Γεννήθηκε Πρωτοχρονιά. «Πρωτοχρονιά που πλέον δεν γεννιούνται
παιδιά» μου λέει γελώντας. «Γιατί κανείς δεν θέλει να χάσει τις αργίες
του και τα Σαββατοκύριακά του». Χαμογελάει, στο δωμάτιο παίζουν τα
παιδιά της. Ενα κοριτσάκι κι ένα αγοράκι. Ο Αντρέας, ο άντρας της,
προσπαθεί να τα απασχολήσει για να μιλήσει η μαμά με τον δημοσιογράφο.
Και τα δύο είναι γεννημένα με καισαρική. Και η Ματούλα το έχει
μετανιώσει. Ηθελε να γεννήσει φυσιολογικά. Να πονέσει και να γεννήσει,
και όχι να γεννήσει και να πονέσει. «Ο γιατρός της ξέρει» θα μου πείτε.
Αλλά δεν είναι έτσι. Ακόμη και αν ο γιατρός της Ματούλας είχε δίκιο, οι
έλληνες γυναικολόγοι που κάνουν τόσο πολλές καισαρικές έχουν άδικο (για
να το πω κομψά). Πέρυσι την άνοιξη η Επιτροπή του ΟΗΕ για την εξάλειψη
των διακρίσεων κατά των γυναικών εξέφρασε την ανησυχία της για το
εξαιρετικά υψηλό ποσοστό των καισαρικών τομών που πραγματοποιούνται στην
Ελλάδα. Εχουμε το μαύρο ρεκόρ της Ευρώπης. Κάναμε σουίτες τα μαιευτήρια
και μετατρέψαμε τις γέννες σε εγχειρήσεις. Για τον ΟΟΣΑ είμαστε στην
κατηγορία Μεξικό - Βραζιλία - Κίνα - Τουρκία. Λίγοι φτωχοί γεννούν στα
δημόσια και όλοι οι άλλοι δίνουν τον βασικό μισθό ενός χρόνου σε
γυναικολόγους, αναισθησιολόγους, νοσοκόμες, εντατικές και θερμοκοιτίδες.
Αλλά μη σκεφθείτε ότι φταίνε μόνο οι ιδιωτικοί, γιατί και στα δημόσια
νοσοκομεία οι επιδόσεις είναι χάλια. 65% καισαρικές στα ιδιωτικά, 40%
στα δημόσια! Οταν ο ΟΗΕ δεν δικαιολογεί ποσοστό άνω του 15%. Τις ημέρες
που ερευνάμε το θέμα, θα δείτε ίσως την Τρίτη και τους τηλεοπτικούς
«Πρωταγωνιστές», έχω ακούσει δεκάδες δικαιολογίες. «Οι Ελληνίδες κάνουν
καριέρα και προτιμούν να γεννούν με ραντεβού». «Φταίνε οι νόμοι που δεν
προστατεύουν τους γιατρούς από ένα λάθος στον φυσιολογικό τοκετό».
Φτηνές δικαιολογίες, επιτρέψτε μου, γιατί τα νούμερα, σας επαναλαμβάνω,
είναι αμείλικτα. Στην Ελλάδα μία στις δύο γυναίκες γεννά με καισαρική
ενώ στην υπόλοιπη «παλιά Ευρώπη» (δεν έχω συμπεριλάβει τις χώρες του
«πρώην ανατολικού μπλοκ») μία στις δέκα γυναίκες γεννάει με καισαρική.
Αλλά αρκετά με τα στοιχεία. Η Ματούλα είναι εδώ για να μας εξηγήσει πώς
μια γυναίκα μπορεί να παρασυρθεί στο «λάθος».
Δύο όμορφα παιδιά.
Δύο όμορφα παιδιά.
Τα πιο όμορφα παιδιά.
Που δεν τα γέννησες όμως όπως τα ήθελες;
Οχι. Γεννήθηκαν και τα δύο με καισαρική. Στο δεύτερο έγινε μια
προσπάθεια για φυσιολογικό τοκετό, η οποία κατέληξε πάλι σε καισαρική.
Δεν με πονάει, το έχω αποδεχτεί πλέον. Αλλά μέσα μου έχω ένα γιατί.
Γιατί δεν το κατάφερα, γιατί δεν ενημερώθηκα νωρίτερα και γιατί
τρομοκρατήθηκα...
Πόσο χρονών ήσουν στο πρώτο παιδί;
Τριάντα και είχα μια πάρα πολύ καλή εγκυμοσύνη...
Χαλκίδα;
Χαλκίδα αλλά κλινική στην Αθήνα.
Και γιατί γεννάς με καισαρική;
Γιατί στην Ελλάδα οι γυναίκες πρέπει να γεννάνε στις 40 εβδομάδες.
Αυτό, τουλάχιστον στο εξωτερικό, δεν ισχύει. Η διάρκεια της κύησης είναι
42 εβδομάδες. Εδώ όμως κόψαμε αυτές τις δύο εβδομάδες. Εφτασα λοιπόν κι
εγώ στις 40 εβδομάδες και μου λέει ο γιατρός: «Δεν μπορώ να σ' αφήσω
άλλο, πρέπει να γεννήσεις. Θέλεις να έρθεις τη Δευτέρα; Θέλεις να έρθεις
την Τρίτη;». Πρωτότοκη εγώ πήρα τη βαλίτσα μου και μαζί με τον άντρα
μου κατεβαίνουμε Αθήνα.
Εσύ δεν είχες καθόλου πόνους.
Οχι, όχι, πήγα όρθια, κανονικά. Με ξαπλώσανε στο κρεβάτι των
ωδινών, μου βάλανε ορούς και άρχισαν την προσπάθεια πρόκλησης τοκετού.
Και εδώ είναι το μυστικό. Ο γιατρός δεν σε ενημερώνει ότι κάνοντας
τεχνητή πρόκληση τοκετού οι πιθανότητες να καταλήξεις σε καισαρική είναι
70%. Δεν στο λένε αυτό. Ο γιατρός και κάθε γιατρός λέει ότι
«προσπαθούμε για φυσιολογικό τοκετό».
Πόσες ώρες περίμενες;
Δέκα, δώδεκα ώρες μέχρι που αγανάκτησα, κουράστηκα. Ελεγα αμάν,
αυτό είναι; Και έρχεται ο γιατρός και μου λέει «κι άλλη μια μέρα να σ'
αφήσω, δεν πρόκειται να γεννήσεις φυσιολογικά».
Ε, πώς να γεννήσεις, αφού δεν ήσουν έτοιμη.
Ακριβώς. Και μου λέει θα κάνουμε καισαρική.
Γάλα είχες;
Ολες οι γυναίκες έχουμε γάλα. Θηλαστικά είμαστε. Αυτό το «δεν έχω γάλα» δεν υπάρχει.
Τη θήλασες λοιπόν;
Ενα χρόνο. Εξι μήνες αντλούσα το γάλα με το θήλαστρο και μετά κατάφερα κι έβαλα το μωρό στο στήθος και θήλασα άλλους έξι.
Γιατί στην αρχή δεν ήθελε το μωρό το στήθος;
Μα δεν μου έδειξε κανείς. Η μαία μού έδωσε ένα βιβλίο «όταν πάω στο
σπίτι να το διαβάσω». Δεν μου έδειξε καν πώς να τοποθετήσω το μωρό στο
στήθος. Αποτέλεσμα, πληγωμένες θηλές, μωρό να πεινάει, μαμά να πονάει.
Αφού λοιπόν είχες μια άσχημη εμπειρία, γιατί και το δεύτερο παιδί το κάνεις με καισαρική;
Το λάθος μου ήταν που δεν άλλαξα γιατρό.
Στον οποίο μάλλον αρέσουν πολύ οι καισαρικές.
Ναι, αν και τον έχω συγχωρέσει, Σταύρο. Μέχρι εκεί ήτανε οι γνώσεις του, αυτό έχει μάθει, αυτό κάνει...
Και πώς δικαιολόγησε την καισαρική αυτήν τη φορά;
Μου λέει δεν έχεις αμνιακά καθόλου και το παιδί είναι πάρα πολύ
μεγάλο. Δίπλα μου υπήρχε ο φοβισμένος σύζυγος που ναι μεν ήθελε να με
υποστηρίξει αλλά κι αυτός φοβότανε... Εκλαιγα συνεχώς κι έλεγα, γιατί,
γιατί, γιατί; Δεν ήθελα να το πιστέψω... Και έλεγα δεν γεννάω, δεν
γεννάω πάλι με τεχνητούς πόνους.
Τελικά, όμως;
Του κάνεις το χατίρι.
Του κάνεις το χατίρι.
Το βράδυ στο σπίτι, έκανα δουλειές. Τράβαγα τα έπιπλα, σήκωνα βάρη.
Πέφτω να κοιμηθώ και θυμάμαι να κλαίω και να χαϊδεύω την κοιλιά μου
και να λέω μωράκι μου γιατί δεν γεννιέσαι, γιατί δεν γεννιέσαι μόνο σου.
Γύρω στις 3 τα ξημερώματα νιώθω έντονους πόνους, έλεγα αποκλείεται. Οι
πόνοι όμως γινόντουσαν όλο και πιο έντονοι. Ε, σηκώνομαι το πρωί από το
κρεβάτι και είχα τα πρώτα σημάδια έναρξης του τοκετού. Εγώ τον
προκάλεσα. Το πιστεύω.
Και πας στην κλινική;
Ναι. Μπαίνοντας στο μαιευτήριο όμως, νιώθω πως όλοι πάλι με
σπρώχνουν προς την καισαρική. Η μαία, το προσωπικό, ο γιατρός. Οχι, όχι,
έλεγα εγώ, θα προσπαθήσουμε για φυσιολογικό. Ξεκίνησε ο τοκετός, είχα
μια καλή διαστολή, όμως η μαία δεν με βοηθάει με κάποιες ασκήσεις, ο
γιατρός δεν με βοηθάει με μια επισκληρίδιο και αρχίζω να μην αντέχω τον
πόνο. Υστερα από τόσες ώρες, με τόσο πόνο, η καισαρική αποτελεί πάλι
μονόδρομο. Πηγαίνοντας στο χειρουργείο ένιωθα μία λύτρωση. Οτι κατάφερα,
τουλάχιστον, να ξεκινήσει ο τοκετός. Το παιδί μου είναι έτοιμο να βγει
στον κόσμο έστω και με καισαρική.
Τι έμαθες μετά για τον γιατρό; Εχει κάνει ποτέ φυσιολογικό τοκετό;
Μπορεί. Το σίγουρο είναι ότι έχει κάνει πολλές καισαρικές.
Ψάχνοντας και συζητώντας με τις φίλες μου καταλάβαμε ότι πέρα από τα
χρήματα των κλινικών, των μαιευτήρων κ.λπ. υπάρχουν γιατροί που δεν
ξέρουν να κάνουν φυσιολογικό τοκετό, δεν έχουν εκπαιδευτεί.
Υπάρχει και η ευθύνη των γυναικών. Εσείς επιλέγετε τον γιατρό.
Μα μας φοβίζουν. Οτι ο τοκετός είναι επικίνδυνος, ότι είναι
οδύνη... Είναι άσχημο ότι όλοι συνωμοτούν και σε οδηγούν στην καισαρική
και δεν αφήνουν την εγκυμοσύνη να ολοκληρωθεί. Και κανένας γιατρός δεν
σε ενημερώνει για τα προβλήματα που δημιουργούνται. Η κόρη μου είχε
πρόβλημα στα νεφρά της και η παιδονεφρολόγος το πρώτο που με ρώτησε ήταν
«πώς γεννήθηκε το παιδί σας; Με καισαρική;». Ε δεν ήταν έτοιμο το
ουροποιητικό σύστημα. Ο γιος μου γεννήθηκε με αλλεργίες. Ανώριμο πεπτικό
σύστημα. Και σε κάποια συζήτηση που έκανα με τον γυναικολόγο μού είπε
«αν σε είχα προγραμματίσει στις 38 εβδομάδες θα είχες πιο σοβαρό
πρόβλημα». Και όταν του είπα τότε γιατί βάζετε τις γυναίκες σε 38
εβδομάδες, μου χαμογέλασε.
Σ' ακούω…
Λυπημένη; Πονάει. Ο μόνος τρόπος για να το ξεπεράσω είναι να κάνω
ένα τρίτο παιδί για να καταφέρω να το γεννήσω φυσιολογικά. Ηδη βρήκα
έναν γιατρό που υποστηρίζει τον φυσιολογικό τοκετό, ακόμη και ύστερα από
δύο καισαρικές. Οπως υπάρχουν και γιατροί που αφήνουν την κύηση να
διαρκέσει 42 εβδομάδες και όχι 40. Και αφήνουν το παιδί να γεννηθεί τη
στιγμή που πρέπει.