί ὅποιες κατ’ αὐτούς λέξεις.  Εἶναι αὐτοί πού ψάχνουν «λεξίδιο», γιά νά θυμηθῶ καί πάλι τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο, καί τό κάνουν «ξιφίδιο» γιά νά «βγάλουν τό μάτι» ἐκείνου πού ἐπιβουλεύονται. Κατά τά ἄλλα εἶναι προοδευτικοί καί πολιτισμένοι.  Φανταστεῖτε τί θά πάθουν ἄν διαβάσουν τούς λόγους τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδή ἀπεκάλεσε τόν Ἀπόστολο Πέτρο «σατανᾶ», τόν ἀρχισυνάγωγο «ὑποκριτή», τόν Ἠρώδη «ἀλώπεκα», τήν Χαναναία «κυνάριο», ἤ τόν Ἀπόστολο Παῦλο πού γράφει στίς ἐπιστολές του φράσεις, ὅπως, «ὦ ἀνόητοι Γαλᾶται», «ἐκβάλατε τόν πονηρόν ἐκ μέσου ἠμῶν», «βλέπετε τούς κύνας, βλέπετε τούς κακούς ἐργάτας», «μαλακοί», «ἀρσενοκοῖται», «ἀνδραποδισταί», «ἤτω ἀνάθεμα», ἤ τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο πού ἀποκαλεῖ ἐπισκόπους, «βαλαντιοσκόπους», «φθόρους (=ἀκόλαστους, διεφθαρμένους)», «γυναικοϊέρακες», τούς ὁποίους καί καθήρεσε.  Ἀκόμη νά θυμηθῶ τόν ἅγιο Ἀνδρέα τόν διά Χριστόν σαλό, πού ἀποκαλεῖ τούς ὁμοφυλόφιλους «κωλοφώνιους» καί αἰσθανόταν τήν κακοσμία τους κ.ἄ. 
Μήπως στά λατρευτικά πατερικά κείμενα δέν ὑπάρχουν καί οἱ φράσεις «καταισχυνέσθω πρόσωπα καί φιμούσθω τά στόματα», «λοιμώδεις λύκους», «ὀφρύν καί θράσος τῶν δυσμενῶν», «κοπρώνυμος», «δόλιος» κ.ἄ.  Ξέρετε, οἱ ἅγιοι δέν ἔχουν ἠθικιστική νοοτροπία, ἀλλά ἁγιοπνευματική παρρησία. Καί ὁ Μόρφου διαθέτει ἀρρενωπή τρυφερότητα, ὅπου χρειάζεται, ἀλλά καί ἀνδροπρεπῆ εὐθύτητα, ὅπου πάλι ἀπαιτεῖται.  Δέν ἔχει εὐσεβιστικά σάλια, οὔτε ἀμοραλιστικά χάλια (=καμουφλαρισμένη διαφθορά), ἀλλά προφητικά κυάλια. Οἱ σκανδαλισμένοι, ἀκόμη καί ἔνιοι κληρικοί, ἂς θυμηθοῦν τούς ἐαυτούς των, ὅταν περιγράφουν στά κυκλώματά τους τίς ἀκατανόμαστες ἐμπειρίες τους... καί ἄς μήν μέμφονται ὑποκριτικά ἐκείνους πού ποιμαντικά τίς στηλιτεύουν μέ θεραπευτικό στόχο, χρησιμοποιώντας ὅρους καί ἐκφράσεις τῆς καθημερινότητας. 
Μήπως καί ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, γιά νά ἀναφέρω μόνο αὐτόν, δέν γράφει ὅτι ὅποιος συμπεριφέρεται διαφορετικά στή σύζυγό του «ὁ τοιοῦτος παραχρῆται τῇ γυναικί συνουσιαζόμενος... τό μή καλόν ὡς καλόν ἡγησάμενος»; Ἡ σωματική παραχρησία, πού ἀναφέρει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής, εἶναι ἡ οὐσία τῆς ὁμοφυλοφιλίας καί τῆς ἐν γένει ὁμοφυλοφιλικῆς πρακτικῆς, πού πληθωρικῶς ἐπιχωριάζει καί κάτω ἀπό τόν φυσιολογικό μανδύα τοῦ νενομισμένου γάμου. Τί τό παραπάνω εἶπε ὁ Μόρφου Νεόφυτος; Ἄν οἱ σκανδαλισθέντες ἀπό τόν Μόρφου διαβάσουν μέ τί λεπτομέρεια περιγράφει στό ἔργο του «Πανάριον-Κατά αἱρέσεων» ὁ ἅγιος Ἐπιφάνιος Κύπρου ἀκριβῶς αὐτά πού μονολεκτικῶς ἀνέφερε ὁ Μόρφου, ἤ ἄν διαβάσουν τήν ἐρμηνεία ἀπό τόν Βαλσαμῶνα τοῦ 70οῦ κανόνα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, σίγουρα θά χάσουν τή λαλιά τους....
Δέν τά λένε ὅμως αὐτά μόνο οἱ ἅγιοι. Γιά τήν παραχρησία, ὡς τήν πεμπτουσία τῆς ὁμοφυλοφιλικῆς πρακτικῆς, μιλάει καί ο ΦΡΟΫΝΤ παρακαλῶ, στό ἔργο του «Εἰσαγωγή στήν ψυχανάλυση». Δεῖτε τί ἀναφέρει: «Ὑπάρχουν κατηγορίες ἀνθρωπίνων ὑπάρξεων, πού ἡ ζωή τους παρεκκλίνει ἀπό τήν συνηθισμένη σεξουαλική ζωή κατά τόν πιό χτυπητό τρόπο.  Μιά ὁμάδα ἀπό αὐτούς τούς «διεστραμμένους» ἔχει ἐξοστρακίσει τή διαφορά τῶν φύλων ἀπό τή ζωή τους... Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί λέγονται ὁμοφυλόφιλοι. Οἱ διεστραμμένοι αὐτοί ὑποκαταστήσανε ἄλλα ὄργανα ἤ μέρη τοῦ σώματος, ξεπερνώντας τίς ἀτομικές δυσκολίες καί τήν σχετική ἀποστροφή... Μετά ὅμως ἀπό αὐτούς ἔρχεται μιά ὁλόκληρη σειρά ἀνωμάλων τύπων, ἡ σεξουαλική δραστηριότης τῶν ὁποίων ἀπομακρύνεται ὁλοένα καί περισσότερον ἀπ’ ό,τι ἕνας λογικός ἄνθρωπος θεωρεῖ ὡς ἑλκυστικόν...(δηλαδή φυσιολογικόν). Δηλαδή καλά τοποθετήθηκε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου στό θέμα πού πρόσφατα ἔγινε καραμέλα στό διαδίκτυο;  Ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ στάση μας σ’ αὐτές τίς ἀσυνήθεις μορφές σεξουαλικῆς ἱκανοποίησης; Ἡ ἀγανάκτηση καί ἡ ἔκφραση τῆς προσωπικῆς μας ἀποστροφῆς» (ΦΡΟΫΝΤ, Εἰσαγωγή στήν ψυχανάλυση).
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τί θά λέγατε γιά κάποιους κληρικούς πού ἐπιτίθενται μέ χαρτιά καί παραληρήματα ἐνάντια στόν Μόρφου; 
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πολλά… Περιορίζομαι μόνο νά ἐπαναλάβω τόν ἐπίκαιρο λόγο τοῦ ἀειμνήστου Μητροπολίτου Πέτρας Νεκταρίου: «Τό πιό ἀτίθασο ἄλογο εἶναι τό καλάμι»!
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Νομίζω κατάλαβα.  Τά εἶπε ὁ ἄνθρωπος γιά νά ξυπνήσει συνειδήσεις....
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Ἀντί ἄλλης ἀπαντήσεως ,θά σᾶς ἀναφέρω τί μοῦ ανέφερε τηλεφωνικά ἕνας ἅγιος Ἱεράρχης  τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος. Συνδέομαι μέ πολλούς ἀπό ἐκεῖ. Μοῦ εἶπε περίπου ὅτι σήμερα κάνουν μεγάλη ζημιά οἱ κοσμικές ἱστοσελίδες οἱ ὁποῖες τόν ἐκκλησιαστικό καί ποιμαντικό λόγο πού λέγεται σέ στενό κύκλο πνευματικῶν παιδιῶν γιά τή σωτηρία τους, τόν περνᾶνε σέ ὅλη τήν οἰκουμένη καί ρίπτουν τά ἅγια «τοῖς κυσί».  Αὐτός εἶναι ὁ μεγάλος πειρασμός τῶν συγχρόνων ποιμένων...

Ἡ πλησμονή τῆς κατά φύσιν ἡδονῆς φέρνει κορεσμό. 

Ὁ κορεσμός ὁδηγεῖ στήν ἀναζήτηση. 

Ἡ ἀναζήτηση στήν συνεχῆ ἀνικανοποίηση καί ἡ διογκωμένη ὁλοένα

καί περισσότερο ἀνικανοποίηση, καταλήγει στήν πλήρη ἀποτυχία.

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι τά αἴτια τῆς ὁμοφυλοφιλίας; Εἶναι μόνο αὐτά πού ἐπεσήμανε ὁ Μητροπολίτης Μόρφου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εἶναι βεβαίως κατά κόρον ἡ ἀλλοίωση τοῦ DNA ἀπό κακές γονεϊκές ἐπιδράσεις ( ἅγιος Πορφύριος), ἀλλά εἶναι καί ἡ ἰδεοπλασία.  Εἶναι καί αὐτός ὅρος τοῦ ἁγίου Πορφυρίου. 
Μπορεῖ δηλαδή μία ἔγκυος νά ἐπιθυμεῖ νά γεννήσει κοριτσάκι. Ὅλες οἱ ἰδέες καί ἐπιθυμίες αὐτές ἀντανακλῶνται στό παιδί. Κι ἄν γεννηθεῖ ἀγόρι, δυνατόν ἔπειτα νά συμπεριφέρεται σάν κορίτσι, ἀντανακλαστικά ἀπό τή μαμά.  Δημιουργεῖται δηλαδή τό εὔκρατο κλῖμα γιά να ἀναπτυχθεῖ αὐτή ἡ φρικτή ἱδιαιτερότητα.
 Ἄλλες φορές ὀφείλεται σέ παιδικό βιασμό. Πόσα παιδιά δέν βιάζονται ψυχικά και σωματικά! Τραγικά σπουργιτάκια! Τίς παιδικές τους φτεροῦγες τίς τσάκισε ἡ ἀκροτάτη κακοήθεια τῆς ἀνθρωπίνης κτηνωδίας... Αὐτά τά παιδιά εἶναι δυνατόν να τα ἀφήσει ἀβοήθητα ὁ Θεός;
Ἄλλη αἰτία εἶναι ὁ μισογυνισμός που ἀναπτύσεται στήν ψυχολογία ἐνός μικροῦ ἀγοριοῦ λόγω τοῦ ἀρνητικοῦ προτύπου τῆς μάνας. Καί τανάπαλιν. Αὐτό τό ψυχικό ὑπόβαθρο, μπορεῖ νά τό ἐκμεταλλευτεῖ ὁ ἐχθρός καί πάνω σέ αὐτό νά ἀναγείρει ὁλόκληρο σατανικό οἱκοδόμημα.
Εἶναι ἀκόμη ὁ κόρος τῆς ἡδονῆς.  Ἡ πλησμονή τῆς κατά φύσιν ἡδονῆς φέρνει κορεσμό.  Ὁ κορεσμός ὁδηγεῖ στήν ἀναζήτηση.  Ἡ ἀναζήτηση στήν συνεχῆ ἀνικανοποίηση καί ἡ διογκωμένη ὁλοένα καί περισσότερο ἀνικανοποίηση, καταλήγει στήν πλήρη ἀποτυχία.  Ἐνῶ ὁ πειθαρχημένος γάμος, ὁ ἀσκούμενος καί στήν ἐγκράτεια, φέρνει ἀνανέωση καί ὄχι κορεσμό, μπούχτισμα ὅπως λέμε στην καθομιλουμένη στήν συζυγία,.  Ὁπότε δέν ὑπάρχει ἀναζήτηση ἐναλλακτικῶν λύσεων γιά τήν κάλυψη τοῦ ψυχικοῦ κενοῦ, ἀκριβῶς, γιατί τέτοιο δέν δημιουργεῖται. Τό λέγει καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ὁ λάγνος ἄνθρωπος, «τῶν ὅρων ἀποστήσας τῆς φύσεως ἐπιθυμεῖ τῶν ἀλλοτρίων.  Ἀπό ἡδονῆς πορεύεται εἰς ἡδονήν καί μέτρον ἡδονῆς οὐ γινώσκει». 
Ἄλλη αἰτία εἶναι ἀκόμη ὁ τρυφηλός βίος. Αὐτό πού λέμε ἀντι-ησυχαστική ζωή. Παράδοση σέ κάθε αἰσθησιακή ἡδονή (πού ὅπως εἴπαμε συνεχῶς σοῦ ζητᾶ ἀνανέωση), στήν οἰνοφλυγία καί τήν καλοπέραση. Γράφει ἐπ αὐτοῦ ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς: «διά τήν ἐν Σοδόμοις ἐξάγιστον σπατάλην καί ἀκρασίαν, οὐρανόθεν αὐτοῖς ὁ ἐμπρησμός κατηνέχθη. Τοῦτο γάρ φησιν Ἰεζεκιήλ ὁ προφήτης τό τῶν Σοδόμων ἀνόμημα, ὅτι ἐν πλησμονῇ ἄρτων ἐσπατάλον. Ἀπό γάρ τῆς σπατάλης ταύτης καί τήν φύσιν ἀγνοήσαντες εἰς τάς παρά φύσιν ἐξολίσθησαν μίξεις».
Θά ἀναφέρω καί κάτι τελευταῖο: τήν ὀφθαλμοπορνεία καί τήν πορνοφλυαρία. Εἰδικά σήμερα ὁ διάβολος ἔχει ἠλεκτρονικά δόκανα καί τηλεοπτικά θέλγητρα γιά νά ὁδηγεῖ σέ αὐτές τίς καταστάσεις. Λέγει καί πάλιν ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς:  «...ἀπό τούτου δέ καί ἐπί τήν διά σώματος αἰσχρουργίαν καταντᾷ ὁ δείλαιος. Καί τί λέγω πορνείας και μοιχείας καί πάντα τά ἐν αὐτῇ τῇ φύσει μύση; Καί γάρ καί εἰς τάς παρά φύσιν ἀσελγείας ἀπὸ τοῦ περιέργως ἐνορᾶν τοῖς τῶν σωμάτων κάλλεσιν ἀκολάστως κατασύρεται ὁ ἄνθρωπος».
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τώρα, σέ ὅσους ἀντιδροῦν στό φαινόμενο ὁμοφυλοφιλία, κολλᾶνε τήν ἐτικέττα τοῦ «ὁμοφοβικού». Τί ἔχετε νά πεῖτε γι’ αὐτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἀπό τίς 17 Μαΐου τοῦ 1990 ἔπαυσε ἡ ὁμοφυλοφιλία νά θεωρεῖται ἀσθένεια ἀπό τόν Παγκόσμιο Ὀργανισμό Ὑγείας, καί ἀντ’ αὐτῆς, ἐνεγράφη ἕνας νέος χαρακτηρισμός, κατασκευασμένος ἀπό ἀνώμαλους, χωρίς τήν παραμικρή ἐπιστημονική κατοχύρωση, ἡ «ὁμοφοβία». Αὐτοί οἱ «ἐφευρέται κακῶν», γιά νά θυμηθῶ τόν Ἀπόστολο Παῦλο, οἱ δαιμόνιοι ἐμπνευστές τῆς ἀνύπαρκτής αὐτῆς ψυχικῆς διαταραχῆς (λέγω ἀνύπαρκτης, γιατί ποτέ δέν ὑπῆρξε κατοχυρωμένη στά ἰατρικά βιβλία μέχρι τό 1972, πού τήν ἐπενόησε ὁ διαταραγμένος Ἐβραῖος ψυχολόγος Weinberg, ἐνῶ ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι καταγεγραμμένη ἀπό χιλιετηρίδων), «ὁμοφοβικοί» εἶναι ὅσοι ἐξακολουθοῦν νά πιστεύουν στήν κλασική αὐθεντική ἰατρική ἑτυμηγορία, ὅτι δηλαδή ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι ψυχική ἀσθένεια, διότι, μέ τήν ἀντίδρασή τους σ’ αὐτόν τόν «φυσιολογικότατο» κατά τήν νοσηρή τους ἄποψη, σεξουαλικό προσανατολισμό, ὑποδηλώνουν, χωρίς πιθανόν οἱ ἴδιοι νά τό συνειδητοποιοῦν, ὅτι κατά βάθος τούς ἑλκύει ἡ διαστροφή ἀλλά διστάζουν γιά ποικίλους λόγους νά τό φανερώσουν καί νά τό καυχηθοῦν! Ἐάν αὐτή ἡ σατανική θεωρία ἔχει ἐρείσματα ἀληθείας, τότε πρέπει νά ὑπάρχει ἕνας ἐνδόμυχος μηχανισμός πού λειτουργεῖ σέ ὅλες τίς κατευθύνσεις μέ τήν ἴδια λογική.  Δηλαδή ὁ Διοκλητιανός, ὁ Νέρωνας καί ὁ Στάλιν ἦταν «ἅγιοι», ἀλλά πολέμησαν τούς ὅντως ἁγίους, ἐπειδή δίσταζαν νά τό φανερώσουν!
 Ὁ Χίτλερ ἦταν φιλειρηνικός καί ἀντιρατσιστής, ἀλλά ἀπό «δισταγμό» καί «συστολή» αἱματοκύλησε τήν οἰκουμένη!  Κάθε ἀντίδραση ἤ μή ἀποδοχή μιᾶς ἰδεολογίας ἤ μιᾶς πρακτικῆς σημαίνει κατά βάθος ὅτι τήν ἐπιθυμοῦμε, τήν ἐπιλέγουμε, ἐμπνεόμαστε ἀπ’ αὐτήν ἀλλά δέν θέλουμε γιά λόγους ὑποκριτικῆς καί φοβικῆς αἰτιολογίας νά τό παραδεχτοῦμε.  Ὁ ἀντιτασσόμενος στήν δικτατορία, κατά βάθος εἶναι ὁπαδός της, ὁ δεξιός εἶναι ἀριστερός καί τἀνάπαλιν, καί τό πρᾶγμα δέν συμμαζεύεται.  Μποροῦμε ἄνετα λοιπόν μέ τήν σαλεμένη ἐγκεφαλική προσέγγιση τοῦ ψυχασθενοῦς ψυχιάτρου νά ἀξιολογοῦμε κάθε κατάσταση πάντα ἐκ τοῦ ἀντιθέτου...  Πολλά ἔχω νά πῶ, ἀλλά καταλήγω περιφραστικά μέ τήν φράση πού θά ἔλεγε ἀπό βάθους καρδίας ὅλο τό ὑγιές τμῆμα τῆς κοινωνίας:  Σάν δέν ντρεπόμαστε!

«Βοήθα με Κύριε νά ἀγαπῶ τούτη τήν ψυχή, ὅπως ἐσύ τήν ἀγαπᾶς»

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἐσεῖς ἔχετε συναντήσει ὁμοφυλόφιλους στήν ποιμαντική σας διακονία, καί ἄν ναί, πώς τούς ἀντιμετωπίζετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Βεβαίως καί ἔχω συναντήσει! Τούς προσεγγίζουμε «ἀληθεύοντες ἐν ἀγάπῃ». Δέν ὑπερτονίζω τήν κατάσταση, γιά νά μήν ἀπογοητευθεῖ καί παραδοθεῖ στήν ἀπόγνωση. Προσπαθῶ νά τοῦ ἐνεργοποιήσω τήν συνείδηση καί νά τοῦ κεντρίσω τό φιλότιμο. Εἶναι δύσκολη διαδικασία αὐτή, γι’ αὐτό ἐπαναλαμβάνω μυστικά καί ἐναγώνια τήν προσευχή τοῦ μεγάλου Γέροντος Ἐφραίμ τοῦ Ἀριζονίτου: «Βοήθα με Κύριε νά ἀγαπῶ τούτη τήν ψυχή, ὅπως ἐσύ τήν ἀγαπᾶς». Τά Θεϊκά βέβαια δέν ἀφομοιώνονται ὁλοσχερῶς, ἀλλά προσεγγίζονται κατά παραχώρηση Θεοῦ. Ἔπειτα ἐμπνέω διάθεση μετανοίας, τονίζοντας πόσο ὁλέθριες εἶναι οἱ συνέπειες ἀπό τήν ἀπόγνωση γιά τίς πτώσεις μας. Ὑποδεικνύω ὅμως καί τίς φθοροποιές ἐπιπτώσεις ἀπό τήν καλλιέργεια τοῦ πάθους. Γιατί ἡ ὁμοφυλοφιλία εἶναι πάθος, ψυχική ἀσθένεια μέ τήν πνευματική ἔννοια τοῦ ὅρου, δαιμονική ὑποβολή. Ὁ μητροπολίτης Ναυπάκτου χρησιμοποιεῖ μιά ὡραία φράση γιά τόν τρόπο τῆς ποιμαντικῆς ἀντιμετώπισης δύσκολων περιπτώσεων στήν ἐξομολόγηση: «Βάζουμε βαθειά τό νυστέρι ἀλλά μέ πολύ ἀναισθητικό ἀγάπης». Γιατί νά μήν αγαποῦμε τά παιδιά;  Ἔχουμε τήν καλύτερη ποιότητα νεολαίας σήμερα, ἀλλά ἀδιαμόρφωτη, ἕρμαια στίς συνταγολογήσεις τῆς νέας τάξης πραγμάτων.
Θα σᾶς διηγηθῶ μία σχετικά πρόσφατη περίπτωση: Ἦρθαν στήν Γερόντισσα στήν Πόμπια πέντε παλληκάρια, φοιτητές ἀπό τό Ἠράκλειο. Ἦρθαν ἀπό περιέργεια. Ξεκίνησαν προσκύνημα γιά ἕνα ἀνδρικό μοναστήρι τῆς περιοχῆς καί ἄλλαξαν πρόγραμμα γιά νά καταλήξουν ἐκεῖ.  Ἄν καί ἡ Γερόντισσα ἀδυνατεῖ νά συναρμολογήσει ξεκάθαρο λόγο, ἐξ αἰτίας πολλαπλῶν ἐγκεφαλικῶν, ὅμως εἶναι ἡ μόνη πού ξέρει τί τῆς γίνεται καί πῶς νά δράσει. Μίλησε στοργικά καί συμβουλευτικά στά παιδιά, ἀποκαλύπτοντας πτυχές τῆς ζωῆς τους. Τά παιδιά «κόλλησαν» καί δέν ἔφευγαν. Ἐκείνη ζήτησε να δεῖ ἱδιαιτέρως δύο, χωριστά τόν καθένα. Μέ κράτησαν τά παιδιά μέσα στό δωμάτιο γιά νά ἐξηγήσω ὅ,τι πιθανόν δέν θά καταλάβαιναν. Τόν ἕνα τόν πῆρε ἀγκαλιά, τόν καταφιλοῦσε, τόν ἐνθάρρυνε καί τελικά τοῦ ἀποκάλυψε τό πάθος τῆς ὁμοφυλοφιλίας.  Ἔπειτα τόν ἀνέθεσε σ’ ἐμένα. Ἀνεβήκαμε δίπλα στήν ἐκκλησία. Τό παιδί μέ λυγμούς φανέρωσε τό πρόβλημά του. Πῆρε θάρρος ἀπό τήν γιαγιά. Ὅμως θεωροῦσε ἀδύνατη τήν θεραπεία.  Ἦταν πλήρως μαραζωμένος ψυχικά ἀπό τούς ἀπέλπιδες λογισμούς.  Κάποια στιγμή μέ φώτισε ὁ Θεός καί ἔκανα τήν ἐξῆς κίνηση: Τόν ὁδήγησα μπροστά στά βημόθυρα. Τοῦ ἔδειξα πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα τόν Ἐσταυρωμένο.  Τοῦ ἐπεσήμανα τό αἷμα πού τρέχει ἀπό τίς πληγές Του. «Ξέρεις τί εἶναι αὐτό;», τόν ρώτησα. «Τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ», ἀπάντησε. «Δέν εἶναι κοινό αἷμα», συμπλήρωσα. «Εἶναι ἡ ἠφαιστειακή λάβα τοῦ οὐρανοῦ. Καίει ὅ,τι σατανικό καί ἐμπαθές καί δροσίζει ὅ,τι Θεϊκό καί ἐπωφελές. Ἀφαιρεῖ τήν βρωμερότητα καί δημιουργεῑ τήν καθαρότητα.  Ἀναπτύσσει τόν καινό ἄνθρωπο. Ἀλλά γιά νά ἀρδεύσει τήν ψυχή σου πρέπει νά ἀνοίξεις αὐλάκι». «Τί αὐλάκι;», ρώτησε. «Αὐλάκι ὁνομάζω τήν ἄσκηση καί τήν μετάνοια. Χωρίς ἀγωγό κατάλληλο, δέν ἀρδεύει ἀλλά καίει τήν ψυχή». Τοῦ ἐπέδειξα τήν νηστεία, ἀνάγνωση τῆς Ἁγίας Γραφῆς πού ἔχει τήν ἱδιότητα νά καθαρίζει τόν νοῦ ἀπό κάθε ἐμπαθές νόημα καί συνεργασία με τήν Θεοτόκο.  Ἡ προσευχή στήν Παναγία πολύ βοηθᾶ σ΄ αὐτές τίς περιπτώσεις, γιατί εἶναι ἡ μόνη Πανακήρατη καί Ἀμόλυντη, ἀλλά προέρχεται καί ἀπό τό δικό μας γένος.  Ὅποτε μᾶς ἀντιλαμβάνεται, προστρέχει σέ βοήθεια καί ποικιλοτρόπως μᾶς βοηθεῖ. Το παιδί ξέσπασε σε κραυγές: «Εὐχαριστῶ, εὐχαριστῶ, σᾶς εὐχαριστῶ».  Σᾶς πληροφορῶ ὅτι  παρακολουθῶ ἀπό τηλεφώνου τήν ἐξέλιξή του καί ἀγωνίζεται πολύ καλά.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Δύσκολη περίπτωση νά ἀντιμετωπίζει τέτοια θέματα γενικά ὁ καθένας καί εἰδικά ἕνας Ἱερέας.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Τό δυσκολότερο.  Χρειάζονται, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Πορφύριος, καλές συμβουλές καί ὄχι μεγάλα ἐπιτίμια. Τουλάχιστον στήν ἀρχή.  Ὁ πνευματικός, «ἱλαρῶς καί οὐχί μετά σκαιότητος» συμβουλεύει, εἰδικά τά νέα παιδιά, καί δίνει κατευθυντήρια πορεία.  Δέν ἔχει ἀνακριτικό ἤ εἰσαγγελικό πνεῦμα, γιατί τότε ζημιώνει πρῶτα τήν δική του ψυχή καί ἔπειτα τήν ἀποτελεσματικότητα τοῦ Μυστηρίου. Μιλάει θεολογικά, ἤρεμα καί μέ ἀγάπη. Ἄν ὁ ἄλλος θέλει νά βγάλει τήν ἐσωτερική του σηπεδόνα, θά τό δείξει ἡ ψυχολογία τῆς στιγμῆς. Μπορεῖ καί μέ ἕνα νεῦμα, χωρίς κἂν λόγο, νά ὁλοκληρωθεῖ τό Μυστήριο σέ αὐτά τά θέματα.  Ἄλλοι δέν εἶναι ἕτοιμοι.  Θά τούς καίει καιρό ἡ συνείδηση καί μετά ἀπό κάποιο χρονικό διάστημα θά τό ποῦν, σάν νά τό εἶχαν ξεχάσει.  Δέν πρέπει νά σοκαριστεῖ ἡ ψυχή ἐκείνη τήν ὥρα, γιατί εἶναι τόσο λεπτή ἡ διαδικασία, ὅπως ὅταν ἕνα ἐλάφι γεννᾶ.  Ὁ παραμικρός θόρυβος καταστρέφει τόν τοκετό. Τό ἴδιο καί ἐδῶ: ἡ παραμικρή ἄστοχη κίνηση σταματάει τήν οὐράνια παραγωγικότητα τοῦ Μυστηρίου.  Ὑπάρχουν βέβαια καί αὐτοί πού δέν καταλαβαίνουν ἤ ἔχουν κακό λογισμό.  Π.χ. κάποτε μία γυναῖκα εἶχε μονομερή συζυγική ἐγκράτεια καί ἔτρεφε ψευδαίσθηση ἁγιότητος. Τήν συμβούλευσα θεολογικά καί πολύ ἥπια.  Ἐκείνη, ἐπειδή δέν βρῆκε συμπαράσταση, ἄρχισε νά  λέει: «Κοίτα ὁ καλόγερος!  Κρεββάτι μοῦ εἶπε νά κάνω μέ τόν ἄντρα μου γιά νά ἁγιάσω!»  Τῆς χάλασα τόν νοσηρό λογισμό καί ἄρχισε νά κάνει σατανικό ὑπολογισμό.

Αὐτοί πού ἐκφράζουν τήν Χριστοείδεια και Χριστοήθεια

εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. 

ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ ὕψιστη αὐθεντία μέσα στήν Ἐκκλησία τελικά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Εἶναι ἁπλό.  Ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶμα Χριστοῦ.  Αὐτοί πού ἐκφράζουν τήν Χριστοείδεια και Χριστοήθεια εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι.  Οἱ ἅγιοι δίνουν κῦρος καί στίς Οἰκουμενικές Συνόδους.  Δέν ἦταν ἁπλές συνάξεις ἐπισκόπων πού λόγω τῆς ἀρχιερωσύνης ἐνήργησε μαγικῷ τῷ τρόπῳ τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Ἄν συνέβαινε αὐτό, τότε ἡ συνοδική διαγνώμη θά ἦταν ἀποκύημα ἐγκεφαλικῆς διεργασίας, μία ἔξαρση τῆς στιγμῆς, ὁπότε ἐπικυρώνεται ὁ δυτικός σχολαστικισμός. Μπορεῖ νά ἔχει κάποιος βέβαια μιά στιγμιαία ἔλλαμψη, ἀλλά οἱ ἐξαιρέσεις δέν καταργοῦν τόν κανόνα.  Ἐδῶ φώτισε ὁ Θεός τήν ὅνο τοῦ Βαλαάμ καί τόν θεοκτόνο Ἀρχιερέα Καϊάφα.  Ὅμως οἱ ἅγιες Οἰκουμενικές καί Τοπικές Σύνοδοι ἦταν σύναξη ἐπί τό αὐτό θεουμένων ἱεραρχῶν, πού διαπίστωναν ἀπό τήν κατάθεση τῆς ἐμπειρίας τους ὅτι ἐκφράζουν τήν κοινή πείρα καί τήν κοινή ζωή τῆς Ἐκκλησίας.  Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ π. Ἰωάννης Ρωμανίδης, ὁ μεγαλύτερος σύγχρονος ἐμπειρικός δογματολόγος, ὅτι στή λατρεία δέν λέμε «Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Συνόδων ἡμῶν», ἀλλά «Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν», πού καταξιώνουν τίς συνόδους... Κάποτε τοῦ εἶπαν: «Πάτερ Ἱωάννη, κάποιοι ἀπό τούς Κανόνες τοῦ Πηδαλίου εἶναι ἄχρηστοι, γιατί δέν ἐπικυρώθηκαν ἀπό Οἰκουμενική σύνοδο.  Ἔτσι λένε κάποιοι σύγχρονοι θεολογοῦντες».  Ἀπάντησε μέ τήν λεβέντικη, ξεκάθαρη , αὐθόρμητη, ρωμέικη, ἀνυπόκριτη γλῶσσα του: «Ἀχρεῖοι καί ἄχρηστοι εἶναι αὐτοί, πού δέν καταλαβαίνουν ὅτι τούς χρησιμοποίησαν καί τούς ἐπικύρωσαν θεούμενοι ποιμένες μέσα στήν δισχιλιετῆ πορεία τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ ἅγιοι δημιουργοῦν τήν συνοδική αὐθεντία καί ὄχι ἡ συνοδική διάσκεψη τήν αὐθεντικότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς πορείας».  Γι’ αὐτό ἔλεγε ὁ Μέγας Ἀθανάσιος: «Ὁ Εἷς καί ἡ ἀλήθεια» ἐκφράζουν τήν Ἐκκλησία.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὑπάρχουν τέτοιοι Ἱεράρχες μέ αὐτές τίς ἀρχές σήμερα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Βεβαιότατα!! Εἶναι «λέοντες πῦρ πνέοντες».  Ὁ Συνέσιος Κυρήνης (4ο αἰ.μ.Χ.) γράφει: «Οὐκ ἐπιλείψουσι τῷ Θεῷ ἐργάται πρέποντες Ἐκκλησίᾳ».  Σέ καιρό πνευματικῆς ξηρασίας, παρουσιάζονται οι ρωμαλαιότερες περιπτώσεις θεοφιλοῦς ποιμασίας. Ἀναδεικνύει ο Θεός τίς πιό γάργαρες πηγές στήν αὐχμώσα ἔρημο τῆς κοινωνίας.  Λίγες, ἴσως, ἀλλά κρυστάλλινες καί μέ «ἀθανατοποιόν ὕδωρ».  Καί ὁ διψασμένος λαός ἔχει αἰσθητήριο.  Ἄλλο π.χ. νά ἀποφαίνεται ἕνας Ναυπάκτου, ἕνας Ἐδέσσης, ἕνας Πειραιῶς, ἕνας Μόρφου, ὁ ἄρτι ἐκλεγείς Κιτίου Νεκτάριος ἤ οἱ ἀδαμάντινοι συμφοιτητές καί ἀδελφοί μου Ἄρτης καί Σιατίστης ἤ νά ἀκούεται ἡ φωνή τοῦ ἐν σκηναίς ἁγίων αὐλιζομένου Κυρηνείας Παύλου, καί ἄλλο νά τοποθετοῦνται κάποιοι κοσμικόφρονες-τεχνοκράτες, πού ἐπιδίδονται ἀβασάνιστα σέ μεταπατερικές πομφόλυγες καί στοχαστικές ἀκροβασίες...
ΕΡΩΤΗΣΗ:   Ἕνας ἀξιωματοῦχος τῆς Ἐκκλησίας λόγω τῆς θέσης τοῦ δέν ἔχει ἀπλανῆ λόγο καί παρουσία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ὄχι βέβαια.  Πρέπει νά εἶσαι «τρόπων μέτοχος», γιά νά βιώνεις τήν χάρη πού ἐπωμίσθηκες καί νά ἀναγνωριστεῖς κατ’ ἀξίαν καί «θρόνων διάδοχος» τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Πατέρων, διαφορετικά δέν εἶσαι καθαρό κάτοπτρο πού ἀντανακλᾶς στόν κόσμο τό φῶς καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἕνας μηχανικός διαχειριστής τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων.  Γι’ αὐτό ὁ ὅσιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος ἀποκαλοῦσε «μουλάρια» κάποιους κληρικούς.  Ἐπειδή τά ζῶα αὐτά δέν γεννᾶνε.  Κατά παρόμοιο τρόπο οἱ κληρικοί πού δέν εἶναι ἐν-χριστωμένοι καί πνευματοφόροι ἤ τουλάχιστον «κεκαθαρμένοι τό μετριώτατον», ὅπως θά ἔλεγε ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ἀδυνατοῦν νά ἐμπνεύσουν καί νά ἀναγεννήσουν ψυχές.  Κάνουν ἐξωτερικό θόρυβο, ἀλλά δέν διαμορφώνουν ἐσωτερικό περιεχόμενο, γιατί τό στεροῦνται οἱ ἴδιοι.  Καί συνήθως οἱ κληρικοί πού δέν γεννᾶνε, στρέφονται μετά μανίας σέ αὐτούς πού γεννᾶνε. Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης γράφει π.χ. γιά τούς Ἀρχιερεῖς: «οἱ Ἀρχιερεῖς αὐτοί Θεοί πρῶτον κατά χάριν γεγονότες καί εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων τῆς ἐαυτῶν καρδίας ιεραρχικώς τε και μυστικώς ἱερουργήσαντες διά τῆς μυστικῆς καί ὑπερφυοῦς Θεολογίας (νοερᾶς προσευχῆς), τότε δή τήν προστασίαν ἀναδεχόμενοι τοῦ λαοῦ, μετέδιδον εἰς αὐτόν ἀπό τοῦ πλούτου τῶν ἐαυτῶν χαρισμάτων». 
Αὐτή ἡ ἀλήθεια διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ πατρός Ἰωάννη Ρωμανίδη, πού εἶναι ἡ αὐθεντική Θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας.  Μοῦ ἔλεγε ἕνας ἀείμνηστος ἀγαπημένος του μαθητής, ὁ Μητροπολίτης Ἰεραπύτνης Εὐγένιος, ὅτι κάποτε στήν Ἀθήνα τόν πῆρε στό αὐτοκίνητό του. Μέχρι τότε, αγνοούσε ο ἀείμνηστος   π. Ἰωάννης τήν ἀνάδειξη τοῦ Εὐγενίου σέ μητροπολίτη, ἐπειδή δέν παρακολουθοῦσε ἰδιαίτερα τά διοικητικά δρώμενα τῆς Ἐκκλησίας. Κάτι ἀντιλήφθηκε ἀπό τά σημάδια τοῦ αὐτοκινήτου. Χωρίς ἔκπληξη τόν ρώτησε: «Δέν μοῦ λές; Ἔγινες Δεσπότης;»  «Μέ τήν ἀνοχή τοῦ Θεοῦ ἔγινα», ἀπάντησε ὁ Μητροπολίτης.  Καί με πολλή φυσικότητα ὁ πατήρ Ἰωάννης: «Έ! Καί τόν τρίτο βαθμό τῆς ἱερωσύνης Μελχισεδέκ, αὐτόν τόν τῆς θεώσεως σοῦ εὔχομαι.  Γιά νά ἱερουργεῖς στό νοερό θυσιαστήριο τῆς καρδιᾶς σου, μέ αἰώνια συνέχεια καί στό ἀχειροποίητο καί στό ἐπουράνιο. Διαφορετικά θά εἶσαι ἕνας τεχνοκράτης, πού θά προκαλεῖ καί θά ἐξοργίζει ὅ,τι φαντασμαγορικό καί ἄν κάνει. Θά ἀδυνατεῖς νά ἐμπνεύσεις καί νά θεραπεύσεις».  Μοῦ τά εἶπε ὁ μακαριστός Εὐγένιος σέ μία ἐπίσκεψή του ἕνα μεσημέρι, λίγο πρίν κοιμηθεῖ, σέ μία γερόντισσα στήν Πόμπια.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόν εἴχατε γνωρίσει τὀν πατέρα Ρωμανίδη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Ναί, μέσω τοῦ κοσμοκαλόγερου ἐπιστήθιου φίλου του νομικοῦ καί Θεολόγου, Ἀθανασίου Σακαρέλλου. Μοῦ ἔκαναν τότε ἐντύπωση δύο φράσεις του: «ὅποιος δέν ἔχει μέσα του τό Θεῖον (τόν Θεό) ἔχει θεῖον (ψυχική ἀκαταστασία, θειάφι, ἄρρωστο θυμοειδές)».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἡ ὑπακοή στούς ἐκκλησιαστικούς ἄρχοντες ποιά ὅρια ἔχει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Τήν αἵρεση καί τήν ἁμαρτία. Ὀφείλουμε ὑπακοή ὅταν καί αὐτοί ὑπακούουν στόν Ἀρχιποίμενα Χριστό καί στούς «τραυματίες» τῆς Ἀγάπης Του, ὅπως ἀποκαλεῖ τούς ἁγίους καί εἰδικά τούς μάρτυρες ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας.  Τότε διδάσκουν συνοδικῶς καί μεμονωμένα ἐκ τοῦ ἀσφαλοῦς τό ποίμνιο, τί νά πιστεύει καί τί νά πράττει, πῶς νά ὁμολογεῖ τήν πίστη του, πῶς νά βιώνει τόν Θεό στή ζωή του καί τί πρέπει  νά κάνει γιά νά σωθεῖ.  Γι’ αὐτό ἐπισημαίνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «...καί ποιμένες καί ποιμαινόμενοι ὑφ’ Ἑνός, τοῦ ἄνω Ποιμένος ποιμαίνονται».  Ὁ πολυσέβαστος καθηγητής μας, π. Γεώργιος Μεταλληνός, ἕνας τιτάνας τοῦ πνεύματος στήν ἐποχή μας, μᾶς δίδασκε στό Πανεπιστήμιο ὅτι, ὅταν ἐξέλειπαν οἱ θεοφόροι μετά τούς πρώτους ἐκκλησιαστικούς αἰῶνες, ἀναγκάστηκε ἡ Ἐκκλησία νά ἐπιλέγει κληρικούς μέ μετριώτερη πνευματική κατάσταση, γιά νά τούς προωθεῖ στό ἐπισκοπικό ἀξίωμα, τούς ὁποίους ὑποχρεώνει, μέχρι καί σήμερα, λίγο πρίν τή χειροτονία, νά δώσουν φρικτούς ὅρκους πάνω στό ἱερό Εὐαγγέλιο, ὅτι δέν θά εἰσάγουν νεωτεροποιία καί ἀλλότρια διδάγματα στήν ποδηγεσία τοῦ λαοῦ, ἀλλά θά πολιτεύονται «κατά τάς ἁγίων θεοπνεύστους διδασκαλίας καί τό τῆς Ἐκκλησίας εὐσεβές φρόνημα».  Αὐτό τό ἔλεγε ὁ πατήρ Γεώργιος «εὐτελιστική σχετικοποίηση τῶν φορέων τοῦ Ἀρχιερατικοῦ ἀξιώματος». Ἀφοῦ δέν διαθέτουν δική τους βιωματική γνώση, τουλάχιστον δεσμεύονται ὅτι θά ἀκολουθοῦν «τούς πεῖρᾳ μεμυημένους».  Ὅταν ποιμαίνεται ἔτσι ὁ λαός, τότε μαθαίνει «πῶς δεῖ ἐν οἴκῳ Θεοῦ ἀναστρέφεσθαι, ἤτις ἐστιν Ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος ,στῦλος καί ἐδραίωμα τῆς ἀληθείας (Α΄ Τιμ. γ΄ 15)».  Διαφορετικά ἡ σωτήριος ὑπακοή ἐκφυλίζεται σέ δουλική ὑποταγή, πού σέ καμμία περίπτωση δέν συνιστᾶ ὑψοποιό ἀναγωγή.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ὑπῆρχαν ἀποτυχημένες Σύνοδοι στήν Ἐκκλησιαστική Ἱστορία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Πάρα πολλές.   Ὀνομάζονται ληστρικές.  Ἀποδεικνύει αὐτό πού εἴπαμε.  Ὅτι δέν μεταμορφώνεται μαγικά ὅποιος ἀνέλθει τίς βαθμίδες τοῦ ἀρχιερατικοῦ θρόνου σέ μιά ἀδιαμφισβήτητη αὐθεντία, ἀλλά τόν καθιστᾶ αυθεντικό πνευματικό ποδηγέτη ἡ μύηση στήν ὑψηλόβαθμη χάρη πού ἐπωμίζεται καί ἡ συστοιχία μέ τά διδάγματα τῶν ἁγίων.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Στίς ὁμιλίες σᾶς ἀναφέρεστε συχνά στόν ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εἶναι ὁ μεγάλος μου ἔρωτας. Οἱ ὁμιλίες μου εἶναι συνήθως ἀπλουστευμένη ἀπόδοση δικῶν του ὁμιλιῶν. 
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί θά ἔλεγε τώρα στήν περίπτωση τοῦ Μόρφου;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Θά ἦταν καταπέλτης. Ἐδῶ ἔφθασε στήν ὁμιλία του περί γάμου νά ἀναλύει τήν ἀποστολική παράθεση «σάρκα μίαν» καί νά ταυτίζει αὐτή τήν ἔννοια μέ τήν κατά φύσιν ζωή τοῦ ἀνδρογύνου. Αὐτά παρακαλῶ τά ἔλεγε ἀπό ἄμβωνος. Ὅλες αὐτές οἱ ὁμιλίες διεσώθησαν ἀπό στενογράφους ἀκροατές του. Καί ἐπειδή προφανῶς ντρεπόντουσαν οἱ ἀκροατές του ἀπό τήν παρρησία του στήν διατύπωση λεπτῶν πραγμάτων, ἔλεγε: «γιατί κοκκινίζετε; Αὐτά πού σᾶς λέω εἶναι εὐλογημένα καί φυσιολογικά.  Νά ντρέπεστε γιά τήν κοπριά πού ἐσεῖς μαζεύετε γύρω ἀπό τήν ρίζα τοῦ δέντρου τῆς συζυγικῆς ζωῆς».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τόσο τολμηρός ἦταν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Μέ μία λέξη θά ἔλεγε: «μῦρον ὁ γάμος. Τί τοίνυν τήν τοῦ βορβόρου δυσωδίαν ἐπεισάγεις τῇ τοῦ μύρου κατασκευῇ;.... Ὅταν μύρον κατασκευάζηται οὐδὲν δυσῶδες ἀφίεται πλησιάζειν...  Πολλή γάρ περί τήν ρίζαν (τοῦ γάμου) ἡ κόπρος καί ὁ βόρβορος. Τοῦτο οὖν ἐκκαθάρωμεν τῷ λόγῳ». Αὐτό δέν ἔκανε ὁ Μόρφου; Δυσωδία ἐδῶ ἐννοεῖ τόν σοδομισμό.  Ἀναφέρει κάπου ἀλλοῦ: «πᾶν γάρ τό ὑπερβαῖνον τούς παρά τοῦ Θεοῦ τεθέντας νόμους, τῶν ἀλλοτρίων ἐπιθυμεῖ καί οὔ τῶν νενομισμένων.  Βορβόρου πολλάκις ἐπιθυμοῦσι.... Οἱ παρά φύσιν τολμήσαντες τρομάξατε ἐάν μή ἐμπόνως μετανοήσητε. Νῦν γάρ πρός διόρθωσιν τά γινόμενα, τότε δέ πρός τιμωρίαν».  Τολμᾶ νά συγκρίνει τούς ἀνθρώπους μέ τά ἄλογα ζῶα καί τούς βρίσκει στήν παθογένεια τῆς ἁμαρτίας, στά περισσότερα, ὅμοιους μέ τά δικά τους χαρακτηριστικά.  Σέ δύο ὅμως πάθη τονίζει ὅτι ὑπερβαίνει ὁ ἐμπαθής ἄνθρωπος τά ζῶα.  Στήν φονική κακία καί στήν διαστροφή.  Γιά τό πρῶτο λέγει ὅτι συναγελάζονται τά ὁμοειδῆ ἄγρια κτήνη σεβόμενα τήν κοινωνία τῆς φύσεως.  «Λύκος μέν λύκον οὐκ ἄν ποτε ἐλάσῃ οὐδέ λέων λέοντα ἀλλά συναγελάζονται, τήν κοινωνίαν τῆς φύσεως αἰδούμενοι».  Ἐκ τοῦ ἀντιθέτου τονίζει: «εὐρήσομεν γάρ καί ἀνθρώπους θηρίων ὄντας χαλεπότερους». Καί γιά τίς ἀνώμαλες ἐπιθυμίες καί πράξεις λέγει: «τό γάρ ζῶον κἂν μυριάκις κοχλάζει, τόν τοιοῦτον (παρά φύσιν) οὐκ οἶδε τόν ἔρωτα ἀλλ’ εἴσω ἕστηκεν τῶν ὅρων τῆς φύσεως.  Τινές δέ τῶν ἀνθρώπων ἀσελγείας ἕνεκα καί τά λαγνότερα τῶν ζώων ἀπέκρυψαν».
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πρόσφατα ἐκοιμήθη ο γηραιός πατέρας σας. Βρέθηκα ἐκεῖ και παρατηρήθηκε κοσμοσυρροή.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Εὐχαριστῶ ἐκ μέσης καρδίας τόν κλῆρο καί τόν λαό τἠς εὐλογημένης Μεσσαρᾶς. Δέν τό ἀξίζω εἰλικρινά. Εἶμαι εὐγνώμων. Καί εὔχομαι σέ ὅλους νά φθάσουν τά χρόνια του, νά ἔχουν τή ζωή του καί τό ἅγιο τέλος του.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί σᾶς ἔμεινε περισσότερο ἀπ’ αὐτόν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Πολλά.  Ἰδιαίτερα ὅμως ἡ ὕπαρξη συνεχῶς πάνω στό τραπέζι τοῦ φαγητοῦ μας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Ἦταν ἕνα ὀγκῶδες πράσινο μεταφρασμένο βιβλίο), τῆς Καινῆς Διαθήκης, τοῦ προσευχηταρίου καί τῆς Παρακλήσεως τῆς Θεοτόκου.  Δέν τά ἔβγαζε ποτέ ἀπό ἐκεῖ.  Θεωροῦσε τήν πνευματική τροφοδοσία ἀνωτέρα τῆς ὑλικῆς.  Ὅπως καί εἶναι.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ποιά εἶναι ἡ μεγαλύτερη παρακαταθήκη του σ’ ἐσᾶς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:   Δέν ἤθελε τά ἀξιώματα.  Ὅταν ὁ νῦν Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Μακάριος μέ ἐνέγραψε στόν κατάλογο τῶν πρός Ἀρχιερατείαν ἐκλογίμων, πῆγα νά τόν πειράξω. Τόν βρῆκα ὡς συνήθως νά μελετᾶ ἱερά βιβλία.  «Πατέρα, τοῦ εἶπα, μέ ἔγραψαν στό ψηφοδέλτιο τῶν ὑποψηφίων δεσποτάδων».  Μέ ἄκουσε σύννους. Λίγο σιώπησε καί ἔπειτα μοῦ εἶπε: «Μέγα λάθος σου! Πρόσεχε μή γίνει ὁ τάφος σου».  «Γιατί;» τόν ρώτησα γελώντας.  «Γιατί, ἀπάντησε, ἀπό τώρα καί ἔπειτα κινδυνεύεις νά κάνεις ὅ,τι θά κάνεις, γιά νά ἀρέσεις στούς δεσποτάδες πού θά σέ ψηφίσουν. Καί ὄχι στόν Δεσπότη Χριστό, πού θά σέ κρίνει ἐν ἡμέρα κρίσεως». 
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Ἔχετε ὄνειρα; Πῶς βλέπετε τό μέλλον;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Μέ φόβο καί χαρά γιά νά θυμηθῶ καί πάλι τό ἴνδαλμά μου, τόν ἅγιο Ἰωάννη τό Χρυσόστομο.  «Φόβῳ μέν διά τούς ἐκατέρωθεν κρημνούς.  Χαρᾷ δέ διά τόν προπορευόμενον Χριστόν».
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Τί φοβᾶστε στή ζωή σᾶς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:  Τήν ἁμαρτία.  «Ἕν ἐστίν φοβερόν, ἁμαρτία μόνον. Τά ἄλλα δέ πάντα κόνις καί καπνός». Καί βεβαίως τόν ἑαυτό μου. «Τόν μή ζημιοῦντα ἑαυτόν, οὐδείς παραβλάψαι δύναται», λέγει και πάλιν ὁ Χρυσορρήμων Πατήρ. Ξέρω πόσο παρορμητικός καί εὐαίσθητος εἶμαι. Καί ὅπου δέν ξέρω ἄν κοντρολάρω τόν παρορμητισμό μου λόγω δυσμενοῦς κλίματος καί συνειδησιακῆς εξεγέρσεως, ἀποφεύγω νά πηγαίνω.  Γιατί ὑπάρχει κίνδυνος νά ἐκτραπῶ καί μετά θά στενοχωριέμαι πολύ.
ΕΡΩΤΗΣΗ:  Εὐχαριστῶ γιά ὅσα εἴπαμε.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἐγώ εὐχαριστῶ. Εἶναι ἡ πρώτη φορά πού δίνω συνέντευξη. Μέ ἔκαμψε ἡ ἐπιμονή σου.  Νά εἶστε καλά.
πηγή